Well, this is 2009. And it's the Bicentenary of Charles Darwin. And all over the world, eminent evolutionists are anxious to celebrate this. And what they're planning to do is to enlighten us on almost every aspect of Darwin and his life, and how he changed our thinking. I say almost every aspect, because there is one aspect of this story which they have thrown no light on. And they seem anxious to skirt around it and step over it and to talk about something else. So I'm going to talk about it. It's the question of, why are we so different from the chimpanzees?
Nos, itt van 2009. Ez Charles Darwin kétszáz-éves évfordulója. Világszerte kiváló evolúciókutatók már égnek a vágytól, hogy megünnepelhessék. Ezt úgy tervezik, hogy felvilágosítanak minket szinte minden szempontból Darwinról és életéről, és hogyan változtatta meg a gondolkodásunkat. Mondom, szinte minden szempontból, mert van egy oldala ennek a történetnek, amelyre nem derítenek fényt. Láthatóan égnek a vágytól, hogy elfussanak mellette, hogy átlépjék, és valami másról beszéljenek. Erről fogok beszélni. A kérdés az, hogy mi miért különbözünk annyira a csimpánzoktól ?
We get the geneticists keeping on telling us how extremely closely we are related -- hardly any genes of difference, very, very closely related. And yet, when you look at the phenotypes, there's a chimp, there's a man; they're astoundingly different, no resemblance at all. I'm not talking about airy-fairy stuff about culture or psychology, or behavior. I'm talking about ground-base, nitty-gritty, measurable physical differences. They, that one, is hairy and walking on four legs. That one is a naked biped. Why? I mean -- (Laughter) if I'm a good Darwinist, I've got to believe there's a reason for that. If we changed so much, something must have happened. What happened?
A genetikusaink folyton arról beszélnek, hogy ezek milyen rendkívül közeli rokonaink, alig vannak különböző génjeink, nagyon-nagyon közeli rokonaink. És mégis, ha megnézzük a fenotipusokat, itt a csimpánz, ott az ember, elképesztően különbözőek, Alig van valami hasonlóság. Nem olyan tündérmesékről beszélek, mint a kultúra vagy a pszichológia, vagy a viselkedés. Az alapvető, részletes, mérhető testi különbségekről beszélek. Vagyis, az egyik szőrös, és négy lábon jár. A másik csupasz, kétlábú. Miért ? Úgy gondolom, ... (Nevetés) ha jó darwinista vagyok, akkor hinnem kell, hogy van valami oka ennek. Ha annyira megváltoztunk, akkor valaminek történnie kellett. Mi történt ?
Now 50 years ago, that was a laughably simple question. Everybody knew the answer. They knew what happened. The ancestor of the apes stayed in the trees; our ancestors went out onto the plain. That explained everything. We had to get up on our legs to peer over the tall grass, or to chase after animals, or to free our hands for weapons. And we got so overheated in the chase that we had to take off that fur coat and throw it away. Everybody knew that, for generations.
50 éve ez egy nevetségesen egyszerű kérdés volt. Mindenki tudta a választ. Tudták, hogy mi történt. A majmok őse maradt a fán. A mi ősünk kiment a síkságra. Ez mindent megmagyarázott. Két lábra kellett állnunk, hogy kilessünk a magas fűből, vagy tudjuk hajszolni az állatokat, vagy felszabadítsuk kezünket a fegyvereknek. A hajsza közben annyira túlhevültünk, hogy le kellett vetni a bundánkat, és el kellett dobni. Ezt mindenki tudta, generációkon keresztül.
But then, in the '90s, something began to unravel. The paleontologists themselves looked a bit more closely at the accompanying microfauna that lived in the same time and place as the hominids. And they weren't savanna species. And they looked at the herbivores. And they weren't savanna herbivores. And then they were so clever, they found a way to analyze fossilized pollen. Shock, horror. The fossilized pollen was not of savanna vegetation. Some of it even came from lianas, those things that dangle in the middle of the jungle.
De akkor, a 90-es években kezdett valami kiderülni. Magunk a paleontológusok egy kicsit közelebbről szemügyre vették azt a mikrofaunát, amelyik homonidákkal egy időben és egy helyen élt. És azok nem szavannai fajták voltak. Azután megnézték a növényevőket. És azok nem szavannai növényevők voltak. Azután voltak olyan okosak, hogy kitaláltak egy megoldást a megkövesedett virágpor analízisére. Sokk és horror. A megkövesedett virágpor nem szavannai növényzeté volt. Sőt némelyikük liánoké volt, mint amilyenek a dzsungel közepén himbálódznak.
