Σας ευχαριστώ. Πριν δυο χρόνια βρέθηκα στη σκηνή του TED στην Αρούσα της Τανζανίας. Μίλησα επιγραμματικά για τις κατασκευές μου. Πρόκειται για μια απλή μηχανή, που όμως μου άλλαξε τη ζωή.
Thank you. Two years ago, I stood on the TED stage in Arusha, Tanzania. I spoke very briefly about one of my proudest creations. It was a simple machine that changed my life.
Μέχρι εκείνη τη μέρα δεν είχα φύγει ποτέ από το σπίτι μου στο Μαλάουι. Δεν είχα χρησιμοποιήσει ποτέ υπολογιστή. Δεν είχα δει ποτέ τί είναι το διαδίκτυο. Είχα πολύ άγχος, εκείνη τη μέρα στη σκηνή. Δεν μπορούσα να μιλήσω αγγλικά, μου ερχόταν εμετός. (Γέλια) Ποτέ δεν είχα βρεθεί σε χώρο με τόσους αζούνκου, λευκούς ανθρώπους δηλαδή. (Γέλια)
Before that time, I had never been away from my home in Malawi. I had never used a computer. I had never seen an Internet. On the stage that day, I was so nervous. My English lost, I wanted to vomit. (Laughter) I had never been surrounded by so many azungu, white people. (Laughter)
Δεν μπόρεσα να σας πω την ιστορία μου τότε. Όμως σήμερα νιώθω καλά και θα ήθελα να σας την πω. Στην οικογένειά μου είμαστε εφτά παιδιά. Όλα κορίτσια, εκτός από εμένα. Εδώ είμαι εγώ με τον πατέρα μου, όταν ήμουν μικρός. Πριν ανακαλύψω τα θαύματα της επιστήμης, ήμουν ένας απλός γεωργός σε μια χώρα φτωχών γεωργών. Όπως όλοι οι άλλοι, καλλιεργούσαμε και εμείς καλαμπόκι.
There was a story I wouldn't tell you then. But well, I'm feeling good right now. I would like to share that story today. We have seven children in my family. All sisters, excepting me. This is me with my dad when I was a little boy. Before I discovered the wonders of science, I was just a simple farmer in a country of poor farmers. Like everyone else, we grew maize.
Μια χρονιά η τύχη μας εγκατέλειψε. Το 2001 βιώσαμε τρομερή πείνα. Μέσα σε πέντε μήνες όλοι οι κάτοικοι του Μαλάουι άρχισαν να παθεαίνουν από την πείνα. Με την οικογένειά μου τρώγαμε μόνο ένα γεύμα την ημέρα, το βράδυ. Μονάχα τρεις σβώλους καλαμποκόπαστας για τον καθένα μας. Η τροφή περνούσε μέσα από το σώμα μας. Δε μας έδινε τίποτα.
One year our fortune turned very bad. In 2001 we experienced an awful famine. Within five months all Malawians began to starve to death. My family ate one meal per day, at night. Only three swallows of nsima for each one of us. The food passes through our bodies. We drop down to nothing.
Στο Μαλάουι, στο γυμνάσιο πληρώνει κανείς δίδακτρα. Εξαιτίας της πείνας, αναγκάστηκα να εγκαταλείψω το σχολείο. Κοιτούσα τον πατέρα μου, και αυτά την ξερή γη. Αρνιόμουν να δεχτώ αυτό το μέλλον.
In Malawi, the secondary school, you have to pay school fees. Because of the hunger, I was forced to drop out of school. I looked at my father and looked at those dry fields. It was the future I couldn't accept.
Ήμουν πολύ χαρούμενος που είχα πάει στο γυμνάσιο για μια χρονιά. Και ήμουν διατεθειμένος να κάνω ότι ήταν δυνατό για να συνεχίσω τη μόρφωσή μου. Πήγα λοιπόν σε μια βιβλιοθήκη. Διάβαζα βιβλία, επιστημονικά βιβλία, ιδιαίτερα φυσικής. Τα αγγλικά μου δεν ήταν και τόσο καλά. Τα διαγράμματα και οι εικόνες με βοηθούσαν να καταλαβαίνω τις λέξεις.
