I just did something I've never done before. I spent a week at sea on a research vessel. Now I'm not a scientist, but I was accompanying a remarkable scientific team from the University of South Florida who have been tracking the travels of BP's oil in the Gulf of Mexico. This is the boat we were on, by the way. The scientists I was with were not studying the effect of the oil and dispersants on the big stuff -- the birds, the turtles, the dolphins, the glamorous stuff. They're looking at the really little stuff that gets eaten by the slightly less little stuff that eventually gets eaten by the big stuff. And what they're finding is that even trace amounts of oil and dispersants can be highly toxic to phytoplankton, which is very bad news, because so much life depends on it. So contrary to what we heard a few months back about how 75 percent of that oil sort of magically disappeared and we didn't have to worry about it, this disaster is still unfolding. It's still working its way up the food chain. Now this shouldn't come as a surprise to us. Rachel Carson -- the godmother of modern environmentalism -- warned us about this very thing back in 1962. She pointed out that the "control men" -- as she called them -- who carpet-bombed towns and fields with toxic insecticides like DDT, were only trying to kill the little stuff, the insects, not the birds. But they forgot this: the fact that birds dine on grubs, that robins eat lots of worms now saturated with DDT. And so, robin eggs failed to hatch, songbirds died en masse, towns fell silent. Thus the title "Silent Spring." I've been trying to pinpoint what keeps drawing me back to the Gulf of Mexico, because I'm Canadian, and I can draw no ancestral ties. And I think what it is is I don't think we have fully come to terms with the meaning of this disaster, with what it meant to witness a hole ripped in our world, with what it meant to watch the contents of the Earth gush forth on live TV, 24 hours a day, for months. After telling ourselves for so long that our tools and technology can control nature, suddenly we were face-to-face with our weakness, with our lack of control, as the oil burst out of every attempt to contain it -- "top hats," "top kills" and, most memorably, the "junk shot" -- the bright idea of firing old tires and golf balls down that hole in the world. But even more striking than the ferocious power emanating from that well was the recklessness with which that power was unleashed -- the carelessness, the lack of planning that characterized the operation from drilling to clean-up. If there is one thing BP's watery improv act made clear, it is that, as a culture, we have become far too willing to gamble with things that are precious and irreplaceable, and to do so without a back-up plan, without an exit strategy. And BP was hardly our first experience of this in recent years. Our leaders barrel into wars, telling themselves happy stories about cakewalks and welcome parades. Then, it is years of deadly damage control, Frankensteins of sieges and surges and counter-insurgencies, and once again, no exit strategy. Our financial wizards routinely fall victim to similar overconfidence, convincing themselves that the latest bubble is a new kind of market -- the kind that never goes down. And when it inevitably does, the best and the brightest reach for the financial equivalent of the junk shot -- in this case, throwing massive amounts of much-needed public money down a very different kind of hole. As with BP, the hole does get plugged, at least temporarily, but not before exacting a tremendous price. We have to figure out why we keep letting this happen, because we are in the midst of what may be our highest-stakes gamble of all -- deciding what to do, or not to do, about climate change. Now as you know, a great deal of time is spent, in this country and around the world, inside the climate debate, on the question of, "What if the IPC scientists are all wrong?" Now a far more relevant question -- as MIT physicist Evelyn Fox Keller puts it -- is, "What if those scientists are right?" Given the stakes, the