So yeah, I'm a newspaper cartoonist -- political cartoonist. I don't know if you've heard about it -- newspapers? It's a sort of paper-based reader. (Laughter) It's lighter than an iPad, it's a bit cheaper. You know what they say? They say the print media is dying -- who says that? Well, the media. But this is no news, right? You've read about it already.
Pra, vërtet, unë jam një karikaturist për gazetat karikaturist politik. Unë nuk e di nëse keni dëgjuar për këto - gazetat është një lloj lexuesi bazuar në letër. (Të qeshura) është më e lehtë se një iPad, dhe më pak e kushtueshme. A e dini se ç'thonë ata? Ata thonë se media e shkruar po vdes -- kush e thote ate? Epo, media. por kjo nuk është lajm, apo jo? Ju tanimë keni lexuar per atë.
(Laughter)
(Të qeshura)
Ladies and gentlemen, the world has gotten smaller. I know it's a cliche, but look, look how small, how tiny it has gotten. And you know the reason why, of course. This is because of technology -- yeah. (Laughter) Any computer designers in the room? Yeah well, you guys are making my life miserable because track pads used to be round, a nice round shape. That makes a good cartoon. But what are you going to do with a flat track pad, those square things? There's nothing I can do as a cartoonist. Well, I know the world is flat now. That's true. And the Internet has reached every corner of the world, the poorest, the remotest places. Every village in Africa now has a cyber cafe. (Laughter) Don't go asking for a Frappuccino there. So we are bridging the digital divide. The Third World is connected, we are connected. And what happens next? Well, you've got mail. Yeah. Well, the Internet has empowered us. It has empowered you, it has empowered me and it has empowered some other guys as well.
Zonja che zotërinj, bota është bërë më e vogël. E di që është një klishe, por shikoni, shikoni sa e vogël, sa e vogël është bërë. Dhe ju e dini arsyen pse, natyrisht. kjo eshtet per shkak te teknologjis--- ehh (Të qeshura) A ndodhet ndonjë designers të kompjuterëve në sallë? Po, mirë, ju djema po ma bëni jetën te mjerueshme sepse trakpadet ishin të rrumbullakët nje formë te rrumbullaket të lezetëshme. Ajo ben nje karikaturë të mire. Por ju do të bënit me njëtrakpad të sheshtë, ato gjerat katrore? Unë nuk mund të bëj asnjë si një karikaturist. Mirë pra, e di që bota eshte e rrafshët tani. Kjo është e vërtetë. Dhe interneti ka arritur cdo cep te botes, vendet me të thella, më të varfëra. cdo fshat ne Afrike tani ka nje internet kafe. (Të qeshura) mos kerkoni per frapucino atje. Ne po e tejkalojmë ndarjen dixhitale. bota e tret eshte e lidhur, ne jemi te lidhur. dhe qfar ndodh me pas? Atëherë, ti merr një email. Po. Atëherë, Interneti na ka dhënë fuqinë. Ju ka dhënë fuqinë, më ka dhënë fuqinë qe i ka dhënë fuqinë disa të tjerëve gjithashtu.
(Laughter)
(Të qeshura)
You know, these last two cartoons -- I did them live during a conference in Hanoi. And they were not used to that in communist 2.0 Vietnam. (Laughter) So I was cartooning live on a wide screen -- it was quite a sensation -- and then this guy came to me. He was taking pictures of me and of my sketches, and I thought, "This is great, a Vietnamese fan." And as he came the second day, I thought, "Wow, that's really a cartoon lover." And on the third day, I finally understood, the guy was actually on duty. So by now, there must be a hundred pictures of me smiling with my sketches in the files of the Vietnamese police.
ju e dini, kto karikaturat e fundit Unë i bera ato drejt për drejt në një konferencë në Hanoi. Dhe ata nuk ishin mësuar me të në një Vietnam komunist 2.0. (Të qeshura) Kështu që unë isha duke bërë karikatura drejt për drejt në një ekran të gjerë-- ishte mjaft e emocionale-- dhe një djalë mu afrua. Ai bëri disa foto të miat dhe disa foto të skicave të mia, dhe mendova,"Mrekulli , nje fans i Vietnamit". dhe kur erdhi ditën e dytë, mendova, "me të vërtetë i dashka vizatimet". dhe ne ditën e tretë, më në fund e kuptova, djali ishte në detyrë. Pra deri tani, duhet të jenë qindra fotografi të miat duke qeshur me skicat e mia në dosjet e policise së Vietnamit.
