You know, I'm struck by how one of the implicit themes of TED is compassion, these very moving demonstrations we've just seen: HIV in Africa, President Clinton last night. And I'd like to do a little collateral thinking, if you will, about compassion and bring it from the global level to the personal. I'm a psychologist, but rest assured, I will not bring it to the scrotal.
Тэгэхээр миний хувьд ТED-н нэг далд утгатай сэдэв болох ЭНЭРЭНГҮЙ байдалыг ярих гэж байна. Энэ нь Африк дах БЗХӨ, өнгөрсөн оройны Билл Клинтон гэх мэтчилэн нилээдгүй өргөн хүрээний сэдэв юм. Хэрвээ та нарыг зөвшөөөрвөл энэ талаар илүү дэлгэрэнгүй тайлбар хийж хувь хүний энэрэнгүй тусч байдлыг дэлхийн төвшинд авч үзье. Би сэтгэл зүйч, тодруулбал би энэ талаар бие физилогийн талаас нь ярихгүй гэсэн үг.
(Laughter)
(инээд)
There was a very important study done a while ago at Princeton Theological Seminary that speaks to why it is that when all of us have so many opportunities to help, we do sometimes, and we don't other times. A group of divinity students at the Princeton Theological Seminary were told that they were going to give a practice sermon and they were each given a sermon topic. Half of those students were given, as a topic, the parable of the Good Samaritan: the man who stopped the stranger in -- to help the stranger in need by the side of the road. Half were given random Bible topics. Then one by one, they were told they had to go to another building and give their sermon. As they went from the first building to the second, each of them passed a man who was bent over and moaning, clearly in need. The question is: Did they stop to help?
Хэдэн жилийн өмнө маш чухал нэгэн судалгаа хийгдсэн нь Принсетоны Бурхан Судлалынханы хийсэн хүмүүст бусдад туслах маш олон боломж гарч ирдэг ч яагаад бид заримдаа туслаад, заримдаа тусладаггүй талаар тайлбарласан юм. Принсетоны Бурхан Судлалын хэсэг оюутнуудад номлол айлдах даалгавар өгсөн бөгөөд тэдэнд бүгдэд нь номлолын сэдвийг тодорхой өгсөн байв. Тэдгээр оюутнуудын нэг хэсэгт нь сэдэв болгон "Good Samaritan"-ы үлгэр буюу танихгүй хүнтэй таараад түүнд туслахаар зогсдог сайн үйл гэгээнтний үлгэрийг өгсөн бол нөгөө хагаст нь Библи-н ямар нэгэн сэдвийг өгсөн байв. Тэгээд тэд нэг нэгээрэй, нэгээс нөгөө байшинд очиж номлол унших ёстой байлаа. Тэднээс эхнийхээс хоёрдох руу нь орох бүртээ бүгд хэн нэгэн шаналан гутарч, бусдад туслахыг хүсэж буй хүнтэй тааралдсан байв. Асуулт нь "Тэд туслахаар зогссон уу?"
The more interesting question is: Did it matter they were contemplating the parable of the Good Samaritan? Answer: No, not at all. What turned out to determine whether someone would stop and help a stranger in need was how much of a hurry they thought they were in -- were they feeling they were late, or were they absorbed in what they were going to talk about. And this is, I think, the predicament of our lives: that we don't take every opportunity to help because our focus is in the wrong direction.
Илүү сонирхолтой асуулт нь Тэр ариун үйлт гэгээнтэн "Good Samaritan"-ий үлгэр тэдэнд нөлөөлж илүү бодол төрүүлхэд хүргэв үү? Хариулт нь: үгүй, огтхон ч үгүй. Хэн нэгэн хийж буй үйлдэлээ орхиод танихгүй хүнд туслах эсэхээ шийдэхэд нь юу нөлөөлж байна вэ гэхээр тэд хэр их яарч энэ нь хэт оройтсон уу эсвэл тэд ярих гэж буй зүйлдээ хэт автсан байсан уу гэж бодохдоо хэр яарч буй нь байсан юм. Энэ нь миний бодлоор бидний амьдралын садаа буюу бид бусдад туслах бүх боломжийг ашигладаггүй яагаад гэвэл бид буруу зүйл дээрээ төвлөрөөд байгаа юм.
