I am going to speak about corruption, but I would like to juxtapose two different things. One is the large global economy, the large globalized economy, and the other one is the small, and very limited, capacity of our traditional governments and their international institutions to govern, to shape, this economy. Because there is this asymmetry, which creates, basically, failing governance. Failing governance in many areas: in the area of corruption and the area of destruction of the environment, in the area of exploitation of women and children, in the area of climate change, in all the areas in which we really need a capacity to reintroduce the primacy of politics into the economy, which is operating in a worldwide arena. And I think corruption, and the fight against corruption, and the impact of corruption, is probably one of the most interesting ways to illustrate what I mean with this failure of governance.
Będę mówił o korupcji, ale chciałbym porównać dwie różne rzeczy. Jedną z nich jest ogromna, zglobalizowana gospodarka, a drugą bardzo ograniczona zdolność naszych tradycyjnych rządów oraz ich międzynarodowych instytucji, by odpowiednio tą gospodarkę kształtować. Asymetria ta sprawia, że instytucje rządowe zawodzą. Zawodzą w różnych dziedzinach, w dziedzinie przeciwdziałania korupcji i ochrony środowiska, w przeciwdziałaniu przemocy i wykorzystywaniu dzieci i kobiet, w dziedzinie zmian klimatu. We wszystkich tych dziedzinach, w których potrzebujemy władzy, by przywrócić wiodącą rolę polityki dla gospodarki, która działa na światowej arenie. Sądzę, że korupcja i walka z nią oraz same jej skutki są najciekawszymi przykładami dla zilustrowania porażki rządowych instytucji.
Let me talk about my own experience. I used to work as the director of the World Bank office in Nairobi for East Africa. At that time, I noticed that corruption, that grand corruption, that systematic corruption, was undermining everything we were trying to do. And therefore, I began to not only try to protect the work of the World Bank, our own projects, our own programs against corruption, but in general, I thought, "We need a system to protect the people in this part of the world from the ravages of corruption." And as soon as I started this work, I received a memorandum from the World Bank, from the legal department first, in which they said, "You are not allowed to do this. You are meddling in the internal affairs of our partner countries. This is forbidden by the charter of the World Bank, so I want you to stop your doings."
Pozwólcie, że opowiem o swoim doświadczeniu. Kiedyś byłem dyrektorem biura Banku Światowego w Nairobi dla Afryki Wschodniej. Wtedy miałem okazję zauważyć, że korupcja, ta ogromna, systematyczna korupcja, niweczyła wszystko, co usiłowaliśmy zrobić. Zacząłem więc starać się bronić nie tylko pracę Banku Światowego, nasze projekty i programy przed korupcją, ale w ogóle, sądziłem, że niezbędny jest system chroniący ludzi w tej części świata przed niszczącym działaniem korupcji. Jak tylko rozpocząłem tę pracę, otrzymałem memorandum z Banku Światowego, najpierw z wydziału prawnego, następującej treści: "Mieszasz się w wewnętrzne sprawy naszych państw partnerskich. To jest zakazane przez statut Banku Światowego. Chcemy abyś przestał."
In the meantime, I was chairing donor meetings, for instance, in which the various donors, and many of them like to be in Nairobi -- it is true, it is one of the unsafest cities of the world, but they like to be there because the other cities are even less comfortable. And in these donor meetings, I noticed that many of the worst projects -- which were put forward by our clients, by the governments, by promoters, many of them representing suppliers from the North -- that the worst projects were realized first. Let me give you an example: a huge power project, 300 million dollars, to be built smack into one of the most vulnerable, and one of the most beautiful, areas of western Kenya. And we all noticed immediately that this project had no economic benefits: It had no clients, nobody would buy the electricity there, nobody was interested in irrigation projects. To the contrary, we knew that this project would destroy the environment: It would destroy riparian forests, which were the basis for the survival of nomadic groups, the Samburu and the Turkana in this area. So everybody knew this is a, not a useless project, this is an absolute damaging, a terrible project -- not to speak about the future indebtedness of the country for these hundreds of millions of dollars, and the siphoning off of the scarce resources of the economy from much more important activities like schools, like hospitals and so on. And yet, we all rejected this project, none of the donors was willing to have their name connected with it, and it was the first project to be implemented.
