Αν σας έλεγα ότι υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε αυτή τη στιγμή που θα έχει άμεσο θετικό αποτέλεσμα για τον εγκέφαλό σας καθώς και για τη διάθεση και τη συγκέντρωσή σας; Και αν σας έλεγα ότι το ίδιο πράγμα θα είχε μεγάλη διάρκεια και θα προστάτευε τον εγκέφαλό σας από διάφορες παθήσεις, όπως την κατάθλιψη, το Άλτσχαιμερ, την άνοια. Θα το κάνατε; (Κοινό) Ναι!
What if I told you there was something that you can do right now that would have an immediate, positive benefit for your brain including your mood and your focus? And what if I told you that same thing could actually last a long time and protect your brain from different conditions like depression, Alzheimer's disease or dementia. Would you do it? Yes!
Ναι. Μιλάω για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της σωματικής άσκησης. Απλά το να κινείτε το σώμα σας έχει άμεσα και διαρκή αποτελέσματα και προστατεύει τον εγκέφαλό σας για την υπόλοιπη ζωή σας. Σήμερα θα σας πω μια ιστορία για το πώς χρησιμοποίησα τη βαθειά μου κατανόηση της νευροεπιστήμης ως καθηγήτρια της νευροεπιστήμης, για να κάνω ένα πείραμα σε μένα, στο οποίο ανακάλυψα την επιστήμη που δείχνει το γιατί η άσκηση είναι το πιο δραστικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε για τον εγκέφαλό σας σήμερα. Ως νευροεπιστήμονας ξέρω ότι ο εγκέφαλός μας, το πράγμα μέσα στο κεφάλι μας, είναι το πιο πολύπλοκο όργανο που ξέρουμε. Άλλο να μιλάμε γι' αυτό και άλλο να το βλέπουμε.
I am talking about the powerful effects of physical activity. Simply moving your body, has immediate, long-lasting and protective benefits for your brain. And that can last for the rest of your life. So what I want to do today is tell you a story about how I used my deep understanding of neuroscience, as a professor of neuroscience, to essentially do an experiment on myself in which I discovered the science underlying why exercise is the most transformative thing that you can do for your brain today. Now, as a neuroscientist, I know that our brains, that is the thing in our head right now, that is the most complex structure known to humankind. But it's one thing to talk about the brain, and it's another to see it.
Να λοιπόν ένας συντηρημένος ανθρώπινος εγκέφαλος. Και θα δούμε δύο βασικές περιοχές του που θα συζητήσουμε σήμερα. Η πρώτη είναι ο προμετωπιαίος λοβός ακριβώς κάτω από το μέτωπο, που παίζει πρωταρχικό ρόλο στο να παίρνουμε αποφάσεις, να συγκεντρωνόμαστε, να εστιάζουμε και στην προσωπικότητά μας. Η δεύτερη περιοχή βρίσκεται στον κροταφικό λοβό που φαίνεται εδώ, έχουμε δύο κροταφικούς λοβούς, τον δεξί και τον αριστερό, και μέσα στον προμετωπιαίο λοβό βρίσκεται ένα βασικό όργανο απαραίτητο για την ικανότητα να δημιουργούμε και να κρατάμε τη μακροπρόθεσμη μνήμη σχετικά με πληροφορίες και γεγονότα. Αυτό το όργανο λέγεται ιππόκαμπος. Πάντα με μάγευε ο ιππόκαμπος. Πώς γίνεται, κάποιο γεγονός που κρατάει μια μόνο στιγμή, ας πούμε το πρώτο μας φιλί, ή η στιγμή που γεννήθηκε το πρώτο μας παιδί, να δημιουργεί μια μνήμη που αλλάζει τον εγκέφαλό μας και κρατάει για την υπόλοιπη ζωή μας; Αυτό είναι που θέλω να καταλάβω. Ήθελα να αρχίσω να καταγράφω τη δραστηριότητα μεμονωμένων εγκεφαλικών κυττάρων στον ιππόκαμπο καθώς δημιουργούνταν νέες μνήμες. Και ήθελα να μάθω αν αυτά τα σύντομα κύματα ηλεκτρικής δραστηριότητας, που είναι ο τρόπος επικοινωνίας μεταξύ νευρώνων, αν αυτά μας επιτρέπουν να δημιουργούμε νέες μνήμες ή όχι.