climate crisis clearly calls for us to act based on the precautionary principle -- the theory that holds that when human health and the environment are significantly at risk and when the potential damage is irreversible, we cannot afford to wait for perfect scientific certainty. Better to err on the side of caution. More overt, the burden of proving that a practice is safe should not be placed on the public that would be harmed, but rather on the industry that stands to profit. But climate policy in the wealthy world -- to the extent that such a thing exists -- is not based on precaution, but rather on cost-benefit analysis -- finding the course of action that economists believe will have the least impact on our GDP. So rather than asking, as precaution would demand, what can we do as quickly as possible to avoid potential catastrophe, we ask bizarre questions like this: "What is the latest possible moment we can wait before we begin seriously lowering emissions? Can we put this off till 2020, 2030, 2050?" Or we ask, "How much hotter can we let the planet get and still survive? Can we go with two degrees, three degrees, or -- where we're currently going -- four degrees Celsius?" And by the way, the assumption that we can safely control the Earth's awesomely complex climate system as if it had a thermostat, making the planet not too hot, not too cold, but just right -- sort of Goldilocks style -- this is pure fantasy, and it's not coming from the climate scientists. It's coming from the economists imposing their mechanistic thinking on the science. The fact is that we simply don't know when the warming that we create will be utterly overwhelmed by feedback loops. So once again, why do we take these crazy risks with the precious? A range of explanations may be popping into your mind by now, like "greed." This is a popular explanation, and there's lots of truth to it, because taking big risks, as we all know, pays a lot of money. Another explanation that you often hear for recklessness is hubris. And greed and hubris are intimately intertwined when it comes to recklessness. For instance, if you happen to be a 35-year-old banker taking home 100 times more than a brain surgeon, then you need a narrative, you need a story that makes that disparity okay. And you actually don't have a lot of options. You're either an incredibly good scammer, and you're getting away with it -- you gamed the system -- or you're some kind of boy genius, the likes of which the world has never seen. Now both of these options -- the boy genius and the scammer -- are going to make you vastly overconfident and therefore more prone to taking even bigger risks in the future. By the way, Tony Hayward, the former CEO of BP, had a plaque on his desk inscribed with this inspirational slogan: "What would you attempt to do if you knew you could not fail?" Now this is actually a popular plaque, and this is a crowd of overachievers, so I'm betting that some of you have this plaque. Don't feel ashamed. Putting fear of failure out of your mind can be a very good thing if you're training for a triathlon or preparing to give a TEDTalk, but personally, I think people with the power to detonate our economy and ravage our ecology would do better having a picture of Icarus hanging from the wall, because -- maybe not that one in particular -- but I want them thinking about the possibility of failure all of the time. So we have greed, we've got overconfidence/hubris, but since we're here at TEDWomen, let's consider one other factor that could be contributing in some small way to societal recklessness. Now I'm not going to belabor this point, but studies do show that, as investors, women are much less prone to taking reckless risks than men, precisely because, as we've already heard, women tend not to suffer from overconfidence in the same way that men do. So it turns out that being paid less and praised less has its upsides -- for society at least. The flipside of this is that constantly being told that you are gifted, chosen and born to rule has distinct societal downsides. And this problem -- call it the "perils