W tamtych czasach przewodniczyłem spotkaniom ofiarodawców, na których wielu z nich... Wielu z nich podobało się w Nairobi... Co prawda, to jedno z najniebezpieczniejszych miast na świecie, ale chcieli tam być, bo inne miasta są nawet mniej przyjemne. Na tych spotkaniach, zauważyłem, że wiele z najgorszych projektów, które były akceptowane przez naszych klientów, przez rządy, propagatorów; wielu z nich reprezentowało dostawców z północy. Najgorsze z projektów były realizowane jako pierwsze. Oto przykład: wielki projekt energetyczny za 300 milionów dolarów do zrealizowania w samym środku najpiękniejszego i najbardziej narażonego na zniszczenie rejonu zachodniej Kenii. I wszyscy od razu zauważyliśmy, że ten projekt nie mógł przynieść żadnych korzyści ekonomicznych. Nikt nie kupowałby tam elektryczności. Nikogo natomiast nie interesowały projekty nawadniania. Wiedzieliśmy, że ten projekt zniszczy środowisko, zniszczy lasy nadbrzeżne, które były podstawą przetrwania nomadów Samburu i Tokana w tym rejonie. Zatem wszyscy wiedzieli, że ten projekt był nie tyle bezużyteczny, co wręcz szkodliwy; nie wspominając o zadłużeniu kraju na setki milionów dolarów i wyprowadzeniu ogromnych środków z gospodarki, które można przeznaczyć na ważniejsze działania, jak szkoły, szpitale itd. A mimo to, że wszyscy ten projekt odrzucili, ponieważ nikt z ofiarodawców nie chciał, by łączono z nim jego nazwisko, był to jeden z pierwszych wdrożonych projektów.
The good projects, which we as a donor community would take under our wings, they took years, you know, you had too many studies, and very often they didn't succeed. But these bad projects, which were absolutely damaging -- for the economy for many generations, for the environment, for thousands of families who had to be resettled -- they were suddenly put together by consortia of banks, of supplier agencies, of insurance agencies -- like in Germany, Hermes, and so on -- and they came back very, very quickly, driven by an unholy alliance between the powerful elites in the countries there and the suppliers from the North. Now, these suppliers were our big companies. They were the actors of this global market, which I mentioned in the beginning. They were the Siemenses of this world, coming from France, from the UK, from Japan, from Canada, from Germany, and they were systematically driven by systematic, large-scale corruption. We are not talking about 50,000 dollars here, or 100,000 dollars there, or one million dollars there. No, we are talking about 10 million, 20 million dollars on the Swiss bank accounts, on the bank accounts of Liechtenstein, of the president's ministers, the high officials in the para-statal sectors.
Dobre projekty, które jako środowisko ofiarodawców chcielibyśmy wziąć pod nasze skrzydła, związane z nimi procedury ciągnęły się latami, potrzebowano wielu badań i bardzo często nie dochodziły do skutku. Ale złe projekty, które były szkodliwe dla gospodarki, dla wielu przyszłych pokoleń, dla środowiska, dla tysięcy rodzin, które musiały zostać przesiedlone. Nagle były opracowywane przez bankowe konsorcja, przedstawicieli dostawców, agencje ubezpieczeniowe, jak Hermes w Niemczech itd. I realizowano je bardzo szybko dzięki niecnemu sojuszowi potężnych elit tamtych państw i dostawców z północy. Ci dostawcy to nasze wielkie firmy. Były głównymi aktorami na tym globalnym rynku, o którym wspomniałem na początku. Były Siemensami tego świata, pochodzące z Francji, Wielkiej Brytanii, Japonii, Kanady, Niemiec, systematycznie napędzane przez korupcję na wielką skalę. Nie mówimy o 50 tysiącach dolarów czy stu tysiącach, czy nawet milionie. Nie. Mówimy o 10, 20 milionach dolarów na kontach w Szwajcarii czy Liechtensteinie. Należących do ministrów, wysokich rangą urzędników w sektorach rządzonych przez państwo.