There's a new field in brain science, social neuroscience. This studies the circuitry in two people's brains that activates while they interact. And the new thinking about compassion from social neuroscience is that our default wiring is to help. That is to say, if we attend to the other person, we automatically empathize, we automatically feel with them. There are these newly identified neurons, mirror neurons, that act like a neuro Wi-Fi, activating in our brain exactly the areas activated in theirs. We feel "with" automatically. And if that person is in need, if that person is suffering, we're automatically prepared to help. At least that's the argument.
Тархи судлалын шинжлэх ухаанд "нийгмийн мэдрэл судлал" хэмээх шинэ салбар гарч ирсэн ба энэ нь хоёр хүнийг хоорондоо ярилцаж байхад нь идэвхжих тэдний тархины гүйдлийг судалдаг юм. Нийгмийн мэдрэл судлаачдын гаргаж ирсэн энэрэнгүйн тухай шинэ ойлголт нь туслана гэдэг нь бидний тархинд цаанаасаа бичигдсэн байдаг гэсэн зүйл юм. Энэ нь хэрвээ бид хэн нэгнийг халамжилвал бид автоматаар нь өрөвдөж ойлгодог, бид өөрийн мэдэлгүй тэднийг мэдэрдэг гэсэн үн. Тэдгээр нь шинээр гарч ирсэн тархины эсүүд буюу "тусгал эсүүд" буюу энэ нь яг л мэдрэлийн Wi-Fi шиг бидний тарихыг тэдний идэвхжсэн хэсэгтэй холбодог. Бид үүнийг өөрийн мэдэлгүй л мэдэрдэг Хэрвээ тэр хүнд тусламж хэрэгтэй бол, хэрвээ тэр хүн зовж шаналж байвал бид шууд л тэр хүнд туслахаар хичээдэг. Ядаж л туслах уу байх уу хэмээн бодно.
But then the question is: Why don't we? And I think this speaks to a spectrum that goes from complete self-absorption, to noticing, to empathy and to compassion. And the simple fact is, if we are focused on ourselves, if we're preoccupied, as we so often are throughout the day, we don't really fully notice the other. And this difference between the self and the other focus can be very subtle.
Гэсэн ч дахиад нөгөө асуулт "Бид яагаад тэгдэггүй вэ?" Миний бодлоор энэ маш өргөн хүрээнийх бүхэлдээ бодолд дарагдсан байхаас эхлээд анзаарах, өрөвдөж мэдрэх, болон энэрэн нигүүлсэх хүртэл юм. Энгийн нэгэн үнэн бол, хэрвээ бид өөрсдийгөө анхааран өөрсдийгөө л бодоод байх юм бол, өдрөөс өдөрт баг багаар бусдыг огтхон ч анзаарахаа болино. Энэхүү өөрийгөө болон бусдыг анхаарахын ялгаа нь маш тодорхой зүйл байх.
I was doing my taxes the other day, and I got to the point where I was listing all of the donations I gave, and I had an epiphany, it was -- I came to my check to the Seva Foundation and I noticed that I thought, boy, my friend Larry Brilliant would really be happy that I gave money to Seva. Then I realized that what I was getting from giving was a narcissistic hit -- that I felt good about myself. Then I started to think about the people in the Himalayas whose cataracts would be helped, and I realized that I went from this kind of narcissistic self-focus to altruistic joy, to feeling good for the people that were being helped. I think that's a motivator.
