The narrative of a rising Africa is being challenged.
Giai thoại Châu Phi trỗi dậy đang gặp thử thách.
About 10 years ago, I spoke about an Africa, an Africa of hope and opportunity, an Africa of entrepreneurs, an Africa very different from the Africa that you normally hear about of death, poverty and disease. And that what I spoke about, became part of what is known now as the narrative of the rising Africa.
Cách đây khoảng 10 năm, tôi kể về Châu Phi, một Châu Phi đầy hy vọng và cơ hội, Châu Phi của các doanh nhân, một Châu Phi rất khác những gì bạn thường nghe đến như Châu Phi chết chóc, nghèo đói và bệnh tật. Và những gì tôi vừa nói, trở thành một phần trong giai thoại Châu Phi trỗi dậy
I want to tell you two stories about this rising Africa.
mà chúng ta biết đến ngày nay.
The first has to do with Rwanda, a country that has gone through many trials and tribulations. And Rwanda has decided to become the technology hub, or a technology hub on the continent. It's a country with mountainous and hilly terrain, a little bit like here, so it's very difficult to deliver services to people. So what has Rwanda said? In order to save lives, it's going to try using drones to deliver lifesaving drugs, vaccines and blood to people in hard-to-reach places in partnership with a company called Zipline, with UPS, and also with the Gavi, a global vaccine alliance. In doing this, it will save lives. This is part of the type of innovation we want to see in the rising Africa.
Tôi muốn kể bạn nghe hai câu chuyện về Châu Phi trỗi dậy này. Câu chuyện đầu tiên về Rwanda, một quốc gia đã trải qua nhiều gian nan, khổ cực Và Rwanda quyết định trở thành trung tâm công nghệ, trung tâm công nghệ lục địa. Đó là quốc gia có nhiều đồi núi và thung lũng, thế nên không dễ dàng gì để đưa dịch vụ đến với người dân. Vậy Rwanda đã phản ứng thế nào? Để cứu sống người, nước này đã dùng máy bay không người lái để vận chuyển thuốc men, vắc xin và máu tới những người ở vùng sâu vùng xa bẳng cách hợp tác với công ty Zipline, với UPS và với Gavi, một liên minh toàn cầu về vắc xin và tiêm chủng. Bằng cách này, quốc gia sẽ cứu được nhiều người. Đây là một phần đổi mới chúng ta muốn thấy ở Châu Phi trỗi dậy.
The second story has to do with something that I'm sure most of you have seen or will remember. Very often, countries in Africa suffer drought and floods, and it's getting more frequent because of climate change effects. When this happens, they normally wait for international appeals to raise money. You see pictures of children with flies on their faces, carcasses of dead animals and so on. Now these countries, 32 countries, came together under the auspices of the African Union and decided to form an organization called the African Risk Capacity. What does it do? It's a weather-based insurance agency, and what these countries do is to pay insurance each year, about 3 million dollars a year of their own resources, so that in the event they have a difficult drought situation or flood, this money will be paid out to them, which they can then use to take care of their populations, instead of waiting for aid to come. The African Risk Capacity last year paid 26 million dollars to Mauritania, Senegal and Niger. This enabled them to take care of 1.3 million people affected by drought. They were able to restore livelihoods, buy fodder for cattle, feed children in school and in short keep the populations home instead of migrating out of the area.
