I suspect that every aid worker in Africa comes to a time in her career when she wants to take all the money for her project — maybe it's a school or a training program — pack it in a suitcase, get on a plane flying over the poorest villages in the country, and start throwing that money out the window. Because to a veteran aid worker, the idea of putting cold, hard cash into the hands of the poorest people on Earth doesn't sound crazy, it sounds really satisfying.
Tôi nghĩ rằng mỗi nhân viên cứu trợ ở Châu Phi trong sự nghiệp của mình đều đã từng một lần mang hết số tiền tài trợ của dự án- có thể là kinh phí cho một ngôi trường hoặc chương trình huấn luyện bỏ hết vào vali, bay đi tới những vùng nghèo nhất và ném chúng qua cửa sổ. Vì đối với một nhân viên cứu trợ, việc trao tận tay số tiền mặt ấy cho những người nghèo khổ nhất trên hành tinh này nghe không có vẻ gì là điên rồ, thay vào đó, là làm họ thỏa mãn.
I had that moment right about the 10-year mark, and luckily, that's also when I learned that this idea actually exists, and it might be just what the aid system needs. Economists call it an unconditional cash transfer, and it's exactly that: It's cash given with no strings attached. Governments in developing countries have been doing this for decades, and it's only now, with more evidence and new technology that it's possible to make this a model for delivering aid. It's a pretty simple idea, right?
10 năm trước là thời điểm khoảnh khắc ấy đến với tôi, thật may, đó cũng là lúc tôi nhận ra điều ấy thực sự tồn tại, và có lẽ cũng là điều mà hệ thống cứu trợ thực sự cần đến. Các nhà kinh tế học gọi nó là viện trợ không hoàn lại, chính xác là: viện trợ tiền mặt mà không có bất cứ ràng buộc nào đi kèm. Chính phủ các nước đang phát triển đã và đang thực hiện trong nhiều thập kỷ, ngay lúc này đây, ta có thêm các bằng chứng, công nghệ kỹ thuật mới giúp hiện thực hóa mô hình này trong quá trình cứu trợ. Một ý tưởng đơn giản, phải không?
Well, why did I spend a decade doing other stuff for the poor? Honestly, I believed that I could do more good with money for the poor than the poor could do for themselves. I held two assumptions: One, that poor people are poor in part because they're uneducated and don't make good choices; two is that we then need people like me to figure out what they need and get it to them. It turns out, the evidence says otherwise. In recent years, researchers have been studying what happens when we give poor people cash. Dozens of studies show across the board that people use cash transfers to improve their own lives. Pregnant women in Uruguay buy better food and give birth to healthier babies. Sri Lankan men invest in their businesses. Researchers who studied our work in Kenya found that people invested in a range of assets, from livestock to equipment to home improvements, and they saw increases in income from business and farming one year after the cash was sent. None of these studies found that people spend more on drinking or smoking or that people work less. In fact, they work more.
Tại sao tôi lại bỏ ra một thập kỷ để làm những việc này cho người nghèo? Nói thật, tôi tin mình có thể sử dụng số tiền đó cho người nghèo tốt hơn là họ làm cho chính mình. Tôi có hai giả thuyết: Một là, người ta nghèo một phần là vì không được học hành và không có những quyết định hợp lý, hai là, cần những người như tôi để chỉ ra những cái cần thiết và trao nó cho họ. Nhưng thực tế, bằng chứng cho thấy điều ngược lại. Những năm gần đây, các học giả đang tiến hành tìm hiểu điều gì xảy ra khi hỗ trợ tiền cho người nghèo. Nhiều nghiên cứu chỉ ra trên diện rộng rằng mọi người đã sử dụng tiền cứu trợ để cải thiện cuộc sống của họ. Phụ nữ mang thai ở Uruguay dùng tiền mua thực phẩm tốt hơn và sinh ra những em bé khỏe mạnh hơn. Còn đàn ông Sri Lanka đầu tư tốt hơn vào dự án kinh doanh của mình. Các nhà nghiên cứu làm việc ở Kenya tìm ra rằng mọi người đầu tư vào nhiều loại tài sản, từ vật nuôi cho đến các dụng cụ lao động, cũng như tân trang nhà cửa, rồi thu nhập của họ tăng lên từ các dự án kinh doanh và công việc trang trại trong vòng một năm sau khi tiền mặt được gửi đi. Không có một nghiên cứu nào tìm được bằng chứng người ta tiêu tiền thêm cho rượu, bia, thuốc lá hay có xu hướng lười biếng làm lụng. Thậm chí, họ còn làm việc nhiều hơn.