(Laughter)
(qeshje)
No, but it's true: the Internet has changed the world. It has rocked the music industry; it has changed the way we consume music. For those of you old enough to remember, we used to have to go to the store to steal it. (Laughter) And it has changed the way your future employer will look at your application. So be careful with that Facebook account -- your momma told you, be careful. And technology has set us free -- this is free WiFi. But yeah, it has liberated us from the office desk. This is your life, enjoy it. (Laughter) In short, technology, the internet, they have changed our lifestyle. Tech guru, like this man -- that a German magazine called the philosopher of the 21st century -- they are shaping the way we do things. They are shaping the way we consume. They are shaping our very desires. (Laughter) (Applause) You will not like it. And technology has even changed our relationship to God.
Jo, është e vërtetë: Interneti ka ndryshuar botën. ka tronditur industrinë e muzikës; ka ndryshuar mënyrën se si ne të konsumojnë muzikë. Për ata prej jush mjaft të vjetër për të mbajtur mend, ne shkonim në dyqan per ti vjedhur ato. (Të qeshura) Dhe kjo ka ndryshuar mënyrën se si punëdhënësi juaj i ardhshëm do të shohë aplikimin tuaj. Pra, kini kujdes me faqen tuaj të Facebbok-ut mamaja të ka thënë, kujdes. Dhe teknologjia na ka bërë të lirë-- ky është WiFi pa pagesë. Po po, na ka çliruar nga tavolinat e punës. kjo është jeta, shijoje atë. (Të qeshura) Me pak fjalë, teknolgjia, interneti, na kanë ndryshuar mënyrën e jetesës. Gurutë teknologjikë, si ky njeri -- që një revistë gjermane e quajti filozof i shekullit të 21 -- ata janë duke i trajtësuar mënyrën se si ne i bëjmë gjërat. Ata po formësojnë mënyrën se si ne konsumojnë. Ata janë duke i trajtësuar dëshirat tona e vërteta. (Të qeshura) (Duartrokitje) ti nuk do ta pelqeje ate. dhe teknologjija ka ndryshuar lidhjen me ZOTIN.
(Laughter)
qeshje
Now I shouldn't get into this. Religion and political cartoons, as you may have heard, make a difficult couple, ever since that day of 2005, when a bunch of cartoonists in Denmark drew cartoons that had repercussions all over the world -- demonstrations, fatwa, they provoked violence. People died in the violence. This was so sickening; people died because of cartoons. I mean -- I had the feeling at the time that cartoons had been used by both sides, actually. They were used first by a Danish newspaper, which wanted to make a point on Islam. A Danish cartoonist told me he was one of the 24 who received the assignment to draw the prophet -- 12 of them refused. Did you know that? He told me, "Nobody has to tell me what I should draw. This is not how it works." And then, of course, they were used by extremists and politicians on the other side. They wanted to stir up controversy. You know the story. We know that cartoons can be used as weapons. History tells us, they've been used by the Nazis to attack the Jews. And here we are now. In the United Nations, half of the world is pushing to penalize the offense to religion -- they call it the defamation of religion -- while the other half of the world is fighting back in defense of freedom of speech. So the clash of civilizations is here, and cartoons are at the middle of it? This got me thinking. Now you see me thinking at my kitchen table, and since you're in my kitchen, please meet my wife.
tani nuk duhet te merrem me kete. karikaturat fetare dhe politike , siq keni mundur te degjoni, bejne nje qift te veshtire, nga ajo dit e 2005-tes ku nje grumbull karikaturist ne Danimark vizatuan karikatura qe kishin pasoja ne te gjithe boten-- demonstrata, të Fetvave, ata ushtruan dhunë. Njerëz vdiqën nga dhuna. Kjo ishte aq e pështirë; njerz vdiqen per shkak te disa karikaturave. nenkuptoj-- une ndjeva ne ate kohe se karikaturat po perdoreshin ne dy anet. ato se pari po perdoreshin nga ne gazete daneze , te cilet donin te linin nje pik ne Islam. nje karikaturis nga danimarka me tha se kishte qene njeri nga ata 24 qe kishin marre urdhrin te vizatonin profeti-- 12 nga ata refuzuan. e dinit ju ate ? ai me tha,'' asnjeri sduhet te me tregoje mua qka duhet te vizatoj. keshtu funksionon. the pastaj, natyrisht, ato perdoreshin nga extremistat dhe politikanat . ata donin te nxisnin kontraverse. ju e dini historin . ne e dim se karikaturat mund te perdoren si arme. historija na tregon, se ato jane perdorun nga Nazistet per te sulmuar cifutet. dhe ja ku jemi tani. ne shtetet e bashkuara, gjysma e botes po mundohet te penalizoj ofendimet ndaj fes-- ata e quajne shpifje fetare-- ndersa gjysma tjeter eshte duke luftuar per te mbrojtur lirine e se shprehurit. Pra, përplasja e qytetërimeve është këtu, dhe karikaturat janë në mes të saj? kjo me beri te mendoj. tani po me sikoni se si mendoj ne tavolinen e kuzhines, dhe meqe jeni ne kuzhinen time , ju lutem takoni gruan time.