Нэг өдөр би татвараа тооцож байгаад, нэг дүгнэлтэд хүрсэн юм. Би өгсөн хандивуудынхаа жагсаалтыг гаргаж байхдаа нэг зүйлийг ойлгосон нь Сева санд өгсөн чекээ хараад би дотроо миний найз Ларри Бриллиант намайг Севад мөнгө өгсөнд баярлаж байгаа даа гэсэн бодол байлаа. Тэгээд би бусдад өгсөнөөрөө миний олж авч байгаа зүйл бол миний өөрийгөө хүндлэх хүндлэл - өөрийгөө сайн гэж бодол болохыг ойлгосон юм. Тэгээд би нүднийхээ болорт тусламж авсан Гималайн хүмүүсийг бодож эхлэсэн бөгөөд би иймэрхүү өгөөмөр баяр баясал тусласан хүмүүсээсээ авдаг сайхан мэдрэмжийн төлөө өөрөөрөө бахархах би-төвтэй болохоо ойлгосон юм Би үүнийг л гол өдөөгч хүч нь гэж бодож байна
But this distinction between focusing on ourselves and focusing on others is one that I encourage us all to pay attention to. You can see it at a gross level in the world of dating. I was at a sushi restaurant a while back and I overheard two women talking about the brother of one woman, who was in the singles scene. And this woman says, "My brother is having trouble getting dates, so he's trying speed dating." I don't know if you know speed dating? Women sit at tables and men go from table to table, and there's a clock and a bell, and at five minutes, bingo, the conversation ends and the woman can decide whether to give her card or her email address to the man for follow up. And this woman says, "My brother's never gotten a card, and I know exactly why. The moment he sits down, he starts talking non-stop about himself; he never asks about the woman."
Гэсэн ч өөр дээрээ төвлөрөх болон бусад дээр төвлөрөхийн энэ ялгаа нь миний та бүхний анхааралыг татах гэсэн гол зүйл байгаа юм. Чи үүнийг үерхэл, болзоон дээрээс ч ойлгож харж болно. Нэг өдөр би сүши ресторанд жаал сууж байгаад нэгнийхээ ахын талаар ярилцаж байсан хоёр бүсгүйн яриаг санамсаргүй сонсчихлоо. Ах нь ганц бие залууч бололтой. Тэгсэн тэр хүүхэн "Манай ах үерхэх тал дээр асуудалтай байгаа, тэгээд тэр хурдан болзоонд явж байгаа." гэсэн юм. Би та нарыг хурдан болзоог мэдэх эсэхийг чинь мэдэхгүй юм. Энэ нь эмэгтэй нь ширээн дээр сууж байх бөгөөд эрэгтэй нь нэг ширээнээс нөгөө ширээ рүү явна. Тэнд 5 минут тутамд дугарах цаг байх бөгөөд яриагаа дуусгахад нь эмэгтэй нь эрэгтэйдээ нэрийн хуудас, утасны дугаар, мэйл хаягаа өгч эргэж холбогдох эсэхээ шийддэг. Тэгсэн чинь тэр бүсгүй: "Манай ах хэзээ ч нэрийн хуудас авч байгаагүй, тэгээд бас би яг яагаад гэдгийг нь мэднэ. Тэр сандал дээр суугаад л өөрийхөө талаар тасралтгүй ярьж эхэлдэг. тэр хэзээ ч нөгөө бүсгүйнхээ талаар асуудаггүй." гэв
And I was doing some research in the Sunday Styles section of The New York Times, looking at the back stories of marriages -- because they're very interesting -- and I came to the marriage of Alice Charney Epstein. And she said that when she was in the dating scene, she had a simple test she put people to. The test was: from the moment they got together, how long it would take the guy to ask her a question with the word "you" in it. And apparently Epstein aced the test, therefore the article.
Би Ней Иорк таймсын "Бүтэн сайны хэв маяг" хэсэгт нь зориулж гэрлэлтийн арын түүхийн талаар судалгаа хийж байлаа. Яагаад гэвэл энэ их соирхолтой. Тэгээд би Алис Чарни Эпстэйний гэрлэлтийн талаар судлахад тэр надад хэн нэгэнтэй үерхэж болзож байхдаа энгийн бяцхан тест хүмүүсээс авдаг байснаа хэлсэн юм. энэ нь тухайн залуу ч хамт байж эхлэсэн мөчөөс эхлээд чамайг чи гэж дуудан асуулт асуух хүртэл хэр удах вэ Мэдээж Эпстэйн тестийг давж сайн байсан. Миний нийтлэл ч мөн адил
(Laughter)
(инээд)
Now this is a -- it's a little test I encourage you to try out at a party. Here at TED there are great opportunities. The Harvard Business Review recently had an article called "The Human Moment," about how to make real contact with a person at work. And they said, well, the fundamental thing you have to do is turn off your BlackBerry, close your laptop, end your daydream and pay full attention to the person. There is a newly coined word in the English language for the moment when the person we're with whips out their BlackBerry or answers that cell phone, and all of a sudden we don't exist. The word is "pizzled": it's a combination of puzzled and pissed off.