Câu chuyện thứ hai về một thứ chắc rằng hầu hết các bạn đã thấy hoặc sẽ nhớ. Các nước ở Châu Phi thường gặp nhiều lũ lụt và hạn hán, và xu hướng này có chiều tăng lên do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Khi điều này xảy ra, họ thường đợi quốc tế quyên góp tiền bạc hỗ trợ. Hãy nhìn bức tranh em nhỏ bị ruồi đậu đầy trên mặt, xác động vật chết và nhiều thứ khác nữa. Hiện nay những quốc gia này, gồm 32 nước dưới sự bảo trợ của Ủy Ban Châu Phi quyết định thành lập cơ quan “Kiểm soát rủi ro Châu Phi”. Tổ chức này làm gì? Đây là quỹ bảo hiểm thời tiết, và việc các nước này làm là đóng bảo hiểm hàng năm, khoảng 3 tỉ đô la một năm bằng vốn của mình, theo đó mỗi khi họ gặp hạn hán hay lũ lụt, quỹ này sẽ chi trả cho họ, họ có thể dùng số tiền này để chăm lo cho người dân, thay vì phải đợi viện trợ đến. Năm trước Kiểm soát Rủi Ro Châu Phi đã chi 26 triệu đô la Mỹ cho Mauritania, Senegal và Niger. Số tiền này chi viện cho 1,3 triệu người bị ảnh hưởng bởi hạn hán. Người dân đã có thể tiếp tục cuộc sống, mua thức ăn cho gia súc, nuôi con trẻ đến trường và giữ được dân ở lại quê hương thay vì tha hương sang nơi khác.
So these are the kinds of stories of an Africa ready to take responsibility for itself, and to look for solutions for its own problems. But that narrative is being challenged now because the continent has not been doing well in the last two years. It had been growing at five percent per annum for the last one and a half decades, but this year's forecast was three percent. Why? In an uncertain global environment, commodity prices have fallen. Many of the economies are still commodity driven, and therefore their performance has slipped. And now the issue of Brexit doesn't make it any easier. I never knew that the Brexit could happen and that it could be one of the things that would cause global uncertainty such as we have.
Vâng đó là những câu chuyện tiêu biểu về một Châu Phi tự lực tự cường và tự tìm ra giải pháp cho các vấn đề của mình. Thế nhưng giai thoại này đang gặp thử thách bởi vì châu lục này không còn hoạt động tốt trong hai năm gần đây. Mức tăng trưởng đạt 5% trong 15 năm gần đây, nhưng dự báo tăng trưởng năm nay chỉ đạt 3%. Tại sao? Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bấp bênh giá hàng hóa sụt giảm. Nhiều quốc gia vẫn thiên về sản xuất hàng hóa vậy nên hoạt động của họ bị giảm sút. Và hiện nay vụ Brexit khiến họ không dễ thở gì. Tôi không hề nghĩ Brexit có thể xảy ra nó có thể là một trong những lý do gây nên bất ổn toàn cầu chúng ta đang gặp phải.
So now we've got this situation, and I think it's time to take stock and to say what were the things that the African countries did right? What did they do wrong? How do we build on all of this and learn lessons so that we can keep Africa rising?
Giờ chúng ta đang ở trong thế cuộc rồi, và tôi nghĩ đã đến lúc xét lại và nói ra những gì các quốc gia Châu Phi làm đúng? Họ đã mắc phải sai lầm nào? Làm thế nào chúng ta có dữ liệu và rút ra bài học để Châu Phi có thể tiếp tục phát triển?
So let me talk about six things that I think we did right. The first is managing our economies better. The '80s and '90s were the lost decades, when Africa was not doing well, and some of you will remember an "Economist" cover that said, "The Lost Continent." But in the 2000s, policymakers learned that they needed to manage the macroeconomic environment better, to ensure stability, keep inflation low in single digits, keep their fiscal deficits low, below three percent of GDP, give investors, both domestic and foreign, some stability so they'll have confidence to invest in these economies. So that was number one.
Vâng tôi sẽ nói về sáu điều mà tôi nghĩ chúng tôi đã làm đúng. Điều đầu tiên là quản lý nền kinh tế đã được tốt hơn. Những năm 80 và 90 là thập kỷ đánh mất, khi Châu Phi hoạt động kém hiệu quả, và một số các bạn sẽ nhớ đến bìa tạp chí “Econimist” rồi thốt lên, “Lục địa bị mất.” Nhưng đến những năm 2000, các nhà chính sách rút ra rằng họ cần quản lý môi trường kinh tế vĩ mô tốt hơn, đảm bảo tính bền vững, giữ lạm phát ở mức thấp một con số, giảm thâm hụt tài chính dưới 3% GDP, tạo điều kiện ổn định cho nhà đầu tư trong và ngoài nước, để họ tin tưởng đầu tư vào nước mình. Đó là số điều đúng đắn số một.
