Well, as Chris pointed out, I study the human brain, the functions and structure of the human brain. And I just want you to think for a minute about what this entails. Here is this mass of jelly, three-pound mass of jelly you can hold in the palm of your hand, and it can contemplate the vastness of interstellar space. It can contemplate the meaning of infinity and it can contemplate itself contemplating on the meaning of infinity. And this peculiar recursive quality that we call self-awareness, which I think is the holy grail of neuroscience, of neurology, and hopefully, someday, we'll understand how that happens.
Ashtu siç vuri në pah edhe Kris, unë studjoj trurin e njeriut -- funksionet dhe strukturën e trurit njerëzor. Dhe dëshiroj të mendoni për një moment çfarë nënkupton kjo. Kemi një masë xhelatinoze -- një kile e gjysëm prej xhelatine mund ta mbani në pëllëmbë të dorës, dhe ajo masë mund të meditojë mbi pafundësinë e hapësirës ndëryjore. Mund të meditoj mbi kuptimin e pafundësisë mund të meditojë mbi veten që po mediton mbi kuptimin e pafundësisë. Dhe kjo cilësi e veçantë ripërsëritëse që ne e quajmë vetë-ndërgjegjësim, unë mendoj që është kapitulli i fundit i neuroshkencës, së neurologjisë, dhe shpresojmë që ndonjë ditë, do të kuptojmë sesi ndodh.
OK, so how do you study this mysterious organ? I mean, you have 100 billion nerve cells, little wisps of protoplasm, interacting with each other, and from this activity emerges the whole spectrum of abilities that we call human nature and human consciousness. How does this happen? Well, there are many ways of approaching the functions of the human brain. One approach, the one we use mainly, is to look at patients with sustained damage to a small region of the brain, where there's been a genetic change in a small region of the brain. What then happens is not an across-the-board reduction in all your mental capacities, a sort of blunting of your cognitive ability. What you get is a highly selective loss of one function, with other functions being preserved intact, and this gives you some confidence in asserting that that part of the brain is somehow involved in mediating that function. So you can then map function onto structure, and then find out what the circuitry's doing to generate that particular function. So that's what we're trying to do.
Dakort, por si mund të studiohet ky organ misterioz? Kemi 100 miliardë qeliza nervore, copëza të vogla protoplazme, që ndërveprojnë me njëra-tjetrën, dhe nga ky aktivitet lind një mori aftësish që ne e quajmë natyra njerëzore dhe vetëdija njerëzore. Dhe si ndodh kjo? Ka shumë mënyra për të studiuar funksionet e trurit njerëzor. Një teknikë, ajo që përdoret kryesisht, është të vëzhgojmë pacientë që kanë pësuar dëmtim në një seksion të vogël të trurit, ku ka pasur një ndryshime gjenetik në një pjesë të vogël të trurit. Në këto raste nuk ndodh një ulje e përgjithshme e të gjitha kapaciteteve mendore, një lloj zbehje e mprehtësisë të aftësive kognitive. Ajo që ndodh është humbja selektive e një funksioni të vetëm specifik ndërkohë që të gjitha funksionet e tjera mbeten të pacënuara, dhe kjo na jep pak konfidencë kur deklarojmë që ajo pjesë e trurit është disi e përfshirë në ndërmjetësimin e këtij funksioni. Pra kështu mund të ndërtojmë një hartë të funksionit të cdo pjese strukturore, dhe pastaj të zbulojmë se cfarë po bën rrjeti ndërlidhës për të zbatuar atë funksion specifik. Pra këtë po mundohemi të bëjmë.
So let me give you a few striking examples of this. In fact, I'm giving you three examples, six minutes each, during this talk. The first example is an extraordinary syndrome called Capgras syndrome. If you look at the first slide there, that's the temporal lobes, frontal lobes, parietal lobes, OK -- the lobes that constitute the brain. And if you look, tucked away inside the inner surface of the temporal lobes -- you can't see it there -- is a little structure called the fusiform gyrus. And that's been called the face area in the brain, because when it's damaged, you can no longer recognize people's faces. You can still recognize them from their voice and say, "Oh yeah, that's Joe," but you can't look at their face and know who it is, right? You can't even recognize yourself in the mirror. I mean, you know it's you because you wink and it winks, and you know it's a mirror, but you don't really recognize yourself as yourself.
Më lejoni tju jap disa shembuj mbresëlënës të kësaj. Në fakt, do tju jap 3 shembuj, 6 minuta secili, gjatë kësaj bisede. Shembulli i parë është një sindromë e jashtëzakonshme që quhet sindroma e Kapgras. Shikojmë së bashku faqen e parë të prezantimit këtu, ky është lobi temporal, lobi parësor, lobi parietal, dakord -- lobet që përbëjnë trurin. Dhe nëse vëreni, e fshehur nën sipërfaqen e lobeve temporal-- nuk mund ta shihni aty -- është një strukturë e vogël e quajtur kreshta fuziforme (gyrus occipitotemporalis medius). Dhe kjo është quajtur zona e fytyrës në tru, sepse kur dëmtohet, personi nuk mund të njohë më fytyrat e njerëzve. Mund ti njohë nga zëri dhe të thotë, "Oh po, ky është Xho," por nuk mund ti shihni në fytyrë dhe të dini se kush është, dakort? As veten tuaj nuk mund ta njihni në pasqyrë. Dua të them, ju e dini që jeni ju sepse ju shkelni syrin dhe fytyra shkel syrin, dhe e dini që jeni përballë një pasqyre, por nuk e njihni veten si vetvetja.
OK. Now that syndrome is well known as caused by damage to the fusiform gyrus. But there's another rare syndrome, so rare, in fact, that very few physicians have heard about it, not even neurologists. This is called the Capgras delusion, and that is a patient, who's otherwise completely normal, has had a head injury, comes out of coma, otherwise completely normal, he looks at his mother and says, "This looks exactly like my mother, this woman, but she's an impostor. She's some other woman pretending to be my mother." Now, why does this happen? Why would somebody -- and this person is perfectly lucid and intelligent in all other respects, but when he sees his mother, his delusion kicks in and says, it's not mother.
Dakort, dihet tanimë që kjo sindromë shkaktohet nga dëmtimi i kreshtës fuziforme (gyrus occipitotemporalis medius). Por është dhe një sindromë tjetë e rrallë, në fakt, kaq e rrallë, sa shumë pak doktorë të përgjithshëm dinë për të, madje as neurologet. Ajo quhet iluzioni i Kapgras, dhe psh. 1 pacient që është komplet normalë me çdo gjë tjetër, pëson një dëmtim në kokë, del nga koma, dhe në pamje të parë totalisht normal, ai sheh të ëmën dhe thotë, "Kjo grua ngjan tamam me mamanë time, por ajo është një mashtruese. Ajo është një grua tjetër që shtiret sikur të jetë mamaja ime." Por përse ndodh kjo? Përse dikush - dhe ky dikush është komplet i kthjellët dhe inteligjent në cdo aspekt, por kur sheh mamanë e tij, iluzioni i tij aktivizohet dhe ai thotë nuk është mamaja ime.