So we're left with a situation where we know that our earliest ancestors were moving around on four legs in the trees, before the savanna ecosystem even came into existence. This is not something I've made up. It's not a minority theory. Everybody agrees with it.
Így maradtunk ott, hogy tudjuk, a legkorábbi őseink két lábon mászkáltak a fákon, még mielőtt a szavannai növényzet megjelent volna. Ez nem az én koholmányom. Ez nem kisebbségi elmélet. Mindenki egyetért vele.
Professor Tobias came over from South Africa and spoke to University College London. He said, "Everything I've been telling you for the last 20 years, forget about it. It was wrong. We've got to go back to square one and start again." It made him very unpopular. They didn't want to go back to square one.
Tobias professzor átjött Dél-Afrikából, és beszélt a Londoni University College -on. Azt mondta, hogy mindent, amit az elmúlt 20 évben mondott nekünk, azt felejtsük el. Téves volt. Vissza kell mennünk a kezdőponthoz, és újra kell indulni. Ez nagyon népszerűtlenné tette. Senki sem akart visszamenni a kezdőponthoz.
I mean, it's a terrible thing to happen. You've got this beautiful paradigm. You've believed it through generations. Nobody has questioned it. You've been constructing fanciful things on top of it, relying on it to be as solid as a rock. And now it's whipped away from under you. What do you do? What does a scientist do in that case?
Úgy gondolom, szörnyű, ha ilyesmi történik. Volt ez a gyönyörű paradigmánk. Elhittük generációkon keresztül. Senki se kérdőzte meg. Fantazmagóriákat építettünk rá, bízva benne, hogy sziklaszilárd. És most kirúgták alólunk. Mit csináljunk ? Mit csinál egy tudós ilyen helyzetben ?
Well, we know the answer because Thomas S. Kuhn wrote a seminal treatise about this back in 1962. He said what scientists do when a paradigm fails is, guess what -- they carry on as if nothing had happened. (Laughter) If they haven't got a paradigm they can't ask the question. So they say, "Yes it's wrong, but supposing it was right ..." (Laughter) And the only other option open to them is to stop asking the questions. So that is what they have done now. That's why you don't hear them talking about it. It's yesterday's question.
Nos, tudjuk a választ, mert Thomas S. Kuhn írt egy szemináriumi értekezést erről még 1962-ben. Megmondta, hogy mit csinálnak a tudósok, amikor egy paradigma megdől, találják ki mit, akkor folytatják tovább, mintha semmi se történt volna. (Nevetés) Ha nincs paradigmájuk, akkor nem tudnak kérdezni. Így azt mondják: "Igen, ez hamis, de tegyük fel, hogy igaz." (Nevetés) És az egyetlen lehetőségük marad, ha nem kérdeznek tovább. Így ez az, amit most csináltak. Ezért nem tudunk itt beszélni velük erről. Ez egy tegnapi kérés.
Some of them have even elevated it into a principle. It's what we ought to be doing. Aaron Filler from Harvard said, "Isn't it time we stopped talking about selective pressures? I mean, why don't we talk about, well, there's chromosomes, and there's genes. And we just record what we see." Charles Darwin must be spinning in his grave! He knew all about that kind of science. And he called it hypothesis-free science. And he despised it from the bottom of his heart. And if you're going to say, "I'm going to stop talking about selective pressures," you can take "The Origin of Species" and throw it out of the window, for it's about nothing else but selective pressures.
Némelyikük még elvi szintre is emelte ezt. Ez az, amit tennünk kell. Aaron Filler a Harvardról mondta: "Nincs még itt az ideje, hogy ne beszéljünk többé a szelekciós nyomásról ? Úgy vélem, beszéljünk inkább olyanokról, mint a kromoszómák és a gének. Foglakozzunk azzal, amit látunk" Charles Darwin bizonyára forog a sírjában. Ő mindent tudott, az ilyen tudományról. Úgy hívta, hogy hipotézis-mentes tudomány. És a szíve mélyéből lenézte. És ha azt akarod mondani "Nem fogok a tovább a szelekciós nyomásról beszélni", akkor foghatod a "Fajok Eredetét", és kidobhatod az ablakon. Mert az semmi másról nem szól, mint a szelekciós nyomásról.