So here is a real preserved human brain. And it's going to illustrate two key areas that we are going to talk about today. The first is the prefrontal cortex, right behind your forehead, critical for things like decision-making, focus, attention and your personality. The second key area is located in the temporal lobe, shown right here. You have two temporal lobes in your brain, the right and the left, and deep in the temporal lobe is a key structure critical for your ability to form and retain new long-term memories for facts and events. And that structure is called the hippocampus. So I've always been fascinated with the hippocampus. How could it be that an event that lasts just a moment, say, your first kiss, or the moment your first child was born, can form a memory that has changed your brain, that lasts an entire lifetime? That's what I want to understand. I wanted to start and record the activity of individual brain cells in the hippocampus as subjects were forming new memories. And essentially try and decode how those brief bursts of electrical activity, which is how neurons communicate with each other, how those brief bursts either allowed us to form a new memory, or did not.
Πριν από μερικά χρόνια έκανα κάτι ασυνήθιστο για επιστήμονα. Ως καθηγήτρια νευροεπιστήμης αποφάσισα να αλλάξω εντελώς το πρόγραμμα της έρευνάς μου γιατί συνάντησα κάτι εντυπωσιακό, που θα μπορούσε να αλλάξει τις ζωές πολλών ανθρώπων, και έπρεπε να το μελετήσω. Ανακάλυψα και έζησα εγώ η ίδια τις αλλαγές που επιφέρει στον εγκέφαλο η άσκηση. Και το έκανα αυτό χωρίς να το καταλάβω. Ήμουνα σε ένα καλό σημείο της έρευνάς μου για τη μνήμη, μάζευα αποτελέσματα, είχα αρχίσει να γίνομαι γνωστή στον τομέα μου για αυτή τη δουλειά. Και θα έπρεπε να πηγαίνει πολύ καλά, από επιστημονική άποψη πήγαινε πολύ καλά. Αλλά όταν ξεμύτισα από το εργαστήριό μου, αντιλήφθηκα κάτι. Δεν είχα κοινωνική ζωή. Περνούσα πολύ χρόνο να αφουγκράζομαι εγκεφαλικά κύτταρα μόνη, σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. (Γέλια) Δεν ασκούσα καθόλου το σώμα μου. Είχα πάρει 11 κιλά. Και μου πήρε αρκετά χρόνια για να συνειδητοποιήσω ότι ήμουνα δυστυχισμένη. Δεν ήθελα να είμαι δυστυχισμένη. Πήγα διακοπές για ράφτινγκ μόνη, αφού δεν είχα φίλους. Και με το που γύρισα,
But a few years ago, I did something very unusual in science. As a full professor of neural science, I decided to completely switch my research program. Because I encountered something that was so amazing, with the potential to change so many lives that I had to study it. I discovered and I experienced the brain-changing effects of exercise. And I did it in a completely inadvertent way. I was actually at the height of all the memory work that I was doing -- data was pouring in, I was becoming known in my field for all of this memory work. And it should have been going great. It was, scientifically. But when I stuck my head out of my lab door, I noticed something. I had no social life. I spent too much time listening to those brain cells in a dark room, by myself. (Laughter) I didn't move my body at all. I had gained 25 pounds. And actually, it took me many years to realize it, I was actually miserable. And I shouldn't be miserable. And I went on a river-rafting trip -- by myself, because I had no social life. And I came back --
(Γέλια)
(Laughter)
σκέφτηκα, «Ήμουνα το πιο αδύναμο άτομο σε εκείνο το ταξίδι». Γύρισα αποφασισμένη. Είπα, «Δεν θα νιώσω ποτέ ξανά σαν η πιο αδύναμη σε ράφτινγκ». Αυτό με έκανε να αρχίσω γυμναστήριο. Και η προσωπικότητα τύπου Α που έχω με έκανε να δοκιμάσω όλα τα ομαδικά στο γυμναστήριο. Τα δοκίμασα όλα. Κικ μπόξινγκ, χορό, γιόγκα, στέπ, και στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο. Αλλά πρόσεξα ότι κάθε φορά, ενώ ήμουν ιδρωμένη από την προπόνηση, η διάθεση και η ενέργειά μου είχαν ανέβει κατακόρυφα. Και αυτό με έκανε να συνεχίσω να πηγαίνω στο γυμναστήριο. Άρχισα να νοιώθω πιο δυνατή. Άρχισα να νοιώθω γενικά καλύτερα και έχασα τα 11 επιπλέον κιλά.