Now, the most common interpretation of this, which you find in all the psychiatry textbooks, is a Freudian view, and that is that this chap -- and the same argument applies to women, by the way, but I'll just talk about guys. When you're a little baby, a young baby, you had a strong sexual attraction to your mother. This is the so-called Oedipus complex of Freud. I'm not saying I believe this, but this is the standard Freudian view. And then, as you grow up, the cortex develops, and inhibits these latent sexual urges towards your mother. Thank God, or you would all be sexually aroused when you saw your mother. And then what happens is, there's a blow to your head, damaging the cortex, allowing these latent sexual urges to emerge, flaming to the surface, and suddenly and inexplicably you find yourself being sexually aroused by your mother. And you say, "My God, if this is my mom, how come I'm being sexually turned on? She's some other woman. She's an impostor." It's the only interpretation that makes sense to your damaged brain.
Interpretimi më i hasur i kësaj, që ju mund ta gjeni në të gjithë tekstet mësimore të psikiatrisë, është pikëpamja Frojdiane, dhe ajo është që ky djaloshi këtu -- dhe e njëjta llogjikë zbatohet edhe për gratë, por unë do të flas vetëm për meshkujt. Kur jeni një bebe e vogël, një bebe e sapolindur, kishit një tërheqje të fortë seksuale ndaj mamasë suaj. Ky është i ashtu-quajturi kompleksi i Edipit i Frojdit. Nuk po ju them që unë e besoj këtë, por kjo është pikëpamja standarte Frojdiane. Dhe kur rriteni, korteksi i trurit zhvillohet, dhe i frenon këto impulse seksuale të fshehura kundrejt mamasë suaj. Falë Zotit, se përndryshe do të ishit seksualisht të stimuluar kur të shihnit mamanë tuaj. Dhe pastaj ndodh si më poshtë, pësoni një goditje në kokë, që ju dëmton korteksin, që i lejon këto impulse seksuale të dalin në pah, të ngrihen në sipërfaqe dhe papritur dhe në mënyrë të pashpjegueshme e gjeni veten të stimuluar seksualisht nga mamaja juaj. Dhe thoni, "O Zot, nëse kjo është mamaja ime, si është e mundur që po stimulohem seksualisht nga ajo? Ajo është një grua tjetër. Një mashtruese." Ky është e vetmja analizë që ka kuptim për trurin tuaj të dëmtuar.
This has never made much sense to me, this argument. It's very ingenious, as all Freudian arguments are -- (Laughter) -- but didn't make much sense because I have seen the same delusion, a patient having the same delusion, about his pet poodle. (Laughter) He'll say, "Doctor, this is not Fifi. It looks exactly like Fifi, but it's some other dog." Right? Now, you try using the Freudian explanation there. (Laughter) You'll start talking about the latent bestiality in all humans, or some such thing, which is quite absurd, of course.
Ky shpjegim, nuk ka qenë asnjëherë llogjik për mua. Eshtë shumë origjinale, ashtu si të gjitha shpjegimet Frojdiane -- (Të qeshura) -- por nuk ishte shumë llogjike sepse unë kam parë të njëjtin besim të rremë, tek një pacient që iluzionohej kështu për konen e tij. (Të qeshura) Ai thoshte: "Doktor, ajo nuk është Fifi. Ngjan tamam si Fifi, por është një tjetër qen." Apo jo? Tani mundohuni ju ta aplikoni shpjegimin e Frojdit këtu. (Të qeshura) Do të filloni të flisni mbi natyën e fsheht e tërheqjes ndaj kafshëve tek të gjithë qëniet njerëzore, apo dicka të tillë, që është patjetër shume absurde.
Now, what's really going on? So, to explain this curious disorder, we look at the structure and functions of the normal visual pathways in the brain. Normally, visual signals come in, into the eyeballs, go to the visual areas in the brain. There are, in fact, 30 areas in the back of your brain concerned with just vision, and after processing all that, the message goes to a small structure called the fusiform gyrus, where you perceive faces. There are neurons there that are sensitive to faces. You can call it the face area of the brain, right? I talked about that earlier. Now, when that area's damaged, you lose the ability to see faces, right?
Pra, cfarë po ndodh me të vërtetë? Për të shpjeguar këtë crregullim interesant, studjojmë strukturën dhe funksionet e rrugëve normale pamore të trurit. Normalisht, sinjalet vizive vijnë, futen në sy, dhe shkojnë tek zona pamore e trurit. Në fakt, 30 zona në pjesën e prapme të trurit merren vetëm me shqisën e të parit, dhe mbasi e proçesojnë të gjithën këtë, mesazhi shkon tek një struktur e vogël e quajtur dredha e boshtit, me anë të së cilës ju perceptoni fytyrat. Aty gjenden neurone sensitive ndaj fytyrave. Pra mund ta quani zona e fytyrës në tru? Fola dhe më parë për këtë. Tani, kur kjo zonë dëmtohet, ju humbisni aftësinë për të parë fytyra dakord?
But from that area, the message cascades into a structure called the amygdala in the limbic system, the emotional core of the brain, and that structure, called the amygdala, gauges the emotional significance of what you're looking at. Is it prey? Is it predator? Is it mate? Or is it something absolutely trivial, like a piece of lint, or a piece of chalk, or a -- I don't want to point to that, but -- or a shoe, or something like that? OK? Which you can completely ignore. So if the amygdala is excited, and this is something important, the messages then cascade into the autonomic nervous system. Your heart starts beating faster. You start sweating to dissipate the heat that you're going to create from muscular exertion. And that's fortunate, because we can put two electrodes on your palm and measure the change in skin resistance produced by sweating. So I can determine, when you're looking at something, whether you're excited or whether you're aroused, or not, OK? And I'll get to that in a minute.