of privilege" -- brings us closer, I think, to the root of our collective recklessness. Because none of us -- at least in the global North -- neither men nor women, are fully exempt from this message. Here's what I'm talking about. Whether we actively believe them or consciously reject them, our culture remains in the grips of certain archetypal stories about our supremacy over others and over nature -- the narrative of the newly discovered frontier and the conquering pioneer, the narrative of manifest destiny, the narrative of apocalypse and salvation. And just when you think these stories are fading into history, and that we've gotten over them, they pop up in the strangest places. For instance, I stumbled across this advertisement outside the women's washroom in the Kansas City airport. It's for Motorola's new Rugged cell phone, and yes, it really does say, "Slap Mother Nature in the face." And I'm not just showing it to pick on Motorola -- that's just a bonus. I'm showing it because -- they're not a sponsor, are they? -- because, in its own way, this is a crass version of our founding story. We slapped Mother Nature around and won, and we always win, because dominating nature is our destiny. But this is not the only fairytale we tell ourselves about nature. There's another one, equally important, about how that very same Mother Nature is so nurturing and so resilient that we can never make a dent in her abundance. Let's hear from Tony Hayward again. "The Gulf of Mexico is a very big ocean. The amount of oil and dispersants that we are putting into it is tiny in relation to the total water volume." In other words, the ocean is big; she can take it. It is this underlying assumption of limitlessness that makes it possible to take the reckless risks that we do. Because this is our real master-narrative: however much we mess up, there will always be more -- more water, more land, more untapped resources. A new bubble will replace the old one. A new technology will come along to fix the messes we made with the last one. In a way, that is the story of the settling of the Americas, the supposedly inexhaustible frontier to which Europeans escaped. And it's also the story of modern capitalism, because it was the wealth from this land that gave birth to our economic system, one that cannot survive without perpetual growth and an unending supply of new frontiers. Now the problem is that the story was always a lie. The Earth always did have limits. They were just beyond our sights. And now we are hitting those limits on multiple fronts. I believe that we know this, yet we find ourselves trapped in a kind of narrative loop. Not only do we continue to tell and retell the same tired stories, but we are now doing so with a frenzy and a fury that, frankly, verges on camp. How else to explain the cultural space occupied by Sarah Palin? Now on the one hand, exhorting us to "drill, baby, drill," because God put those resources into the ground in order for us to exploit them, and on the other, glorying in the wilderness of Alaska's untouched beauty on her hit reality TV show. The twin message is as comforting as it is mad. Ignore those creeping fears that we have finally hit the wall. There are still no limits. There will always be another frontier. So stop worrying and keep shopping. Now, would that this were just about Sarah Palin and her reality TV show. In environmental circles, we often hear that, rather than shifting to renewables, we are continuing with business as usual. This assessment, unfortunately, is far too optimistic. The truth is that we have already exhausted so much of the easily accessible fossil fuels that we have already entered a far riskier business era, the era of extreme energy. So that means drilling for oil in the deepest water, including the icy Arctic seas, where a clean-up may simply be impossible. It means large-scale hydraulic fracking for gas and massive strip-mining operations for coal, the likes of which we haven't yet seen. And most controversially, it means the tar sands. I'm always surprised by how little people outside of Canada know about