This was the reality which I saw, and not only one project like that: I saw, I would say, over the years I worked in Africa, I saw hundreds of projects like this. And so, I became convinced that it is this systematic corruption which is perverting economic policy-making in these countries, which is the main reason for the misery, for the poverty, for the conflicts, for the violence, for the desperation in many of these countries. That we have today more than a billion people below the absolute poverty line, that we have more than a billion people without proper drinking water in the world, twice that number, more than two billion people without sanitation and so on, and the consequent illnesses of mothers and children, still, child mortality of more than 10 million people every year, children dying before they are five years old: The cause of this is, to a large extent, grand corruption.
To rzeczywistość, którą widziałem. I nie był to pojedynczy projekt. Widziałem, powiedziałbym przez lata pracy w Afryce setki takich projektów. I przekonałem się, że ta systematyczna korupcja, która źle w pływa na politykę gospodarczą uprawianą w tych krajach, jest głównym powodem biedy i ubóstwa, konfliktów i przemocy, desperacji i beznadziei w wielu spośród tych państw. Więcej niż miliard ludzi żyje dziś w warunkach kompletnej nędzy bez dostępu do wody pitnej, dwa razy tyle - ponad dwa miliardy nie ma zapewnionych odpowiednich warunków sanitarnych, konsekwencją są choroby matek i dzieci. Śmiertelność wynosi rocznie ponad 10 milionów, wśród dzieci poniżej piątego roku życia. Powodem tego jest w znacznym stopniu wielka korupcja.
Now, why did the World Bank not let me do this work? I found out afterwards, after I left, under a big fight, the World Bank. The reason was that the members of the World Bank thought that foreign bribery was okay, including Germany. In Germany, foreign bribery was allowed. It was even tax-deductible. No wonder that most of the most important international operators in Germany, but also in France and the UK and Scandinavia, everywhere, systematically bribed. Not all of them, but most of them. And this is the phenomenon which I call failing governance, because when I then came to Germany and started this little NGO here in Berlin, at the Villa Borsig, we were told, "You cannot stop our German exporters from bribing, because we will lose our contracts. We will lose to the French, we will lose to the Swedes, we'll lose to the Japanese." And therefore, there was a indeed a prisoner's dilemma, which made it very difficult for an individual company, an individual exporting country to say, "We are not going to continue this deadly, disastrous habit of large companies to bribe."
Dlaczego Bank Światowy nie pozwolił mi tego zrobić? Później mogłem tego dokonać, gdy odszedłem po wielkiej walce z Banku Światowego. Powodem mojego odejścia było przekonanie członków Banku, że dawanie łapówek w innym kraju jest w porządku, łącznie z Niemcami. W Niemczech dawanie łapówek za granicą było dozwolone. Było nawet odliczane od podatku. Nie ma się co dziwić, że większość międzynarodowych firm w Niemczech, ale również we Francji i Wielkiej Brytanii, i Skandynawii - wszędzie, systematycznie wręczało łapówki. Nie wszyscy, ale większość z nich. I to jest zjawisko, które nazywam "niewydolnością rządzenia", ponieważ, gdy udałem się do Niemiec i rozpocząłem działalność w małej organizacji pozarządowej tutaj w Berlinie, w Willi Borsig, powiedziano nam: nie możecie powstrzymać naszych eksporterów od dawania łapówek, ponieważ stracimy nasze kontrakty. Przejmą je Francuzi, przegramy z konkurencją ze Szwecji czy Japonii. Powstał wtedy "dylemat więźnia", który skomplikował sprawę. Dla pojedynczej firmy w jednym z krajów eksportujących nie zamierzamy kontynuować tego śmiertelnego i katastrofalnego w skutkach zwyczaju wielkich firm do wręczania łapówek.