Por nga kjo zonë mesazhi rrjedh në një struktur të quajtur bajamja e gjendur në sistemin limbik, bërthama e emocioneve në tru, dhe ajo strukturë, e quajtur bajamja, vlerëson domethënien emocionale te pamjes që po vështroni. A është gjah? Predator? Apo partner? Apo është dicka absolutisht e parëndshishme si një copë pëlhure, apo ndonjë copë shkumësi -- Nuk dua ti drejtohem asaj, por-- apo ndonjë këpucë, apo diçka e tillë? Dakord? Të cilën ju mund ta neglizhoni komplet. Pra nëse bajamja ngacmohet, dhe kjo është diçka e rëndësishme, mesazhet atëhere rrjedhin deri tek sistemi automatik nervor. Zemra fillon të rrahi më shpejt. Ju filloni të djersiteni për të larguar nxehtësinë që ju do të krijoni nga përdorimi i muskujve. Dhe kjo është e leverdisshme, sepse ne mund të vendosim dy elektroda në pëllëmbën tuaj dhe masim ndryshimin në rezistencën e lëkurës që prodhohet nga djersitja. Dhe unë mund të përcaktoj, kur ti shikon diçka, nëse jeni i eksituar apo nëse jeni i ngritur, apo jo, dakord? Dhe do i kthehem kësaj në një minut.
So my idea was, when this chap looks at an object, when he looks at his -- any object for that matter, it goes to the visual areas and, however, and it's processed in the fusiform gyrus, and you recognize it as a pea plant, or a table, or your mother, for that matter, OK? And then the message cascades into the amygdala, and then goes down the autonomic nervous system. But maybe, in this chap, that wire that goes from the amygdala to the limbic system, the emotional core of the brain, is cut by the accident. So because the fusiform is intact, the chap can still recognize his mother, and says, "Oh yeah, this looks like my mother." But because the wire is cut to the emotional centers, he says, "But how come, if it's my mother, I don't experience a warmth?" Or terror, as the case may be? Right? (Laughter) And therefore, he says, "How do I account for this inexplicable lack of emotions? This can't be my mother. It's some strange woman pretending to be my mother."
Kështu që idea ime ishte, kur ky djal shef një objekt, kur ai sheh ate -- çdo objekt me atë rast, mesazhi shkon tek zona vizuale dhe, atëhere, proçesohet në dredhën në trajt boshti, dhe ju mund ta interpretoni si bimë bizele apo tavolinë, apo si mamanë tuaj, me këtë rast, dakord? Dhe më pas mesazhi rrjedh në bajame, dhe më pas tek sistemi automatik nervor. Por mbase, në këtë djalë, fija që shkon nga bajamja tek sistemi limbik, qendra e emocioneve në tru, pritet aksidentalisht. Atëhere meqë boshti është i paprekur, djali është akoma në gjendje ta njohi të ëmën, dhe thotë, "Oh po, kjo duket si mamaja ime." Por ngaqë fija është prerë tek qendra e emocioneve, ai thotë, "Po si ka mundësi që nuk ndjej ngrohtësi, nëse kjo është nëna?" Apo terror, varet si i kanë punët? Apo jo? (Të qeshura) Dhe atëhere, ai thotë, "Si mund ta argumentoj këtë humbje të pashpjegueshme të emocioneve? Kjo s'mund të jetë nëna ime. Eshtë një grua e panjohur që hiqet sikur është mamaja ime."
How do you test this? Well, what you do is, if you take any one of you here, and put you in front of a screen, and measure your galvanic skin response, and show pictures on the screen, I can measure how you sweat when you see an object, like a table or an umbrella. Of course, you don't sweat. If I show you a picture of a lion, or a tiger, or a pinup, you start sweating, right? And, believe it or not, if I show you a picture of your mother -- I'm talking about normal people -- you start sweating. You don't even have to be Jewish. (Laughter)
Si mund ta testoni këtë? Atëhere, çfarë mund të bëhet, është nëse marr një prej jush këtu, dhe ju vë para ekranit, dhe mas përgjigjen elektrizuese të lëkurës suaj, dhe tregoj fotografi në ekran, Unë mund të mas si djersini ju kur shihni një objekt, si për shembull një tavolinë apo një çadër. Sigurisht, ju nuk djersitni. Nëse ju tregoj foton e një luani, tigri apo femre seksi, ju filloni të djrersitni, apo jo? Dhe, po deshët besoheni, nëse ju tregoj fotografinë e mamasë suaj -- E kam llafin për njerëz normal -- ju filloni të djersitni. Pa qenë nevoja të jeni çifut (Të qeshura)
Now, what happens if you show this patient? You take the patient and show him pictures on the screen and measure his galvanic skin response. Tables and chairs and lint, nothing happens, as in normal people, but when you show him a picture of his mother, the galvanic skin response is flat. There's no emotional reaction to his mother, because that wire going from the visual areas to the emotional centers is cut. So his vision is normal because the visual areas are normal, his emotions are normal -- he'll laugh, he'll cry, so on and so forth -- but the wire from vision to emotions is cut and therefore he has this delusion that his mother is an impostor. It's a lovely example of the sort of thing we do: take a bizarre, seemingly incomprehensible, neural psychiatric syndrome and say that the standard Freudian view is wrong, that, in fact, you can come up with a precise explanation in terms of the known neural anatomy of the brain.
Tani, çfarë ndodh nëse ja tregoni ketij pacienti? Merrni pacientin dhe i tregoni foto në ekran dhe masni përgjigjen elektrizuese të lëkurës. Tavolina, karrige dhe pëlhur, asgjë s´ndodh, njëlloj si tek njerezit normal, por kur i tregoni foton e të ëmës, përgjigja elektrizuese e lëkurës është zero. Ska reagim emocional ndaj të ëmës, sepse fija që kalon nga zona vizuale tek qendra emocionale është e prerë. Pra shikimi i tij është normal sepse zona e të parit është normale, emocionet e tij janë normale -- ai qesh, qan dhe me rradhë -- por fija nga emocionet tek të parit është e prerë dhe atëhere ai krijon iluzionin që e ëma është një gënjeshtare. Eshtë një shembull i dashur i asaj çka ne bëjmë: merr një simptomë psiqike neurale, të çuditshme, në pamje të parë të pakuptueshme dhe supozo që pamja standarte Froidiane është gabim, që, në fakt, mund të arrish në një shpjegim të saktë në saj të dijes mbi anatominë neurale të trurit.
By the way, if this patient then goes, and mother phones from an adjacent room -- phones him -- and he picks up the phone, and he says, "Wow, mom, how are you? Where are you?" There's no delusion through the phone. Then, she approaches him after an hour, he says, "Who are you? You look just like my mother." OK? The reason is there's a separate pathway going from the hearing centers in the brain to the emotional centers, and that's not been cut by the accident. So this explains why through the phone he recognizes his mother, no problem. When he sees her in person, he says it's an impostor.