the Alberta Tar Sands, which this year are projected to become the number one source of imported oil to the United States. It's worth taking a moment to understand this practice, because I believe it speaks to recklessness and the path we're on like little else. So this is where the tar sands live, under one of the last magnificent Boreal forests. The oil is not liquid. You can't just drill a hole and pump it out. Tar sand's oil is solid, mixed in with the soil. So to get at it, you first have to get rid of the trees. Then, you rip off the topsoil and get at that oily sand. The process requires a huge amount of water, which is then pumped into massive toxic tailing ponds. That's very bad news for local indigenous people living downstream who are reporting alarmingly high cancer rates. Now looking at these images, it's difficult to grasp the scale of this operation, which can already be seen from space and could grow to an area the size of England. I find it helps actually to look at the dump trucks that move the earth, the largest ever built. That's a person down there by the wheel. My point is that this is not oil drilling. It's not even mining. It is terrestrial skinning. Vast, vivid landscapes are being gutted, left monochromatic gray. Now I should confess that as [far as] I'm concerned this would be an abomination if it emitted not one particle of carbon. But the truth is that, on average, turning that gunk into crude oil produces about three times more greenhouse gas pollution than it does to produce conventional oil in Canada. How else to describe this, but as a form of mass insanity? Just when we know we need to be learning to live on the surface of our planet, off the power of sun, wind and waves, we are frantically digging to get at the dirtiest, highest-emitting stuff imaginable. This is where our story of endless growth has taken us, to this black hole at the center of my country -- a place of such planetary pain that, like the BP gusher, one can only stand to look at it for so long. As Jared Diamond and others have shown us, this is how civilizations commit suicide, by slamming their foot on the accelerator at the exact moment when they should be putting on the brakes. The problem is that our master-narrative has an answer for that too. At the very last minute, we are going to get saved just like in every Hollywood movie, just like in the Rapture. But, of course, our secular religion is technology. Now, you may have noticed more and more headlines like these. The idea behind this form of "geoengineering" as it's called, is that, as the planet heats up, we may be able to shoot sulfates and aluminum particles into the stratosphere to reflect some of the sun's rays back to space, thereby cooling the planet. The wackiest plan -- and I'm not making this up -- would put what is essentially a garden hose 18-and-a-half miles high into the sky, suspended by balloons, to spew sulfur dioxide. So, solving the problem of pollution with more pollution. Think of it as the ultimate junk shot. The serious scientists involved in this research all stress that these techniques are entirely untested. They don't know if they'll work, and they have no idea what kind of terrifying side effects they could unleash. Nevertheless, the mere mention of geoengineering is being greeted in some circles, particularly media circles, with a relief tinged with euphoria. An escape hatch has been reached. A new frontier has been found. Most importantly, we don't have to change our lifestyles after all. You see, for some people, their savior is a guy in a flowing robe. For other people, it's a guy with a garden hose. We badly need some new stories. We need stories that have different kinds of heroes willing to take different kinds of risks -- risks that confront recklessness head on, that put the precautionary principle into practice, even if that means through direct action -- like hundreds of young people willing to get arrested, blocking dirty power plants or fighting mountaintop-removal coal mining. We need stories that replace that linear narrative of endless growth with circular narratives that remind us that what goes around comes around. That this is our only home. There is no escape hatch. Call it karma, call it physics, action and reaction, call it precaution -- the principle that reminds us that life is too precious to be risked for any profit. Thank you. (Applause)
