V roce 2007, jsem se rozhodl, že potřebujeme přehodnotit, jak vnímáme ekonomický pokrok. Naším novým cílem by mělo být, že ve chvíli, kdy jakákoliv rodina přemýšlí o tom, kde chce žít a pracovat, měla by mít na výběr mezi několika různými městy, jež se uchází o nové obyvatele. Nyní jsme od tohoto cíle velice daleko. Existují miliardy lidí v rozvojových zemích, pro které není ani jediné město, které by je vítalo. Úžasné na městech je to, že jejich hodnota je mnohem vyšší, než kolik stojí je postavit. Takže bychom mohli jednoduše zásobit svět tucty, možná stovkami nových měst.
In 2007, I decided that we needed to reconceptualize how we thought about economic development. Our new goal should be that when every family thinks about where they want to live and work, they should be able to choose between at least a handful of different cities that were all competing to attract new residents. Now we're a long way away from that goal right now. There are billions of people in developing countries who don't have even a single city that would be willing to welcome them. But the amazing thing about cities is they're worth so much more than it costs to build them. So we could easily supply the world with dozens, maybe hundreds, of new cities.
Toto se vám může zdát absurdní, pokud jste nikdy neuvažovali o nových městech. Pro příklad stačí zaměnit bytové domy za města. Představte si, že polovina lidí, kteří chtěli bydlet v bytových domech, v nich bydlí, druhá polovina ne. Mohli byste se pokusit zvětšit kapacitu přistavováním k existujícím bytům. Ale víte, že byste narazili na to, že tyto byty a jejich okolí mají pravidla, aby se předešlo nepříjemnostem a rušení stavebními pracemi. Takže je velice těžké uskutečnit tyto přístavby. Vy byste ale mohli jít na úplně jiné místo, postavit úplně nový bytový dům, za předpokladu, že tamní pravidla podporují výstavbu, na rozdíl od potlačování výstavby. Proto jsem navrhl, aby státy vytvořily nové reformní oblasti, dostatečně velké, aby pojmuly města, a nazval jsem je charterová města.
Now this might sound preposterous to you if you've never thought about new cities. But just substitute apartment building for cities. Imagine half the people who wanted to be in apartments already had them; the other half aren't there yet. You could try and expand the capacity by doing additions on all the existing apartments. But you know what you'd run into is those apartments and the surrounding areas have rules to avoid discomfort and the distractions of construction. So it's extremely hard to do all of those additions. But you could go out someplace brand new, build a brand new apartment building, as long as the rules there were ones that facilitated construction rather than getting in the way. So I proposed that governments create new reform zones big enough to hold cities and gave them a name: charter cities.
Později jsem se dozvěděl, že v podobnou dobu Javier a Octavio přemýšleli o reformě v Hondurasu. Věděli, že okolo 75 000 Hondurasanů chce každý rok opustit zemi a odejít do Spojených států a oni se ptali, co mohou udělat, aby se ujistili, že tito lidé zůstanou a budou dělat to samé v Hondurasu. V jednu chvíli řekl Javier Octaviovi: "Co kdybychom vzali volný kus země -- a dali jej ambasádě -- dali jej ambasádě USA nebo Kanady -- a poté, pokud by lidé chtěli pracovat pod stejnými podmínkami jako v Kanadě nebo USA, dostali by práci, a dělali vše na tomto území tak, jako by odešli za prací do Kanady nebo USA?"
Later I learned that at about this same time, Javier and Octavio were thinking about the challenge of reform in Honduras. They knew that about 75,000 Hondurans every year would leave to go to the United States, and they wanted to ask, what could they do to make sure that those people could stay and do the same things in Honduras. At one point, Javier said to Octavio, "What if we took some of our empty land -- what if we just gave it to an embassy -- give some to the U.S. embassy; give some to the Canadian embassy -- and then if people want to go work under the rules of Canada or under the rules of the United States, they can go get jobs, do everything they do on those embassy grounds that they would otherwise have to go to Canada or the U.S. to do?"
V létě 2009 prošel Honduras sužující ústavní změnou. V dalších regulérních volbách drtivě vyhrál Pepe Lobo s programem, který sliboval reformu, stejně jako uklidnění situace. Požádal Octavia, aby byl jeho náčelník štábu. Mezitím jsem se chystal na svoji přednášku na TEDGlobal. Pomocí postupného vylepšování, metodou pokusu a omylu a mnoha testování, jsem se pokusil přijít s nejdůležitějšími zásadami charterového města. První věcí byla důležitost pravidel, podobná pravidla, jako ta, že se nesmíte přistěhovat a obtěžovat dosavadní obyvatele domu. Věnujeme se novým technologiím, ale jsou to právě technologie a pravidla, co umožňuje pokrok. A jsou to většinou právě pravidla, co nám brání.