Meqë bie fjala, nëse ky pacienti atëhere shkon, dhe mamaja e merr në telefon nga një dhomë ngjitur -- e telefonon -- dhe ai ngre telefonin dhe thotë "Uau, mama, si je? Ku je?" S´ka deluzion nëpërmjet telefonit. Më vonë ajo i afrohet mbas një ore, ai thotë, ¨Kush jeni ju? Dukesh tamam si mamaja ime.¨ Dakord? Arsyeja është se ka një rrugë tjetër që shkon nga zona e të dëgjuarit në tru tek zona emocionale, dhe kjo nuk është prerë nga aksidenti. Pra kjo shpjegon pse nëpërmjet telefonit ai e njeh të ëmën, pa problem. Kur e sheh përball thotë është gënjeshtare.
OK, how is all this complex circuitry set up in the brain? Is it nature, genes, or is it nurture? And we approach this problem by considering another curious syndrome called phantom limb. And you all know what a phantom limb is. When an arm is amputated, or a leg is amputated, for gangrene, or you lose it in war -- for example, in the Iraq war, it's now a serious problem -- you continue to vividly feel the presence of that missing arm, and that's called a phantom arm or a phantom leg. In fact, you can get a phantom with almost any part of the body. Believe it or not, even with internal viscera. I've had patients with the uterus removed -- hysterectomy -- who have a phantom uterus, including phantom menstrual cramps at the appropriate time of the month. And in fact, one student asked me the other day, "Do they get phantom PMS?" (Laughter) A subject ripe for scientific enquiry, but we haven't pursued that.
Dakord, pra si është i gjith ky qark kompleks i organizuar në tru? A është natyra, genet, apo ka të bëj me rritjen? Dhe i afrohemi këtij problemi duke konsideruar një tjetër sindromë që quhet gjymtyri fantazëm. Dhe ju të gjithë e dini se çfarë është një gjymtyr fantazëm. Kur një dorë apo krah pritet, për shkak të gangrenës, apo e humbisni në luftë -- për shembull, në luftën e Irakut, është tani problem serioz -- ju vazhdoni gjallërisht të ndjeni prezencën e krahut që se keni, dhe kjo quhet krah fantazëm ose këmbë fantazëm. Në fakt, ju mund të keni një fantazëm me pothuajse çdo pjesë të trupit. Besoheni apo jo, edhe me ndjenjën brendshme. Unë kam patur pacientë me mitër të hequr -- histerektomi -- që kanë mitër fantazëm, përfshi cikle menstruale fantazëm në kohën e përshtatshme të muajit. Dhe në fakt, një studente më pyeti dje, A kanë edhe stres post-menstrual fantazëm? (Të qeshura) Një subjekt i posatshëm për studim shkencor, por nuk i jemi futur asaj.
OK, now the next question is, what can you learn about phantom limbs by doing experiments? One of the things we've found was, about half the patients with phantom limbs claim that they can move the phantom. It'll pat his brother on the shoulder, it'll answer the phone when it rings, it'll wave goodbye. These are very compelling, vivid sensations. The patient's not delusional. He knows that the arm is not there, but, nevertheless, it's a compelling sensory experience for the patient. But however, about half the patients, this doesn't happen. The phantom limb -- they'll say, "But doctor, the phantom limb is paralyzed. It's fixed in a clenched spasm and it's excruciatingly painful. If only I could move it, maybe the pain will be relieved."
Dakord, tani pyetja tjetër është, cfarë mund të mësoni duke studiuar gjymtyrët fantazëm me anë të eksperimenteve? Një prej gjërave që gjetëm ishte, se rreth gjysma e pacientëve me gjymtyrë fantazëm thonë se mund ta lëvizin fantazmën. Do i bjeri të vëllait shpatullave, do i përgjigjet telefonit kur bie, do bëj mirupafshim me dorë. Këto janë ndjenja shumë të forta bindëse. Pacienti nuk është deluzional. Ai e di që nuk e ka krahun, por prapë është, një ndjenje bindëse për pacientin. Por megjithatë, kjo nuk ndodh me gati gjysmën e pacientëve. Gjymtyri fantazëm -- ata thonë, "Doktor, gjymtyri fantazëm është i paralizuar. Eshtë fiksuar në një spazmë të mbërthyer dhe dhëmb shumë. Sikur vetëm të mund ta lëvizja, mbase dhimbja do të lehtësohej."
Now, why would a phantom limb be paralyzed? It sounds like an oxymoron. But when we were looking at the case sheets, what we found was, these people with the paralyzed phantom limbs, the original arm was paralyzed because of the peripheral nerve injury. The actual nerve supplying the arm was severed, was cut, by say, a motorcycle accident. So the patient had an actual arm, which is painful, in a sling for a few months or a year, and then, in a misguided attempt to get rid of the pain in the arm, the surgeon amputates the arm, and then you get a phantom arm with the same pains, right? And this is a serious clinical problem. Patients become depressed. Some of them are driven to suicide, OK?
Tani, pse do të paralizohej një gjymtyr fantazëm? Duket si një model i parregullt. Por kur po shihnim letrat e rastit, gjetëm se këta njerëz të paralizuar me gjymtyrë fantazëm, krahu në fillim ishte paralizuar për shkak të një dëmtimi nervor. Nerva e cila ndihmonte krahun ishte dëmtuar, ishte prerë, të themi, nga një aksident motoçiklist. Pra pacienti kishte një krah, i cili i dhimbte, në allçi për disa muaj ose një vit, dhe më pas, në një përpjekje të gabuar për të eleminuar dhimbjen nga krahu, kirurgu preu krahun, dhe ju mbetet krahu fantazëm me të njejtat dhimbje apo jo? Dhe ky është një problem klinik serioz. Pacientët bëhen depresiv. Disa prej tyre arijnë deri në vetvrasje. Dakord?
So, how do you treat this syndrome? Now, why do you get a paralyzed phantom limb? When I looked at the case sheet, I found that they had an actual arm, and the nerves supplying the arm had been cut, and the actual arm had been paralyzed, and lying in a sling for several months before the amputation, and this pain then gets carried over into the phantom itself.
Pra, si mund ta trajtoni këtë sindromë? Pse merrni një gjymtyr fantazëm? Kur pashë dokumentet e rastit, gjeta që ata kishin patur një krah, dhe nervat që shkonin në krah ishin prerë dhe krahu ishte paralizuar, dhe varej krahqafë për disa muaj para prerjes, dhe kjo dhimbje më vonë i transferohet fantazmës vet.
Why does this happen? When the arm was intact, but paralyzed, the brain sends commands to the arm, the front of the brain, saying, "Move," but it's getting visual feedback saying, "No." Move. No. Move. No. Move. No. And this gets wired into the circuitry of the brain, and we call this learned paralysis, OK? The brain learns, because of this Hebbian, associative link, that the mere command to move the arm creates a sensation of a paralyzed arm. And then, when you've amputated the arm, this learned paralysis carries over into your body image and into your phantom, OK?