thinking, "Oh, my God, I was the weakest person on that trip." And I came back with a mission. I said, "I'm never going to feel like the weakest person on a river-rafting trip again." And that's what made me go to the gym. And I focused my type-A personality on going to all the exercise classes at the gym. I tried everything. I went to kickbox, dance, yoga, step class, and at first it was really hard. But what I noticed is that after every sweat-inducing workout that I tried, I had this great mood boost and this great energy boost. And that's what kept me going back to the gym. Well, I started feeling stronger. I started feeling better, I even lost that 25 pounds.
Ενάμισι χρόνο αργότερα, ακολουθώντας αυτή τη συστηματική άσκηση πρόσεξα κάτι που μου τράβηξε την προσοχή. Καθόμουν στο γραφείο μου και έγραφα μια αίτηση επιχορήγησης, όταν έκανα μια σκέψη που δεν είχα ξανακάνει. Και η σκέψη αυτή ήταν, «Αυτή η αίτηση πάει πολύ καλά σήμερα». Και οι επιστήμονες
And now, fast-forward a year and a half into this regular exercise program and I noticed something that really made me sit up and take notice. I was sitting at my desk, writing a research grant, and a thought went through my mind that had never gone through my mind before. And that thought was, "Gee, grant-writing is going well today." And all the scientists --
(Γέλια)
(Laughter)
ακριβώς, όλοι οι επιστήμονες γελάνε όταν το λέω αυτό, οι αιτήσεις επιχορήγησης ποτέ δεν πάνε καλά. Είναι πολύ δύσκολη δουλειά, στύβεις το μυαλό σου να βρεις μια πρωτοποριακή ιδέα. Αλλά έκρινα ότι το γράψιμο πήγαινε καλά γιατί μπορούσα να συγκεντρωθώ και να αφιερώσω πιο πολύ χρόνο απ' ό,τι συνήθως. Και η μακροπρόθεσμη μνήμη μου, τα όσα μελετούσα στο εργαστήριό μου, λειτουργούσε καλύτερα. Τότε το συνδύασα.
yeah, all the scientists always laugh when I say that, because grant-writing never goes well. It is so hard; you're always pulling your hair out, trying to come up with that million-dollar-winning idea. But I realized that the grant-writing was going well, because I was able to focus and maintain my attention for longer than I had before. And my long-term memory -- what I was studying in my own lab -- seemed to be better in me. And that's when I put it together.
Ίσως η άσκηση που είχα βάλει στη ζωή μου άλλαζε και τον εγκέφαλό μου. Ίσως να είχα κάνει ένα πείραμα σε μένα χωρίς να το καταλάβω. Με την περιέργεια του νευροεπιστήμονα κατέφυγα στα βιβλία για να ψάξω τι γνωρίζουμε για τις επιδράσεις της άσκησης στον εγκέφαλο. Και ανακάλυψα μια πληθώρα από ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με όλα όσα είχα παρατηρήσει στον εαυτό μου. Βελτίωση στη διάθεση, περισσότερη ενέργεια, καλύτερη μνήμη και συγκέντρωση. Όσο διάβαζα και μάθαινα, τόσο καταλάβαινα πόση δύναμη κρύβει η άσκηση. Αυτό με οδήγησε στο να πάρω μια μεγάλη απόφαση: να αλλάξω το αντικείμενο της έρευνάς μου. Και τώρα, μετά από κάποια χρόνια έρευνας πάνω στο θέμα, κατέληξα στο ακόλουθο συμπέρασμα: η άσκηση είναι η πιο μεταμορφωτική δράση που μπορείτε να προσφέρετε στον εγκέφαλό σας. Για τρεις λόγους:
Maybe all that exercise that I had included and added to my life was changing my brain. Maybe I did an experiment on myself without even knowing it. So as a curious neuroscientist, I went to the literature to see what I could find about what we knew about the effects of exercise on the brain. And what I found was an exciting and a growing literature that was essentially showing everything that I noticed in myself. Better mood, better energy, better memory, better attention. And the more I learned, the more I realized how powerful exercise was. Which eventually led me to the big decision to completely shift my research focus. And so now, after several years of really focusing on this question, I've come to the following conclusion: that exercise is the most transformative thing that you can do for your brain today for the following three reasons.