Ostatnio po raz pierwszy spędziłam tydzień na morzu, na statku badawczym. Nie jestem naukowcem, ale towarzyszyłam niezykłemu zespołowi badawczemu z Uniwersytetu Południowej Florydy, który śledził przemieszczanie się ropy BP w Zatoce Meksykańskiej. Na tej właśnie łodzi byliśmy. Naukowcy, którym towarzyszyłam, nie badali wpływu ropy i jej dyspersantów na duże stworzenia -- ptaki, żółwie, delfiny, te efektowne zwierzęta. Przyglądali się małym żyjątkom, które są zjadane przez nieco większe żyjątka, które to zostają zjedzone przez duże zwierzęta. I odkryli, że nawet śladowe ilości ropy i dyspersantów mogą być silnie toksyczne dla fitoplanktonu, a to zła wiadomość, bo tyle żywych organizmów od niego zależy. A więc przeciwnie do tego, co słyszeliśmy kilka miesięcy temu, o tym, że 75% tej ropy jakoś magicznie zniknęło i nie musimy się o nią martwić, katastrofa wciąż postępuje. I przesuwa się w górę łańcucha pokarmowego. A nie powinno nas to zaskakiwać. Rachel Carson -- matka chrzestna współczesnej ekologii -- ostrzegała nas właśnie przed tym już w 1962 roku. Zwracała uwagę, że ludzie u władzy -- jak ich nazywała -- którzy rozpylali nad miastami i polami toksyczne środki owadobójcze, jak DDT, próbowali tylko zabić małe zwierzęta, owady, a nie ptaki. Ale zapomnieli o jednym: że gąsienice to dla ptaków obiad, że rudziki jedzą mnóstwo robaków, teraz nasyconych DDT. A więc, z jajek rudzików nic się nie wylęgało, ptaki śpiewające masowo zdychały, miasta umilkły. Stąd tytuł "Cicha wiosna". Próbuję zrozumieć, co skłania mnie do powrotu do Zatoki Meksykańskiej, jestem Kanadyjką więc nie mam tam korzeni. Myślę, że chodzi o to, że nie w pełni pogodziliśmy się ze znaczeniem tej katastrofy, z tym, co znaczy ujrzeć dziurę wydartą w naszym świecie, z tym, co znaczy oglądać, jak trzewia Ziemi wylewają się na żywo w telewizji, 24 godziny na dobę, miesiącami. Tak długo przekonywaliśmy siebie, że nasze narzędzia i technologie mogą kontrolować naturę, a nagle musieliśmy zmierzyć się z naszą słabością, z brakiem kontroli, gdy ropa przebijała się przy każdej próbie jej powstrzymania, kopuły, ciężki muł, i pamiętny zastrzyk śmieci -- świetny pomysł, by wystrzelić stare opony i piłeczki golfowe do tej dziury w osnowie świata. Ale jeszcze bardziej uderzająca niż brutalna siła emanująca z tego odwiertu, była bezmyślność, z jaką tę siłę uwolniono -- lekkomyślność, brak planowania, charakterystyczne dla tej operacji, od odwiertu, do sprzątania. Jedna rzecz stała się jasna wraz ze łzawą obietnicą poprawy BP, że jako kultura zbyt łatwo zgadzamy się ryzykować rzeczami, które są drogocenne i niezastępowalne -- i to bez planu B, bez wyjścia awaryjnego. A BP nie było naszym pierwszym wypadkiem w ostatnich latach. Nasi przywódcy wkręcają się w wojny, opowiadając słodkie historyjki, że to będzie bułka z masłem i powitalne przyjęcie, a potem latami zmagamy się z opanowaniem śmiertelnych strat, Frankensteinami oblężenia i podboju, anty-powstaniami, i znowu, sytuacją bez wyjścia. Nasi finansowi czarodzieje także regularnie padają ofiarą nadmiernej pewności siebie, przekonując sami siebie, że najnowsza bańka to nowy rodzaj rynku -- takiego, który nigdy nie ma bessy. A gdy w nieunikniony sposób ma, najlepsi i najsprytniejsi sięgają po finansowy odpowiednik strzału śmieciami, czyli wystrzeliwują ogromne sumy potrzebnych na co innego publicznych pieniędzy do swego rodzaju dziury. I tak jak przy BP, dziura zostaje zatkana, przynajmniej tymczasowo, ale najpierw trzeba zapłacić ogromną cenę. Musimy zastanowić się, dlaczego pozwalamy, by tak się działo, bo właśnie jesteśmy w trakcie gry o być może najwyższą stawkę: decydujemy co zrobić, lub nie, ze zmianami klimatu. Jak wiecie, wiele czasu poświęca się w tym kraju i na całym świecie na dyskusje o klimacie. Na pytanie, "A co jeśli naukowcy z IPC się mylą?" Znacznie ważniejsze