Pse ndodh kjo? Kur krahu ishte i pa prekur, por i paralizuar, truri dërgon komanda tek krahu, pjesa e parme e trurit thotë, "Lëviz," por mer përgjigje vizuale që thotë, "Jo." Lëviz. Jo. Lëviz. Jo. Lëviz. Jo. Dhe kjo lidhet në qarkun e trurit, dhe e quajmë këtë paralizë të mësuar, dakord? Truri mëson për shkak të lidhjes Hebiane, që komanda e thjeshtë e të lëvizurit të krahut krijon sensacionin e krahut të paralizuar. Dhe më pas, kur e keni prerë krahun, kjo paralizë e mësuar vazhdon tek imazhi juaj i trupit dhe tek fantazma, dakord?
Now, how do you help these patients? How do you unlearn the learned paralysis, so you can relieve him of this excruciating, clenching spasm of the phantom arm? Well, we said, what if you now send the command to the phantom, but give him visual feedback that it's obeying his command, right? Maybe you can relieve the phantom pain, the phantom cramp. How do you do that? Well, virtual reality. But that costs millions of dollars. So, I hit on a way of doing this for three dollars, but don't tell my funding agencies. (Laughter)
Tani, si mund ti ndihmoni këta pacientë? Si mund ta çmësosh paralizën e mësuar, që ta çlirnoi nga kjo mbërtherje e tmershme e spazmës të krahut fantazëm? Atëhere, ne thamë, po sikur ta çosh komandën tek fantazma, por ti japim përgjigje vizuale që po i përgjigjet komandës, dakord? Mbase mund ta shërosh nga dhembja fantazëm. Si mund ta bëni këtë? Epo, realiteti virtual. Por ajo kushton miliona dollarë. Kështu, unë qëllova në një mënyrë që mund ta bësh këtë për tre dollarë, por mos ju thoni agjencive që më sponsorizojnë (Të qeshura)
OK? What you do is you create what I call a mirror box. You have a cardboard box with a mirror in the middle, and then you put the phantom -- so my first patient, Derek, came in. He had his arm amputated 10 years ago. He had a brachial avulsion, so the nerves were cut and the arm was paralyzed, lying in a sling for a year, and then the arm was amputated. He had a phantom arm, excruciatingly painful, and he couldn't move it. It was a paralyzed phantom arm.
Dakord? Ajo qe bëhet është qe ju krijoni çfarë quhet një kuti pasqyrë. Keni një kuti kartoni me pasqyrë në mes, dhe më pas i vë fantazmën -- kështu që pacienti im i parë, Derek, erdhi. Ai e kishte pasur krahun të prerë para dhjetë vjetësh. Ai kishte një shkulje krahu kështu që nervat ishin këputur dhe më pas krahu ishte paralizuar, varur në fasho për një vit, dhe më pas ishte prerë. Ai kishte një fantazmë shumë të dhimbshme, dhe se lëvizte dot. Ishte një krah fantazmë i paralizuar.
So he came there, and I gave him a mirror like that, in a box, which I call a mirror box, right? And the patient puts his phantom left arm, which is clenched and in spasm, on the left side of the mirror, and the normal hand on the right side of the mirror, and makes the same posture, the clenched posture, and looks inside the mirror. And what does he experience? He looks at the phantom being resurrected, because he's looking at the reflection of the normal arm in the mirror, and it looks like this phantom has been resurrected. "Now," I said, "now, look, wiggle your phantom -- your real fingers, or move your real fingers while looking in the mirror." He's going to get the visual impression that the phantom is moving, right? That's obvious, but the astonishing thing is, the patient then says, "Oh my God, my phantom is moving again, and the pain, the clenching spasm, is relieved."
Kështu që ai erdhi aty, dhe i dhashë një pasqyrë si ajo e kutisë, të cilën unë e quaj kutia pasqyrë, dakord? Dhe pacienti vendos krahun e majtë fantazëm, I cili është kapur në një spazëm, në krahun e majtë të pasqyrës, dhe krahun normal në anën e djathtë të pasqyrës, dhe bën të njejtën lëvizje, hapje mbyllje dore, dhe sheh brenda pasqyrës. Dhe çfarë ndien? Ai sheh fantazmën të ringjallet, sepse po sheh reflektimin e krahut normal në pasqyrë, dhe duket sikur fantazma po ngjallet. "Tani," i thash, "tani, shiko, lëviz fantazmën -- gishtat e tu real, ose lëviz gishtat e tu real duke parë pasyrën " Ai do krijoi idenë që fantazma po lëviz dakord? Ajo është normale, por gjëja befasuese është, pacienti thotë, "O zot, po më lëviz prap fantazma, dhe dhimbja, spazma mbërthyese, u çlirua."
And remember, my first patient who came in -- (Applause) -- thank you. (Applause) My first patient came in, and he looked in the mirror, and I said, "Look at your reflection of your phantom." And he started giggling, he says, "I can see my phantom." But he's not stupid. He knows it's not real. He knows it's a mirror reflection, but it's a vivid sensory experience. Now, I said, "Move your normal hand and phantom." He said, "Oh, I can't move my phantom. You know that. It's painful." I said, "Move your normal hand." And he says, "Oh my God, my phantom is moving again. I don't believe this! And my pain is being relieved." OK? And then I said, "Close your eyes." He closes his eyes. "And move your normal hand." "Oh, nothing. It's clenched again." "OK, open your eyes." "Oh my God, oh my God, it's moving again!" So, he was like a kid in a candy store.
Dhe mbani mend, pacientin tim të parë (Duartrokitje) -- faleminderit. (Duartrokitje) Pacienti im i parë erdhi, dhe ai pa në pasqyrë, dhe i thashë, "Shih reflektimin e fantazmës tënde." Dhe ai filloi të zgërdhihej, dhe tha, "Unë shoh fantazmën time." Por ai nuk është budalla. Ai e di që s'është reale. Ai e di që është një reflektim pasqyrë, por është një eksperiencë sensuale reale. Tani, i thash, "Lëviz dorën tënde normale dhe fantazmën." Ai tha, "Oh, nuk e lëviz dot fantazmën. Ti e di. Të dhemb." I thash, "Lëviz dorën normale." Dhe ai tha, "O zot, fantazma po lëviz prap. S'më besohet! Dhe po më lehtësohet dhimbja." Dakord? Dhe i thash, "Mbylli sytë." Ai i mbylli sytë. "Dhe lëviz dorën normale." "Oh, asgjë. Po mbërthehet prap." "Dakord, hapi sytë" "O zot, o zot, po lëviz prap!" Pra, ai ishte si një fëmjë në një dyqan karamelesh.
