Picture this: you’re working a slow shift in a hotel lobby when someone hurriedly approaches the front desk. They found a lost wallet around the corner, but they’re in a rush and don’t have time to follow up. They ask if you can handle it and then run off. Looking at the wallet you see it contains a key, a grocery list, about $13, and three business cards with a name and email you assume belong to the wallet’s owner. So, what do you do?
Įsivaizduokite: dirbate viešbučio fojė ir vidury ramios pamainos kažkas paskubomis prieina prie jūsų. Paduoda pamestą piniginę, rastą už kampo, bet žmogus skuba ir neturi laiko pats ieškoti savininko. Tad paklausia, ar jūs galite tuo pasirūpinti, ir nubėga. Apžiūrėję piniginę, matote viduje raktą, pirkinių sąrašą, 13 dolerių ir tris vizitines korteles su vardu ir el. pašto adresu. Manote, kad jos priklauso piniginės savininkui. Taigi, ką darytųmėte?
Between 2013 and 2016, over 17,000 front-desk workers around the globe were faced with this choice, becoming unwitting participants in a massive study of honesty. And the results surprised top economists and the researchers running the experiment. But to understand what these groups were expecting, we need to spend a little time defining honesty.
Nuo 2013 iki 2016 metų daugiau nei 17 000 viešbučio registratorių susidūrė su šiuo pasirinkimu, tapę nesąmoningais didžiulio sąžiningumo tyrimo dalyviais. Rezultatai nustebino įtakingiausius ekonomistus ir tyrinėtojus. Bet tam, kad suprasti, ko jie tikėjosi, turime apibrėžti sąžiningumo sąvoką.
We typically think of honesty in terms of actively telling the truth in our interpersonal relationships. But in fact, every healthy society relies on a shared foundation of honesty. Using public services, making business transactions, and deciding government policies requires a baseline expectation of honesty from our fellow citizens. Because of this, understanding what drives honesty is a vital research subject for economists, psychologists, and sociologists. Unfortunately, honesty can be difficult to investigate when people know they’re being watched. So, researchers have come up with clever ways to analyze this behavior outside the lab. And this global study by the universities of Michigan, Utah, and Zurich sought to answer an important question: will people engage in opportunistic behavior when there’s little-to-no chance of being caught?
Dažniausiai manome, jog sąžiningumas – tai tiesos sakymas tarpasmeniniuose santykiuose. Iš tikrųjų, kiekviena sveika visuomenė remiasi bendru sąžiningumo pagrindu. Viešojo transporto naudojimas, verslo sandorių sudarymas ir valdžios sprendimų priėmimas reikalauja sąžiningumo iš mūsų bendrapiliečių. Dėl to, supratimas apie tai, kas skatina sąžiningumą yra esminė ekonomistų, psichologų ir sociologų tyrimo tema. Deja, gali būti sunku ištirti sąžiningumą, kai žmonės žino, kad yra stebimi. Taigi, tyrinėtojai sugalvojo gudrių būdų, kaip ištirti šį elgesį už laboratorijos sienų. Šis visuotinis tyrimas parengtas Mičigano, Jutos ir Ciuricho universitetų siekia atsakyti į vieną svarbų klausimą: ar žmonės imsis oportunistinio elgesio, jei tikimybė būti pagautam bus labai maža, arba jos visai nebus?
In what became known as the Lost Wallet Test, 13 research assistants traveled to 355 cities in 40 different countries, recreating the same scenario in hotels, banks, public offices, and various cultural establishments. The clear wallets ensured participants could see their contents, half of which contained a key, grocery list, and business cards, while the other half also included the equivalent of roughly 13 US dollars. The researchers believed the money would discourage honesty. Specifically, they thought participants’ self-interest would overpower two competing factors: their altruistic desire not to harm the wallet’s owner, and their desire to maintain a positive self-image. Regarding self-image, we generally like to think of ourselves as good and honest. But studies have found people are often able to let themselves off the hook for stealing small amounts of money. As for harming the wallet's owner, the victim of their crime would be abstract. They'd never met this person, and since the wallet had come from another location, it seemed unlikely they ever would.