And the irony of it is, that this is one occasion of a paradigm collapse where we didn't have to wait for a new paradigm to come up. There was one waiting in the wings. It had been waiting there since 1960 when Alister Hardy, a marine biologist, said, "I think what happened, perhaps our ancestors had a more aquatic existence for some of the time." He kept it to himself for 30 years. But then the press got hold of it and all hell broke loose. All his colleagues said, "This is outrageous. You've exposed us to public ridicule! You must never do that again." And at that time, it became set in stone: the aquatic theory should be dumped with the UFOs and the yetis, as part of the lunatic fringe of science.
A helyzet iróniája az, hogy ez esetben egy paradigma úgy omlik össze, hogy nem kell várnunk az új paradigma megjelenésére. Már ott várakozik egy a kulisszák mögött. Már 1960 óta ott várakozik, mikor is Alister Hardy, tenger-biológus, azt mondta: "Azon gondolkozom, hogy mi történt, talán őseink alapvetően vízi életmódot folytattak egy ideig." Ezt meg tartotta magának 30 éven keresztül. De akkor nyomtatásba került, és elszabadult a pokol. Minden kollégája azt mondta: "Ez botrányos. Köznevetségnek tetted ki magad ! Soha többé nem csinálhatsz ilyet!" Ekkor kőbe vésték: A vízi elméletet szemétre való az ufókkal és jetikkel együtt, mint a tudomány abszurd szélsősége.
Well I don't think that. I think that Hardy had a lot going for him. I'd like to talk about just a handful of what have been called the hallmarks of mankind, the things that made us different from everybody else, and all our relatives. Let's look at our naked skin. It's obvious that most of the things we think about that have lost their body hair, mammals without body hair, are aquatic ones, like the dugong, the walrus, the dolphin, the hippopotamus, the manatee. And a couple of wallowers-in-mud like the babirusa. And you're tempted to think, well perhaps, could that be why we are naked?
Nos, én ezt nem így gondolom. Szerintem, sok minden volt abban, amit Hardy mondott. Csak néhány olyan dologról szeretnék beszélni, amit az emberiség védjegyének tartanak, amelyekben különbözünk mindenki mástól és minden rokonunktól. Tekintsük a csupasz bőrünket. Nyilvánvaló, hogy a legtöbb lény, amiről azt gondoljuk, hogy elvesztette a testszőrzetét, a testszőr nélküli emlősök, azok vízi állatok, mint a dugong, a rozmár, a delfin, a víziló, és a manatusz. És egy pár sárban dagonyázó, mint a babiruszadisznó. Ez arra a gondolatra csábít minket, talán jogosan, hogy talán mi is ezért vagyunk csupaszok ?
I suggested it and people said, "No no no. I mean, look at the elephant. You've forgotten all about the elephant haven't you?" So back in 1982 I said, "Well perhaps the elephant had an aquatic ancestor." Peals of merry laughter! "That crazy woman. She's off again. She'll say anything won't she?" But by now, everybody agrees that the elephant had an aquatic ancestor. This has come 'round to be that all those naked pachyderms have aquatic ancestors. The last exception was supposed to be the rhinoceros.
Én ezt javasoltam, és azt mondták erre: "Nem, nem, nem. Nézd meg az elefántot ! Ugye, teljesen elfelejtkeztél az elefántról ?" Így régebben 1982 előtt azt mondtam: "Nos, talán az elefántnak volt egy vízben élő egy őse." Hatalmas vidám nevetés: "Micsoda őrült nő. Megint mellé fogott. Miket nem mond !" Mára mindenki egyetért abban, hogy az elefántnak volt egy vízben élő őse. Ez derült ki minden csupasz vastagbőrűnél, hogy volt vízben élő őse. Az utolsó feltételezett kivétel a rinocérosz volt.
Last year in Florida they found extinct ancestor of a rhinoceros and said, "Seems to have spent most of its time in the water." So this is a close connection between nakedness and water. As an absolute connection, it only works one way. You can't say all aquatic animals are naked, because look at the sea otter. But you can say that every animal that has become naked has been conditioned by water, in its own lifetime, or the lifetime of its ancestors. I think this is significant. The only exception is the naked Somalian mole-rat, which never puts its nose above the surface of the ground.