jest pytanie -- jak to ujęła Evelyn Fox Keller, fizyk z MIT -- "A co jeśli ci naukowcy mają rację?" Zważywszy na stawkę, kryzys klimatyczny naprawdę wymaga naszych działań, w oparciu o zasadę ostrożności -- która głosi, że jeśli ludzkie zdrowie i środowisko naturalne są narażone na niebezpieczeństwo, a potencjalne zniszczenia są nieodwracalne, nie wolno czekać na uzyskanie całkowitej naukowej pewności. Lepiej być zbyt ostrożnym. Mówiąc wprost, ciężar dowodu, że dana działalność jest bezpieczna, nie powinien spoczywać na społeczności, która może ucierpieć, ale na przemyśle, który zgarnie zyski. Ale polityka klimatyczna w bogatych krajach -- o ile w ogóle istnieje -- nie opiera się na zasadzie ostrożności, ale na rachunku zysków i strat -- w poszukiwaniu działań, które wg ekonomistów będą miały najmniejszy wpływ na nasz PKB. Więc zamiast pytać, jak wymagałaby zasada ostrożności, co można zrobić jak najszybciej, by uniknąć możliwej katastrofy, zadajemy przedziwne pytania, w rodzaju: "Jak długo możemy zaczekać, zanim zaczniemy na serio obniżać emisje? Czy możemy to odłożyć do roku 2020, 2030, 2050?" Albo pytamy, "Jak bardzo cieplejsza może stać się planeta i przetrwać? Czy może być dwa, trzy stopnie cieplej, czy też -- na co teraz się zanosi -- cztery stopnie Celsjusza?" A tak przy okazji, przekonanie, że możemy bezpiecznie kontrolować niesamowicie złożony ziemski system klimatyczny, jak gdyby miał termostat, by planeta nie była ani zbyt ciepła, ani zbyt zimna, tylko taka w sam raz to czysta fantazja i nie pochodzi ona od klimatologów; wymyślili ją ekonomiści, stosujący swe mechanistyczne myślenie wobec nauki. Prawdę mówiąc, po prostu nie wiemy, kiedy powodowane przez nas ocieplenie zostanie zahamowane przez sprzężenia zwrotne. Więc powtarzam, dlaczego podejmujemy tak szaleńcze ryzyko wobec tak cennych zasobów? W waszych głowach mogą się pojawić różne wyjaśnienia, na przykład chciwość. To popularne wytłumaczenie i sporo w nim prawdy. Jak wiemy, podejmowanie dużego ryzyka przynosi duże zyski. Innym częstym wyjaśnieniem jest pycha. A chciwość i pycha są blisko powiązane, gdy mowa o lekkomyślności. Na przykład, jeśli jesteś 35-letnim bankierem, który zarabia 100 razy więcej, niż neurochirurg, to potrzebujesz jakiegoś uzasadnienia, potrzebujesz wyjaśnienia, że taka dysproporcja jest ok. A nie masz właściwie wielu możliwości. Jesteś albo niesamowicie dobrym cwaniakiem i uchodzi ci to na sucho -- przechytrzyłeś system -- albo jesteś geniuszem, jakiego świat jeszcze nie widział. Obie te możliwości -- geniusz i cwaniak -- spowodują nadmierną pewność siebie i będziesz bardziej podatny na podejmowanie jeszcze większego ryzyka w przyszłości. Tak na marginesie, Tony Hayward, były szef BP, miał na biurku tabliczkę z okolicznościową sentencją: "Co byś zrobił, gdybyś wiedział, że nie może nie wyjść?" To dość popularna tabliczka, a tutaj mamy wielu prymusów, więc założę się, że wielu z was ma taką w biurze. Nie wstydźcie się. Uwolnienie się od lęku przed porażką może być bardzo korzystne, gdy trenujesz do triathlonu lub przygotowujesz wykład na TED ale uważam, że ludzie mający dość władzy, by wysadzić w powietrze system ekonomiczny i spustoszyć ekosystem powinni sobie powiesić na ścianie obrazek Ikara, -- no może niekoniecznie ten -- ponieważ chciałabym, by myśleli o możliwości porażki przez cały czas. Mamy więc chciwość, mamy nadmierną pewność siebie, pychę, ale skoro jesteśmy tu na spotkaniu TEDKobiet weźmy jeszcze pod uwagę coś, co może mieć pewien wpływ na społeczną lekkomyślność. Nie zamierzam się tu pastwić, ale badania pokazują, że kobiety w roli inwestorów są znacznie mniej skłonne podejmować brawurowe ryzyko niż mężczyźni, dokładnie dlatego, jak już słyszeliśmy, kobiet nie dotyka nadmiar pewności siebie w takim stopniu, jak mężczyzn. Okazuje się, że niższe zarobki i niedocenianie ma swoje zalety -- przynajmniej dla społeczeństwa. Z drugiej strony, jeśli ciągle słyszysz, że masz talent, jesteś wybrańcem urodzonym, by rządzić -- ma to znaczące społeczne wady. Ten problem -- nazwijmy go zagrożeniem uprzywilejowania -- przybliża nas, moim zdaniem, do źródeł naszej wspólnej