Тиймээс ч би таныг энд болж байгаа аль нэг TED-ийн үдэшлэг дээр үүнийг туршаад үзээрэй гэж зөвлөе. Энд маш олон боломжууд байна шүү дээ. Харвард Бизнес Ревьюв саяхан "Хүний мөч" нэртэй нийтлэл гаргасан байна. Энэ нь хамт ажилдаг хүнтэйгээ хэрхэн жинхэнэ холбоо харилцаа үүсгэх вэ гэсэн тухай байв. Тэд хэлэхдээ үүнийг хийх чиний хамгийн эхний суурь алхам бол гар утсаа унтраагаад, компьютерээ хаан, өдрийн зүүднээсээ сэрж, бусад хүмүүст бүрэн анхаарлаа хандуулах. Англи хэлэнд нэг шинэ үг зохиогдон гарч ирсэн. Хүмүүс утсаа шүүрч аваад, утсандаа хариулах яг тэр мөчид бид бүгд оршин тогтнохоо больдог. Энэ үг нь PIZZLED буюу "puzzled" буюу орооцолдсон ойлгомжгүй болон "pissed off" буюу зайлж алга болсон гэсэн 2 үгийн нийлэмж юм
(Laughter)
(инээд)
I think it's quite apt. It's our empathy, it's our tuning in which separates us from Machiavellians or sociopaths. I have a brother-in-law who's an expert on horror and terror -- he wrote the Annotated Dracula, the Essential Frankenstein -- he was trained as a Chaucer scholar, but he was born in Transylvania and I think it affected him a little bit. At any rate, at one point my brother-in-law, Leonard, decided to write a book about a serial killer. This is a man who terrorized the very vicinity we're in many years ago. He was known as the Santa Cruz strangler. And before he was arrested, he had murdered his grandparents, his mother and five co-eds at UC Santa Cruz.
Би үүнийг тохирох үг гэж бодож байна. Энэ чинь бидний мэдрэмж, биднийг уйваагүй, ичгүүр сонжуургүй, бусдыг боддоггүй нэгнээс ялгаж өгч байгаа юм шүү дээ. Надад аймшгийн болон алан хядлагын ажлаар мэргэшсэн нэг хүргэн ах байдаг. Тэр "Annotated Dracula", "Essential Frankenstein" зэргийг бичсэн. Тэрээр Часорд суралцсан нэгэн боловч (Chaucer scholar буюу Chaucer-н урсгалын уран зохиолч) Трансэлвениад төрсөн. Энэ нь түүнд бага зэрэг нөлөөлсөн байх гэж би боддог. Ямартай ч, манай хүргэн Леонард нэгэн цуврал алуурчны талаар ном бичихээр болсон юм. Бидний амьдарч байсан газар хэдэн жилийн өмнө олон хүнийг хөнөөсөн нэгэн залуу байсан бөгөөд хүмүүс түүнийг "Санта Круз-н боомьлогч" гэж дууддаг байв Тэр баригдхаасаа өмнө өөрийн өвөө эмээ болон ээжийгээ мөн Санта Круз Их Сургуульд хамт сурч байсан 5 хүнийг хөнөөсөн байв.
So my brother-in-law goes to interview this killer and he realizes when he meets him that this guy is absolutely terrifying. For one thing, he's almost seven feet tall. But that's not the most terrifying thing about him. The scariest thing is that his IQ is 160: a certified genius. But there is zero correlation between IQ and emotional empathy, feeling with the other person. They're controlled by different parts of the brain.
Тэгээд манай хүргэн ах түүнтэй ярилцхаар болов. Тэр түүнтэй ярилцаж байхдаа тэр алуурчин үнэхээр аймшигтай хүн болохыг ойлгосон юм Гаднаас нь харахад тэр бараг 2м 13см өндөртэй гэхдээ энэ нь түүнээс айх гол шалтгаан биш байв. Хамгийн аймаар нь түүний IQ нь 160 буюу тэр гоц ухаантан Гэвч оюуны чадвар болон бусдын зовлонг ойлгох энэрэнгүй сэтгэл хоёрын хоорондын хамаарал нь 0 байв. Тэд тархины хоёр өөр хэсгээр удирдагдагддаг шүү дээ.