Tavaly Floridában megtalálták a rinocérosz egyik kihalt ősét, és az mondták: "Úgy tűnik, hogy idejének nagy részét a vízben töltötte. Így ez közeli kapcsolat a csupaszság és a víz között. Mivel ez egy abszolút kapcsolat, csak egy irányban működik. Nem mondhatjuk, hogy minden vízi állat csupasz, mert tekintsük csak a tengeri vidrára. De elmondhatjuk, hogy minden csupasszá vált állat a vízhez alkalmazkodott, a saját életében, vagy az ősei élete során. Szerintem, ennek van jelentősége. Egyetlen kivétel a csupasz szomáliai vakond-patkány. Amelyik sose dugja az orrát a földfelszíne fölé.
And take bipedality. Here you can't find anybody to compare it with, because we're the only animal that walks upright on two legs. But you can say this: all the apes and all the monkeys are capable of walking on two legs, if they want to, for a short time. There is only one circumstance in which they always, all of them, walk on two legs, and that is when they are wading through water. Do you think that's significant? David Attenborough thinks it's significant, as the possible beginning of our bipedalism.
És vegyük a kétlábon járást. Itt nem találunk semmi ehhez hasonló állatot. Mert mi vagyunk az egyedüli állatok, akik felemelkedve, kétlábon járunk. De mondhatjátok azt, hogy az emberszabásúak és a többi majmok képesek két lábon menni, ha akarnak, egy rövid ideig. Csak egy körülmény van, amikor mindig, mindegyik két lábon megy, akkor, ha vízen gázolnak keresztül. Gondoljátok, hogy ez lényeges ? David Attenborough azt gondolja, hogy lényeges. Mint a kétlábon járásunk lehetséges kezdete.
Look at the fat layer. We have got, under our skin, a layer of fat, all over: nothing in the least like that in any other primate. Why should it be there? Well they do know, that if you look at other aquatic mammals, the fat that in most land mammals is deposited inside the body wall, around the kidneys and the intestines and so on, has started to migrate to the outside, and spread out in a layer inside the skin. In the whale it's complete: no fat inside at all, all in blubber outside. We cannot avoid the suspicion that in our case it's started to happen. We have got skin lined with this layer. It's the only possible explanation of why humans, if they're very unlucky, can become grossly obese, in a way that would be totally impossible for any other primate, physically impossible. Something very odd, matter-of-factly, never explained.
Vegyük a zsírréteget. Nekünk a bőrünk alatt egy zsírréteg van, tetőtől talpig. Semmi a legkevésbé hasonló sincs a többi főemlősön. Miért is kellene nekik ? Közismert, ha megnézünk egy más vízi emlősöket, akkor a zsír, amely a legtöbb szárazföldi állatban a test falon belül helyezkedik el, a vesék, a belek és hasonlók körül, az elkezdett kifele vándorolni, és szétterül egy bőr alatti rétegben. Ez a bálnáknál teljesen befejeződött. Semmi zsír nincs a belsejükben, mind a külső szalonnájukban van. Nem tekinthetünk el a gyanútól, hogy a mi esetünkben is ez kezdődődött el. Van egy ilyen bőr alatti rétegünk. Ez az egyetlen lehetséges magyarázat, hogy az emberek, hacsak nem nagyon szerencsétlenek, miért válhatnak rendkívül elhízottá, úgy, ahogy az tejesen lehetetlen bármely más főemlősnél, fizikailag lehetetlen. Ez nagyon különös, amit sose magyaráztak meg.
The question of why we can speak. We can speak. And the gorilla can't speak. Why? Nothing to do with his teeth or his tongue or his lungs or anything like that -- purely has to do with its conscious control of its breath. You can't even train a gorilla to say "Ah" on request. The only creatures that have got conscious control of their breath are the diving animals and the diving birds. It was an absolute precondition for our being able to speak.
Kérdés, hogy miért tudunk beszélni. Tudunk beszélni. Egy gorilla nem tud. Miért ? Nincs köze a fogaihoz vagy a nyelvéhez vagy a tüdejéhez vagy bármi hasonlóhoz. Ehhez tudatosan kell szabályozni a lélegzetét. Nem tudod a gorillát megtanítani még egy "Ah" kérés kimondására sem. Egyedüli teremtmények, amelyeknek tudatos légzésszabályzásuk van, a búvárállatok és a búvármadarak. Ez abszolút előfeltétele volt a beszélő képességünknek.
And then again, there is the fact that we are streamlined. Trying to imagine a diver diving into water -- hardly makes a splash. Try to imagine a gorilla performing the same maneuver, and you can see that, compared with gorilla, we are halfway to being shaped like a fish. I am trying to suggest that, for 40-odd years, this aquatic idea has been miscategorized as lunatic fringe, and it is not lunatic fringe.