Two, debt. In 1994, the debt-to-GDP ratio of African countries was 130 percent, and they didn't have fiscal space. They couldn't use their resources to invest in their development because they were paying debt. There may be some of you in this room who worked to support African countries to get debt relief. So private creditors, multilaterals and bilaterals came together and decided to do the Highly Indebted Poor Countries Initiative and give debt relief. So this debt relief in 2005 made the debt-to-GDP ratio fall down to about 30 percent, and there was enough resources to try and reinvest.
Số hai, nợ công. Năm 1994, tỉ lệ nợ trên GDP của các quốc gia Châu Phi là 130% Và họ không còn khoảng không tài chính. Họ không thể dùng vốn để đầu tư phát triển bởi vì họ cần trả nợ. Có lẽ một số khán giả ở đây từng làm công tác viện trợ các nước Châu Phi nhằm miễn trừ nợ cho họ. Rồi những chủ nợ cá nhân, đa phương và song phương họp lại với nhau và quyết định thành lập Sáng kiến của các nước nghèo mắc nợ cao (HIPC) miễn trừ nợ cho họ. Nhờ đó miễn trừ nợ năm 2015 làm cho tỉ lệ nợ trên GDP giảm xuống còn 30%, và dành ra đủ vốn để đầu tư và tái đầu tư.
The third thing was loss-making enterprises. Governments were involved in business which they had no business being in. And they were running businesses, they were making losses. So some of these enterprises were restructured, commercialized, privatized or closed, and they became less of a burden on government.
Thứ ba là các doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả. Chính phủ tham gia vào các ngành kinh tế mà họ chưa từng có kinh nghiệm. Họ điều hành các công ty, làm ăn thua lỗ. Trong số đó, một số phải tái cơ cấu, thương mại hóa, tư nhân hóa hoặc đóng cửa, các công ty này bớt được gánh nặng cho chính phủ.
The fourth thing was a very interesting thing. The telecoms revolution came, and African countries jumped on it. In 2000, we had 11 million phone lines. Today, we have about 687 million mobile lines on the continent. And this has enabled us to go, move forward with some mobile technology where Africa is actually leading. In Kenya, the development of mobile money -- M-Pesa, which all of you have heard about -- it took some time for the world to notice that Africa was ahead in this particular technology. And this mobile money is also providing a platform for access to alternative energy. You know, people who can now pay for solar the same way they pay for cards for their telephone. So this was a very good development, something that went right.
Điều thứ bốn là một điều thú vị. Cách mạng viễn thông xảy ra, và các nước Châu Phi nhảy vào. Năm 2000, chúng tôi có 11 triệu thuê bao. Ngày nay, chúng tôi có khoảng 687 triệu thuê bao ở lục địa. Và việc này làm cho chúng tôi đi xa, vươn lên với công nghệ di động mà Châu Phi đang dẫn đầu. Ở Kenya, dịch dụ tiền di động phát triển như M-Pesa mà nhiều bạn biết đến chỉ qua một thời gian cả thế giới nhận ra rằng Châu Phi đã tiên phong về mảng công nghệ này. Và dịch vụ tiền di động cũng cung cấp nền tảng tiếp cận nguồn năng lượng mới. Bạn biết đó, người ta bây giờ có thể trả tiền năng lượng mặt trời bằng thẻ nạp giống như thanh toán tiền điện thoại vậy. Đây là một bước phát triển đúng đắn.
We also invested more in education and health, not enough, but there were some improvements. 250 million children were immunized in the last one and a half decades.
Chúng tôi cũng đầu tư nhiều hơn cho giáo dục và y tế, nhưng chưa đủ Nhưng dù sao cũng là tiến bộ. Trong 15 năm qua, 250 triệu trẻ em được tiêm chủng.
The other thing was that conflicts decreased. There were many conflicts on the continent. Many of you are aware of that. But they came down, and our leaders even managed to dampen some coups. New types of conflicts have emerged, and I'll refer to those later.
