Jak se klimatická krize zhoršuje, příliš mnoho lidí přechází od popírání přímo k zoufalství. Ale neměli bychom ztrácet naději. Lidstvo má pod palcem ohromné zdroje, a když je moudře použije, stále můžeme zabránit ekologické katastrofě.
As the climate crisis worsens, too many people are swinging from denial straight to despair. But we should not lose hope. Humanity has enormous resources under its command, and by applying them wisely, we can still prevent ecological cataclysm.
Promluvme si o číslech. Kolik by to stálo zabránit katastrofální změně klimatu? Museli bychom na to dát 50 procent našeho celkového rozpočtu? Třicet procent? Deset procent? Přirozeně to nikdo neví jistě. Můj tým a já jsme strávili týdny zkoumáním různých zpráv a akademických prací doslova v oblaku čísel. Ale zatímco modely za čísly jsou závratně složité, konečný výsledek by nás měl povzbudit. Většina odborníků se přiklání k číslu dvě procenta.
Let's talk numbers. What would it cost to prevent catastrophic climate change? Would we have to commit 50 percent of our total budget? Thirty percent? Ten percent? Naturally enough, no one knows for sure. My team and I have spent weeks poring over various reports and academic papers living in a cloud of numbers. But while the models behind the numbers are dizzyingly complex, the bottom line should cheer us up. Most experts converge on the number two percent.
Pokud lidstvo zvýší své roční investice do čistých technologií a infrastruktury o zhruba dvě procenta celosvětového HDP, mělo by to stačit k tomu, aby se zabránilo katastrofickým změnám klimatu.
If humanity increases our annual investment in clean technologies and infrastructure by around two percent of global GDP, that should be enough to prevent catastrophic climate change.
Pokud chcete vidět, jak se odborníci k tomuto číslu dostali, můžete navštívit webové stránky Sapienship.
If you want to see how experts got to that number, you're welcome to visit the Sapienship website.
O přesném čísle se samozřejmě můžeme donekonečna dohadovat, a různými způsoby ladit modely. Ale měli bychom se podívat na celkový obrázek. Zásadní zprávou je, že cena za odvrácení apokalypsy se pohybuje v nízkých jednotkách ročního celosvětového HDP. Dokonce i pesimističtější modely obecně odhadují, že je to pod pět procent. A podle většiny modelů je třeba investovat na správná místa jen další dvě procenta globálního HDP.
We can, of course, argue endlessly about the exact number, tweaking the models this way and that way. But we should look at the big picture. The crucial news is that the price tag of preventing the apocalypse is in the low single digits of annual global GDP. Even the more pessimistic models generally estimate it at below five percent. And most models say it requires investing only an additional two percent of global GDP in the right places.
A všimněte si slova investovat. Nemluvíme o tom, že se zapálí hromady bankovek, jako by šlo o nějakou velkou oběť duchům Země. Mluvíme o investici do nových technologií a infrastruktury, třeba do pokročilých baterií nebo jiných technologií pro ukládání solární energie a do modernizované rozvodné sítě pro její distribuci. Tyto investice vytvoří řadu nových pracovních míst a ekonomických příležitostí a pravděpodobně budou z dlouhodobého hlediska ekonomicky ziskové, částečně snížením výdajů na zdravotní péči a záchranou milionů lidí před nemocemi způsobenými znečištěním ovzduší. A protože ropa a plyn často podporují autokratické a militaristické režimy, snížení naší závislosti na fosilních palivech bude obrovským přínosem pro demokracii a mír. To vše lze převést do konkrétního politického akčního plánu.
And note the word investing. We are not talking about burning piles of banknotes in some huge sacrifice to the spirits of the Earth. We are talking about making investments in new technologies and infrastructure, such as advanced batteries or other technologies to store solar energy and updated power grids to distribute it. These investments will create lots of new jobs and economic opportunities and are likely to be economically profitable in the long run, in part by reducing health care expenditures and saving millions of people from sickness caused by air pollution. In addition, since oil and gas often prop up autocratic and militaristic regimes, reducing our dependence on fossil fuels will be a huge boon to democracy and to peace. All this can be translated into a concrete political plan of action.
V posledních letech jsme se naučili definovat náš cíl jedním číslem: 1,5 stupně Celsia. Prostředky k tomu můžeme definovat jiným číslem: dvě procenta. Zvýšení investic do čistých technologií a infrastruktury o dva procentní body celosvětového HDP nad úroveň z roku 2020. Samozřejmě na rozdíl od hodnoty 1,5 Celsia, což je vědecky pevná hranice, tato dvouprocentní hodnota představuje pouze hrubý odhad. Mělo by se to chápat jako údaj, který může pomoci vytvořit takový politický projekt, jaký lidstvo potřebuje. Říká nám, že prevence katastrofální změny klimatu je naprosto proveditelný projekt, i když by to samozřejmě stálo dost peněz.
