Last year here at TED I asked you to give me your data, to put your data on the web, on the basis that if people put data onto the web -- government data, scientific data, community data, whatever it is -- it will be used by other people to do wonderful things, in ways that they never could have imagined.
Năm ngoái tại TED Tôi đề nghị các bạn cho tôi dữ liệu để đưa những thứ đó lên web, trên cơ sở là nếu mọi người đưa dữ liệu lên web, dữ liệu của chính phủ, của khoa học, cộng đồng bất cứ thứ gì, sẽ có người khác dùng nó để tạo ra những điều tuyệt diệu, bằng cách mà họ không bao giờ có thể tưởng tượng.
So, today I'm back just to show you a few things, to show you, in fact, there is an open data movement afoot, now, around the world. The cry of "Raw data now!" which I made people make in the auditorium, was heard around the world. So, let's roll the video.
Bởi vậy, hôm nay tôi trở lại để cho các bạn xem vài thứ, để chứng minh với bạn rằng, thật sự là có một phong trào về dữ liệu mở đang được diễn ra ngay bây giờ trên khắp thế giới. Lời kêu gọi "dữ liệu thô ngay bây giờ", mà tôi khuyến khích mọi người trong khán phòng này tạo ra, đã được biết đến trên khắp thế giới. Hãy xem đoạn video.
A classic story, the first one which lots of people picked up, was when in March -- on March 10th in fact, soon after TED -- Paul Clarke, in the U.K. government, blogged, "Oh, I've just got some raw data. Here it is, it's about bicycle accidents." Two days it took the Times Online to make a map, a mashable map -- we call these things mash-ups -- a mashed-up user interface that allows you to go in there and have a look and find out whether your bicycle route to work was affected.
Một câu chuyện cổ điển, câu chuyện đầu tiên mà nhiều người đã chọn vào tháng 3, chính xác là 10 tháng 3, ngay sau TED, Paul Clarke, trong chính phủ U.K viết blog, "Oh, Tôi vừa có một số dữ liệu thô. Nó đây này, nó về tai nạn xe đạp." Times Online mất 2 ngày để tạo ra một bản đồ, bản đồ tổng hợp, chúng ta gọi nó là mash-ups (tổng hợp nhiều thông tin) một mash-up với giao diện người cho phép bạn vào đó và xem xét và tìm kiếm xem liệu lộ trình xe đạp của bạn tới công sở có bị ảnh hưởng hay không?
Here's more data, traffic survey data, again, put out by the U.K. government, and because they put it up using the Linked Data standards, then a user could just make a map, just by clicking.
Có rất nhiều dữ liệu khác khảo sát về giao thông, cũng được đưa ra bởi chính phủ Anh, và bởi vì họ tạo ra nó dựa trên những dữ liệu liên kết tiêu chuẩn nên người dùng có thể tạo ra bản đồ bằng cách click chuột.
Does this data affect things? Well, let's get back to 2008. Look at Zanesville, Ohio. Here's a map a lawyer made. He put on it the water plant, and which houses are there, which houses have been connected to the water. And he got, from other data sources, information to show which houses are occupied by white people. Well, there was too much of a correlation, he felt, between which houses were occupied by white people and which houses had water, and the judge was not impressed either. The judge was not impressed to the tune of 10.9 million dollars. That's the power of taking one piece of data, another piece of data, putting it together, and showing the result.
Những dữ liệu đó tạo ra ảnh hưởng gì không? Hãy quay trở lại năm 2008. Nhìn vào Zanesville, Ohio. Đây là bản đồ một luật sư làm, đặt tại nhà máy nước để biết trong những hộ ở đây, những hộ nào đã có đường nước dẫn tới? Và anh ấy, từ một nguồn dữ liệu khác, có thông tin về những hộ nào là của người da trắng. Thế là, anh ấy cảm thấy có một sự liên quan bất thường, giữa những ngôi nhà của người da trắng và những ngôi nhà có nước, và vị thẩm phán cũng cảm thấy không hài lòng. Với khoản tiền lên đến 10.9 triệu dollars. Đó là sức mạnh của việc lấy một phần dữ liệu này, rồi một phần dữ liệu khác, ghép chúng lại, và trình diễn kết quả.