lekkomyślności. Nikt z nas -- przynajmniej na globalnej Północy -- ani mężczyźni, ani kobiety -- nie jest tu wyjątkiem. Już wyjaśniam, o co chodzi. Niezależnie od tego, czy aktywnie w to wierzymy, czy też świadomie odrzucamy, nasza kultura pozostaje w szponach pewnych archetypowych historii o naszej wyższości ponad innymi i ponad naturą. To opowieść o nowoodkrytych lądach, o podbojach pionierów, opowieść o wypełnianiu przeznaczenia, opowieść o apokalipsie i zbawieniu. I kiedy wydaje się, że te opowieści odchodzą do lamusa, że się z nimi uporaliśmy, pojawiają się w najdziwniejszych miejscach. Na przykład, wpadła mi w ręce ta reklama przy damskiej toalecie na lotnisku w Kansas City. To nowy odporny na wszystko telefon Motoroli i naprawdę slogan brzmi, "Wymierz policzek matce naturze." Nie pokazuję tego, by dokuczyć Motoroli -- to jest bonus. Pokazuję to, ponieważ -- nie są tu sponsorem, prawda? -- ponieważ w pewnym sensie to jest prymitywna wersja naszego mitu założycielskiego. Wymierzyliśmy matce naturze policzek i wygraliśmy. Zawsze wygrywamy, bo dominacja nad przyrodą to nasze przeznaczenie. Ale to nie jedyna bajka, którą opowiadamy o naturze. Jest jeszcze jedna, równie ważna, o tym jak ta sama matka natura jest tak żywotna i odporna, że nigdy nie zdołamy jej uszczuplić. Posłuchajmy Tony'ego Haywarda jeszcze raz. "Zatoka Meksykańska to wielki ocean. "Ilość ropy i dyspersantów, które tam wylewamy jest znikoma w porównaniu z całkowitą objętością wody." Innymi słowy, ocean jest wielki; da sobie radę. To podstawowe założenie o bezkresności umożliwia nam lekkomyślne podejmowanie ryzyka. Bo to właśnie jest nasz główny motyw: nieważne, jak narozrabiamy, zawsze będzie więcej -- więcej wody, więcej ziemi, więcej nietkniętych zasobów. Nowa bańka zastąpi starą. Pojawi się nowa technologia, która naprawi bałagan, który zrobiliśmy używając poprzedniej. W pewnym sensie, to jest historia osadnictwa w Amerykach, które wydawały się nie mieć ograniczeń, i dokąd uciekali Europejczycy. To także historia nowoczesnego kapitalizmu, bo to bogactwo tej ziemi dało początek naszemu systemowi ekonomicznemu, który nie może przetrwać bez ciągłego wzrostu i niewyczerpanych źródeł nowych lądów. Problem w tym, że ta historia zawsze była bujdą. Ziemia zawsze miała swe ograniczenia, tylko że były poza naszym zasięgiem. A teraz zderzamy się z nimi na wielu różnych frontach. Wierzę, że to wiemy, ale znaleźliśmy się w potrzasku pętli narracyjnej. Nie tylko powtarzamy w kółko te same głodne kawałki, ale teraz robimy to tak gorączkowo i z furią, że prawdę mówiąc ociera się o farsę. Jak inaczej wyjaśnić niszę kulturową zajmowaną przez Sarę Palin. Z jednej strony, napomina nas "wywierć, dziecko, dziurę," bo Bóg umieścił te zasoby w ziemi, byśmy mogli je wydobyć, a z drugiej strony, wysławia dziką przyrodę i nieskażone piękno Alaski w popularnym telewizyjnym show. Ten podwójny przekaz jest tak kojący, jak i szaleńczy. Ignoruj ten oślizgły lęk, że w końcu jesteśmy u kresu. Nie ma ograniczeń. Zawsze będą nowe lądy. Więc przestań się zamartwiać i idź na zakupy. Gdybyż tylko chodziło jedynie o Sarę Palin i jej program telewizyjny. Wśrod obrońców przyrody, często się słyszy, że zamiast przestawiać się na surowce odnawialne, wciąż robimy to, co do tej pory. Ten pogląd, niestety, jest daleko zbyt optymistyczny. Prawda jest taka, że wyczerpaliśmy tak wiele łatwodostępnych źródeł paliw, że weszliśmy już w dużo bardziej ryzykowną erę biznesu, erę energii ekstremalnej. Oznacza to odwierty w najgłębszych wodach, także w zamarzniętych morzach Arktyki, gdzie posprzątanie może być po prostu niemożliwe. Oznacza to szczelinowanie gazu łupkowego na wielką skalę, ogromne, odkrywkowe kopalnie węgla, jakich jeszcze świat nie widział. I najbardziej kontrowersyjne, piaski roponośne. Zawsze mnie zadziwia, jak niewiele ludzie spoza Kanady wiedzą o piaskach roponośnych w Albercie, które według prognoz, w tym roku staną się najważniejszym źródłem ropy importowanej przez Stany Zjednoczone. Warto chwilę zastanowić się nad tym zjawiskiem, bo uważam, że mówi więcej o lekkomyślności i drodze, którą obraliśmy, niż cokolwiek innego. Tutaj