So, I said, OK, this proves my theory about learned paralysis and the critical role of visual input, but I'm not going to get a Nobel Prize for getting somebody to move his phantom limb. (Laughter) (Applause) It's a completely useless ability, if you think about it. (Laughter) But then I started realizing, maybe other kinds of paralysis that you see in neurology, like stroke, focal dystonias -- there may be a learned component to this, which you can overcome with the simple device of using a mirror.
Pra, i thash, Dakord, kjo provon teorinë time për paralizën e mësuar dhe rolin kritik të shqisave të të parit, por sdo marr çmim Nobel qe pse e bëra dikë të lëvizi krahun fantazëm. (Të qeshura) (Duartrokitje) Eshtë një aftësi komplet e panevojshme, po menduat rreth kesaj. (Të qeshura) Por më vonë fillova të kuptoj, mbase lloje të tjera paralizash që mund ti shihni në neurologji, si psh. ishemi, distoni vatrore -- mund të ketë një komponent të mësuar tek kjo, që mund ta mposhtni me pajisjen e thjeshtë si përdorimi i pasqyrës.
So, I said, "Look, Derek" -- well, first of all, the guy can't just go around carrying a mirror to alleviate his pain -- I said, "Look, Derek, take it home and practice with it for a week or two. Maybe, after a period of practice, you can dispense with the mirror, unlearn the paralysis, and start moving your paralyzed arm, and then, relieve yourself of pain." So he said OK, and he took it home. I said, "Look, it's, after all, two dollars. Take it home."
Atëhere, i thash, "Shiko, Derek" -- tani, mbi të gjitha, ky djalë s'mund të lëvizi me pasqyrë për të lehtësuar dhimbjen -- I thash, "Shiko, Derek, merre në shtëpi dhe praktiko me të për një ose dy javë. Mbase, pas një periudhe praktike, mund ti largohesh pasqyrës, dhe ta çmësosh paralizën, dhe të fillosh të lëvizësh krahun e paralizuar, dhe më pas, çliro veten nga dhimbja." Kështu ai tha dakord, dhe e morri në shtëpi. I thash, "Shiko, vlen vetë dy dollarë. Merre në shtëpi."
So, he took it home, and after two weeks, he phones me, and he said, "Doctor, you're not going to believe this." I said, "What?" He said, "It's gone." I said, "What's gone?" I thought maybe the mirror box was gone. (Laughter) He said, "No, no, no, you know this phantom I've had for the last 10 years? It's disappeared." And I said -- I got worried, I said, my God, I mean I've changed this guy's body image, what about human subjects, ethics and all of that? And I said, "Derek, does this bother you?" He said, "No, last three days, I've not had a phantom arm and therefore no phantom elbow pain, no clenching, no phantom forearm pain, all those pains are gone away. But the problem is I still have my phantom fingers dangling from the shoulder, and your box doesn't reach." (Laughter) "So, can you change the design and put it on my forehead, so I can, you know, do this and eliminate my phantom fingers?" He thought I was some kind of magician.
Kështu, që ai e morri në shtëpi dhe mbas dy javësh, më telefonon, dhe thotë, "Doktor, s'ke për ta besuar." I thash, "çfarë?" Ai tha, "Iku." I thash, "Kush iku?" Mendova mos iku kutia me pasqyrë. (Të qeshura) Ai tha, "Jo, jo, jo, e di fantazmën që kam pasur për 10 vjet? U zhduk" Dhe i thash -- U bëra merak, I thash, O zot, Dua të them kam ndryshuar imazhin personal trupor tek ky djalë, po për subjektet njerezor, etikat dhe të tjera? Dhe i thash, "Derek, të shqetëson kjo gjë?" Ai tha, "Jo, tre ditët e fundit, s'kam patur krah fantazëm dhe si rrjedhojë as dhimbje bryli, as mbërthime, as dhembje fantazë parakrahu, të gjitha ato dhimbje u zhdukën. Por problemi është se kam akoma dhimbjen e gishtave fantazëm që varen nga krahu, dhe kutia juaj nuk i arrin." (Të qeshura) "Pra, mund ta ndryshoni formën dhe të ma vini në ball, kështu që mund, ti e kupton, të bëj këtë dhe të eleminoj gishtat fantazëm?" Ai mendonte se isha ndonjë lloj magjistari.
Now, why does this happen? It's because the brain is faced with tremendous sensory conflict. It's getting messages from vision saying the phantom is back. On the other hand, there's no proprioception, muscle signals saying that there is no arm, right? And your motor command saying there is an arm, and, because of this conflict, the brain says, to hell with it, there is no phantom, there is no arm, right? It goes into a sort of denial -- it gates the signals. And when the arm disappears, the bonus is, the pain disappears because you can't have disembodied pain floating out there, in space. So, that's the bonus.
Tani, pse ndodh kjo? Eshtë sepse truri përballet me dhimbje të tmerrshme ndjenjash. Merr mesazh nga të parët që thotë u kthye fantazma. Nga ana tjetër, s'ka marrjen e duhur, sinjale muskulore që thonë ska muskul dakord? Dhe komanda juaj e motorrit që thotë po ka muskul, dhe, për shkak të këtij konflikti, truri thotë, në dreq të vej, ska fantazëm, ska krah, dakord? Shkon në një farë mohimi -- se pranon sinjalin. Dhe kur krahu zhduket, shpërblimi është, zhduket dhimbja sepse nuk mund të kesh dhimbje të veçuar nga trupi që gjendet në hapesirë. Pra, ky është shpërblimi.
Now, this technique has been tried on dozens of patients by other groups in Helsinki, so it may prove to be valuable as a treatment for phantom pain, and indeed, people have tried it for stroke rehabilitation. Stroke you normally think of as damage to the fibers, nothing you can do about it. But, it turns out some component of stroke paralysis is also learned paralysis, and maybe that component can be overcome using mirrors. This has also gone through clinical trials, helping lots and lots of patients.
Tani, kjo teknikë është provuar në duzina pacientësh nga grupe të tjera në Helsinki, kështu që mund të dali e vlefshme për trajtimin e dhimbjes fantazëm, dhe faktikisht, njerezit e kanë provuar për rehablitim mbas goditjes në tru. Goditja në tru normalisht ju shtyn të mendoni dëmtim fibrash, ske çfare ti bësh. Por, del që disa komponent të paralizës si shkak i goditjes në tru janë paraliza të mësuara, dhe mbase ky komponent mund të kalohet me përdorimin e pasqyrave. Kjo ka shkuar gjithashtu në klinike, duke ndihmuar shumë e shumë pacient.