I felt very happy to be at the secondary school, so I was determined to do anything possible to receive education. So I went to a library. I read books, science books, especially physics. I couldn't read English that well. I used diagrams and pictures to learn the words around them.
Ένα βιβλίο μου έδωσε τη γνώση που ήθελα. Έλεγε ότι ένας ανεμόμυλος μπορεί να αντλήσει νερό και να παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Άντληση νερού σήμαινε άρδευση. Άμυνα ενάντια στην πείνα που μας μάστιζε εκείνη την εποχή. Έτσι αποφάσισα να φτιάξω ένα ανεμόμυλο μόνος μου. Δεν είχα όμως υλικά. Πήγα λοιπόν σε μια μάντρα όπου και βρήκα υλικά. Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και η μητέρα μου, με περνούσαν για τρελό. (Γέλια)
Another book put that knowledge in my hands. It said a windmill could pump water and generate electricity. Pump water meant irrigation, a defense against hunger, which we were experiencing by that time. So I decided I would build one windmill for myself. But I didn't have materials to use, so I went to a scrap yard where I found my materials. Many people, including my mother, said I was crazy. (Laughter)
Βρήκα ένα ανεμιστήρα από τρακτέρ αμορτισέρ και πλαστικές σωλήνες. Χρησιποποιώντας το σκελετό ενός ποδηλάτου και ένα παλιό δυναμό πάλι ποδηλάτου, έφτιαξα το μηχάνημά μου. Στην αρχή άναβε μόνο μια λάμπα. Και μετά 4 λάμπες, με διακόπτες, ακόμα και ρελέ ασφαλείας φτιαγμένο από ένα σχέδιο ηλεκτρικού κυκλώματος. Μια άλλη μηχανή αντλεί νερό για άρδευση.
I found a tractor fan, shock absorber, PVC pipes. Using a bicycle frame and an old bicycle dynamo, I built my machine. It was one light at first. And then four lights, with switches, and even a circuit breaker, modeled after an electric bell. Another machine pumps water for irrigation.
Άνθρωποι άρχισαν να σχηματίζουν ουρές μπροστά από το σπίτι μου (Γέλια) για να φορτίσουν τα κινητά τους. (χειροκρότημα) Δεν μπορούσα να τους ξεφορτωθώ. (Γέλια) Ήρθαν και δημοσιογράφοι που οδήγησαν στους μπλόγκερ και που τελικά κατέληξαν σε μια πρόσκληση από κάτι που λεγόταν TED. Δεν είχα δει ποτέ μου αεροπλάνο. Δεν είχα ποτέ μου κοιμηθεί σε ξενοδοχείο. Οπότε, εκείνη τη μέρα στην Αρούσα, πάνω στην σκηνή ξέχασα ότι αγγλικά ήξερα. Είχα πει κάτι τέτοιο: "Προσπάθησα και τα κατάφερα".
Queues of people start lining up at my house (Laughter) to charge their mobile phone. (Applause) I could not get rid of them. (Laughter) And the reporters came too, which lead to bloggers and which lead to a call from something called TED. I had never seen an airplane before. I had never slept in a hotel. So, on stage that day in Arusha, my English lost, I said something like, "I tried. And I made it."
Θα 'θελα λοιπόν να πω τώρα κάτι σε όλους τους άλλους ανθρώπους σαν κι εμένα, στους Αφρικανούς και στους φτωχούς που παλεύουν με τα όνειρά τους. Ο Θεός να σας προσέχει. Ίσως μια μέρα δείτε αυτό στο διαδίκτυο. Σας λέω λοιπόν, πιστεύετε και εμπιστευθείτε τον εαυτό σας. Ότι κι αν συμβεί μην τα παρατάτε. Σας ευχαριστώ. (χειροκρότημα)
So I would like to say something to all the people out there like me to the Africans, and the poor who are struggling with your dreams. God bless. Maybe one day you will watch this on the Internet. I say to you, trust yourself and believe. Whatever happens, don't give up. Thank you. (Applause)