Have you ever been robbed? Or had something you value forcibly taken from you against your will? It's violating. Feelings of fury, of assault and of helplessness. That's what corruption feels like. Corruption is theft. It is corrosive, it is criminal, it is toxic and it is predatory.
Các bạn đã bao giờ bị trộm? Hay bị lấy mất những thứ quý giá, trái với ý của mình? Đó là sự vi phạm. Cảm giác giận dữ, công kích và vô vọng. Đó chính là tham những Tham nhũng là trộm cướp. Là biến chất, Là tội phạm, Là thuốc độc và cướp bóc.
Now, I'm from Kenya, and in Kenya, corruption takes different forms. I want to share the story of Karura Forest with you. This is my hometown of Nairobi. I love Nairobi. It's beautiful. But it is a city of paradoxes. It is at once beautiful and challenging. But at the heart of this beautiful city that I call home is Karura Forest, an oasis of green, expansive beauty that would be the envy of any city anywhere. We almost lost Karura Forest to corruption. Word has reached my mother, Wangari Maathai, that Karura Forest is under attack. There was a construction site coming up right in the middle of the forest. Government officials had stolen the forest. They had divided, sold and gifted hundreds of parcels of Karura to their friends and cronies.
Tôi tới từ Kenya, ở đó tham những xảy ra ở những hình thức khác nhau. Tôi muốn chia câu chuyện về Rừng Karura. Đây là quê nhà tôi, Nairobi. Tôi yêu nó, Thật đẹp! Nhưng đó là thành phố của những trái ngang. Nó đã từng rất đẹp và đầy quến rũ. Nhưng ngay tại trung tâm của thành phố xinh đẹp mà tôi gọi là nhà rừng Karura, một ốc đảo xanh, vẻ đẹp tới nỗi trở thành sự ghen tỵ của bất cứ nơi nào. Tham nhũng gần như đã cướp mất rừng Karura Forest Những tiếng kêu đã thấu tới mẹ tôi, Wangari Maathai, rằng khu rừng đang bị tàn phá. Có một công trường xây dựng đang diễn ra ngay giữa cánh đồng. Chính phủ đã đánh cắp cánh rừng. Họ đã phân lô, bán và tặng hàng trăm mảnh rừng cho bạn bè và người thân.
Now in 1977, my mother founded the Green Belt Movement to plant trees across Kenya, restore green spaces and protect green spaces, much like Karura Forest. She got together her friends and allies, and together, they created what became one of the most successful tree-planting campaigns in the world. It was therefore no surprise that when word got to her that Karura was under attack, they immediately sprang into action. They battled police and hired goons to stop the theft of this forest. But fortunately, there was an uprising of support from the clergy, politicians, students and the general public, all of whom came out to say no to corruption and greed. And pretty soon, that support was too strong and intense for the authorities to subdue. And Karura Forest was saved.
Vào năm 1977, mẹ tôi thành lập phong trào Vành đai xanh nhằm trồng cây khắp Kenya, phục hồi và bảo vệ không gian xanh, như rừng Karura Forest. Bà đã cùng với bạn bè và thân hữu, họ đã tạo ra một trong những chiến dịch trồng cây thành công nhất trên thế giới. Chẳng có gì ngạc nhiên khi bà nghe biết rừng Karura đang bị đe dọa, Họ ngay lập tức hành động. Đấu tranh với cảnh sát và thuê những tay du đãng để bảo vệ khu rừng khỏi những tên trộm. May mắn thay, họ có được sự ủng hộ từ các giáo sĩ, chính trị gia, sinh viên và công chúng, tất cả cùng xuống đường nói không với tham nhũng và hối lộ. Rất nhanh chóng, sự ủng hộ quá mạnh mẽ và dữ dội đã khuất phục được chính quyền. Và rừng Karura đã được cứu.`
In the 2000s, I joined my mother in the Green Belt Movement and witnessed the growth of the movement's advocacy activities, its expansion beyond Kenya and an extremely important growing consensus around the 2004 Nobel Peace Prize that she received -- that the environment, democracy and peace were inextricably linked. I also learned that what my mother had faced that many years ago trying to protect Karura Forest was not an isolated incident. The corruption and greed that manifested itself then is alive and well today, from greedy politicians and public servants willing to loot public coffers at their expense.
những năm 2000, tôi đã tham gia cùng mẹ trong phòng trào Vành đai xanh và chứng kiến sự lớn mạnh và các hoạt động vận động cho phong trào, mở rộng khắp Kenya và một điều rất quan trọng sự đồng thuân tăng lên xoay quanh việc bà nhận được giải Nobel hòa bình-- rằng môi sinh, dân chủ và hòa bình gắn bó chặt chẽ với nhau. Tôi cũng học được những gì mẹ đối mặt nhiều năm về trước khi cố gắng bảo vệ rừng Karura không phải là một biến cố đơn lẻ. Tham nhũng và hối lội tự nó lộ ra và vẫn sống tốt tới hôm nay, từ những chính trị gia tham lam và những nhân viên công vụ sẵn sàng gian lận ngân sách.