Šiame tyrime, pavadintame Pamestos piniginės tyrimu, 13 tyrimo asistentų nukeliavo į 335 miestus 40-tyje skirtingų šalių. Jie atkurė tą patį scenarijų bankuose, viešbučiuose, viešosiose įstaigose ir įvairiose kultūros įstaigose. Perregimos piniginės užtikrino, kad dalyviai galėjo matyti, kas yra viduje. Pusėje iš jų buvo raktas, pirkinių sąrašas ir vizitinės kortelės. Kitose dar buvo pinigai, atitinkantys maždaug 13 amerikietiškų dolerių. Tyrinėtojai manė, jog pinigai atgrasys sąžiningumą. Konkrečiau, jie manė, kad dalyvių savanaudiškumas nugalės du konkuruojančius faktorius: altruistinį norą nepadaryti žalos piniginės savininkui ir norą išlaikyti teigiamą savęs įvaizdį. Dažniausiai mėgstame manyti, jog esame geri ir sąžiningi. Tačiau tyrimai atskleidė, kad žmonės dažnai susigundo pavogti mažas pinigų sumas. Kalbant apie žalą piniginės savininkui, jų nusikaltime nukentėjusysis yra neapibrėžtas. Jie niekada nesutiko šio žmogaus, ir, kadangi piniginė atsidaro iš kitur, mažai tikėtina, kad kada nors sutiks.
For these reasons, researchers expected money-filled wallets to be reported less often, and the 279 economists they surveyed agreed. But to their surprise, the study found the exact opposite. While only 46% of cash-free wallets were reported, 61% of cash wallets were called in. This pattern held true across the globe, regardless of the participants’ age, gender, or whether they were being observed during the wallet drop-off. And when researchers tried increasing the temptation to be dishonest with wallets containing nearly $100, the results surprised them again. People reported 72% of these big money wallets.
Dėl to, tyrėjai tikėjosi mažiau pranešimų apie pinigines su pinigais viduje. 279 apklausti ekonomistai su tuo sutiko. Vis dėlto, jų nuostabai, tyrimas parodė visiškai priešingą rezultatą. Buvo pranešta tik apie 46% piniginių be grynųjų pinigų ir apie 61% piniginių su grynaisiais. Ši tendencija išsilaikė visame pasaulyje, nepaisant dalyvių amžiaus, lyties ir nepaisant to, ar žinojo, kad buvo stebimi. Kai tyrinėtojai bandė paskatinti nesąžiningumą ir įdėjo į pinigines po 100 dolerių, rezultatai vėl juos nustebino. Žmonės pranešė apie 72% šių piniginių.
There are a lot of theories for why honesty goes up as the wallet becomes more valuable. The $100 wallet certainly increases self-interest. But in international follow-up surveys, people reported that taking larger sums of money felt more like theft, making it harder to maintain a positive self-image. It’s also possible that when the financial stakes are higher, so is the perceived harm to the wallet’s owner. Others have suggested that our commitment to honesty could be altered in professional settings, meaning participants might have acted differently outside the office.
Yra daug teorijų, kodėl sąžiningumas auga, didėjant piniginės vertei. Piniginė su 100 dolerių vienareikšmiškai paskatina savanaudiškumą. Bet tolesniuose tarptautiniuose tyrimuose žmonės atskleidė, jog didesnių sumų pasisavinimas jautėsi kaip vagystė. Todėl buvo sunkiau išlaikyti gerą savęs įvaizdį. Įmanoma, kad, kuo didesnė pinigų suma, tuo didesnė suvokiama žala savininkui. Kiti pasiūlė, kad pareiga būti sąžiningam gali būti paveikta darbo aplinkos. Gali būti, jog žmonės elgtųsi kitaip už darbo vietos ribų.
Still, this result suggests that self-interest might not be as powerful as we often think. Seeing yourself as an honest person can motivate you to be an honest person. And by modeling this behavior and celebrating it and others, we can help create an honest society we can all rely on.
Visgi, šie rezultatai parodo, kad savanaudiškumas gali būti ne toks galingas, kaip manome. Matydami save sąžiningais žmonėmis galime motyvuoti save tokiais būti. Parodydami sąžiningo elgesio pavyzdį ir jį aukštindami kituose, galime padėti sukurti sąžiningą visuomenę, kuria visi galime pasitikėti.