So at one point, my brother-in-law gets up the courage to ask the one question he really wants to know the answer to, and that is: how could you have done it? Didn't you feel any pity for your victims? These were very intimate murders -- he strangled his victims. And the strangler says very matter-of-factly, "Oh no. If I'd felt the distress, I could not have done it. I had to turn that part of me off. I had to turn that part of me off."
Тэгээд манай хүргэн түүнээс үнэхээр асуухыг хүсэж байсан нэг асуултаа асууж л дээ Тэр нь "Чи үүнийг яаж хийв ээ?" "Чи хохирогчидоо өрөвдөөгүй гэж үү?" Энэ үнэхээр хэрцгий аллага байсан - тэр бүх хохирогчидоо боомилсон. Тэгтэл тэр боомилогч маш бахархалтайгаар "Үгүй дээ, хэрвээ би гашуудал мэдэрсэн бол үүнийг хийхгүй байх байсан юм. Би тийм зүйлийг өөрөөсөө хол байлгах ёстой. Би тийм зүйлийг өөрөөсөө хол байлгах хэрэгтэй" гэж хэлсэн юм.
And I think that that is very troubling, and in a sense, I've been reflecting on turning that part of us off. When we focus on ourselves in any activity, we do turn that part of ourselves off if there's another person. Think about going shopping and think about the possibilities of a compassionate consumerism. Right now, as Bill McDonough has pointed out, the objects that we buy and use have hidden consequences. We're all unwitting victims of a collective blind spot. We don't notice and don't notice that we don't notice the toxic molecules emitted by a carpet or by the fabric on the seats. Or we don't know if that fabric is a technological or manufacturing nutrient; it can be reused or does it just end up at landfill? In other words, we're oblivious to the ecological and public health and social and economic justice consequences of the things we buy and use. In a sense, the room itself is the elephant in the room, but we don't see it. And we've become victims of a system that points us elsewhere. Consider this.
Миний бодлоор энэ нь үнэхээр аймшигтай тиймээс л би "өөрөөсөө ийм зүйлийг хол байлгах" гэдгийг үгийг давтаад байгаа юм. Аливаа зүйлийг хийхдээ бид өөрсөд дээрээ төвлөрөх үед хэрвээ тэнд өөр нэгэн хүн байвал, бид тэр хүнийг анзаархаа больдог. Дэлгүүр хэсэх талаар бодоод үз л дээ. Хэрэглэгчийн эрх ашгийг дээгүүрт тавиг боломжийг бас бодоод үз Яг одоо бол Билл Мкдоналдын хэлдэгчилэн бидний худалдаж аваад хэрэглэдэг зүйлс маань үл үзэгдэх үр дагаваруудтай. Бид бүгдээрээ бүгдийн мэдэхгүй нэг цаг үеийн нэг газрын санаандгүй хохирогчид Бид анзаардаггүй, бид хортой жижиг молекулууд сандалын бүрээсээс гарч байна уу эсвэл хивснээс гарч байна уу гэдгийг анзаардаггүйгээ өөрсдөө ч анзаардаггүй Эсвэл бид тэр даавуу нь технологийн эсвэл үйлдвэрийн гаралтайг. Энэ нь дахин хэрэглэгдэж болох эсвэл болохгүй газарт булагдаад дуусахыг бид мэдэхгүй. Нөгөөтэйгүүр, бид худалдаж аваад хэрэглэж буй зүйлийнхээ экологид болон нийгэмд хэр ээлтэй болохыг нийгмийн болон эдийн засгийн ямар үр дагавартай болохыг хайхардаггүй. Нэг үгээр бол, бүх зүйл өөрөө тов тодорхой гэвч бид түүнийг хардаггүй. Тэгээд бид хаа сайгүй биднийг зааж байгаа системийн хохирогч болсоор байна. Үүнийг тунгаагаад үзээрэй
There's a wonderful book called Stuff: The Hidden Life of Everyday Objects. And it talks about the back story of something like a t-shirt. And it talks about where the cotton was grown and the fertilizers that were used and the consequences for soil of that fertilizer. And it mentions, for instance, that cotton is very resistant to textile dye; about 60 percent washes off into wastewater. And it's well known by epidemiologists that kids who live near textile works tend to have high rates of leukemia. There's a company, Bennett and Company, that supplies Polo.com, Victoria's Secret -- they, because of their CEO, who's aware of this, in China formed a joint venture with their dye works to make sure that the wastewater would be properly taken care of before it returned to the groundwater. Right now, we don't have the option to choose the virtuous t-shirt over the non-virtuous one. So what would it take to do that?