Corruption is everywhere. Now, corruption is devastating to any economy, democracy and the environment. It robs citizens of vital social services and renders human life worthless. When young men are willing to join gangs and brutalize their communities for a small fee, and women are raped on the way to work, and, when they report this, the perpetrators bribe their way out of jail, and when young girls have to sell their bodies to buy sanitary towels, you know the society is broken.
Tham nhũng có mặt khắp nơi. Và giờ nó đang hủy diệt bất cứ nền kinh tế dân chủ và môi trường nào. Lấy đi những dịch vụ công quan trọng làm cho cuộc sống trở nên mất giá trị. Khi người trẻ sẵn sàng gia nhập vào các băng đảng tàn nhẫn với cộng đồng của mình vì vài đồng xu, phụ nữ bị hãm hiếp trên đường đi làm, khi họ trình báo sự việc, thủ phạm hối lộ để được ra khỏi tù, một cô gái trẻ phải bán mình để mua một chiếc khăn tắm, các bạn biết rằng xã hội đó đã sụp đổ.
In recent years, Kenya has been ranked amongst the top 10 most corrupt countries in the world. Even more frustrating for me is that Kenya loses a third of her national budget to corruption each year. That is six billion dollars. It is totally unacceptable. In a country where anti-corruption efforts have been frustrated and ignored and interfered with, we absolutely need new strategies for dealing with this vice. We cannot complain forever. We either decide that we're going to live with it or we are going to change it.
Vài năm gần đây, Kenya được xếp vào tốp 10 nước tham nhũng nhiều nhất trên thế giới. thất vọng hơn với tôi đó là Kenya đã mất một phần ba ngân sách vào tay những kẻ tham nhũng mỗi năm. 6 tỉ đô cho tham nhũng là không thể chấp nhận được. Một đất nước mà các nỗ lực chống tham nhũng đã bị lờ đi và làm cho nản chí và bị can thiệp vào, chúng ta cần những chiến dịch mới để đối phó với tệ nạn này. Chúng ta không thể than vãn mãi. Chúng ta hoặc thỏa hiệp với nó hay sẽ phải thay đổi nó.
There's some good news. Human beings are not born corrupt. At some point, these behaviors are fostered by a culture that promotes individual gain over collective progress. So if we're going to uproot corruption, we have got to start before it ever takes root. We have got to intervene early. I don't know about your country, but where I come from, youth will lead us into the future.
Có vài tin tốt đó là Con người sinh ra không phải để tham nhũng Vài ý kiến cho rằng những hành vi này được nuôi dưỡng bởi văn hóa, khuyến khích đặt lợi ích cá nhân trên lợi ích cộng đồng. Vì thế chúng ta sẽ nhổ tận gốc tham nhũng, sẽ không cho nó phát triển Chúng ta phải can thiệp sớm hơn. Tôi không biết đất nước các bạn, thế nào nhưng tại đất nước tôi, tuổi trẻ sẽ dẫn chúng ta tới tương lai.
In Kenya today, 80 percent of the population is under the age of 35. But by their own admission, they have conflicting values. Fifty-eight percent of young people in Kenya recently told us they will do anything to make money. An additional 45 percent said corruption is a legitimate tool for doing business. Seventy-three percent said they would not be willing to stand up for what they believe in for fear of retribution.
Kenya ngày nay, 80 phần trăm dân số dưới độ tuổi 35. Nhưng bằng sự thừa nhận của chính họ, họ có những giá trị đối lập. 58% người trẻ ở Kenya nói rằng họ sẵn sàng kiếm tiền bằng bất cứ thứ gì. Thêm 45% khác cho biết tham nhũng là công cụ hợp pháp để kiếm tiền. 73% nói rằng họ không sẵn sàng đấu tranh cho niềm tin vì sợ bị trả thù.
What I learned from my mother a few years ago was this concept of "the power of one" -- that each of us can be potent agents of change and that together, we are a force, that if we put our hands together, we can change the situation and no problem is too big. My mother understood this so profoundly that it was at the center of her work. Shifting cultures takes patience, persistence and commitment, and it is extremely slow and deep work. But if we are going to shift a culture, we have got to get that work started. And in the time since her passing, we have established a foundation in her name to do exactly that but to work with young people and children to begin to build character and personal leadership, to inspire purpose and integrity. But fighting corruption is not as easy as saying corruption is bad.