(Laughter)
qeshje
In 2006, a few months after, I went Ivory Coast -- Western Africa. Now, talk of a divided place -- the country was cut in two. You had a rebellion in the North, the government in the South -- the capital, Abidjan -- and in the middle, the French army. This looks like a giant hamburger. You don't want to be the ham in the middle. I was there to report on that story in cartoons. I've been doing this for the last 15 years; it's my side job, if you want. So you see the style is different. This is more serious than maybe editorial cartooning. I went to places like Gaza during the war in 2009. So this is really journalism in cartoons. You'll hear more and more about it. This is the future of journalism, I think.
ne vitin 2006, disa muaj pas, un shkova ne Bregun e Fildishte-- ne Afriken Perendimore. le te flasim per nje vend te ndare- shteti ishte i ndare ne dy. ju kishit ne revolicion ne veri, qeveria ne jug- kryeqyteti, Abidjan dhe ne mes, ushtria franceze. kjo duket nje hambureger gjigant. ju nuk doni te jeni proshuta ne mes . un isha atje te reportoja per ate ndodhi me karikatura. un jam duke e bere kete qe 15 vite; eshte puna ime, nese ju doni. e shikoni se stili eshte i ndryshem. kjo eshte me seioze se karikaturat editoriale. un shkova edhe ne vende si Gaza gjate luftes se 2009-tes. kjo me te vertet eshte gazetari me karikatura. ju do te degjoni me shum dhe me shume per ate. un mendoj se kjo eshte e ardhmja e gazetarise.
And of course, I went to see the rebels in the north. Those were poor guys fighting for their rights. There was an ethnic side to this conflict as very often in Africa. And I went to see the Dozo. The Dozo, they are the traditional hunters of West Africa. People fear them -- they help the rebellion a lot. They are believed to have magical powers. They can disappear and escape bullets. I went to see a Dozo chief; he told me about his magical powers. He said, "I can chop your head off right away and bring you back to life." I said, "Well, maybe we don't have time for this right now." (Laughter) "Another time."
dhe natyrisht, un shkova ti shikoj rebelat ne veri. ata ishin te varfer shum por luftonin per te drejtat e tyre. atje ishte nje ane etnike ne ket konflikt siq eshte shume shpesh ne Afrik. dhe un shkova te shoh Dozon. Dozo, ata janë gjuetarët tradicionale ne Afriken perendimore. njerzit i frikesohen atyre-- ata i ndimojn kryengritjet. besohet se kane fuqi magjike. Ato mund të zhduken dhe të shpëtojnë plumbave. Unë shkova për të parë një shef Dozo: ai me tregoi per keto fuqi magjike. ai tha ,'' un mund te ta pres koken menjehere dhe te te kthej perseri ne jete.'' un i thash .,' ndoshta skemi koh per kete tani.'' qeshje nje here tjeter .
So back in Abidjan, I was given a chance to lead a workshop with local cartoonists there and I thought, yes, in a context like this, cartoons can really be used as weapons against the other side. I mean, the press in Ivory Coast was bitterly divided -- it was compared to the media in Rwanda before the genocide -- so imagine. And what can a cartoonist do? Sometimes editors would tell their cartoonists to draw what they wanted to see, and the guy has to feed his family, right? So the idea was pretty simple. We brought together cartoonists from all sides in Ivory Coast. We took them away from their newspaper for three days. And I asked them to do a project together, tackle the issues affecting their country in cartoons, yes, in cartoons. Show the positive power of cartoons. It's a great tool of communication for bad or for good. And cartoons can cross boundaries, as you have seen. And humor is a good way, I think, to address serious issues. And I'm very proud of what they did. I mean, they didn't agree with each other -- that was not the point. And I didn't ask them to do nice cartoons. The first day, they were even shouting at each other. But they came up with a book, looking back at 13 years of political crisis in Ivory Coast.
prap ne Abidjan, I është dhënë një shans për të udhëhequr një seminar me karikaturist lokal dhe mendova ,po, ne nje kontext te tille, karikaturat mund te perdoren si arme kunder anes tjeter. Unë do të thotë, shtypi në Bregun e Fildishtë u nda hidhur - ihste krahasuar me median ne Rwanda para gjenocidit-- imagjinoje. dhe qfare mund te beje nje karikaturist? nganjehere editori mund ti thote karikaturistve te vizatojne qka ata duan te shohin, dhe ai duhet ushqyer familjen e tij , a po jo ? ideja ishte shum e thjeshte. ne mbledhem se bashku karikaturistet nga gjitha anet e bregut te fildishte. ne i hoqem nga gazetat per 3 dite. dhe i thash te benin nje projekt se bashku, trajtuar qeshtjet qe ndokojne ne vendin e tyre në karikaturat, po, në karikaturat. Trego fuqinë pozitive të karikaturave. Është një mjet i madh i komunikimit për keq ose për mirë. Dhe karikaturat mund të kalojnë kufijtë, si ju e keni parë. dhe humor është një mënyrë e mirë, mendoj unë, për të trajtuar çështje serioze. Dhe unë jam shumë krenar për atë që ata vepruan. Unë do të thotë, ata nuk bien dakord me njëri-tjetrin - që nuk ishte pikë. Dhe unë nuk i pyet ata për të bërë karikaturat bukur. dita e parë, ata ishin po i bërtisnin njëri-tjetrin. por erdhen me nje liber, duke shikuar mbrapa 13 vjet e krizës politike në Bregun e Fildishtë.