Πρώτον: τα αποτελέσματα στον εγκέφαλο είναι άμεσα. Μια προπόνηση που θα κάνετε θα αυξήσει άμεσα τα επίπεδα νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη. Αυτό θα βελτιώσει τη διάθεσή σας αμέσως μετά την προπόνηση, όπως ακριβώς συνέβη σε μένα. Η μελέτη μου έδειξε ότι με μία μόνο προπόνηση αυξάνετε την ικανότητά σας να συγκεντρωθείτε, και αυτή η ικανότητα θα διαρκέσει για τουλάχιστον δύο ώρες. Και τέλος, οι μελέτες δείχνουν ότι μία προπόνηση θα βελτιώσει τα αντανακλαστικά σας που στην πράξη σημαίνει ότι θα καταφέρετε να αρπάξετε το κύπελλο του καφέ στο Στάρμπακς πριν χυθεί στο πάτωμα, που είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Number one: it has immediate effects on your brain. A single workout that you do will immediately increase levels of neurotransmitters like dopamine, serotonin and noradrenaline. That is going to increase your mood right after that workout, exactly what I was feeling. My lab showed that a single workout can improve your ability to shift and focus attention, and that focus improvement will last for at least two hours. And finally, studies have shown that a single workout will improve your reaction times which basically means that you are going to be faster at catching that cup of Starbucks that falls off the counter, which is very, very important.
(Γέλια)
(Laughter)
Αυτές οι άμεσες αλλαγές είναι παροδικές και ισχύουν μόνο αμέσως μετά. Κάντε αυτό που έκανα εγώ, αλλάξτε τον τρόπο που γυμνάζεστε, βελτιώστε το καρδιοαναπνευστικό σας σύστημα και θα έχετε αποτελέσματα μακράς διαρκείας. Και τα αποτελέσματα είναι μακράς διαρκείας γιατί η άσκηση αλλάζει τον εγκέφαλο, τη σύσταση, τη φυσιολογία και τις λειτουργίες του. Ας πάρουμε το αγαπημένο μου σημείο, τον ιππόκαμπο. Ο ιππόκαμπος.... η άσκηση παράγει νέα εγκεφαλικά κύτταρα, νέα εγκεφαλικά κύτταρα στον ιππόκαμπο, που τον κάνουν να διασταλεί, και ταυτόχρονα βελτιώνεται και η μακροπρόθεσμη μνήμη μας. Και σε μένα και σε σας. Δεύτερον: το πιο κοινό αποτέλεσμα σε νευροεπιστημονικές έρευνες που εξετάζουν την μακροπρόθεσμη επίδραση της άσκησης, είναι ότι βελτιώνεται η συγκέντρωση που βασίζεται στον προμετωπιαίο λοβό. Όχι μόνο συγκεντρωνόμαστε καλύτερα, αυξάνεται επίσης και το μέγεθος του ιππόκαμπου. Και τέλος, η βελτίωση στη διάθεσή σας δεν είναι μόνο άμεση, αλλά και διαρκεί περισσότερο. Οπότε έχουμε μακροχρόνια αύξηση των νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με την καλή διάθεση.