właśnie znajdują się piaski roponośne, pod jednymi z ostatnich wspaniałych lasów borealnych. Ropa nie jest płynna, nie można po prostu wywiercić dziury i jej wypompować. Ropa z piasków jest w stanie stałym, wymieszana z glebą. By ją wydobyć, najpierw trzeba usunąć drzewa. Potem zerwać powierzchniową warstwę gleby, aby dobrać się do piasków roponośnych. Cały proces wymaga ogromnych ilości wody, która jest potem przepompowywana do wielkich toksycznych zbiorników. To bardzo zła wiadomość dla lokalnych mieszkańców, którzy żyją w dole rzeki i zgłaszają alarmująco wysoką zachorowalność na raka. Patrząc na te zdjęcia, trudno jest pojąć ogrom tego przedsięwzięcia, które jest już widoczne z kosmosu, a może rozrosnąć się do rozmiarów Anglii. Pomaga, gdy przyjrzymy się ciężarówkom przewożącym ziemię, największym, jakie istnieją. Tam przy kole stoi człowiek. Mam na myśli, że to nie są odwierty, to nie jest nawet kopalnia, to jest obdzieranie ziemi ze skóry. Rozległym, kolorowym połaciom ziemi wypruwa się flaki i pozostawia jednolicie szarymi. Muszę wyznać, że jeśli o mnie chodzi, to byłoby to obrzydliwe, nawet gdyby nie wytwarzało ani grama dwutlenku węgla. Ale w rzeczywistości, średnio, przetworzenie tego paskudztwa w ropę prowadzi do wytworzenia trzy razy więcej gazów cieplarnianych, niż konwencjonalna produkcja ropy w Kanadzie. Jak inaczej to nazwać, niż rodzajem masowego obłąkania? Gdy już wiemy, że musimy się nauczyć, jak żyć na naszej planecie, korzystając z energii słońca, wiatru i fal, a gorączkowo kopiemy, by uzyskać najbrudniejsze, świństwo o najwyższych możliwych emisjach. Opowieść o nieskończonym wzroście przywiodła nas właśnie tu, do tej czarnej dziury ziejącej w środku mojego kraju -- do miejsca tak wielkiego bólu, że tak jak i wytrysk ropy BP, trudno to dalej znosić. Jak pokazał nam Jared Diamond, i inni, tak właśnie cywilizacje popełniają samobójstwo, wciskając gaz do dechy, dokładnie w momencie, gdy powinny wcisnąć hamulec. Sęk w tym, że nasza wielka opowieść i na to ma odpowiedź. W ostatniej chwili zostaniemy uratowani, jak w każdym hollywoodzkim filmie, jak w filmie "Ekstaza". Ale oczywiście naszą świecką religią jest technologia. Może zauważyliście, że coraz więcej jest takich nagłówków w prasie. Działanie tej formy geoinżynierii polega na tym, że gdy planeta się ociepli, będziemy mogli wystrzelić siarczany i związku glinu do stratosfery, aby odbijały część promieni słonecznych z powrotem w przestrzeń kosmiczną, ochładzając w ten sposób planetę. Ten stuknięty plan -- nie zmyślam tego -- polega na wywieszeniu wielkiej rury 30 km nad ziemią, podwieszonej na balonach, by rozpylała dwutlenek siarki. Czyli zwalczamy zanieczyszczenia poprzez dalsze zanieczyszczanie. Można to porównać do ostatecznego strzału śmieciami. Poważni naukowcy zaangażowani w te badania wszyscy podkreślają, że te techniki wcale nie były testowane. Nie wiedzą, czy zadziałają i nie mają pojęcia, jakie straszne efekty uboczne mogą im towarzyszyć. Niemniej jednak, każda wzmianka o geoinżynierii witana jest w pewnych kręgach -- szczególnie związanych z mediami -- westchnieniem ulgi pomieszanej z euforią. Znaleźliśmy wyjście awaryjne. Odkryto nowe lądy. I najważniejsze, nie musimy wcale zmieniać stylu życia. Dla niektórych, zbawcą jest koleś w powłóczystej szacie. Dla innych, facet z wielką rurą. Bardzo potrzebujemy nowych opowieści. Potrzebujemy opowieści o bohaterach innego rodzaju, skłonnych podejmować inne ryzyko -- ryzyko stawienia czoła lekkomyślności, stosowania zasady ostrożności w praktyce, nawet jeśli oznacza to bezpośrednie działanie -- jak w przypadku setek młodych ludzi aresztowanych za blokowanie brudnych elektrowni lub zwalczających odkrywkowe wydobycie węgla. Potrzebujemy opowieści, które zastąpią tę liniową historię niekończącego się wzrostu, nowymi cyklicznymi opowieściami, które przypomną nam, że co człowiek zasieje, to zbierze; że to nasz jedyny dom; że nie ma wyjścia awaryjnego. Nazwijcie to karmą, fizyką, prawem akcji-reakcji, zasadą ostrożności: regułę przypominającą nam, że życie jest zbyt cenne, by je narażać niezależnie od możliwych zysków. Dziękuję. (Brawa)