Các xung đột cũng giảm. Đã từng có nhiều cuộc xung đột xảy ra ở lục địa. Nhiều người biết rõ điều đó. Nhưng rồi sự việc tệ hơn và các lãnh đạo gồng mình đối phó các cuộc đảo chính. Nhiều hình thức xung đột mới nổ ra, tôi sẽ nói ở phần sau.
So based on all this, there's also some differentiation on the continent that I want you to know about, because even as the doom and gloom is here, there are some countries -- Côte d'Ivoire, Kenya, Ethiopia, Tanzania and Senegal are performing relatively well at the moment.
Ngoài những điều này, châu lục này cũng có những khác biệt rõ rệt mà tôi muốn kể cho các bạn, bởi vì bên cạnh mặt tối các quốc gia Côte d'Ivoire, Kenya, Ethiopia, Tanzania and Senegal hiện nay đang thực hiện rất tốt.
But what did we do wrong? Let me mention eight things. You have to have more things wrong than right.
Nhưng chúng tôi đã sai cái gì? Tôi đưa ra tám điểm. Lỗi lầm nhiều hơn thành tích.
(Laughter)
(Cười)
So there are eight things we did wrong. The first was that even though we grew, we didn't create enough jobs. We didn't create jobs for our youth. Youth unemployment on the continent is about 15 percent, and underemployment is a serious problem.
Và đây là 8 điểm chúng ta làm sai. Đầu tiên là dù đã phát triển chúng tôi không tạo đủ việc làm. Thanh niên không có việc làm. 15% thanh niên không có việc làm trên toàn châu lục, và vấn đề thất nghiệp trở nên trầm trọng.
The second thing that we did is that the quality of growth was not good enough. Even those jobs we created were low-productivity jobs, so we moved people from low-productivity agriculture to low-productivity commerce and working in the informal sector in the urban areas.
Điều thứ hai chúng tôi phạm phải là chất lượng phát triển thấp. Ngay cả những công việc hiện nay đều có năng suất thấp chúng tôi chuyển đổi mô hình nông nghiệp năng suất thấp sang buôn bán năng suất kém và làm trong ngành không chính thống ở các khu đô thị.
The third thing is that inequality increased. So we created more billionaires. 50 billionaires worth 96 billion dollars own more wealth than the bottom 75 million people on the continent.
Điều thứ ba là bất bình đẳng gia tăng. Chúng tôi đã có nhiều tỉ phú hơn xưa. Tài sản của 50 tỉ phú trị giá 96 tỉ đô la nhiều hơn 75 triệu người trên lục địa cộng lại.
Poverty, the proportion of people in poverty -- that's the fourth thing -- did decrease, but the absolute numbers did not because of population growth. And population growth is something that we don't have enough of a dialogue about on the continent. And I think we will need to get a handle on it, particularly how we educate girls. That is the road to really working on this particular issue.
Nghèo đói là điều thứ bốn, tỉ lệ người dân nghèo giảm nhưng không phải luôn ở mức đó bởi dân số đang gia tăng. Gia tăng dân số là việc chưa được quan tâm đúng mức trên lục địa. Tôi nghĩ chúng tôi cần kiểm soát việc này. cụ thể như cách giáo dục nữ giới. Đây thực sự là giải pháp hiệu quả cho vấn đề này.
The fifth thing is that we didn't invest enough in infrastructure. We had investment from the Chinese. That helped some countries, but it's not enough. The consumption of electricity in Africa on the continent in Sub-Saharan Africa is equivalent to Spain. The total consumption is equivalent to that of Spain. So many people are living in the dark, and as the President of the African Development Bank said recently, Africa cannot develop in the dark.