But these immediate effects are transient, they help you right after. What you have to do is do what I did, that is change your exercise regime, increase your cardiorespiratory function, to get the long-lasting effects. And these effects are long-lasting because exercise actually changes the brain's anatomy, physiology and function. Let's start with my favorite brain area, the hippocampus. The hippocampus -- or exercise actually produces brand new brain cells, new brain cells in the hippocampus, that actually increase its volume, as well as improve your long-term memory, OK? And that including in you and me. Number two: the most common finding in neuroscience studies, looking at effects of long-term exercise, is improved attention function dependent on your prefrontal cortex. You not only get better focus and attention, but the volume of the hippocampus increases as well. And finally, you not only get immediate effects of mood with exercise but those last for a long time. So you get long-lasting increases in those good mood neurotransmitters. But really, the most transformative thing that exercise will do
Η μεγαλύτερη μεταμόρφωση που επιφέρει η σωματική άσκηση αφορά την προστασία που προσφέρει στον εγκέφαλο. Σκεφτείτε ότι ο εγκέφαλός σας είναι ένας μυς. Όσο κάνετε άσκηση τόσο ο ιππόκαμπος και ο προμετωπιαίος λοβός δυναμώνουν. Γιατί είναι σημαντικό αυτό; Γιατί ο προμετωπιαίος λοβός και ο ιππόκαμπος είναι οι δύο περιοχές που έχουν ευαισθησία σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες και την εξασθένηση των γνωστικών λειτουργιών με τη γήρανση. Αυξάνοντας τη σωματική άσκηση κατά τη διάρκεια της ζωής μας δεν θα αποφύγουμε την άνοια ή τη νόσο Άλτσχάιμερ, αλλά θα καταφέρουμε να διαμορφώσουμε μεγαλύτερο και δυνατότερο ιππόκαμπο και προμετωπιαίο λοβό για να καθυστερήσουμε όσο γίνεται τα συμπτώματα αυτών των ασθενειών. Μπορούμε να δούμε τη σωματική άσκηση σαν επένδυση, για την εξασφάλιση μιας σούπερ σύνταξης για τον εγκέφαλό μας. Και το καλύτερο είναι ότι είναι δωρεάν.
is its protective effects on your brain. Here you can think about the brain like a muscle. The more you're working out, the bigger and stronger your hippocampus and prefrontal cortex gets. Why is that important? Because the prefrontal cortex and the hippocampus are the two areas that are most susceptible to neurodegenerative diseases and normal cognitive decline in aging. So with increased exercise over your lifetime, you're not going to cure dementia or Alzheimer's disease, but what you're going to do is you're going to create the strongest, biggest hippocampus and prefrontal cortex so it takes longer for these diseases to actually have an effect. You can think of exercise, therefore, as a supercharged 401K for your brain, OK? And it's even better, because it's free.
Σε αυτό το σημείο της ομιλίας μου μου λένε: «Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά Γουέντυ, αλλά ένα πράγμα θέλω να ξέρω. Πες μου απλώς πόση άσκηση είναι το ελάχιστο που μπορώ να κάνω για να έχω αυτές τις αλλαγές;»
So this is the point in the talk where everybody says, "That sounds so interesting, Wendy, but I really will only want to know one thing. And that is, just tell me the minimum amount of exercise I need to get all these changes."
(Γέλια)
(Laughter)
Θα απαντήσω αυτή την ερώτηση λοιπόν. Πρώτα καλά νέα: γι' αυτά τα αποτελέσματα δεν χρειάζεται να γίνετε τριαθλητές. Η ιδέα είναι να κάνετε άσκηση τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα, τουλάχιστον για 30 λεπτά ανά προπόνηση και να συμπεριλάβετε αεροβικές ασκήσεις. Σκοπός είναι να αυξήσετε τον σφυγμό σας. Καλά νέα είναι ότι δεν χρειάζεται το γυμναστήριο και μια ακριβή συνδρομή. Στο περπάτημα σας προσθέστε έναν έξτρα γύρο του τετραγώνου. Όπου βλέπετε σκάλες, να τις χρησιμοποιείτε. Και ένα ενεργητικό καθάρισμα με ηλεκτρική σκούπα είναι το ίδιο καλό με μιας ώρας αεροβική στο γυμναστήριο.
And so I'm going to tell you the answer to that question. First, good news: you don't have to become a triathlete to get these effects. The rule of thumb is you want to get three to four times a week exercise minimum 30 minutes an exercise session, and you want to get aerobic exercise in. That is, get your heart rate up. And the good news is, you don't have to go to the gym to get a very expensive gym membership. Add an extra walk around the block in your power walk. You see stairs -- take stairs. And power-vacuuming can be as good as the aerobics class that you were going to take at the gym.