És újra, van az a tény, hogy áramvonalasak vagyunk. Képzeljünk el egy búvárt, amint lemerül a vízbe, és alig csobban. Képzeljünk el egy gorillát, ahogy ugyanezt a manővert adja elő, és a gorillával összehasonlítva azt láthatjuk, félúton vagyunk ahhoz, hogy hal alakjára formálódjunk. Próbálom elmondani, bő 40 éve, hogy ezt a vízi elméletet tévesen kategorizálták be abszurd szélsőségnek, és ez nem abszurd szélsőség.
And the ironic thing about it is that they are not staving off the aquatic theory to protect a theory of their own, which they've all agreed on, and they love. There is nothing there. They are staving off the aquatic theory to protect a vacuum. (Laughter) (Applause)
Ebben az az ironikus, hogy nem azért utasítják el a vízi elméletet, hogy megvédjék a sajátjukat, amiben mindannyian egyetértenének, és amit szeretnek. Semmi ilyen nincs. Azért utasítják el a vízi elméletet, hogy a vákuumot védjék. (Nevetés) (Taps.)
How do they react when I say these things? One very common reaction I've heard about 20 times is, "But it was investigated. They conducted a serious investigation of this at the beginning, when Hardy put forward his article." I don't believe it. For 35 years I've been looking for any evidence of any incident of that kind, and I've concluded that that's one of the urban myths. It's never been done.
Hogyan reagálnak arra, amit mondok ? Az egyik nagyon szokásos reakció, amit már vagy 20-szor hallottam: "De ezt már megvizsgálták. Komolyan vizsgálták a kezdetekben, amikor Hardy megjelentette a cikkét." Én ezt nem hiszem el. 35 éve keresek bizonyítékot bármilyen efféle eseményre, és arra a következtetésre jutottam, hogy ez a városi legendák egyike. Sose csináltak ilyet.
I ask people sometimes, and they say, "I like the aquatic theory! Everybody likes the aquatic theory. Of course they don't believe it, but they like it." Well I say, "Why do you think it's rubbish?" They say "Well ... everybody I talk to says it's rubbish. And they can't all be wrong, can they?" The answer to that, loud and clear, is, "Yes! They can all be wrong." History is strewn with the cases when they've all got it wrong. (Applause) And if you've got a scientific problem like that, you can't solve it by holding a head count, and saying, "More of us say yes than say no."
Megkérdezem erről az embereket néha, és ők ezt mondják: "Nekem tetszik a vízi elmélet ! Mindenkinek tetszik a vízi elmélet. Természetesen nem hisznek benne, de tetszik nekik." No erre azt mondom: "Miért gondoljátok, hogy ez szemét ?" Azt mondják: " Hát..., Mindenki azt mondja, hogy szemét. És ugye, nem tévedhet mindenki ?" A válasz erre az, hangosan és tisztán: "Igen, mindannyian tévedhetnek." A történelem tele van olyan esetekkel, amikor mindannyian tévedtünk. (Taps) És ha adott egy ilyen tudományos probléma, akkor az nem oldható meg szavazással, azt mondva "többen mondtunk igen, mint nemet."
(Laughter)
(Nevetés)
Apart from that, some of the heads count more than others. Some of them have come over. There was Professor Tobias. He's come over. Daniel Dennett, he's come over. Sir David Attenborough, he's come over. Anybody else out there? Come on in. The water is lovely.
Ettől eltekintve van, akinek a szavazata többet számít, mint a másoké. Ezek közöl néhány átállt. Ott volt Tobias professzor. Átállt. Daniel Dennett, átállt. Sir David Attenborough, átállt. Van még valaki odakint ? Jöjjön be. Nagyon jó a víz.
(Applause)
(Taps)
And now we've got to look to the future. Ultimately one of three things is going to happen. Either they will go on for the next 40 years, 50 years, 60 years. "Yeah well we don't talk about that. Let's talk about something interesting." That would be very sad. The second thing that could happen is that some young genius will arrive, and say, "I've found it. It was not the savanna, it was not the water, it was this!" No sign of that happening either. I don't think there is a third option.
És most vessünk egy pillantást a jövőbe. Végül is három dolog valamelyike várható. Vagy folytatják tovább a következő 40 évben, 50 évben, 60 évben. "Hát igen, nem beszélünk erről. Beszéljünk valami érdekesebbről." Ez nagyon szomorú lenne. Másrészt megtörténhet, hogy jön valami ifjú zseni, és azt mondja: "Megtaláltam. Nem a szavanna volt az, nem a víz volt az, hanem ez !" Semmi jele annak, hogy ez történne. Nem gondolom, hogy lenne harmadik lehetőség.
