As a kid, I was fascinated with all things air and space. I would watch Nova on PBS. Our school would show Bill Nye the Science Guy. When I was in elementary school, my next door neighbor, he gave me a book for my birthday. It was an astronomy book, and I poured over that thing for hours on end, and it was a combination of all these things that inspired me to pursue space exploration as my own personal dream, and part of that dream was, I always wanted to just fly around the solar system and visit different planets and visit moons and spacecraft.
Çocukken, gökyüzü ve uzayla ilgili her şey beni büyülerdi. PBS kanalındaki Nova'yı izlerdim. Okulda bilimci komedyen Bill Nye'ı izlerdik. İlkokuldayken, yan komşumuz doğum günümde bana bir kitap vermişti. Bir astronomi kitabıydı, hayalime esin kaynağı olan her şey vardı. Hayallerimden biri de, güneş sisteminin etrafında dolaşmak ve farklı gezegenleri, farklı uyduları ve uzay araçlarını görmekti.
Well, a number of years later, I graduated from UCLA and I found myself at NASA, working for the jet propulsion laboratory, and there our team was challenged to create a 3D visualization of the solar system, and today I want to show you what we've done so far.
Birkaç sene sonra UCLA'dan mezun oldum ve kendimi NASA'da buldum. Jet fırlatma laboratuvarında çalışıyorum ve ekibimizin uğraştığı şey, güneş sistemini 3 boyutlu olarak görselleştirmek. Bugün size, şimdiye dek neler yaptığımızı göstereceğim.
Now, the kicker is, everything I'm about to do here you can do at home, because we built this for the public for you guys to use.
Önemli nokta şu ki, burada yapacağım her şeyi evde kendiniz yapabilirsiniz, çünkü bunu halk için, sizin kullanmanız için yaptık.
So what you're looking at right now is the Earth. You can see the United States and California and San Diego, and you can use the mouse or the keyboard to spin things around.
Şu anda gördüğünüz Dünya. Birleşik Devletler'i, Kaliforniya'yı ve San Diego'yu görebilirsiniz. Nesneleri döndürmek için fareyi veya klavyeyi kullanabilirsiniz.
Now, this isn't new. Anyone who's used Google Earth has seen this before, but one thing we like to say in our group is, we do the opposite of Google Earth. Google Earth goes from this view down to your backyard. We go from this view out to the stars. So the Earth is cool, but what we really want to show are the spacecraft, so I'm going to bring the interface back up, and now you're looking at a number of satellites orbiting the Earth. These are a number of our science space Earth orbiters. We haven't included military satellites and weather satellites and communication satellites and reconnaissance satellites. If we did, it would be a complete mess, because there's a lot of stuff out there. And the cool thing is, we actually created 3D models for a number of these spacecraft, so if you want to visit any of these, all you need to do is double-click on them.
Bu yeni bir şey değil. Google Earth kullanan herkes bunu zaten biliyor. Fakat ekip olarak söylemek istediğimiz, Google Earth'ün tam tersini yaptığımız. Google Earth, bu görüntüden bahçenize kadar iner. Biz bu görüntüden yıldızlara kadar çıkarız. Dünya hoş ama bizim size asıl göstermek istediğimiz uzay araçları, o yüzden arayüz yüklemesi yapacağım ve işte Dünya yörüngesinde dolaşan bir sürü uydu görüyorsunuz. Bunlar bizim bilimsel uzay uydularımızın bir bölümü. Askeri uydular ile hava durumu, iletişim ve casusluk uydularını katmadık. Katsaydık, tam bir karmaşa olurdu. Çünkü orada bayağı fazla şey var. Hoş olan yanı, bu uzay araçlarının çoğunun 3 boyutlu modellerini yarattık ve eğer birini gezmek isterseniz üzerine çift tıklamanız yeterli.
So I'm going to find the International Space Station, double-click, and it will take us all the way down to the ISS. And now you're riding along with the ISS where it is right now.
Şimdi Uluslararası Uzay İstasyonu'nu bulup çift tıklayalım ve böylece ISS'ye gidelim. İşte şimdi ISS'in şu an bulunduğu yerde onunla geziniyoruz.
And the other cool thing is, not only can we move the camera around, we can also control time, so I can slide this jog dial here to shuttle time forward, and now we can see what a sunset on the ISS would look like, and they get one every 90 minutes. (Laughter)
Bir diğer güzel yanı, sadece kamerayı döndürmekle kalmıyor, zamanı da kontrol ediyoruz. Bu çubuğu kaydırarak zamanı ileri alabilir ve günbatımının ISS'den nasıl görüneceğine bakabiliriz. 90 dakikada bir günbatımı oluyor. (Kahkaha)
All right, so what about the rest of it? Well, I can click on this home button over here, and that will take us up to the inner solar system, and now we're looking at the rest of the solar system. You can see, there's Saturn, there's Jupiter, and while we're here, I want to point out something. It's actually pretty busy.