Έτσι από πρωτοπόρος στην έρευνα της μνήμης έγινα ερευνήτρια της γυμναστικής. Από τη σε βάθος εξερεύνηση των λειτουργιών του εγκεφάλου στην προσπάθεια να καταλάβω πώς η άσκηση βελτιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου, και ο τωρινός μου στόχος στο εργαστήριο είναι να προχωρήσω πέρα από το κατώτερο όριο που σας έδωσα: μισή ώρα τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα. Θέλω να προσδιορίσω την ιδανική συνταγή για σένα, την ηλικία σου και τη φυσική σου κατάσταση, για τη δική σου κληρονομικότητα, για να αυξήσω τα οφέλη της άσκησης και να βελτιώσω και να προστατεύσω τον δικό σου εγκέφαλο για την υπόλοιπη ζωή σου.
So I've gone from memory pioneer to exercise explorer. From going into the innermost workings of the brain, to trying to understand how exercise can improve our brain function, and my goal in my lab right now is to go beyond that rule of thumb that I just gave you -- three to four times a week, 30 minutes. I want to understand the optimum exercise prescription for you, at your age, at your fitness level, for your genetic background, to maximize the effects of exercise today and also to improve your brain and protect your brain the best for the rest of your life.
Άλλο να το λέμε και άλλο να το κάνουμε όμως. Με την ιδιότητά μου σαν αδειούχος γυμνάστρια θα σας ζητήσω να σηκωθείτε όρθιοι.
But it's one thing to talk about exercise, and it's another to do it. So I'm going to invoke my power as a certified exercise instructor, to ask you all to stand up.
(Γέλια)
(Laughter)
Θα κάνουμε άσκηση για ένα μόνο λεπτό. Είναι «λέω και κάνετε», κάντε ότι κάνω και πείτε ότι λέω και μην κτυπήσετε τον διπλανό σας, εντάξει; Μουσική!
We're going to do just one minute of exercise. It's call-and-response, just do what I do, say what I say, and make sure you don't punch your neighbor, OK? Music!
(Ρυθμική μουσική)
(Upbeat music)
Πέντε, έξι, επτά, οκτώ, δεξιά, αριστερά, δεξιά, αριστερά. Και λέω: «Είμαστε δυνατοί!» Να σας ακούσω.
Five, six, seven, eight, it's right, left, right, left. And I say, I am strong now. Let's hear you.
Ακροατήριο: «Είμαστε δυνατοί!»
Audience: I am strong now.
ΓΣ: Οι κυρίες, «είμαι δυνατή σαν την Γουόντερ Γούμαν». Να σας ακούσω!
Wendy Suzuki: Ladies, I am Wonder Woman-strong. Let's hear you!
Ακροατήριο: «Είμαι δυνατή σαν τη Γουόντερ Γούμαν».
Audience: I am Wonder Woman-strong.
ΓΣ: Νέα άσκηση, λυγίστε χέρια, δεξί, αριστερό. «Με εμπνέει αυτό». Πείτε το!
WS: New move -- uppercut, right and left. I am inspired now. You say it!
Ακροατήριο: «Με εμπνέει αυτό».
Audience: I am inspired now.
ΓΣ: Τελευταία άσκηση, τραβήξτε προς τα κάτω, δεξί, αριστερό, δεξί αριστερό. «Έχω απογειωθεί τώρα!» Πείτε το!
WS: Last move -- pull it down, right and left, right and left. I say, I am on fire now! You say it. Audience: I am on fire now.
Ακροατήριο: «Έχω απογειωθεί τώρα!»
Γ.Σ.: Και τέλος! Μπράβο σας!
WS: And done! OK, good job!
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Ευχαριστώ. Και τελειώνω με μια τελευταία σκέψη μου. Βάζοντας την άσκηση στη ζωή σας δεν θα την κάνετε απλά πιο χαρούμενη και ασφαλή, αλλά και θα προστατεύσετε τον εγκέφαλό σας από ανίατες ασθένειες. Και έτσι θα αλλάξετε την πορεία της ζωής σας προς το καλύτερο. Ευχαριστώ πολύ.
Thank you. I want to leave you with one last thought. And that is, bringing exercise in your life will not only give you a happier, more protective life today, but it will protect your brain from incurable diseases. And in this way it will change the trajectory of your life for the better. Thank you very much.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)