Let's look at some data from the U.K. now. This is U.K. government data, a completely independent site, Where Does My Money Go. It allows anybody to go there and burrow down. You can burrow down by a particular type of spending, or you can go through all the different regions and compare them. So, that's happening in the U.K. with U.K. government data.
Bây giờ hãy nhìn qua những dữ liệu từ Anh. Nó là dữ liệu của chính phủ, một trang hoàn toàn độc lập, Tiền của tôi đã đi đâu, (Where Does My Money Go) cho phép mọi người truy cập và tra cứu trong đó. Bạn có thể tra cứu theo từng loại chi tiêu hoặc là tìm hiểu tất cả những khu vực khác nhau, và so sánh chúng. Vậy là, đó là những gì xảy ra ở UK, với dữ liệu của chính phủ UK.
Yes, certainly you can do it over here. Here's a site which allows you to look at recovery spending in California. Take an arbitrary example, Long Beach, California, you can go and have a look at what recovery money they've been spending on different things such as energy.
Vâng, bạn hoàn toàn có thể làm điều đó tại đây. Đây là trang web cho phép xem xét về số tiền phục hồi kinh tế tại California. Lấy một ví dụ bất kỳ, như tại Long Beach, California, bạn có thể đến và xem xét những khoản nào họ đã và đang chi cho những mục đích khác nhau ví dụ như năng lượng.
In fact, this is the graph of the number of data sets in the repositories of data.gov, and data.gov.uk. And I'm delighted to see a great competition between the U.K. in blue, and the U.S. in red.
Thực tế, có một biểu đồ về số lượng tập dữ liệu trong kho data.gov và data.gov.uk. Và tôi hào hứng được xem sự cạnh tranh giữ nước Anh với màu xanh, và nước Mỹ với màu đỏ.
How can you use this stuff? Well, for example, if you have lots of data about places you can take, from a postcode -- which is like a zip plus four -- for a specific group of houses, you can make paper, print off a paper which has got very, very specific things about the bus stops, the things specifically near you.
Bạn có thể sử dụng công cụ này thế nào? Ví dụ, nếu bạn có rất nhiều dữ kiện về nơi chốn bạn có thể lấy nó, từ mã vùng, giống như là zip code cộng 4, cho một nhóm hộ dân, bạn có thể viết bài, in một bài về một chủ đề rất cụ thể về các trạm xe bus, về thứ gần kề với bạn.
On a larger scale, this is a mash-up of the data which was released about the Afghan elections. It allows you to set your own criteria for what sort of things you want to look at. The red circles are polling stations, selected by your criteria. And then you can select also other things on the map to see what other factors, like the threat level. So, that was government data.
Và với quy mô lớn hơn, đây là một mash-up của những dữ liệu được công bố về cuộc bỏ phiếu ở Afghanistan. Nó cho phép bạn đặt ra những tiêu chí cho những thứ bạn muốn xem xét. Vòng tròn màu đỏ là những điểm bỏ phiếu, được lọc ra theo tiêu chí bạn chọn. Và sau đó bạn có thể chọn những thứ khác trên bản đồ để quan sát những yếu tố khác như là mức độ ảnh hưởng. Vậy đó là dữ liệu từ chính phủ.
I also talked about community-generated data -- in fact I edited some. This is the wiki map, this is the Open Street Map. "Terrace Theater" I actually put on the map because it wasn't on the map before TED last year. I was not the only person editing the open street map. Each flash on this visualization -- put together by ITO World -- shows an edit in 2009 made to the Open Street Map. Let's now spin the world during the same year. Every flash is an edit. Somebody somewhere looking at the Open Street Map, and realizing it could be better. You can see Europe is ablaze with updates. Some places, perhaps not as much as they should be.
