Whether you're cramming for an exam or trying to learn a new musical instrument or even trying to perfect a new sport, sleep may actually be your secret memory weapon.
İster bir sınava giriyor olun, ister yeni bir müzik aleti öğrenmeye çalışıyor olun, hatta yeni bir sporda mükemmelleşmeye çalışıyor olun, uyku aslında gizli hafıza silahınız olabilir.
[Sleeping with Science]
[Bilim ile Uyumak]
Studies have actually told us that sleep is critical for memory in at least three different ways. First, we know that you need sleep before learning to actually get your brain ready, almost like a dry sponge, ready to initially soak up new information. And without sleep, the memory circuits within the brain effectively become waterlogged, as it were, and we can't absorb new information. We can't effectively lay down those new memory traces.
Araştırmalar bize uykunun hafıza için en az üç farklı şekilde kritik olduğunu açıkladı. İlk olarak, beyninizi gerçekten hazır hale getirmeyi öğrenmeden önce uykuya ihtiyacınız olduğunu biliyoruz, neredeyse kuru bir sünger gibi yeni bilgileri emmeye hazır. Uyku olmadan, beynin içindeki hafıza devreleri, önceden olduğu gibi bilfiil su ile tıkanır ve yeni bilgileri özümseyemeyiz. Bu yeni bellek izlerini etkin bir şekilde ortaya koyamayız.
But it's not only important that you sleep before learning, because we also know that you need sleep after learning to essentially hit the save button on those new memories so that we don't forget. In fact, sleep will actually future-proof that information within the brain, cementing those memories into the architecture of those neural networks. And we've begun to discover exactly how sleep achieves this memory-consolidation benefit.
Ama sadece öğrenmeden önce uyumak önemli değil çünkü unutmamak için bu yeni anıların üzerindeki kaydet düğmesine basmayı öğrendikten sonra uykuya ihtiyaç olduğunu da biliyoruz. Aslında uyku, beyindeki bu bilginin gelecekte değişmesini durduracak ve bu anıları bu sinir ağlarının mimarisine yapıştıracak. Uykunun bu hafıza güçlendirme avantajını tam olarak nasıl sağladığını keşfetmeye başladık.
The first mechanism is a file-transfer process. And here, we can speak about two different structures within the brain. The first is called the hippocampus and the hippocampus sits on the left and the right side of your brain. And you can think of the hippocampus almost like the informational inbox of your brain. It's very good at receiving new memory files and holding onto them.
İlk mekanizma bir dosya aktarım sürecidir. Burada, beyindeki iki farklı yapıdan bahsedebiliriz. İlki hipokampüs olarak adlandırılır ve hipokampüs, beyninizin sol ve sağ tarafında bulunur. Hipokampüsü beyninizin bilgilendirici gelen kutusu gibi düşünebilirsiniz. Yeni hafıza dosyalarını almak ve onlara tutunmak konusunda çok iyidir.
The second structure that we can speak about is called the cortex. This wrinkled massive tissue that sits on top of your brain. And during deep sleep, there is this file-transfer mechanism. Think of the hippocampus like a USB stick and your cortex like the hard drive. And during the day, we're going around and we're gathering lots of files, but then during deep sleep at night, because of that limited storage capacity, we have to transfer those files from the hippocampus over to the hard drive of the brain, the cortex. And that's exactly one of the mechanisms that deep sleep seems to provide.
Bahsedebileceğimiz ikinci yapıya korteks denir. Beyninizin tepesine oturan buruşuk büyük doku. Derin uyku sırasında, bir de dosya aktarım mekanizması var. Hipokampüsü bir USB bellek gibi ve korteksinizi sabit disk gibi düşünün. Gün boyunca etrafta dolaşıyoruz ve çok sayıda dosya topluyoruz, ancak daha sonra gece derin uyku sırasında, sınırlı depolama kapasitesi nedeniyle, bu dosyaları hipokampüsten beynin, korteksin sabit diskine aktarmak zorundayız. Bu, derin uykunun yaptığı gibi görünen mekanizmalardan biri.
But there's another mechanism that we've become aware of that helps cement those memories into the brain. And it's called replay. Several years ago, scientists were looking at how rats learned as they would run around a maze. And they were recording the activity in the memory centers of these rats. And as the rat was running around the maze, different brain cells would code different parts of the maze. And so if you added a tone to each one of the brain cells what you would hear as the rat was starting to learn the maze was the signature of that memory. So it would sound a little bit like ...
Ancak farkına vardığımız, bu hatıraları beyne yapıştırmaya yardımcı olan başka bir mekanizma var. Buna tekrar deniyor. Birkaç yıl önce bilim insanları, farelerin bir labirentte koşarken nasıl öğrendiklerine bakıyorlardı. Bu farelerin hafıza merkezlerine aktiviteyi kaydediyorlardı. Fare labirentte koşarken, farklı beyin hücreleri labirentin farklı kısımlarını kodlardı. Eğer beyin hücrelerinin her birine bir tını ekleseydiniz, fare labirenti öğrenmeye başladığında duyacağınız şey o anının imzası olurdu. Yani sanki şöyle bir şey ...
(Bouncy piano music)
(Canlı piyano müziği)
It was this signature of learning that we could hear. But then they did something clever. They kept listening to the brain as these rats fell asleep, and what they heard was remarkable. The rat, as it was sleeping, started to replay that same memory signature. But now it started to replay it almost 10 times faster than it was doing when it was awake. So now instead you would start to hear ...
Duyabildiğimiz bu şey öğrenmenin imzasıydı. Ama sonra akıllıca bir şey yaptılar. Fareler uykuya dalarken beyinlerini dinlemeye devam ettiler ve duydukları şey olağanüstüydü. Fare uyurken aynı hafıza imzasını beyninde yeniden oynatmaya başladı. Ama o anda uyanıkken yaptığından neredeyse 10 kat daha hızlı oynatıyordu. Onun yerine duyduğunuz şey...
(Fast bouncy piano music)
(Hızlı, canlı piyano müziği)
That seems to be the second way in which sleep can actually strengthen these memories. Sleep is actually replaying and scoring those memories into a new circuit within the brain, strengthening that memory representation.
Bu, uykunun bu anıları aslında güçlendirdiği ikinci yol gibi görünüyor. Uyku aslında bu hatıraları beyinde yeni bir devreye sokup puanlayarak hafıza temsilini güçlendiriyor.
The final way in which sleep is beneficial for memory is integration and association. In fact, we're now learning that sleep is much more intelligent than we ever imagined. Sleep doesn't just simply strengthen individual memories, sleep will actually cleverly interconnect new memories together. And as a consequence, you can wake up the next day with a revised mind-wide web of associations, we can come up with solutions to previously impenetrable problems.
Uykunun hafıza için yararlı olmasının son yolu, bütünleşme ve ilişkidir. Aslında, uykunun hayal ettiğimizden çok daha akıllı olduğunu öğreniyoruz. Uyku sadece bireysel hatıraları güçlendirmekle kalmaz, uyku aslında yeni hatıraları zekice birbirine bağlar. Sonuç olarak, ertesi gün gözden geçirilmiş bir zihin çapında ilişkiler ağıyla uyanabilir, önceden aşılamayan sorunlara çözümler bulabiliriz.
And this is probably the reason that you've never been told to stay awake on a problem. Instead, you're told to sleep on a problem, and that's exactly what the science teaching us.
Muhtemelen bu, bir problemi çözerken asla uyanık kalmanızın söylenmemesinin sebebi. Bir problemi olduktan sonra uyumanız gerektiği söylenir ve bu da tam olarak bilimin bize öğrettiği şeydir.