So the third thing that might happen is a very beautiful thing. If you look back at the early years of the last century, there was a stand-off, a lot of bickering and bad feeling between the believers in Mendel, and the believers in Darwin. It ended with a new synthesis: Darwin's ideas and Mendel's ideas blending together. And I think the same thing will happen here. You'll get a new synthesis. Hardy's ideas and Darwin's ideas will be blended together.
Így a harmadik, ami történhet, az nagyon szép. Ha visszatekintünk a múlt század korai éveire, megosztottság, sok veszekedés és rossz érzés volt a Mendelben hívők és a Darwinban hívők között. Ez egy új szintézissel ért véget. Darwin gondolatai és Mendel gondolatai összeforrtak. Úgy gondolom, hogy ugyanez történhet itt is. Egy új szintézist fogunk kapni. Hardy gondolatai és Darwin gondolati össze fognak forrni.
And we can move forward from there, and really get somewhere. That would be a beautiful thing. It would be very nice for me if it happened soon. (Laughter) Because I'm older now than George Burns was when he said, "At my age, I don't even buy green bananas."
És innen előremozdulhatunk, és valóban eljuthatunk valahová. Ez gyönyörű lenne. Nagyon szeretném, ha ez hamarosan megtörténne. (Nevetés) Mert most már öregebb vagyok, mint amikor George Bush azt mondta: "Az én koromban már nem veszek zöld banánt"
(Laughter)
(Nevetés)
So if it's going to come and it's going to happen, what's holding it up? I can tell you that in three words. Academia says no. They decided in 1960, "That belongs with the UFOs and the yetis." And it's not easy to change their minds. The professional journals won't touch it with a barge pole. The textbooks don't mention it. The syllabus doesn't mention even the fact that we're naked, let alone look for a reason to it. "Horizon," which takes its cue from the academics, won't touch it with a barge pole. So we never hear the case put for it, except in jocular references to people on the lunatic fringe.
És ha ez eljöhet, és megtörténhet, akkor mi tartóztatja fel ? Négy szóban megmondhatom önöknek. Az Akadémia nemet mond. 1960-ban eldöntötték: "Ez az ufókhoz és a jetikhez tartozik." És nem könnyű megváltoztatni a véleményüket. A szakmai folyóiratok még bottal sem piszkálnák meg. A tankönyvek nem említik. Az összefoglalók még annyit sem említenek, hogy csupaszok vagyunk, nem is beszélve arról, hogy megkeressék ennek az okát. A "Horizon", amely az akadémiához igazodik, Sem piszkálná meg ezt még bottal sem. Sosem hallottuk, hogy megjelentették volna, kivéve vicces hivatkozásokat az abszurd szélsőségek embereire.
I don't know quite where this diktat comes from. Somebody up there is issuing the commandment, "Thou shalt not believe in the aquatic theory. And if you hope to make progress in this profession, and you do believe it, you'd better keep it to yourself, because it will get in your way."
Nem egészen tudom, honnan jön ez a kinyilatkozás. Valaki ott fenn kiadja a parancsolatot: "Ne higgy te az vízi eleméletben." És ha szeretnél a szakmában előrejutni, akkor bizony hiszed ezt, és jobban teszed, ha tartod magad hozzá. Mert így tudsz érvényesülni.
So I get the impression that some parts of the scientific establishment are morphing into a kind of priesthood. But you know, that makes me feel good, because Richard Dawkins has told us how to treat a priesthood. (Laughter) He says, "Firstly, you've got to refuse to give it all the excessive awe and reverence it's been trained to receive." Right. I'll go ahead with that. And secondly, he says, "You must never be afraid to rock the boat." I'll go along with that too. Thank you very much.
Így az a benyomásom, hogy a tudományos testület egy része valamiféle papsággá alakul. De, tudjátok, ez jól esik nekem. Mert Richard Dawkins megmondta nekünk, hogyan bánjunk a papsággal. (Nevetés.) Azt mondta: "Először, tagadjátok meg tőlük azt a mértéktelen áhítatot és tiszteletet, amihez hozzászoktak." Rendben. Ez menni fog nekem. Másodjára azt mondja: "Sose féljetek billegtetni a csónakot !" Ez is menni fog nekem. Nagyon köszönöm.
(Applause)
(Taps)