So the idea was there. And I've been doing projects like this, in 2009 in Lebanon, this year in Kenya, back in January. In Lebanon, it was not a book. The idea was to have -- the same principal, a divided country -- take cartoonists from all sides and let them do something together. So in Lebanon, we enrolled the newspaper editors, and we got them to publish eight cartoonists from all sides all together on the same page, addressing the issue affecting Lebanon, like religion in politics and everyday life. And it worked. For three days, almost all the newspapers of Beirut published all those cartoonists together -- anti-government, pro-government, Christian, Muslim, of course, English-speaking, well, you name it. So this was a great project. And then in Kenya, what we did was addressing the issue of ethnicity, which is a poison in a lot of places in Africa. And we did video clips -- you can see them if you go to YouTube/Kenyatoons.
Pra ideja ishte atje. Dhe unë kam qenë duke bërë projekte si ky, në vitin 2009 në Liban, këtë vit në Kenia, kthehet në janar. Në Liban, kjo nuk ishte një libër. Ideja ishte që të kemi - rregull te njejte , nje shtet te ndare-- në vitin 2009 në Liban, dhe ti leme te bejne dikqa tjeter sebashku. kshtu qe ne Lebanon, ne regjistruam redaktorët e gazetave, dhe i publikuam 8 karikatura nga gjitha anet ne nje flete te vetme, trajtimin e çështjes ndikojnë në Liban, si fesë në politikë dhe në jetën e përditshme. dhe funksionoi. Për tri ditë, pothuajse të gjitha gazetat e Beirutit botuar të gjitha ato që karikaturistët së bashku - anti-qeveritare, pro-qeveritare, krishterë, mysliman, natyrisht, anglisht-folëse, edhe, ju e therrisni ate. Pra, ky ishte një projekt i madh. Dhe pastaj në Kenia, ajo që ne e bëmë u adresuar çështjen e përkatësisë etnike, e cila është një helm në shumë vende në Afrikë. dhe beme video klipe-- ju mund të shihni ato nëse ju shkoni në YouTube / Kenyatoons.
So, preaching for freedom of speech is easy here, but as you have seen in contexts of repression or division, again, what can a cartoonist do? He has to keep his job. Well I believe that in any context anywhere, he always has the choice at least not to do a cartoon that will feed hatred. And that's the message I try to convey to them. I think we all always have the choice in the end not to do the bad thing. But we need to support these independent, critical and responsible voices in Africa, in Lebanon, in your local newspaper, in the Apple store. Today, tech companies are the world's largest editors. They decide what is too offensive or too provocative for you to see. So really, it's not about the freedom of cartoonists; it's about your freedoms. And for dictators all over the world, the good news is when cartoonists, journalists and activists shut up.
Pra, duke predikuar për lirinë e fjalës është e lehtë këtu, por siç e keni parë në kontekste të shtypjes apo ndarje, përsëri, çfarë mund të bëjë një karikaturist? Ai ka për të mbajtur punën e tij. pra unë besoj se në çdo kontekst kudo, ai gjithmonë ka zgjedhur së paku jo për të bërë një karikaturë që do të ushqejnë urrejtje. Dhe kjo është mesazhi që unë të përpiqem të përcjell për ta. Unë mendoj se të gjithë ne gjithmonë kemi zgjedhje në fund jo për të bërë gjënë e keqe. Por ne duhet të mbeshtetim keto [paqartësi] kritike dhe zëra përgjegjës në Afrikë, në Liban, në gazetën tuaj lokale, në dyqan Apple. Sot, kompanitë e teknologjisë janë redaktorët më të mëdha të botës. Ata vendosin se çfarë është shumë fyese ose shumë provokuese për ju për të parë. Pra me të vërtetë, nuk është në lidhje me lirinë e karikaturistët; është në lidhje me liritë tuaja. Dhe për diktatorë në të gjithë botën, lajm i mirë është kur karikaturistët, gazetarët dhe aktivistët rrinë urtë.
Thank you.
Faleminderit.
(Applause)
(Duartrokitje)