So this is what I mean with a failing governance structure, because even the powerful government, which we have in Germany, comparatively, was not able to say, "We will not allow our companies to bribe abroad." They needed help, and the large companies themselves have this dilemma. Many of them didn't want to bribe. Many of the German companies, for instance, believe that they are really producing a high-quality product at a good price, so they are very competitive. They are not as good at bribing as many of their international competitors are, but they were not allowed to show their strengths, because the world was eaten up by grand corruption.
Tego, co rozumiem przez "niewydolność struktur rządzących", ponieważ nawet silne instytucje rządowe, jakie mamy w Niemczech nie były w stanie kategorycznie powiedzieć: "Nie pozwolimy naszym firmom wręczać łapówek za granicą". Potrzebowały pomocy. Nawet duże firmy miały ten problem. Wiele z nich nie chciało wręczać łapówek. Wiele spośród niemieckich firm, na przykład wierzyło, że produkują towary wysokiej jakości w dobrej cenie, a zatem są konkurencyjne. Nie są tak dobre w przekupywaniu jak wielu spośród ich międzynarodowych rywali, ale nie mogły pokazać swoich silnych stron, ponieważ świat zalała wielka fala korupcji.
And this is why I'm telling you this: Civil society rose to the occasion. We had this small NGO, Transparency International. They began to think of an escape route from this prisoner's dilemma, and we developed concepts of collective action, basically trying to bring various competitors together around the table, explaining to all of them how much it would be in their interests if they simultaneously would stop bribing, and to make a long story short, we managed to eventually get Germany to sign together with the other OECD countries and a few other exporters.
I właśnie dlatego mówię, że społeczeństwo obywatelskie skorzystało z okazji. Założyliśmy małą organizację pozarządową, Transparency International. Zaczęliśmy myśleć o ucieczce od "dylematu więźnia". Rozwinęliśmy pojęcia "wspólnego działania", usiłując zgromadzić różnych graczy wokół jednego stołu i wyjaśnić wszystkim jak bardzo mogliby skorzystać, gdyby jednocześnie przestali wręczać łapówki. Krótko mówiąc, w końcu nam się udało. Nakłoniliśmy Niemcy do podpisania wspólnie z innymi państwami OECD i kilkoma eksporterami
In 1997, a convention, under the auspices of the OECD, which obliged everybody to change their laws and criminalize foreign bribery. (Applause) Well, thank you. I mean, it's interesting, in doing this, we had to sit together with the companies. We had here in Berlin, at the Aspen Institute on the Wannsee, we had sessions with about 20 captains of industry, and we discussed with them what to do about international bribery. In the first session -- we had three sessions over the course of two years. And President von Weizsäcker, by the way, chaired one of the sessions, the first one, to take the fear away from the entrepreneurs, who were not used to deal with non-governmental organizations. And in the first session, they all said, "This is not bribery, what we are doing." This is customary there. This is what these other cultures demand. They even applaud it. In fact, [unclear] still says this today. And so there are still a lot of people who are not convinced that you have to stop bribing. But in the second session, they admitted already that they would never do this, what they are doing in these other countries, here in Germany, or in the U.K., and so on. Cabinet ministers would admit this. And in the final session, at the Aspen Institute, we had them all sign an open letter to the Kohl government, at the time, requesting that they participate in the OECD convention.
w 1997 roku, konwencji pod auspicjami OECD. Obligowała wszystkich sygnatariuszy do zmiany prawa i uznanie wręczania łapówek za granicą za niezgodne z prawem. (Brawa) Dziękuję. Myślę, że to było interesujące współpracować z firmami. Mieliśmy tutaj w Berlinie w Aspen Institute w Wannsee sesję z 20 osobami ze świata biznesu i dyskutowaliśmy o tym, co zrobić z międzynarodową korupcją. Podczas pierwszej sesji, mieliśmy trzy spotkania w ciągu dwóch lat. A prezydent von Weizsäcker przewodniczył pierwszej sesji by odegnać obawy od przedsiębiorców, którzy nie byli przyzwyczajeni do współpracy z organizacjami pozarządowymi. I po pierwszej sesji powiedzieli: "To co robimy, to nie korupcja. To jest tam tradycja. To czego te kultury od nas żądają. Nawet temu przyklaskują." Właściwie... mówią tak do dziś. Nadal jest wielu ludzi, którzy nie są przekonani co do tego, kto powinien przestać wręczać łapówki. Ale podczas drugiej sesji powiedzieli, że już nigdy nie zrobią tego co robią w tamtych krajach, tutaj w Niemczech czy w Wielkiej Brytanii itd. Rada Ministrów to potwierdziła. I podczas ostatniego spotkania w Aspen Institute wszyscy podpisali list otwarty do rządu Kohla prosząc o udział w kongresie państw OECD.