We have learned in recent years to define our goal in terms of one number: 1.5 degrees Celsius. We can define the means to do this with another number: two percent. Increased investment in clean technologies and infrastructure by two percentage points of global GDP, above 2020 levels. Of course, unlike the 1.5 Celsius figure, which is a scientifically robust threshold, the two-percent figure represents only a rough guesstimate. It should be understood as a ballpark figure that can help to frame the kind of political project humanity requires. It tells us that preventing catastrophic climate change is a totally feasible project, even though it would obviously cost a lot of money.
A protože globální HDP v roce 2020 činilo asi 85 bilionů amerických dolarů, mluvíme o číslu kolem 1,7 bilionu amerických dolarů. Ale to jsou pořád jen dvě procenta. To znamená, že k záchraně životního prostředí nepotřebujeme zcela vyřadit z provozu ekonomiku nebo opustit výdobytky moderní civilizace. Musíme si jen ujasnit priority.
Since global GDP in 2020 was about 85 trillion US dollars, we are talking about a number around 1.7 trillion US dollars. But that's still just two percent. This means that to save the environment, we don't need to completely derail the economy or to abandon the achievements of modern civilization. We just need to get our priorities right.
Přislíbení dvou procent ročního celosvětového HDP samozřejmě není zdaleka všechno. Nevyřeší to všechny naše ekologické problémy, jako jsou oceány přetékající plasty nebo trvající pokles biologické rozmanitosti. A abychom zabránili katastrofální změně klimatu, budeme se muset ujistit, že finance jsou investovány na správných místech a že nové investice nepřinesou své vlastní negativní ekologické nebo sociální dopady. Budeme také muset změnit některé naše návyky a způsoby myšlení: počínaje tím, co jíme, až po to, jak cestujeme.
Committing two percent of annual global GDP is far from the whole story, of course. It won't solve all our ecological problems, such as oceans brimming with plastic or the continued loss of biodiversity. And even to prevent catastrophic climate change we'll need to make sure that the funds are invested in the right places and that the new investments don't cause their own negative ecological or social fallout. We will also need to change some of our behaviors and ways of thinking from what we eat to how we travel.
Nic z toho nebude snadné. Ale právě proto máme politiky. Jejich úkolem je vypořádat se s těžkými věcmi. A politici jsou vlastně velice schopní v převádění dvou procent zdrojů odtud sem. To dělají pořád. Rozdíl mezi politikami pravicových a levicových stran často dosahuje několika procentních bodů HDP. Když politici čelí velké krizi, rychle přesouvají mnohem více zdrojů na boj s ní.
None of that will be easy. But that's exactly why we have politicians. Their job is to deal with the hard stuff. And politicians are actually very skilled at shifting two percent of resources from here to there. It's what they do all the time. The difference between the policies of right wing and left wing parties often amounts to a few percentage points of GDP. When faced by a major crisis, politicians swiftly shift far more resources to fight it.
Například v roce 1945 utratily USA asi 36 procent svého HDP, aby zvítězilo v druhé světové válce. Během finanční krize v letech 2008 a 2009 utratila vláda USA asi 3,5 procenta HDP na záchranu finančních institucí, jež byly brány jako „moc velké, aby zkrachovaly“. Možná by lidstvo mělo považovat i amazonský deštný prales za příliš velký na to, aby padl.
For example, in 1945, the US spent about 36 percent of its GDP on winning the Second World War. During the 2008-2009 financial crisis, the US government spent about 3.5 percent of GDP to save financial institutions that were deemed "too big to fail." Maybe humankind should also treat the Amazon rainforest as too big to fail.
Zkusme jeden myšlenkový experiment. Vzhledem k současné ceně vymýcených deštných pralesů v Jižní Americe a velikosti amazonského deštného pralesa by jeho koupě za účelem ochrany místních lesů, biodiverzity a lidských společenství před destruktivními obchodními zájmy stála asi 800 miliard dolarů, což je jednorázová platba nižší než jedno procento celosvětového HDP.
Let's try a thought experiment. Given the current price of cleared rainforest land in South America and the size of the Amazon rainforest, buying the [whole] of it in order to protect local forests, biodiversity and human communities from destructive business interests would cost about 800 billion dollars, or a one-off payment of less than one percent of global GDP.