In the summer of 2009, Honduras went through a wrenching constitutional crisis. At the next regularly scheduled election, Pepe Lobo won in a landslide on a platform that promised reform, but reconciliation as well. He asked Octavio to be his chief of staff. Meanwhile, I was getting ready to give a talk at TEDGlobal. Through a process of refinement, trial and error, a lot of user testing, I tried to boil this complicated concept of charter city down to the bare essentials. The first point was the importance of rules, like those rules that say you can't come in and disturb all the existing apartment holders. We pay a lot of attention to new technologies, but it takes technologies and rules to get progress, and it's usually the rules that hold us back.
Na podzim roku 2010 poslal Octaviovi přítel z Guatemaly odkaz na moji přednášku na TEDu. Octavio ji ukázal Javierovi. Zavolali mi a řekli: "Ukažme to našim nejvyšším politikům." Tak jsme se v prosinci sešli v Miami v konferenčním sále v hotelu. Pokusil jsem se vysvětlit, jak moc cenná jsou města, jak je jejich cena vyšší než jejich výstavba. Použil jsem tento slide ukazující, kolik stojí pozemky v městech jako New York. Všimněte si, že v některých případech jsou ceny v tisících dolarů za čtvereční metr. Ale byla to pouze teoretická diskuze a během jedné přestávky Octavio řekl: "Paule, měli bychom možná shlédnout tvoji přednášku na TEDu."
In the fall of 2010, a friend from Guatemala sent Octavio a link to the TEDTalk. He showed it to Javier. They called me. They said, "Let's present this to the leaders of our country." So in December we met in Miami, in a hotel conference room. I tried to explain this point about how valuable cities are, how much more valuable they are than they cost. And I used this slide showing how valuable the raw land is in a place like New York City: notice, land that's worth thousands of dollars, in some cases, per square meter. But it was a fairly abstract discussion, and at some point when there was a pause, Octavio said, "Paul, maybe we could watch the TEDTalk."
(Smích)
(Laughing)
Moje přednáška na TEDu jednoduše vysvětlila, že charterové město je místo, kde začnete s neobydlenou půdou a tzv. charter udává pravidla, která zde platí, a také možnost pro lidi se přihlásit a žít pod těmito pravidly. Byl jsem tedy požádán prezidentem Hondurasu, který řekl, že je tento projekt potřebný a důležitý a může to být příležitost pro Honduras. Byl jsem pozván do Tegucigalpa udělat prezentaci 4. a 5. ledna. Tak jsem udělal další přednášku plnou faktů, která obsahovala slidy jako je tento, který se pokoušel vysvětlit, že pokud chcete vytvořit ve městě hodnotu, musí být velmi velké. Toto je obrázek Denveru, a ten obrys je nové letiště, které bylo v Denveru postaveno. Letiště samotné, zabírá více než 100 čtverečních kilometrů. Proto jsem se pokusil přesvědčit Honduras, že pokud budujete město, musíte mít k dispozici nejméně 1000 čtverečních kilometrů. To je více než 250 akrů. Každý zdvořile tleskal. Obličeje v obecenstvu byly vážné a zaujaté. Ředitel kongresu poté přišel na pódium a řekl: "Děkujeme za přednášku, profesore Romere, ale možná bychom mohli shlédnout vaši přednášku na TEDu. Mám ji zde na mém laptopu." Posadil jsem se a oni pustili moji přednášku.
So the TEDTalk laid out in very simple terms, a charter city is a place where you start with uninhabited land, a charter that specifies the rules that will apply there and then a chance for people to opt in, to go live under those rules or not. So I was asked by the president of Honduras who said that we need to do this project, this is important, this could be the way forward for our country. I was asked to come to Tegucigalpa and talk again on January fourth and fifth. So I presented another fact-filled lecture that included a slide like this, which tried to make the point that, if you want to create a lot of value in a city, it has to be very big. This is a picture of Denver, and the outline is the new airport that was built in Denver. This airport alone covers more than 100 square kilometers. So I was trying to persuade the Hondurans, if you build a new city, you've got to start with a site that's at least 1,000 square kilometers. That's more than 250 hundred-thousand acres. Everybody applauded politely. The faces in the audience were very serious and attentive. The leader of the congress came up on stage and said, "Professor Romer, thank you very much for your lecture, but maybe we could watch the TEDTalk. I've got it here on my laptop." So I sat down, and they played the TEDTalk.
A ukázalo to podstatu, tedy že nová města mohou nabídnout nové příležitosti pro lidi. Člověk by měl na výběr, ve kterém městě žít a které by bylo v Hondurasu a ne tisíce mil na sever. Také to zahrnuje nové možnosti pro politiky. Protože přední politici Hondurasu by potřebovali spolupráci od partnerských zemí, ze které by mohli těžit, a tyto země by pomohly ustanovit pravidla a jejich prosazování v této chartě. Takže každý může mít důvěru v to, že charta bude opravdu dodržována. A z pohledu presidenta Loba byl příslib dodržování, o kterém jsem mluvil, způsob přilákání zahraničních investorů k výstavbě měst. To by bylo důležité pro všechny politické strany v Hondurasu, které musely po několik let snášet obavy a nedůvěru.