And this is, in my opinion, an example of soft power, because we were able to convince them that they had to go with us. We had a longer-term time perspective. We had a broader, geographically much wider, constituency we were trying to defend. And that's why the law has changed. That's why Siemens is now in the trouble they are in and that's why MIN is in the trouble they are in. In some other countries, the OECD convention is not yet properly enforced. And, again, civil societies breathing down the neck of the establishment.
I to moim zdaniem jest przykład inteligentnej władzy, ponieważ byliśmy w stanie ich przekonać, że muszą pójść z nami. Mieliśmy przed sobą długą perspektywę czasową. Mieliśmy znacznie szerszy w sensie geograficznym krąg ludzi, których usiłowaliśmy chronić. I właśnie dlatego prawo zostało zmienione. To dlatego Siemens ma kłopoty. MIN również je ma. W innych krajach konwencja OECD nie została odpowiednio wyegzekwowana. I znów polega na społeczeństwie obywatelskim, które wywiera presję na rząd.
In London, for instance, where the BAE got away with a huge corruption case, which the Serious Fraud Office tried to prosecute, 100 million British pounds, every year for ten years, to one particular official of one particular friendly country, who then bought for 44 billion pounds of military equipment. This case, they are not prosecuting in the UK. Why? Because they consider this as contrary to the security interest of the people of Great Britain. Civil society is pushing, civil society is trying to get a solution to this problem, also in the U.K., and also in Japan, which is not properly enforcing, and so on.
Na przykład w Londynie, dokąd uciekł BAE przed procesem o korupcję, który miał mu wytoczyć Urząd Ścigania Przestępstw Gospodarczych. Wręczano 100 milionów funtów brytyjskich rocznie przez dziesięć lat pewnemu urzędnikowi pewnego zaprzyjaźnionego państwa, które kupiło sprzęt wojskowy za 44 miliardy funtów. Ten przypadek nie jest ścigany w Wielkiej Brytanii przez sąd. Dlaczego? Ponieważ uważają, że jest to sprzeczne z interesem bezpieczeństwa ludności Wielkiej Brytanii. Społeczeństwo obywatelskie wywiera presję i stara się znaleźć rozwiązanie tego problemu zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Japonii, która ma problemy z wprowadzeniem tych zasad.
In Germany, we are pushing the ratification of the UN convention, which is a subsequent convention. We are, Germany, is not ratifying. Why? Because it would make it necessary to criminalize the corruption of deputies. In Germany, we have a system where you are not allowed to bribe a civil servant, but you are allowed to bribe a deputy. This is, under German law, allowed, and the members of our parliament don't want to change this, and this is why they can't sign the U.N. convention against foreign bribery -- one of they very, very few countries which is preaching honesty and good governance everywhere in the world, but not able to ratify the convention, which we managed to get on the books with about 160 countries all over the world.
W Niemczech staramy się przeforsować ratyfikację Konwencji Narodów Zjednoczonych, to już kolejna umowa. Niemcy nie biorą w tym udziału. Dlaczego? Ponieważ niezbędne byłoby uznanie korupcji polityków za niezgodną z prawem. W Niemczech mamy system, który zakazuje przekupywania urzędników, ale zezwala na korumpowanie polityków. To w świetle prawa niemieckiego jest dozwolone. A członkowie parlamentu nie chcą tego zmieniać i dlatego nie mogą podpisać Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji za granicą jako jeden z bardzo niewielu krajów, który naucza uczciwości i dobrych rządów wszędzie na świecie, ale nie jest w stanie podpisać tej konwencji, którą opracowaliśmy z 160 krajami na całym świecie.