Pekâlâ, ya geri kalanı? Şuradaki ev simgesine tıklayarak güneş sisteminin içine gidebilirim. Şimdi güneş sisteminin geri kalanına bakıyoruz. Bakın buradaki Satürn, şuradaki Jüpiter ve hazır buradayken bir şey göstereyim. Aslında oldukça hareketli.
Here we have the Mars Science Laboratory on its way to Mars, just launched last weekend.
Burada Mars Bilim Laboratuvarı var, Mars'a gidiyor. Geçen hafta fırlatılmıştı.
Here we have Juno on its cruise to Jupiter, there. We have Dawn orbiting Vesta, and we have over here New Horizons on a straight shot to Pluto.
Burada da Jüpiter yolcusu Juno, işte. Vesta'nın yörüngesinde Dawn'ımız var, şurada da New Horizons doğrudan Plüto'ya ilerlemekte.
And I mention this because there's this strange public perception that NASA's dead, that the space shuttles stopped flying and all of the sudden there's no more spacecraft out there.
Bunları söylüyorum çünkü halkta tuhaf bir algı var. NASA'nın öldüğünü, artık uzay mekiği fırlatılmadığını ve yukarıda pek uzay aracı kalmadığını sanıyorlar.
Well, a lot of what NASA does is robotic exploration, and we have a lot of spacecraft out there. Granted, we're not sending humans up at the moment, well at least with our own launch vehicles, but NASA is far from dead, and one of the reasons why we write a program like this is so that people realize that there's so many other things that we're doing.
NASA çoğunlukla robotik araştırma yapıyor ve yukarıda çok sayıda uzay aracımız var. Elbette şu anda yukarıya insan göndermiyoruz, yani en azından kendi fırlatma araçlarımızla yapmıyoruz. Ama NASA ölü falan değil ve böyle bir program yazmamızın bir nedeni de insanların pek çok başka şey yaptığımızı fark etmesi için.
Anyway, while we're here, again, if you want to visit anything, all you need to do is double-click. So I'm just going to double-click on Vesta, and here we have Dawn orbiting Vesta, and this is happening right now. I'm going to double-click on Uranus, and we can see Uranus rotating on its side along with its moons. You can see how it's tilted at about 89 degrees.
Her neyse, buradayken ziyaret etmek istediğiniz şeye çift tıklamanız yeterli. Ben şimdi Vesta'ya çift tıklıyorum ve işte Vesta'nın yörüngesinde Dawn var. Bu tam şu anda oluyor. Uranüs'e tıklayacağım ve göreceğiz ki Uranüs uydularıyla beraber dönmekte. Yaklaşık 89 derecelik eğim açısını görebilirsiniz.
And just being able to visit different places and go through different times, we have data from 1950 to 2050. Granted, we don't have everything in between, because some of the data is hard to get. Just being able to visit places in different times, you can explore this for hours, literally hours on end, but I want to show you one thing in particular, so I'm going to open up the destination tab, spacecraft outer planet missions, Voyager 1, and I'm going to bring up the Titan flyby. So now we've gone back in time. We're now riding along with Voyager 1. The date here is November 11, 1980.
Ayrıca başka yerlere ve başka zamanlara gidebilmek için verilerimiz 1950 ile 2050 arasını kapsıyor. Elbette bu aralıktaki her şey yok, çünkü bazı verileri elde etmek çok zor. bitene kadar elimden bırakamamıştım. Yerleri, farklı zamanlarda gezebileceğiniz için saatlerce gezinti yapabilirsiniz, gerçekten de saatler alır. Ama ben özellikle bir şey göstermek isterim. O yüzden gidilecek yer kısmına geliyorum, uzay aracı dış gezegen araçlarından Voyager-1 ve Titan geçişine gideceğim. Yani zamanda geriye gittik. Şu anda Voyager-1 ile yolculuk ediyoruz. Tarih 11 Kasım 1980.
Now, there's a funny thing going on here. It doesn't look like anything's going on. It looks like I've paused the program. It's actually running at real rate right now, one second per second, and in fact, Voyager 1 here is flying by Titan at I think it's 38,000 miles per hour. It only looks like nothing's moving because, well, Saturn here is 700,000 miles away, and Titan here is 4,000 to 5,000 miles away. It's just the vastness of space makes it look like nothing's happening.