Tôi cũng muốn nói về dữ liệu tạo ra bởi cộng đồng đó là bản đồ wiki, là bản đồ mở. Rạp hát Terrace, tôi đã xác định nó trên bản đồ bởi vì nó không có ở đó trước hội nghị TED năm ngoái. Tôi không phải là người duy nhất bổ sung vào bản đồ mở. Mỗi ánh chớp trong minh họa này được tạo ra bởi ITO World cho thấy những bổ sung trong năm 2009 đối với bản đồ mở đường phố. Bây giờ hãy xem thế giới trong năm nay. Mỗi ánh chớp là một lần chỉnh sửa. Một người nào đó ở một nơi nào đấy xem bản đồ mở, và nhận thấy rằng có thể làm cho nó tốt hơn. Bạn có thể thấy châu Âu sáng rực rỡ với những thay đổi. Ở một vài nơi, lại không có nhiều những thay đổi.
Here focusing in on Haiti. The map of Port au-Prince at the end of 2009 was not all it could be, not as good as the map of California. Fortunately, just after the earthquake, GeoEye, a commercial company, released satellite imagery with a license, which allowed the open-source community to use it. This is January, in time lapse, of people editing ... that's the earthquake. After the earthquake, immediately, people all over the world, mappers who wanted to help, and could, looked at that imagery, built the map, quickly building it up.
Bây giờ hãy tập trung vào Haiti. Bản đồ của Port au-Prince ở phía cuối cùng của năm 2009 không đầy đủ các chi tiết, không được tốt như bản đồ của California. May mắn là ngay sau trận động đất, GeoEye, một công ty thương mại, công bố hình ảnh từ vệ tinh với bản quyền cho phép những cộng đồng mã nguồn mở sử dụng nó. Đây là khoảng thời gian tháng 1, người ta đang chỉnh sửa, đó là vụ động đất. Chỉ sau trận động đất, ngay lập tức mọi người trên khắp thế giới, những người muốn giúp đỡ đối chiều với hình ảnh, xây dựng nên bản đồ, xây dựng rất nhanh chóng.
We're focusing now on Port-au-Prince. The light blue is refugee camps these volunteers had spotted from the [satellite images]. So, now we have, immediately, a real-time map showing where there are refugee camps -- rapidly became the best map to use if you're doing relief work in Port-au-Prince. Witness the fact that it's here on this Garmin device being used by rescue team in Haiti.
Chúng ta đang tập trung vào Port au-Prince. Màu xanh dương là trại tị nạn mà những người tình nguyện thấy được từ trên không. Vậy, bây giờ chúng ta có, một bản đồ thực sự hiển thị vị trí những trại tị nạn, nhanh chóng trở thành bản đồ tốt nhất để dùng nếu bạn đang hoạt động từ thiện ở Port au-Prince. Chứng kiến sự thật rằng tại đây máy Garmin (GPS) được sử dụng bởi đội cứu hộ.
There's the map showing, on the left-hand side, that hospital -- actually that's a hospital ship. This is a real-time map that shows blocked roads, damaged buildings, refugee camps -- it shows things that are needed [for rescue and relief work].
Và Haiti, có một bản đồ hiển thị ở phía bên trái, những bệnh viện, chính xác là bệnh viện trên tàu. Đây là bản đồ thời gian thực hiển thị những con đường bị chặn những tòa nhà đổ nát, trại tị nạn. Nó hiển thị thứ mà bạn cần.
So, if you've been involved in that at all, I just wanted to say: Whatever you've been doing, whether you've just been chanting, "Raw data now!" or you've been putting government or scientific data online, I just wanted to take this opportunity to say: Thank you very much, and we have only just started! (Applause)
Vậy, nếu bạn đã tham gia vào những chuyện đó, Tôi chỉ muốn nói bất cứ điều gì bạn đang làm, dù cho bạn đang lập biểu đồ từ dữ liệu thô ngay bây giờ, hay bạn đang đăng dữ liệu chính phủ, khoa học online, Tôi muốn nhân cơ hội này để bày tỏ lời cám ơn chân thành, và chúng ta mới chỉ bắt đầu thôi. (Vỗ tay)