I see my time is ticking. Let me just try to draw some conclusions from what has happened. I believe that what we managed to achieve in fighting corruption, one can also achieve in other areas of failing governance. By now, the United Nations is totally on our side. The World Bank has turned from Saulus to Paulus; under Wolfensohn, they became, I would say, the strongest anti-corruption agency in the world. Most of the large companies are now totally convinced that they have to put in place very strong policies against bribery and so on. And this is possible because civil society joined the companies and joined the government in the analysis of the problem, in the development of remedies, in the implementation of reforms, and then later, in the monitoring of reforms.
Widzę, że mój czas się kończy. Pozwólcie, że spróbuję wyciągnąć wnioski z tego, co się wydarzyło. Uważam, że to co udało nam się osiągnąć w walce z korupcją każdy może osiągnąć w innych obszarach, gdzie formalna władza zawodzi. Dotąd ONZ jest całkowicie po naszej stronie. Bank Światowy za Wolfensohna przeistoczył się z Szawła w Pawła i stał się najmocniejszym działaczem w walce z korupcją na świecie. Większość wielkich firm jest teraz przekonana, że muszą opracować silne zasady przeciwko korupcji i problemom z nią związanymi. I jest to możliwe dzięki współpracy społeczeństwa obywatelskiego wraz z koncernami oraz z rządem nad analizą problemu i opracowaniem rozwiązań, wdrożeniem reform i później ich monitorowaniem.
Of course, if civil society organizations want to play that role, they have to grow into this responsibility. Not all civil society organizations are good. The Ku Klux Klan is an NGO. So, we must be aware that civil society has to shape up itself. They have to have a much more transparent financial governance. They have to have a much more participatory governance in many civil society organizations. We also need much more competence of civil society leaders. This is why we have set up the governance school and the Center for Civil Society here in Berlin, because we believe most of our educational and research institutions in Germany and continental Europe in general, do not focus enough, yet, on empowering civil society and training the leadership of civil society.
Oczywiście organizacje społeczne chcą odgrywać tę rolę muszą dorosnąć do tej odpowiedzialności. Nie wszystkie organizacje są dobre. Ku Klux Klan jest przykładem organizacji pozarządowej. Musimy być świadomi, że społeczeństwa obywatelskie muszą się ukształtować. Muszą mieć znacznie więcej przejrzystej władzy nad finansami. Potrzebują więcej władzy bezpośredniej w wielu organizacjach. Liderzy organizacji potrzebują wielu kompetencji. Dlatego założyliśmy szkołę zarządzania Center for Civil Society tutaj w Berlinie. Ponieważ wierzymy, że większość naszych instytucji badawczych i oświatowych w Niemczech i Europie kontynentalnej nie skupia się wystarczająco na wzmacnianiu społeczeństwa obywatelskiego i szkoleniu tego typu przywództwa.
But what I'm saying from my very practical experience: If civil society does it right and joins the other actors -- in particular, governments, governments and their international institutions, but also large international actors, in particular those which have committed themselves to corporate social responsibility -- then in this magical triangle between civil society, government and private sector, there is a tremendous chance for all of us to create a better world.
Ale z mojego doświadczenia wynika,że jeśli społeczeństwo podejmie właściwe kroki i połączy siły z innymi uczestnikami gospodarki szczególnie z rządami i ich instytucjami międzynarodowymi, ale również z wielkimi międzynarodowymi graczami, którzy zobowiązali się do przestrzegania zasad społecznej odpowiedzialności. Wtedy w tym magicznym trójkącie pomiędzy społeczeństwem obywatelskim, rządem a sektorem prywatnym, istnieje ogromna szansa dla każdego z nas na stworzenie lepszego świata.
Thank you.
Dziękuję.
(Applause)
(Brawa)