OK, let me switch gears now to the third part of my talk, which is about another curious phenomenon called synesthesia. This was discovered by Francis Galton in the nineteenth century. He was a cousin of Charles Darwin. He pointed out that certain people in the population, who are otherwise completely normal, had the following peculiarity: every time they see a number, it's colored. Five is blue, seven is yellow, eight is chartreuse, nine is indigo, OK? Bear in mind, these people are completely normal in other respects. Or C sharp -- sometimes, tones evoke color. C sharp is blue, F sharp is green, another tone might be yellow, right?
Dakord, më lejoni të ndërroj marshin tek pjesa e tretë e bisedës, e cila merret me një fenomen të çuditshëm të quajtur sintestezia. Kjo u zbulua nga Franc Galton në shekullin e nëntëmbëdhjetë. Ai ishte kushuriri i Carls Darvinit. Ai tregoi se disa njerëz në popullsi, që janë normal në çdo aspekt tjetër, kanë këtë veçanti: çdo herë që shohin një numër, e shohin me ngjyrë Pesa është blu, shtata është e verdh, teta si tip jeshile, nënta manushaqe, dakord? Kini parasysh, këta njerëz janë komplet normal me çdo aspekt tjetër. Ose C muzikore -- disa herë tingujt ju ngjallin ngjyra. C muzikore është blu, F muzikore jeshile, një ton tjetër mund të jetë i verdh, dakord?
Why does this happen? This is called synesthesia. Galton called it synesthesia, a mingling of the senses. In us, all the senses are distinct. These people muddle up their senses. Why does this happen? One of the two aspects of this problem are very intriguing. Synesthesia runs in families, so Galton said this is a hereditary basis, a genetic basis. Secondly, synesthesia is about -- and this is what gets me to my point about the main theme of this lecture, which is about creativity -- synesthesia is eight times more common among artists, poets, novelists and other creative people than in the general population. Why would that be? I'm going to answer that question. It's never been answered before.
Pse ndodh kjo? Kjo quhet sinestezi. Galton e ka quajtur sinestezi, një përzierje të senseve. Brenda nesh, të gjitha senset janë të veçuara. Këta njerëz i ngatërrojnë senset e tyre. Pse ndodh kjo? Një prej dy aspekteve të këtij problemi janë shumë intriguese. Sinestezia rrjedh në familje, kështu që Galton tha kjo ka baza të trasheguara, baza gjenetike. E dyta cfare është sinestezia -- dhe kjo është çfarë më sjell tek pika ime mbi temën kryesore të këtij leksioni, e cila është për kreativitietin -- sinestezia është tetë herë më e shpesht midis artistave, poeteve, novelistave dhe njerëz të tjerë krijues te popullsinë se përgjithshme. Pse të jetë kështu? Do ti përgjigjem kësaj pyetjeje. Si është përgjigjur njeri më parë.
OK, what is synesthesia? What causes it? Well, there are many theories. One theory is they're just crazy. Now, that's not really a scientific theory, so we can forget about it. Another theory is they are acid junkies and potheads, right? Now, there may be some truth to this, because it's much more common here in the Bay Area than in San Diego. (Laughter) OK. Now, the third theory is that -- well, let's ask ourselves what's really going on in synesthesia. All right?
Dakord, çfarë është sinestezia? Çfarë e shkakton atë? Ka shumë teori. Një teori është që ata janë të çmendur. Tani, kjo s'është dhe shumë teori shkencore, prandaj mund ta harrojmë. Një tjetër teori është që ata janë drogaxhinj, dakord? Tani, kjo mund të ketë një të vërtet brenda, sepse është shumë më e përhapur këtu në zonën e gjirit sesa në San Diego. (Të qeshura) Dakord. Tani, teoria e tretë është se -- le të pyesim veten se çfarë po ndodh gjatë sinestezis. Dakord?
So, we found that the color area and the number area are right next to each other in the brain, in the fusiform gyrus. So we said, there's some accidental cross wiring between color and numbers in the brain. So, every time you see a number, you see a corresponding color, and that's why you get synesthesia. Now remember -- why does this happen? Why would there be crossed wires in some people? Remember I said it runs in families? That gives you the clue. And that is, there is an abnormal gene, a mutation in the gene that causes this abnormal cross wiring.
Pra, gjetëm që zona e ngjyrës dhe zona e numrave janë afër njera-tjetrës në dredhën e boshtit. Pra ne thamë, ka një fijëzim aksidental midis ngjyrave dhe numrave në tru. Kështu që çdo herë që shihet një numër, shihet një ngjyrë koresponduse, prandaj ju zë sinestezia. Tani kujtoni -- pse ndodh kjo? Pse do kishte përzierje fijesh në ca njerëz? Mbani mend thashë që rrjedh në familje? Kjo ju jep një ndihmë Dhe kjo është se ka një gen anormal, një mutacion në gen që shkakton këtë fijëzim anormal.
In all of us, it turns out we are born with everything wired to everything else. So, every brain region is wired to every other region, and these are trimmed down to create the characteristic modular architecture of the adult brain. So, if there's a gene causing this trimming and if that gene mutates, then you get deficient trimming between adjacent brain areas. And if it's between number and color, you get number-color synesthesia. If it's between tone and color, you get tone-color synesthesia. So far, so good.
Në të gjithë ne, del që kemi lindur me çdo gjë lidhur me çdo gjë tjetër. Pra, çdo pjesë e trurit është e lidhur me çdo pjesë tjetër, dhe këto janë shkurtuar të krijojnë karakteristikën e arkitekturës modulare të trurit të një të rrituri. Pra, nëse ka një gen që shkakton shkurtimin. dhe ky gen pëson mutacion, atëhere ju merrni shkurtime difiçite midis zonave afër njera tjetrës në tru. Dhe nëse është midis numrave dhe ngjyrës, ju merrni sinestezën numër-ngjyrë. Nëse është midis tingullit dhe ngjyrës, ju merrni sinestezën e tingull-ngjyrës. Mirë deri tani.
Now, what if this gene is expressed everywhere in the brain, so everything is cross-connected? Well, think about what artists, novelists and poets have in common, the ability to engage in metaphorical thinking, linking seemingly unrelated ideas, such as, "It is the east, and Juliet is the Sun." Well, you don't say, Juliet is the sun, does that mean she's a glowing ball of fire? I mean, schizophrenics do that, but it's a different story, right? Normal people say, she's warm like the sun, she's radiant like the sun, she's nurturing like the sun. Instantly, you've found the links.