Điều thứ 5, chúng tôi ít đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Chúng tôi có nguồn đầu tư từ Trung Quốc. Vốn này giúp ích cho một số quốc gia, nhưng vẫn là chưa đủ. Lượng điện tiêu thụ ở Châu Phi trong tiểu sa mạc Sahara Châu Phi mới bằng Tây Ban Nha. Tổng sản lượng tiêu thụ chỉ bằng một mình Tây Ban Nha. Nhiều người dân còn sống trong bóng đêm, và như Chủ tịch Ngân hàng phát triển Châu Phi phát biểu gần đây, Châu Phi không thể phát triển trong bóng tối được.
The other thing we have not done is that our economies retain the same structure that we've had for decades. So even though we've been growing, the structure of the economies has not changed very much. We are still exporting commodities, and exporting commodities is what? It's exporting jobs. Our manufacturing value-added is only 11 percent. We are not creating enough decent manufacturing jobs for our youth, and trade among ourselves is low. Only about 12 percent of our trade is among ourselves. So that's another serious problem.
Nhưng thứ khác chúng tôi không làm là nền kinh tế duy trì cơ cấu như xưa có từ hàng mấy thập kỷ trước. Mặc dù chúng tôi đang phát triển, cấu trúc nên kinh tế không thay đổi mấy. Chúng tôi vẫn đang xuất khẩu hàng hóa, vậy đang xuất khẩu hàng hóa gì? Đó là lao động. Ngành tạo ra giá trị gia tăng chỉ chiếm 11%. Chúng tôi không tạo đủ công việc cho thanh niên, Và giao dịch mậu dịch nội bộ thấp. Giao dịch thương mại giữa các nước chiếm chỉ khoảng 12%. Tiếp đến là một vấn đề nghiệm trọng khác.
Then governance. Governance is a serious issue. We have weak institutions, and sometimes nonexistent institutions, and I think this gives way for corruption. Corruption is an issue that we have not yet gotten a good enough handle on, and we have to fight tooth and nail, that and increased transparency in the way we manage our economies and the way we manage our finances.
Đó là chính phủ. Chính phủ là một vấn đề trầm trọng. Chúng tôi có các thể chế yếu kém, và đôi khi không có các thể chế, tôi nghĩ nó có thể dẫn lối cho tham nhũng. Tham nhũng là vấn đề chúng tôi chưa có đủ khả năng giải quyết, chúng tôi phải đấu tranh đến cùng, và minh bạch hơn cách thức quản lý nền kinh tế cách thức quản lý tài chính.
We also need to be wary of new conflicts, new types of conflicts, such as we have with Boko Haram in my country, Nigeria, and with Al-Shabaab in Kenya. We need to partner with international partners, developed countries, to fight this together. Otherwise, we create a new reality which is not the type we want for a rising Africa.
Chúng tôi cũng cần đề phòng các cuộc xung đột mới, hình thức xung đột mới, như cuộc xung đột Boko Haram ở Nigeira nước tôi và Al-Shabaab ở Kenya. Chúng tôi cần liên minh với các đối tác quốc tế, các nước phát triển để cùng nhau chống lại chúng. Mặt khác, chúng tôi tạo ra thực trạng mới không phải mô hình phù hợp cho giai thoại Châu Phi trỗi dậy.
And finally, the issue of education. Our education systems in many countries are broken. We are not creating the types of skills needed for the future. So we have to find a way to educate better. So those are the things that we are not doing right.
Và cuối cùng, vấn đề giáo dục. Hệ thống giáo dục ở nhiều quốc gia chúng tôi đã sụp đổ. Chúng tôi không đào tạo các kỹ năng cần thiết cho tương lai. Thế nên chúng tôi phải tìm cách giảng dạy tốt hơn. Đó là những việc chúng tôi chưa làm đúng.
Now, where do we go from there? I believe that the way forward is to learn to manage success. Very often, when people succeed or countries succeed, they forget what made them succeed. Learning what you're successful at, managing it and keeping it is vital for us. So all those things I said we did right, we have to learn to do it right again, keep doing it right. Managing the economy while creating stability is vital, getting prices right, and policy consistency. Very often, we are not consistent. One regime goes out, another comes in and they throw away even the functioning policies that were there before. What does this do? It creates uncertainty for people, for households, uncertainties for business. They don't know whether and how to invest.