And it got to the essence, which is that a new city could offer new choices for people. There would be a choice of a city which you could go to which could be in Honduras, instead of hundreds of miles away in the North. And it also involved new choices for leaders. Because the leaders in the government there in Honduras would need help from partner countries, who could benefit from partner countries who help them set up the rules in this charter and the enforcement, so everybody can trust that the charter really will be enforced. And the insight of President Lobo was that that assurance of enforcement that I was thinking about as a way to get the foreign investors to come in and build the city could be equally important for all the different parties in Honduras who had suffered for so many years from fear and distrust.
Šli jsme se na potencionální staveniště podívat. Odkud je tento obrázek. Místo lehce pojme 1000 čtverečních kilometrů. Krátce poté, 19. ledna, byla v kongresu odhlasována novela ústavy o změně, která povoluje zvláštní rozvojové oblasti. V zemi, která zrovna prošla těžkou krizí, byla tato novela přijata v poměru 124 : 1. Všechny politické strany, všechna uskupení to podpořila. Ústavní změny vyžadují dvojí hlasování. 17. února prošel zákon podruhé s poměrem 114 : 1.
We went and looked at a site. This picture's from there. It easily could hold a thousand square kilometers. And shortly thereafter, on January 19th, they voted in the congress to amend their constitution to have a constitutional provision that allows for special development regions. In a country which had just gone through this wrenching crisis, the vote in the congress in favor of this constitutional amendment was 124 to one. All parties, all factions in society, backed this. To be part of the constitution, you actually have to pass it twice in the congress. On February 17th they passed it again with another vote of 114 to one.
Bezprostředně po hlasování, mezi 21. a 24. únorem, se delegace z Hondurasu vydala do dvou míst na světě, které se zajímají o toto stavění měst. Jedním je Jižní Korea. Na tomto obrázku je obrovské nové centrum města, jehož stavba probíhá v Jižní Koreji -- je větší než centrum Bostonu. Vše, co vidíte, bylo postaveno za pouhé 4 roky, poté co strávili 4 roky sháněním povolení. Dalším místem je Singapur. Singapur už postavil dvě města v Číně a chystají se postavit třetí.
Immediately after that vote, on February 21st to the 24th, a delegation of about 30 Hondurans went to the two places in the world that are most interested in getting into the city building business. One is South Korea. This is a picture of a big, new city center that's being built in South Korea -- bigger than downtown Boston. Everything you see there was built in four years, after they spent four years getting the permits. The other place that's very interested in city building is Singapore. They've actually built two cities already in China and are preparing the third.
Takže, když se nad tím zamyslíte, jsou v této fázi. Mají místo a už se přemýšlí o druhém místě pro další město. Připravují se zákony, které dovolí manažerům zapojit se a také externí zákony. Jedna země se už nabídla poskytnou svůj vrchní soud jako nejvyšší soud pro nový justiční systém. Existují architekti a stavitelé, kteří mají velký zájem. Dokonce mohou přinést finance. Věc, která je již nyní jistá je, že je mnoho zájemců o bydlení. Je mnoho firem, které by rády působily v Amerických státech, obzvláště v zónách volného obchodu, a je mnoho lidí, kteří by zde chtěli žít. Na světě je 700 milionů lidí, kteří by se chtěli na stálo přestěhovat.
So if you think about this practically, here's where we are. They've got a site; they're already thinking about this site for the second city. They're putting in place a legal system that could allow for managers to come in, and also an external legal system. One country has already volunteered to let its supreme court be the court of final appeal for the new judicial system there. There's designers and builders of cities who are very interested. They even can bring with them some financing. But the one thing you know they've already solved is that there's lots of tenants. There's lots of businesses that would like to locate in the Americas, especially in a place with a free trade zone, and there's lots of people who'd like to go there. Around the world, there's 700 million people who say they'd like to move permanently someplace else right now.
Každý rok opustí Latinskou Ameriku milion lidí a odejde do Spojených států. Mnozí z nich jsou otcové, kteří opustí rodinu, aby mohli pracovat -- často jsou to svobodné matky, které nemají dostatek peněz ani na oblečení. Bohužel to jsou děti, které se snaží setkat s rodiči, které v některých případech neviděly celých deset let.
There's a million a year who leave Latin America to go to the United States. Many of these are a father who has to leave his family behind to go get a job -- sometimes a single mother who has to get enough money to even pay for food or clothing. Sadly, sometimes there are even children who are trying to get reunited with their parents that they haven't seen, in some cases, for a decade.
Takže jaký je nápad postavit zcela nové město v Hondurasu? Či postavit takových tucet, či stovku po celém světě? Jaký je nápad, abychom vyžadovali, aby každá rodina měla na výběr z několika měst, která se uchází o nové obyvatele? Je to nápad hodný rozšíření. A mí přátelé z Hondurasu mě požádali, abych poděkoval TEDu.
So what kind of an idea is it to think about building a brand new city in Honduras? Or to build a dozen of these, or a hundred of these, around the world? What kind of an idea is it to think about insisting that every family have a choice of several cities that are competing to attract new residents? This is an idea worth spreading. And my friends from Honduras asked me to say thank you, TED.
(Potlesk)
(Applause)