Burada komik bir durum var. Hiç bir şey olmuyor gibi görünüyor. Sanki programı durdurmuşum gibi. Aslında şu an gerçek hızda çalışıyor, saniyede 1 saniye. Aslında, burada Voyager-1 Titan'ın yanından geçmekte ve hızı sanırım 61.000 km/saat. Hareket yokmuş gibi görünmesinin nedeni, Satürn'ün 1 milyon km ötede olması. Titan ise yaklaşık 7000 km ötede. Hiç bir şey olmuyor gibi görünmesinin nedeni uzayın enginliği.
But to make it more interesting, I'm going to speed up time, and we can watch as Voyager 1 flies by Titan, which is a hazy moon of Saturn. It actually has a very thick atmosphere. And I'm going to recenter the camera on Saturn, here. I'm going to pull out, and I want to show you Voyager 1 as it flies by Saturn.
daha da ilginci şu ki, zamanı ileri sararsak, Voyager-1'in Satürn'ün sisli uydusu Titan'ın yanından geçişini izleyebiliriz. Atmosferi aslında çok kalın. Kamerayı Satürn'ün üstüne merkezleyeceğim, buraya. Geri çekilip, size Voyager-1'in Satürn'ün yanından geçişini göstereyim.
There's a point to be made here. With a 3D visualization like this, we can not only just say Voyager 1 flew by Saturn. There's a whole story to tell here. And even better, because it's an interactive application, you can tell the story for yourself. If you want to pause it, you can pause it. If you want to keep going, if you want to change the camera angle, you can do that, and because of that, I can show you that Voyager 1 doesn't just fly by Saturn. It actually flies underneath Saturn. Now, what happens is, as it flies underneath Saturn, Saturn grabs it gravitationally and flings it up and out of the solar system, so if I just keep letting this go, you can see Voyager 1 fly up like that. And, in fact, I'm going to go back to the solar system. I'm going to go back to today, now, and I want to show you where Voyager 1 is. Right there, above, way above the solar system, way beyond our solar system.
Burada önemli bir nokta var. Böyle 3 boyutlu bir tabloya bakıp, Kitapta kendimi uzay araştırmalarına adama sadece Voyager-1'in Satürn'ün yanından geçtiği söylenmez. Burada anlatacak koca bir öykü var. Daha da iyisi, etkileşimli bir uygulama olduğundan, öyküyü kendiniz anlatabilirsiniz. Durdurmak istediğinizde durdurursunuz. Devam etmek, kamera açısını değiştirmek isterseniz yapabilirsiniz. Bu yüzden de Voyager-1 Satürn'ün yanından geçmekle kalmayıp, altından geçiyor. Satürn'ün altından uçarken, Satürn onu kütleçekimsel olarak yakalıyor ve güneş sisteminin dışına fırlatıyor. Eğer devam ettirirsem, Voyager-1'in böyle uçtuğunu görebilirsiniz. Şimdi güneş sistemine geri dönüyorum. Günümüze geri dönüyorum, şimdiye. Voyager-1'in nerede olduğunu görelim. İşte orada, yukarıda, güneş sisteminin çok üstünde, güneş sisteminin ötesinde.
And here's the thing. Now you know how it got there. Now you know why, and to me, that's the point of this program. You can manipulate it yourself. You can fly around yourself and you can learn for yourself.
Önemli olan şu ki, onun oraya nasıl gittiğini biliyorsunuz. Artık nedenini biliyorsunuz ve kanımca bu programın amacı da bu. Kendiniz yönlendirebilirsiniz. Kendiniz uçabilir ve kendiniz öğrenebilirsiniz.
You know, the theme today is "The World In Your Grasp." Well, we're trying to give you the solar system in your grasp — (Laughter) — and we hope once it's there, you'll be able to learn for yourself what we've done out there, and what we're about to do. And my personal dream is for kids to take this and explore and see the wonders out there and be inspired, as I was as a kid, to pursue STEM education and to pursue a dream in space exploration.
Biliyorsunuz, artık durum "Avucunuzdaki Dünya" şeklinde. İşte biz de güneş sistemini avucunuza bırakmaya çalışıyoruz (Kahkaha) ve bu gerçekleşirse, orada ne yaptığımızı ve yapmakta olduğumuzu kendiniz öğrenebileceksiniz. Benim çocuklara dair hayalim, bunu alıp keşfe çıkmaları, oradaki harika şeyleri görüp ilham almaları. Tıpkı benim çocukken fen bilimlerine ilgi duyuşum ve uzay araştırmaları hayali kuruşum gibi.
Thank you. (Applause)
Teşekkürler. (Alkış)