Now, these are all material needs. In Vietnam, elderly recipients used their cash transfers to pay for coffins. As someone who wonders if Maslow got it wrong, I find this choice to prioritize spiritual needs deeply humbling. I don't know if I would have chosen to give food or equipment or coffins, which begs the question: How good are we at allocating resources on behalf of the poor? Are we worth the cost? Again, we can look at empirical evidence on what happens when we give people stuff of our choosing. One very telling study looked at a program in India that gives livestock to the so-called ultra-poor, and they found that 30 percent of recipients had turned around and sold the livestock they had been given for cash. The real irony is, for every 100 dollars worth of assets this program gave someone, they spent another 99 dollars to do it. What if, instead, we use technology to put cash, whether from aid agencies or from any one of us directly into a poor person's hands. Today, three in four Kenyans use mobile money, which is basically a bank account that can run on any cell phone. A sender can pay a 1.6 percent fee and with the click of a button send money directly to a recipient's account with no intermediaries. Like the technologies that are disrupting industries in our own lives, payments technology in poor countries could disrupt aid. It's spreading so quickly that it's possible to imagine reaching billions of the world's poor this way.
Bạn có thể thấy, chúng chỉ là những nhu cầu vật chất. Ở Việt Nam, những người già được viện trợ dùng số tiền đó để mua quan tài. Nếu ai tự hỏi liệu Maslow đã sai, riêng tôi thì thấy việc ưu tiên nhu cầu tinh thần không có gì là xấu cả. Tôi không biết liệu cho đi thức ăn đồ dùng hay quan tài, sẽ đưa đến câu hỏi: Có đúng không khi thay người nghèo quyết định hàng viện trợ? Có xứng đáng với chi phí bỏ ra? Một lần nữa, cần nhìn vào ví dụ điển hình khi ta tặng quà cho người khác dựa theo gu của mình. Một nghiên cứu rất thành công theo dõi một chương trình ở Ấn độ phát gia súc cho những người tạm gọi là "cực nghèo đói". Họ nhận ra rằng 30% số người nhận đã quay lại và bán số gia súc đó để lấy tiền mặt. Điều hài hước là cứ mỗi tài sản trị giá 100 đô được phát ra, họ phải bỏ ra thêm 99 đô để thực hiện việc phân phát. Thử nghĩ xem, thay vì vậy, ta sử dụng công nghệ để đưa tiền mặt trực tiếp từ trung tâm viện trợ hoặc từ bất kỳ ai trong chúng ta đến tận tay người nghèo. Ngày nay, ba phần tư người Kenya sử dụng tiền lưu động tức tiền trong tài khoản có thể sử dụng bằng điện thoại di động . Người gửi có thể phải trả phí 1,6 % và với một động tác nhấn nút gửi tiền trực tiếp vô tài khoản người nhận không qua trung gian. Nếu như công nghệ làm gián đoạn cuộc sống của chính chúng ta, công nghệ thanh toán ở những nước nghèo có thể cản trở viện trợ. Điều đó có thể truyền đi nhanh đến mức có thể tiếp cận hàng tỷ người nghèo trên thế giới.
That's what we've started to do at GiveDirectly. We're the first organization dedicated to providing cash transfers to the poor. We've sent cash to 35,000 people across rural Kenya and Uganda in one-time payments of 1,000 dollars per family. So far, we've looked for the poorest people in the poorest villages, and in this part of the world, they're the ones living in homes made of mud and thatch, not cement and iron. So let's say that's your family. We show up at your door with an Android phone. We'll get your name, take your photo and a photo of your hut and grab the GPS coordinates. That night, we send all the data to the cloud, and each piece gets checked by an independent team using, for one example, satellite images. Then, we'll come back, we'll sell you a basic cell phone if you don't have one already, and a few weeks later, we send money to it. Something that five years ago would have seemed impossible we can now do efficiently and free of corruption.
