In the summer of 2017, a woman was murdered by her partner in Sofia. The woman, let's call her "V," was beaten for over 50 minutes before she died. The morning after, her neighbors told the press that they heard her screams, but they didn't intervene. You see, in Bulgaria and many other societies, domestic violence is typically seen as a private matter. Neighbors, however, are quick to react to any other kind of noise.
Latem 2017 roku kobieta została zamordowana przez swojego partnera w Sofii. Kobieta ta, mówmy na nią „V”, była bita przez 50 minut, zanim zmarła. Następnego ranka sąsiedzi powiedzieli mediom, że słyszeli jej krzyki, ale nie zareagowali. W Bułgarii, jak i w wielu innych społeczeństwach, przemoc domowa zwykle uchodzi za prywatną sprawę. Za to na każdy inny hałas sąsiedzi reagują bardzo szybko.
We wanted to expose and affect the absurdity of this. So we designed an experiment. We rented the apartment just below V's for one night. And at 10pm, Maksim, the artist in our group, sat on the drum set we had assembled in the living room and started beating it. Ten seconds. Thirty seconds. Fifty seconds. A minute. A light came on in the hallway. One minute and 20 seconds. A man was standing at the door, hesitant to press the bell. One minute and 52 seconds. The doorbell rang, a ring that could have saved a life.
Chcieliśmy pokazać, jak bardzo jest to niedorzeczne. W tym celu przeprowadziliśmy eksperyment. Na jedną noc wynajęliśmy mieszkanie piętro niżej od mieszkania V. O 22:00 Maksim, artysta w naszej grupie, usiadł przy perkusji, którą rozłożyliśmy w salonie i zaczął na niej grać. Dziesięć sekund. Trzydzieści sekund. Pięćdziesiąt sekund. Minuta. W korytarzu zapaliło się światło. Minuta i 20 sekund. Mężczyzna stał przy drzwiach, ale wahał się, czy nacisnąć dzwonek. Minuta i 52 sekundy. Zadzwonił dzwonek; dzwonek, który mógł uratować życie.
"Beat." is our project exploring the ominous silence surrounding domestic violence. We filmed the experiment, and it became instantly viral. Our campaign amplified the voices of survivors who shared similar stories online. It equipped neighbors with specific advice, and many committed to taking action. In a country where every other week, the ground quietly embraces the body of a woman murdered by a partner or a relative, we were loud, and we were heard.
"Uderzenie." jest projektem, który bada przerażające milczenie na temat przemocy domowej. Nagranie naszego eksperymentu niemal od razu obiegło świat. Nasza kampania dała siłę tym, którzy przetrwali przemoc i podzielili się podobnymi historiami. Sąsiedzi otrzymali konkretne porady i wielu z nich zobowiązało się reagować. W kraju, w którym niemal co tydzień ziemia pochłania ciało kobiety zamordowanej przez partnera albo krewnego, byliśmy głośni i zostaliśmy usłyszani.
I am an activist, passionate about human rights innovation. I lead a global organization for socially engaged creative solutions. In my work, I think about how to make people care and act. I am here to tell you that creative actions can save the world, creative actions and play. I know it is weird to talk about play and human rights in the same sentence, but here is why it's important. More and more, we fear that we can't win this. Campaigns feel dull, messages drown, people break. Numerous studies, including a recent one published by Columbia University, show that burnout and depression are widespread amongst activists. Years ago, I myself was burned out. In a world of endless ways forward, I felt at my final stop.
Jestem aktywistką zafascynowaną rozwojem praw człowieka. Kieruję światową organizacją poświęconą kreatywnym rozwiązaniom społecznym. W pracy zastanawiam się, jak wzbudzić w ludziach troskę i chęć do działania. Jestem tu po to, aby powiedzieć wam, że twórcze rozwiązania mogą ocalić świat. Kreatywne rozwiązania i zabawa. Wiem, że zabawa i prawa człowieka śmiesznie brzmią w jednym zdaniu, ale już mówię, dlaczego jest to ważne. Coraz bardziej boimy się, że nie wygramy. Kampanie wydają się być nijakie, przekaz zanika, a ludzie nie wytrzymują. Liczne badania, w tym ostatnie opublikowane przez Uniwersytet Columbia, pokazują, że wypalenie i depresja są częste wśród aktywistów. Wiele lat temu sama czułam się wypalona. W świecie nieskończonych możliwości czułam, że moja droga dobiegła końca.
So what melts fear or dullness or gloom? Play. From this very stage, psychiatrist and play researcher Dr. Stuart Brown said that nothing lights up the brain like play, and that the opposite of play is not work, it's depression. So to pull out of my own burnout, I decided to turn my activism into what I call today "play-tivism."
Jak więc pokonać strach, monotonię, czy smutek? Zabawą. Na tej scenie psychiatra i badacz zabawy dr Stuart Brown powiedział, że nic nie pobudza mózgu tak jak zabawa, i że przeciwieństwem zabawy nie jest praca, a depresja. Aby wyciągnąć się z własnego stanu wypalenia, postanowiłam ukierunkować swój aktywizm na coś co nazywam „zabawizmem”.