Hiện giờ chúng ta đang ở đâu? Tôi tin rằng con đường phía trước là học quản lý thành công. Thông thường, khi người ta hay các quốc gia đạt được thành công, họ quên mất điều gì làm nên thành công. Học ra được điều gì làm bạn thành công, kiểm soát và duy trì nó là sống còn của chúng ta. Vậy nên những thứ tôi nói là làm đúng, chúng ta phải học để làm đúng lần nữa, Quản lý tốt nên kinh tế, tạo tính ổn định là thiết yếu, định đúng giá và nhất quán chính sách. Chúng tôi thường xuyên không kiên định. Chế độ này qua đi, chế độ khác bước đến, và chính quyền bỏ đi hết các chính sách điều hành tồn tại trước đó. Hậu quả là gì? Hành động này gây ra bất ổn cho nhân dân, bất ổn cho doanh nghiệp. Họ không biết làm thế nào để đầu tư và đầu tư ra sao.
Debt: we must manage the success we had in reducing our debt, but now countries are back to borrowing again, and we see our debt-to-GDP ratio beginning to creep up, and in certain countries, debt is becoming a problem, so we have to avoid that. So managing success.
Về vấn đề nợ: chúng ta phải quản lý thành quả đã có để giảm thiểu nợ công, nhưng giờ các nước vay mượn thêm. và mọi người thấy đó tỉ lệ nợ trên GDP bắt đầu tăng lên, ở một số quốc gia, nợ đang trở nên trầm trọng, vì thế chúng ta phải tránh nó. Đó là quản lý thành công.
The next thing is focusing with a laser beam on those things we did not do well. First and foremost is infrastructure. Yes, most countries now recognize they have to invest in this, and they are trying to do the best they can to do that. We must. The most important thing is power. You cannot develop in the dark.
Điều tiếp theo là chú trọng giải quyết những vấn đề khác chưa được làm tốt. Trước hết đó là cơ sở hạ tầng. Vâng, hầu hết các nước hiện nay nhận ra họ phải đầu tư vào lĩnh vực này, và đang cố gắng làm tốt nhất có thể. Chúng ta phải như thế. Trọng điểm nhất là năng lượng. Anh không thể phát triển trong bóng tối được.
And then governance and corruption: we have to fight. We have to make our countries transparent. And above all, we have to engage our young people. We have genius in our young people. I see it every day. It's what makes me wake up in the morning and feel ready to go. We have to unleash the genius of our young people, get out of their way, support them to create and innovate and lead the way. And I know that they will lead us in the right direction.
Tiếp đến là quản lý quốc gia và chống tham nhũng: chúng ta phải chiến đẩu. Chúng ta phải làm quốc gia trở nên minh bạch. Và trên hết, chúng ta phải cổ vũ giới trẻ. Có nhiều thiên tài trong giới trẻ chúng ta. Tôi thấy nó hàng ngày. Đó chính là điều khiến tôi thức dậy mỗi sáng và cảm giác sung sức lên đường. Chúng ta phải giải phóng tài năng của người trẻ, thúc họ đứng lên, hỗ trợ họ sáng tạo và cải tiến và dẫn đầu xu hướng. Tôi biết họ sẽ đưa chúng ta đi đúng hướng.
And our women, and our girls: we have to recognize that girls and women are a gift. They have strength, and we have to unleash that strength so that they can contribute to the continent.
Và đến phụ nữ cùng trẻ em gái: Chúng ta phải nhận phụ nữ và trẻ em gái như món quà. Họ sở hữu sức mạnh riêng, và chúng ta phải lôi sức mạnh đó ra để họ có thể đóng góp cho châu lục.
I strongly believe that when we do all of these things, we find that the rising Africa narrative is not a fluke. It's a trend. It's a trend, and if we continue, if we unleash our youth, if we unleash our women, we may step backwards sometimes, we may even step sideways, but the trend is clear. Africa will continue to rise.