Jen za prvních devět měsíců roku 2020 oznámily vlády po celém světě stimulační opatření v hodnotě téměř 14 procent celosvětového HDP, aby se vypořádaly s pandemií COVID-19. Když na ně občané dostatečně zatlačí, mohou politici udělat totéž, aby se vypořádali s ekologickou krizí. Stejně tak investiční banky a penzijní fondy. Penzijní fondy drží přes 56 bilionů amerických dolarů. Jaký má smysl mít důchod, když nemáte budoucnost? V současnosti
In just the first nine months of 2020, governments around the world announced stimulus measures worth nearly 14 percent of global GDP to deal with the COVID-19 pandemic. If citizens pressed them hard enough, politicians can do the same to deal with the ecological crisis. So can investment banks and pension funds. Pension funds hold over 56 trillion US dollars. What's the point of having a pension if you don't have a future? At present,
není většina podniků a vlád ochotna provést dodatečné dvouprocentní investice nutné k zabránění katastrofálním klimatickým změnám. Kam místo toho ty peníze jdou? Každé dva roky se přibližně 2,4 procenta celosvětového HDP utratí za potraviny, které jsou vyhozeny. Vlády také vynakládají ročně asi 500 miliard amerických dolarů na – počkejte si – přímé dotace na fosilní paliva. To znamená, že jednou za 3,5 roku vypíší vlády tučný šek na částku odpovídající dvěma procentům ročního celosvětového HDP a darují ji průmyslu fosilních paliv. A ještě se to zhorší, když započítáte sociální a environmentální náklady, které průmysl fosilních paliv způsobuje, ale nepožaduje se po něm, aby je zaplatil, pak hodnota těchto dotací ve skutečnosti dosahuje ohromujících sedmi procent ročního celosvětového HDP.
most businesses and governments are unwilling to make the additional two-percent investment necessary to prevent catastrophic climate change. Where does that money go instead? Well, every two years, approximately 2.4 percent of global GDP is spent on food that goes to waste. Governments also spend about 500 billion US dollars annually on -- wait for it -- direct subsidies for fossil fuels. That means that every 3.5 years governments write a nice fat check for an amount equivalent to two percent of annual global GDP and gift it to the fossil fuel industry. And it gets worse when you factor in the social and environmental costs that the fossil fuel industry causes but isn't asked to pay for, the value of these subsidies actually reaches a staggering seven percent of annual global GDP.
A vezměte v potaz daňové úniky. Odhaduje se, že peníze ukryté bohatými v daňových rájích mají hodnotu asi 10 procent celosvětového HDP. Každý rok ukryjí korporace dalších 1,4 bilionu dolarů zisku, což se rovná 1,6 procenta celosvětového HDP. Abychom zabránili apokalypse, budeme zřejmě potřebovat zavést nějaké nové daně. Ale proč nezačít s vybíráním těch starých?
Now consider tax evasion. It's estimated that the money hidden by the wealthy in tax havens is worth around 10 percent of global GDP. Every year, another 1.4 trillion dollars in profits is stashed offshore by corporations, which is equal to 1.6 percent of global GDP. To prevent the apocalypse, we'll probably need to impose some new taxes. But why not start with collecting the old ones?
Takových příkladů je nespočet. Ale vy mi rozumíte. Peníze máme. Samozřejmě, že výběr daní, zastavení plýtvání jídlem a osekání dotací se snadněji řekne, než udělá, zvláště když čelíte některé z nejmocnějších lobby na světě. Ale není k tomu potřeba žádný zázrak. Chce to jen rozhodnou organizaci.
Such examples can be multiplied. But you get the picture. The money is there. Of course, collecting taxes, stopping food wastage and slashing subsidies is easier said than done, especially when faced by some of the most powerful lobbies in the world. But it doesn't require a miracle. It just requires determined organization.
Neměli bychom tedy propadat poraženectví. Když někdo řekne: „Už je pozdě, apokalypsa už je tu,” odpovězte: „Ne, můžeme to zastavit a potřebujeme jen dvě procenta.” A až se v listopadu 2022 sejde COP 27 v Egyptě, měli bychom říci přítomným vůdcům, že nestačí dávat vágní budoucí sliby o 1,5 stupni Celsia. Chceme, aby vytáhli pera a podepsali šek na dvě procenta celosvětového ročního HDP.
So we shouldn't succumb to defeatism. Whenever someone says, "It's too late, the apocalypse is here," reply, "Nah, we can stop it with just two percent." And when COP 27 convenes in Egypt in November 2022, we should tell the attending leaders that it's not enough to make vague future pledges about 1.5 degrees Celsius. We want them to take out their pens and sign a check for two percent of annual global GDP.
Děkuji.
Thank you.