Đó là lý do chúng tôi sáng tạo ra GiveDirectly. Tổ chức đầu tiên sẵn lòng giúp chuyển tiền mặt cho người nghèo. Chúng tôi từng chuyển tiền cho 35,000 người dân quê ở Kenya và Uganda với giá trị là 1000 đô la cho mỗi lần cho mỗi gia đình. Đến nay, chúng tôi đã tìm được người nghèo nhất ở những làng nghèo nhất, trên thế giới này. Họ sống trong những ngôi nhà làm bằng bùn và rơm chứ không phải là xi-măng và sắt thép. Giả sử đó là nhà bạn. Chúng tôi đến trước cửa với chiếc điện thoại Android. Chúng tôi sẽ hỏi tên, chụp hình bạn, căn chòi của bạn, sử dụng bộ định vị. Đêm đó, chúng tôi sẽ gửi toàn bộ dữ liệu lên hệ thống và mỗi phần sẽ được kiểm tra bởi một nhóm độc lập, sử dụng công nghệ như hình ảnh vệ tinh. Sau đó, chúng tôi sẽ trở lại, và bán cho bạn một chiếc điện thoại di động đập đá nếu bạn chưa có, một vài tuần sau đó chúng tôi sẽ gửi tiền cho bạn. Điều mà 5 năm trước từng được xem là không thể giờ đã có thể được thực hiện một cách hiệu quả và minh bạch.
The more cash we give to the poor, and the more evidence we have that it works, the more we have to reconsider everything else we give. Today, the logic behind aid is too often, well, we do at least some good. When we're complacent with that as our bar, when we tell ourselves that giving aid is better than no aid at all, we tend to invest inefficiently, in our own ideas that strike us as innovative, on writing reports, on plane tickets and SUVs. What if the logic was, will we do better than cash given directly? Organizations would have to prove that they're doing more good for the poor than the poor can do for themselves. Of course, giving cash won't create public goods like eradicating disease or building strong institutions, but it could set a higher bar for how we help individual families improve their lives.
Càng nhiều người nghèo nhận được tiền, càng rõ ràng rằng nó hoạt động hiệu quả và ta càng phải ngẫm nghĩ lại về những thứ khác mà ta đã cho. Ngày nay, lý do đằng sau sự viện trợ rất dễ hiểu, ít ra, ta cũng có thể viện trợ được thứ gì. Sự tự mãn chính là thứ cản trở chúng ta, khi chúng ta nói với nhau rằng làm từ thiện thì tốt hơn là không làm gì, chúng ta có xu hướng đầu tư không hiệu quả vào ý tưởng nảy sinh như đổi mới, viết báo cáo, vé máy bay và những chuyến xe chở hàng. Sẽ ra sao nếu suy nghĩ, liệu có phải là tốt hơn khi đưa tiền mặt trực tiếp cho họ? Những tổ chức sẽ phải chứng minh rằng họ giúp người nghèo tốt hơn là khi để họ tự sử dụng số tiền đó. Tất nhiên, việc cho họ tiền sẽ không tạo ra hàng hóa công giống như việc triệt tiêu bệnh tật hay xây dựng nhà tình thương, nhưng nó có thể vươn lên một tầm cao mới khi giúp từng hộ gia đình cải thiện đời sống.
I believe in aid. I believe most aid is better than just throwing money out of a plane. I am also absolutely certain that a lot of aid today isn't better than giving directly to the poor. I hope that one day, it will be.
Tôi tin vào viện trợ. Tôi tin rằng hầu hết viện trợ đều tốt hơn việc ném tiền khỏi máy bay. Và tôi chắc rằng rất nhiều viện trợ ngày nay không tốt bằng việc đưa tiền trực tiếp cho người nghèo. Tôi hy vọng một ngày nào đó,
Thank you.
nó sẽ thành hiện thực.
(Applause)
Xin cảm ơn.