" Зүйлс: Өдөр тутмын зүйлсийн нууцлаг амьдрал" хэмээх нэг гайхамшигтай ном байх бөгөөд Үүнд футволк гэх мэтийн энгийн зүйлсийн цаад түүхийг нь өгүүлдэг юм. Энэхүү ном нь тухайн хөвөн нь хэрхэн ургасан, түүнд ямар бордоо ашигласан болон бордооных нь хөрс нь ямар үр нөлөөтэй болох зэргийг өгүүлдэг. Цаашлаад тэрхүү хөвөн нь нэхмэлийн будагтай бөгөөд 60 хувийн бохир усанд зад угаагддаг. Мөн халдварт өвчин тархалт судлаачдын судалсанаар нэхмэлийн үйлдвэрийн ойролцоо амьдардаг хүүхдүүд цусны хорт хавдар тусах өндөр магадлалтай байдаг байна. Polo.com болон Victoria's Secret-д нийлүүлэлт хийдэг "Bennett and Company" гэдэг компани бий. Тэдний CEO нь энэ талаар мэддэг учраас тэд хятадад будагч компанитайгаа хамтарсан үйлдвэр барьжээ. Ингэснээрээ тэд тэр бохир усаа цэвэр устай нийлэхээс нь өмнө арга хэмжээ авч чадахаар болсон юм. Одоо бол бидэнд цэвэр ариун аргаар үйлдвэрлэгдсэн фудволкыг сонгон авна гэсэн сонголт байхгүй. Тиймээс, бид юу хийх ёстой вэ?
Well, I've been thinking. For one thing, there's a new electronic tagging technology that allows any store to know the entire history of any item on the shelves in that store. You can track it back to the factory. Once you can track it back to the factory, you can look at the manufacturing processes that were used to make it, and if it's virtuous, you can label it that way. Or if it's not so virtuous, you can go into -- today, go into any store, put your scanner on a palm onto a barcode, which will take you to a website. They have it for people with allergies to peanuts. That website could tell you things about that object. In other words, at point of purchase, we might be able to make a compassionate choice.
Би энэ талаар удаан бодож байна. Нэг талаас шинэ электрон мэдээллийн технологууд нь ямар ч дэлгүүрүүдийг агуулахдаа байгаа ямар ч бүтээгдэхүүний бүх түүхийг мэдэх боломжтой болгож байгаа. Чи түүний үйлдвэрийг нь хөөж олж болно. Нэгэнт нь үйлдвэрийг нь олчихсон бол үүнийг хэрхэн хийсэн талаарх үйлдвэрлэж байгаа дамжлагуудыг нь харж болно тэгээд хэрвээ энэ ямар нэгэн бузар зүйлгүй бол чи түүнийг авч болно, харин тийм ч цэвэрхэн биш бол чи гараад өөр дэлгүүр рүү яваад код уншигчаа бариад чамайг вэбсайтанд холбох бар кодыг уншуулахад л болно. Тэд үүнийг ихэвчлэн самрын харшилтай хүмүүсд зориулдаг Тэрхүү вэбсайт нь тухайн зүйлийн талаарх бүх мэдээллийг хэлж өгөх болно Нэг үгээр бол, бид худалдан авалт хийхдээ илүү нигүүлсэнгүй, энэрэнгүй сонголт хийх боломжтой болох юм.