Tôi tin chắc rằng khi chúng ta làm những việc này giai thoại Châu Phi trỗi dậy không có phải là nhất thời. Mà là xu hướng tất yếu. Một xu hướng và nếu chúng ta cứ duy trì, giải phóng người trẻ, nếu giải phóng phụ nữ, đôi lúc chúng ta bước lùi lại, hoặc đi sang ngang nhưng xu hướng thì sáng tỏ. Châu Phi sẽ tiếp tục đi lên.
And I tell you businesspeople in the audience, investment in Africa is not for today, is not for tomorrow, it's not a short-term thing, it's a longer term thing. But if you are not invested in Africa, then you will be missing one of the most important emerging opportunities in the world.
Và tôi nói bạn nghe những doanh nhân trong khán phòng này, đầu tư ở Châu Phi không phải chỉ cho hôm nay, mà còn cho ngày mai nữa, Đây không phải điều ngắn hạn, đây là xu hướng lâu dài. Mà nếu bạn không đầu tư vào Châu Phi, bạn sẽ bỏ lỡ một trong những cơ hội tiềm năng nhất trên thế giới.
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)
Kelly Stoetzel: So you mentioned corruption in your talk, and you're known, well-known as a strong anticorruption fighter. But that's had consequences. People have fought back, and your mother was kidnapped. How have you been handling this? Ngozi Okonjo-Iweala: It's been very difficult. Thank you for mentioning the issue of the kidnap of my mother. It's a very difficult subject. But what it means is that when you fight corruption, when you touch the pockets of people who are stealing money, they don't just keep quiet. They fight back, and the issue for you is when they try to intimidate you, do you give up, or do you fight on? Do you find a way to stay on and fight back? And the answer that I had with the teams I worked with is we have to fight on. We have to create those institutions. We have to find ways to stop these people from taking away the heritage of the future. And so that's what we did. And even out of government, we continued to make that point. In our countries, nobody, nobody is going to fight corruption for us but us. And therefore, that comes with consequences, and we just have to do the best we can. But I thank you and thank TED for giving us a voice to say to those people, you will not win, and we will not be intimidated.
Trong bài chia sẻ, chị đã nói về tham nhũng Và chị được biết đến, nổi tiếng với tên “chiến binh chống tham nhũng kiên cường”. Nhưng xảy ra hậu quả. Nhiều người đáp trả lại, và mẹ chị bị bắt cóc. Vậy chị xử lý việc này ra sao? Thật sự rất khó khăn vất vả. Cảm ơn chị đã đề cập đến chuyện mẹ tôi bị bắt cóc. Một chủ đề khó khăn với tôi. Nhưng tôi hiểu khi bạn chống lại tham nhũng, khi bạn sờ đến túi tiền của những kẻ trộm tiền, chúng sẽ không im lặng đâu. Nó sẽ phản bác và vấn đề của bạn là khi chúng tìm cách đe dọa bạn, bạn sẽ từ bỏ, hay chiến đấu tiếp? Bạn có tìm cách tiếp tục và đáp trả lại? Tôi nói với đồng nghiệp rằng chúng ta sẽ đánh trả. Chúng ta phải tạo ra những bộ máy như thế. Chúng ta phải tìm cách chặn những người này làm hư hại di sản của tương lai. Và đó là những chúng tôi đã làm. Dù không có chính phủ hỗ trợ, chúng tôi vẫn theo đuổi lý tưởng đó. Ở nước tôi, không có ai đứng lên đấu tranh với tham nhũng. cho chúng tôi ngoài chúng tôi. Thêm nữa, nó đi kèm với hậu quả. và chúng tôi phải nỗ lực hết sức mình. Tôi rất cảm ơn bạn và cảm ơn TED đã cho chúng tôi cơ hội nói với những kẻ đó, anh sẽ không thắng đâu, Chúng tôi không hề bị đe dọa chút nào.
Thank you.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)
Kelly Stoetzel: Thank you so much for your great talk and important work.
Cảm ơn chị rất nhiều về bài chia sẻ và công việc quan trọng chị làm.
(Applause)
(Vỗ tay)