It is such a sort of instrumental part of our cooking vocabulary, in terms of the utensils. And it was like, that's interesting, there are people who live without chopsticks.
Nó là một phần vô cùng quan trọng trong từ điển nấu ăn, nếu nói về dụng cụ nhà bếp. Và thật là thú vị khi biết rằng ngoài kia có người sống mà không cần đũa.
[Small Thing.]
(nhạc sôi động)
[Big Idea.]
[Đồ vật nhỏ. Ý tưởng lớn.]
Chopsticks are a pair of two long sticks used to eat things with one hand. Holding chopsticks is a little bit like holding a pencil, except that you have two of them and you move them together in a pincer movement. Most of them are made out of wood. They're also made out of plastic, bamboo, jade, gold, silver and even ivory, though I think that's not so cool anymore.
Đũa là một cặp hai que dài dùng để ăn thức ăn bằng một tay. Cách cầm đũa khá giống với cách cầm một cây bút chì, trừ việc có tới tận hai chiếc và bạn sử dụng chúng như một chiếc gọng kìm. Phần lớn đũa được làm từ gỗ. Chúng cũng có thể được làm từ nhựa, tre, ngọc bích, vàng, bạc, và cả ngà voi, dù tôi nghĩ nó không còn tuyệt nữa.
Chopsticks are really well designed for eating small bits of food. They're good for picking up noodles. If you're skilled, you can eat rice, pick up dumplings, pieces of meat.
Đũa được thiết kế chuyên dụng để gắp những mẩu thức ăn nhỏ. Chúng phù hợp để gắp mì. Nếu có kỹ năng, bạn có thể gắp cơm, gắp há cảo, hay miếng thịt nhỏ.
There are some no-nos with chopsticks. You should not use the chopsticks like drumsticks, which I know is tempting. You don't want to stick chopsticks into a bowl of rice face-up. And the reason for that is it actually looks like a bowl of incense, so it sort of echoes death.
Cũng có vài điều cấm kỵ khi dùng đũa. Bạn không nên dùng đũa làm dùi trống, dù tôi biết điều đó rất khó cưỡng lại. Không cắm đũa thẳng đứng trong bát cơm. Lý do là vì nó trông như một bát nhang hương vậy, gợi cho người ta về cái chết.
Chopsticks are used in a huge portion of the world, across much of Asia, about 1.5 billion people are covered in the chopsticks sphere. Different cultures have slightly different variations of chopsticks. Chinese chopsticks will tend to be long and round, Korean chopsticks are flatter and often made of metal and Japanese chopsticks tend to be round and very, very pointy.
Đũa được dùng ở nhiều nơi trên thế giới. Ở châu Á, có khoảng 1,5 tỷ người sử dụng đũa. Các nền văn hóa khác nhau có các kiểu đũa khác nhau. Đũa Trung Quốc thường dài và tròn, đũa Hàn Quốc thì dẹp và làm từ kim loại, còn đũa ở Nhật Bản thường dài và rất rất nhọn.
While chopsticks are actually really commonplace in American society today, there was definitely a time in the late 1800s where this idea that Asian men, because they ate rice with sticks, were of a different quality than American men, who ate proper meat with a knife and fork. But when China and the United States began their diplomatic engagement in the 1970s, Richard Nixon, Henry Kissinger, had to practice eating with chopsticks. What's been really interesting to see is that as Asian cuisine has moved from the East into the West, chopsticks have become part of the experience.
Mặc dù hiện nay đũa được dùng rất phổ biến ở Mĩ, vào khoảng cuối thế kỷ 19, có quan niệm cho rằng đàn ông châu Á, vì họ ăn cơm với que đũa, có phẩm chất khác với đàn ông nước Mĩ, những người ăn thịt với dao và nĩa. Nhưng khi Trung Quốc và Mĩ bắt đầu quan hệ ngoại giao trong thập niên 1970, Richard Nixon, Henry Kissinger đã phải làm quen với việc ăn bằng đũa. Một điều rất thú vị là khi ẩm thực châu Á di chuyển từ phương Đông sang phương Tây, văn hóa dùng đũa cũng trở thành một phần của trải nghiệm.
There's evidence of chopsticks as long ago as the Shang dynasty, which is about 3000 years ago, and they loved tripods during the Shang dynasty. So when you cook with these big tripods, chopsticks were actually really useful, because it was a way for you to stir and to reach without getting burned as the water was boiling in these really big pots. Chinese culture has knives and has forks. It uses them in many cases for cooking. But in terms of like what moved into the dining room, it was the chopsticks.
Có bằng chứng cho rằng đũa xuất hiện từ triều đại nhà Thương, khoảng 3000 năm trước, và người dân thời nhà Thương rất thích các vạc ba chân. Khi nấu ăn với vạc ba chân, đũa lại khá là hữu dụng vì bạn có thế khuấy và gắp đồ mà tránh bị bỏng khi nước đang sôi sùng sục trong cái vạc lớn này. Văn hóa Trung Quốc có dao và nĩa dùng trong nhiều trường hợp nấu nướng. Nhưng nếu nói về dụng cụ ăn uống thông dụng, đó chính là đôi đũa.
One of the things about Asian cooking is that it often comes in very small pieces. And I think part of that has to do with the fact that it's actually a lot more energy-efficient to cook little pieces quickly. But also, then you don't have to cut them. So you have a circular influence, where the type of food that is cooked allows people to use chopsticks, and then the fact that you have chopsticks influences the food that you can cook. But at the same time, chopsticks reflect the communal nature of eating food. You'll have these dishes that you put in the middle, it's very family style. You go in with your chopsticks, and you put it on your rice, and then you eat individually.
Một điểm đặc biệt về ẩm thực châu Á là thức ăn thường là những miếng nhỏ. Tôi nghĩ một phần lý do là vì ta thực sự tiết kiệm được nhiều năng lượng hơn vì các miếng nhỏ thì nấu nhanh chóng hơn, và cũng không cần phải cắt chúng ra nữa. Thế là bạn có một vòng tuần hoàn, khi mà các kiểu món ăn cho phép ta sử dụng đũa và việc dùng đũa ảnh hưởng đến kiểu món ăn mà ta có thể nấu. Đồng thời, đũa cũng phản ánh bản chất chung của việc ăn uống. Có nhiều đĩa thức ăn ở giữa bàn, một bữa ăn gia đình đúng nghĩa. Bạn dùng đũa gắp một miếng và đặt trên bát cơm của mình, rồi bạn ăn từng thứ riêng biệt.
There's actually a famous sort of legend where everyone has these really, really long chopsticks, like way too long for them to feed themselves. And so in hell, everyone starves, because they can't pick up food and put it in their mouths. But in heaven, people take the same chopsticks and then feed each other.
Có một giai thoại khá nổi tiếng là có những đôi đũa rất rất dài, quá dài để con người có thể tự gắp thức ăn cho mình. Và thế là ở địa ngục, con người chết đói vì họ không thể gắp thức ăn và bỏ vào miệng. Còn ở thiên đường, con người dùng cùng loại đũa đó và đút thức ăn cho nhau.