There's a saying in the world of information science: ultimately everybody will know everything. And the question is: will it make a difference? Some time ago when I was working for The New York Times, it was in the '80s, I did an article on what was then a new problem in New York -- it was homeless people on the streets. And I spent a couple of weeks going around with a social work agency that ministered to the homeless. And I realized seeing the homeless through their eyes that almost all of them were psychiatric patients that had nowhere to go. They had a diagnosis. It made me -- what it did was to shake me out of the urban trance where, when we see, when we're passing someone who's homeless in the periphery of our vision, it stays on the periphery. We don't notice and therefore we don't act.
Мэдээллийн шинжлэх ухааныханы хэлдэг нэг үг байдаг даа "Хүн бүр юм бүхнийг мэдэх болно" гэж Асуулт нь "Энэ ялгаа бий болгоно гэж үү?" Хэдэн жилийн өмнө намайг Нью Йорк таймс-д ажилдаг байхад 80-д онд би нэг нийтлэл бичсэн нь "Нью Йоркын шинэ асуудал буюу гудамжны орон гэргүй хүмүүс." Би хоёр долоо хоногийн турш тэдгээр орон гэргүйчүүдэд тусалдаг олон нийтийн байгууллагуудаар явлаа. Тэгээд тэдний дунд нь ороод тэдгээр орон гэргүйчүүдийг хараад би тэд бүгд очих газаргүй сэтгэл зүйн өвчтөн болохыг ойлгосон юм. Тэд бүгд ямар нэгэн зовиур өвчтэй. Энэ нь намайг орон гэргүй хүмүүсийг зүгээр л хажуугаараа өнгөрүүлдэг тэднийг биднээс хол хөдөөний зах хязгаарын болгож харагдуулдаг хотын амьдралыг орхиход хүргэж байлаа. Бид анзаардаггүй тиймээс бид дүр эсгэдэггүй.
One day soon after that -- it was a Friday -- at the end of the day, I went down -- I was going down to the subway. It was rush hour and thousands of people were streaming down the stairs. And all of a sudden as I was going down the stairs I noticed that there was a man slumped to the side, shirtless, not moving, and people were just stepping over him -- hundreds and hundreds of people. And because my urban trance had been somehow weakened, I found myself stopping to find out what was wrong. The moment I stopped, half a dozen other people immediately ringed the same guy. And we found out that he was Hispanic, he didn't speak any English, he had no money, he'd been wandering the streets for days, starving, and he'd fainted from hunger. Immediately someone went to get orange juice, someone brought a hotdog, someone brought a subway cop. This guy was back on his feet immediately. But all it took was that simple act of noticing, and so I'm optimistic.
Энэ явдлаас төд удалгүй нэг баасан гарагт, өдөр бараг дуусаж байхад би гарч яваад метроны буудал руу уруудлаа. Яг энэ шатаар мянга мянган хүн гүйлдсэн хамгийн оргил цаг нь байсан юм. Гэтэл гэнэт би шатаар бууж байхдаа шатны хажууд нэгэн залуу уначихсан хэвтэж байхыг харсан юм. Тэр цээж нүцгэн, огт хөдлөхгүй байсан бөгөөд зуу зуун хүн зүгээр л түүний хажуугаар гишгэлэн өнгөрч байлаа. Миний хотын амьдралд дуртай байдал маань тодорхой байдлаар буурсан байсан учраас би энд юу болохгүй байгааг олж мэдхээр зогсож байгаагаа ойлгосон юм. Намайг яг зогсох тэр үед, өөр нэг хэсэг хүмүүс дорхноо түүнийг тойрон зогссон. Тэгээд бид түүнийг Исдани хүн бөгөөд Англиар ярьдаггүй, мөнгөгүй, тэгээд хэдэн өдрийн турш гудамжаар холхин ядарч өлссөндөө ухаан алдаж унасан байсныг нь олж мэдсэн юм. Тэр дороо нэг хүн түүнд жүржийн шүүс бас нэг хүн халуун зайдас авчирч өгөхөд, өөр нэг хүн буудлыг цагдааг дуудлаа. Тэр залуу удалгүй хоёр хөл дээрээ босоод ирэв. Гэвч энэ бүхэн зүгээр л анзаарч харсан энгийн үйлдлээс гарсан зүйл. Тиймээс эерэг хандлагатай бай.
Thank you very much.
Баярлалаа
(Applause)
(алга ташилт)