Tani, cfare ndodh nese keto gene shprehen ne cdo pjese te trurit, në mënyrë që çdo gjë është e lidhur? Epo, mendoni se çfarë kanë artistat, novelistat dhe poetët të përbashkët, aftësinë për tu marrë me mendimin metaforik, të lidhin idera që duket sikur s'kanë lidhje, si psh. "është lindja, dhe Xhulieta është dielli." Epo, ju s'thoni, Xhulieta është dielli, do të thotë kjo që ajo është një top ndriçues prej zjarri? Dua të them, skizofrenët e bëjnë atë, por është gjë më vete apo jo? Njerezit normal thonë, ajo është e ngrohtë si dielli, ajo rrezaton si dielli, ajo është ushqyse si dielli. Menjëherë, bënit lidhjen.
Now, if you assume that this greater cross wiring and concepts are also in different parts of the brain, then it's going to create a greater propensity towards metaphorical thinking and creativity in people with synesthesia. And, hence, the eight times more common incidence of synesthesia among poets, artists and novelists. OK, it's a very phrenological view of synesthesia. The last demonstration -- can I take one minute? (Applause)
Tani, nëse merrni me mend fijëzimin më të madh dhe konceptet janë gjithashtu në pjesë të tjera të trurit, atëhere do të krijoi një sjellje më të theksuar kundrejt mendimit metaforik dhe kreativitietit në njerëz me sinestezi. Pra, del dhe tetë fishi më i lartë midis poeteve, artistave dhe novelistave. Dakord, është një pamje shumë prenologjike e sinestezisë. Demostrimi i fundit -- mund të marr një minut? (Duartrokitje)
OK. I'm going to show you that you're all synesthetes, but you're in denial about it. Here's what I call Martian alphabet. Just like your alphabet, A is A, B is B, C is C. Different shapes for different phonemes, right? Here, you've got Martian alphabet. One of them is Kiki, one of them is Bouba. Which one is Kiki and which one is Bouba? How many of you think that's Kiki and that's Bouba? Raise your hands. Well, it's one or two mutants. (Laughter) How many of you think that's Bouba, that's Kiki? Raise your hands. Ninety-nine percent of you.
Dakord. Do t'ju tregoj që jeni të gjithë sinestezist, por jeni në vetmohim. Ky këtu është çfarë e quaj alfabeti Marcian. Njëlloj si alfabeti tuaj, A është A, B është B, C është C. Forma të ndryshme për fenomene të ndryshme, dakord? Këtu, keni alfabetin Marcian. Një prej tyre është Kiki, kurse tjetra Bouba. Cila është Kiki cila është Bouba? Sa prej jush mendojnë ajo është Kiki dhe ajo është Bouba? Ngrini dorën. Epo, paska një ose dy mutant. (Të qeshura) Sa prej jush mendojnë kjo është Bouba, kjo është Kiki? Ngrini dorën. Nëntedhjetë e nëntë përqind prej jush.
Now, none of you is a Martian. How did you do that? It's because you're all doing a cross-model synesthetic abstraction, meaning you're saying that that sharp inflection -- ki-ki, in your auditory cortex, the hair cells being excited -- Kiki, mimics the visual inflection, sudden inflection of that jagged shape. Now, this is very important, because what it's telling you is your brain is engaging in a primitive -- it's just -- it looks like a silly illusion, but these photons in your eye are doing this shape, and hair cells in your ear are exciting the auditory pattern, but the brain is able to extract the common denominator. It's a primitive form of abstraction, and we now know this happens in the fusiform gyrus of the brain, because when that's damaged, these people lose the ability to engage in Bouba Kiki, but they also lose the ability to engage in metaphor.
Tani, njëri nga ju është Marcian. Si e bëre këtë? Eshtë sepse të gjithë ju po bëni abstraksion sintetik midis modeleve, që do të thotë ju po thoni që kjo prerja e mprehtë -- ki-ki, në korteksin tuaj të dëgjimit, qelizat e flokut eksitohen -- Kiki, i ngjan përkuljes vizuale, përkuljen e befasishme të formës së dhembeve. Tani, kjo është shumë e rendësishme sepse ajo që po të thotë ty është se truri po merret me diçka primitive -- është vetëm -- duket si një iluzion budalla, por këto fotone në syrin tuaj po bëjnë këtë forme, dhe qelizat e flokut në veshin tuaj po ngacmojnë rrjedhën e dëgjiimit, por truri është në gjendje të kuptoj të përbashktën. Eshtë një forme primitive abstraksioni, dhe ne tani e dimë që kjo ndodh në dredhën e boshtit në tru, sepse kur ajo dëmtohet, këta njerëz e humbasin aftësinë për Bouba Kiki, por ata gjithashtu humbasin aftësinë për kuptim metaforik
If you ask this guy, what -- "all that glitters is not gold," what does that mean?" The patient says, "Well, if it's metallic and shiny, it doesn't mean it's gold. You have to measure its specific gravity, OK?" So, they completely miss the metaphorical meaning. So, this area is about eight times the size in higher -- especially in humans -- as in lower primates. Something very interesting is going on here in the angular gyrus, because it's the crossroads between hearing, vision and touch, and it became enormous in humans. And something very interesting is going on. And I think it's a basis of many uniquely human abilities like abstraction, metaphor and creativity. All of these questions that philosophers have been studying for millennia, we scientists can begin to explore by doing brain imaging, and by studying patients and asking the right questions. Thank you. (Applause) Sorry about that. (Laughter)
Nëse pyesni këtë djalë, çfarë -- "çdo gjë që ndriçon është ar" çdo të thotë?" Pacienti përgjigjet, "Epo, pse është metalike dhe ndriçon, s'do të thotë është ar. Duhet ti masni kuptimin, Dakord?" Pra, ata komplet e humbasin kuptimin metaforik. Pra, kjo zonë është rreth tetë herë në madhësi në të sipërm -- sidomos në njerëz --sesa në primat të ulët. Diçka shumë interesante po ndodh këtu në dredhën këndore, sepse është kryqëzimi midis dëgjimit, të parit dhe të prekurit, dhe është bërë gjigande tek njerezit. Dhe diçka shumë interesante po ndodh. Dhe mendoj është baza e shumë prej aftësive që u përkasin vetëm njerezve si abstraksioni, metafora dhe kreativiteti. Të gjitha këto pyetje që filozofët i kanë studiuar për mijëvjeçarë, ne shkenctarët mund të fillojmë tu përgjigjemi duke bërë imazhe truri, dhe duke studiuar pacientë dhe duke bere pyetjet e duhura. Faleminderit. (Duartrokitje) Më falni për këtë. (Të qeshura)