Những gì tôi học được từ mẹ tôi vài năm trước là khái niệm " sức mạnh của cá nhân" rằng mỗi người chúng ta có thể là nhân tố vững chắc của sự thay đổi và cùng nhau, chúng ta tạo nên sức mạnh, và rằng nếu chúng ta chung tay, chúng ta có thể thay đổi hiện trạng và chẳng có vấn đề nào là quá lớn. Mẹ tôi hiểu điều này rất sâu sắc và đó là trọng tâm của những việc bà làm. Thay đổi văn hóa cần sự kiên nhẫn, kiên trì và chấp nhận, và nó cũng là công việc cực kỳ tốn nhiều thời gian và triệt để. Nhưng nếu chúng ta muốn thay đổi một nền văn hóa, chúng ta phải bắt đầu ngay. Từ lúc mẹ tôi qua đời, chúng tôi đã thành lập một tổ chức mang tên bà để làm những gì bà đã nói nhưng để làm việc với người trẻ, và xây xựng phong cách lãnh đạo mang tính cá nhân và đầy nghị lực, nhằm thúc đẩy văn hóa sống có mục đích và nhân phẩm. Nhưng chiến đấu với tham nhũng nói thì dễ hơn làm.
Now, here are three strategies that we are employing that we believe can be replicated in any school community. First, we must understand the why: Why does corruption happen in the first place? Do we call it for what it is -- theft -- or do we gloss over it with other words? When young children are able to model what it looks and feels like to deal with corruption, they are likely, when faced with a dilemma in their future, to model what they've been taught.
Có ba chiến lược mà chúng tôi đang sử dụng mà tin rằng chúng tôi có thể nhân rộng trong bất cứ cộng đồng nào. Thứ nhất, chúng ta phải hiểu rõ nguyên nhân: Tại sao tham nhũng lại xảy ra trước tiên Liệu chúng ta xác định đúng bản chất của nó là trộm cắp hay che đậy bản chất nó bằng những từ khác? Khi người trẻ có khả năng bắt chước những gì chúng trông thấy và cảm nhận để đối phó với tham nhũng, khi đối mặt với tình huống khó xử trong tương lai, dường như chúng sẽ bắt chước những gì đã được dạy.
Second, we need to teach character explicitly. Now, this may seem obvious, but a child who exhibits a growth mindset and a sense of self-control is self-confident. And a self-confident child is likely to stand up for what they believe.
Thứ hai, chúng ta cần dạy dỗ chúng tính cách một cách rõ ràng. Đây dường như là điều hiển nhiên, nhưng một đứa trẻ thể hiện một tư duy trưởng thành và ý thức tự chủ là một đứa trẻ tự tin. Và một đứa trẻ đầy lòng tự tin sẽ sẵn sàng lên tiếng cho những gì chúng tin tưởng.
Third, we need to build personal leadership in our children early to give them an opportunity to know what it looks like to call corruption out when they see it, what it feels like to stand up and be counted when they're needed and, for me, to make the more and most important connection between human suffering on one hand and corruption, greed and selfishness on the other.
Thứ ba, chúng ta cần xây dựng cho con em khả năng lãnh đạo mang tính cá nhân sớm hơn nhằm tạo cho chúng cơ hội nhận biết để lên tiếng khi chúng nhìn thấy tham nhũng, và những cảm nhận để lên tiếng và được để ý khi chúng cần, và với tôi, tạo cầu nối quan trọng giữa một bên là những sự tham nhũng, thối nát, và ích kỷ, và một bên là những người phải chịu đựng hậu quả của nó.
We have got to believe in our capacity to bring about the future we want to see, each of us in our small way. Young people must believe that a new reality is possible. Corruption, climate change, ecosystem collapse, biodiversity loss -- all these issues need leadership.
Chúng ta phải tin vào khả năng của mình để xây dựng một tương lai mà chúng ta muốn mỗi người bằng những việc làm nhỏ. Những người trẻ phải tin tưởng rằng một thực tế mới là hoàn toàn có thể. Tham nhũng, biến đổi khí hậu, hệ sinh thái sụp đổ, đa dạng sinh học biến mất tất cả những vấn đề đó cần khả năng lãnh đạo.
And in the words of Baba Dioum of Senegal, "In the final analysis, we will conserve only what we love, we will love only what we understand and we will understand only what we are taught."
Và theo lời của Baba Dioum, Senegal, "Cuối cùng, chúng ta sẽ chỉ giữ lại những gì chúng ta yêu quý chúng ta sẽ yêu những gì chúng ta hiểu và sẽ hiểu những gì chúng ta được dạy"
Thank you.
Cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)