(Laughter)
(Śmiech)
When we play, others want to join. Today, my playground is filled with artists, techies and scientists. We fuse disciplines in radical collaboration. Together, we seek new ways to empower activism. Our outcomes are not meant to be playful, but our process is. To us, play is an act of resistance. For example, "Beat.," the project I talked about earlier, is a concept developed by a drummer and a software engineer who didn't know each other two days before they pitched the idea. "Beat." is the first winner in our lab series where we pair artists and technologists to work on human rights issues. Other winning concepts include a pop-up bakery that teaches about fake news through beautiful but horrible-tasting cupcakes --
Gdy się bawimy, inni chcą do nas dołączyć. Dziś mój plac zabaw jest pełen artystów, informatyków i naukowców. Łączymy dziedziny w niesamowitej współpracy. Razem szukamy nowych sposobów wzmocnienia pozycji aktywizmu. Rezultaty nie mają być zabawne, ale sam proces jest. Dla nas zabawa oznacza sprzeciw. Na przykład „Uderzenie.”, projekt, o którym mówiłam wcześniej, jest koncepcją opracowaną przez perkusistę i informatyka, którzy dwa dni wcześniej jeszcze się nie znali. „Uderzenie.” jest pierwszą wygraną w naszej serii badań, w których artyści i technologowie współpracują nad kwestiami praw człowieka. Pozostałe przodujące rozwiązania to, na przykład, tymczasowa cukiernia, która uczy o fake newsach za pomocą pięknych, ale ohydnych babeczek...
(Laughter)
(Śmiech)
or a board game that puts you in the shoes of a dictator so you get to really grasp the range of tools and tactics of oppression.
albo gra planszowa, w której przyjmujesz rolę dyktatora, aby dobrze poznać różne narzędzia i taktyki prześladowania.
We did our first lab just to test the idea, to see where it cracks and if we can make it better. Today, we are so in love with the format that we put it all online for anyone to implement. I cannot overstate the value of experimentation in activism. We can only win if we are not afraid to lose.
Pierwsze badanie przeprowadziliśmy, żeby przetestować ten pomysł i sprawdzić, co i jak można jeszcze poprawić. Format tak się nam spodobał, że opublikowaliśmy wszystko w Internecie, aby każdy mógł wdrożyć to w życie. Wartość eksperymentowania w aktywizmie jest nieoceniona. Wygramy tylko wtedy, gdy nie będziemy się bali porażki.
When we play, we learn. A recent study published by Stanford University about the science of what makes people care reconfirms what we have been hearing for years: opinions are changed not from more information but through empathy-inducing experiences. So learning from science and art, we saw that we can talk about global armed conflict through light bulbs, or address racial inequality in the US through postcards, or tackle the lack of even one single monument of a woman in Sofia by flooding the city with them, and, with all these works, to trigger dialogue, understanding and direct action.
Uczymy się przez zabawę. Ostatnie badanie opublikowane przez Uniwersytet Stanford mówiące o tym, co sprawia, że ludziom zależy, potwierdza to, co słyszymy od lat: opinie zmieniają się nie dzięki nowym informacjom, a dzięki doświadczeniom wywołującym poczucie empatii. Czerpiąc wiedzę z nauki i sztuki można na przykład mówić o konflikcie zbrojnym na świecie za pomocą żarówek, o nierówności na tle rasowym za pomocą pocztówek, a problem braku choć jednego pomnika kobiety w Sofii rozwiązać przez wypełnienie nimi miasta aż po brzegi i dzięki tym działaniom pobudzić dialog, zrozumienie i działanie.
Sometimes, when I talk about taking risks and trying and failing in the context of human rights, I meet raised eyebrows, eyebrows that say, "How irresponsible," or, "How insensitive." People often mistake play for negligence. It is not. Play doesn't just grow our armies stronger or spark better ideas. In times of painful injustice, play brings the levity we need to be able to breathe. When we play, we live.
Czasem, gdy mówię o podejmowaniu ryzyka, wzlotach i upadkach w kontekście praw człowieka, patrzą na mnie zdziwieniem wzrokiem, który mówi: "ależ to nieodpowiedzialne" albo "co za brak wrażliwości". Ludzie często mylą zabawę z lekceważeniem. A wcale tak nie jest. Zabawa nie tylko dodaje nam sił, a pomysłom blasku. W czasach bolesnej niesprawiedliwości zabawa daje nam chwilę beztroski i wytchnienia. Gdy się bawimy, żyjemy.
I grew up in a time when all play was forbidden. My family's lives were crushed by a communist dictatorship. For my aunt, my grandfather, my father, we always held two funerals: one for their bodies, but, years before that, one for their dreams. Some of my biggest dreams are nightmares. I have a nightmare that one day all the past will be forgotten and new clothes will be dripping the blood of past mistakes. I have a nightmare that one day the lighthouses of our humanity will crumble, corroded by acid waves of hate.
Dorastałam w czasach, gdy nie wolno było się bawić. Życie mojej rodziny zniszczyła komunistyczna dyktatura. Dla mojej cioci, dziadka i ojca wyprawialiśmy dwa pogrzeby: jeden dla ich ciał, a lata wcześniej - dla ich marzeń. Niektóre z moich największych marzeń są koszmarami. Boję się, że pewnego dnia cała przeszłość zostanie zapomniana, a nowe ubrania spłyną krwią błędów przeszłości. Boję się, że światełko ludzkości w końcu zgaśnie, stłumione toksycznymi falami nienawiści.
But way more than that, I have hope. In our fights for justice and freedom, I hope that we play, and that we see the joy and beauty of us playing together. That's how we win.
Ale ponad wszystko mam nadzieję. W naszej walce o sprawiedliwość i wolność mam nadzieję, że będziemy się bawić i że dostrzeżemy radość oraz piękno wspólnej zabawy. Tak możemy wygrać.
Thank you.
Dziękuję.
(Applause)
(Brawa)