If I told you not to press this big red button, what would you do? For many people, there’s no greater motivation to do something than being told they can’t. So, what is it about being told “no” that triggers this response?
Kad bih vam rekao da ne pritisnete ovaj veliki crveni gumb, što biste učinili? Za mnoge ljude, nema veće motivacije da naprave nešto od zabrane. Pa, što to ima u govorenju “ne” da rezultira takvim odgovorom?
One of the most enduring explanations for this behavior is what psychologists call reactance theory. Reactance is a motivational state that occurs when people feel their freedom is being threatened, and it compels them to take actions they see as restoring that freedom. Sometimes this emerges as general frustration or direct argument, but the most straightforward response is to simply do the thing they were told not to. This behavior plays out in public spaces, like when people ignore health campaigns they perceive as overbearing, and in private spaces, like parent-child relationships. However, there are situations where something being forbidden actually makes it less tempting.
Jedno od najdugotrajnijih objašnjenja za ovo ponašanje je, kako je psiholozi nazivaju, teorija reaktancije. Reaktancija je stanje motivacije do kojeg dolazi tako što ljudi osjećaju da im je sloboda ugrožena te su primorani reagirati kako bi povratili tu slobodu. Ponekad, to izlazi na površinu kao općenita frustracija ili izravna rasprava, međutim, najizravniji odgovor je da samo naprave onu stvar koja im je zabranjena. Ovo ponašanje viđa se na javnim mjestima kada ljudi ignoriraju zdravstvene kampanje koje smatraju zapovjedničkima ili u privatnim trenucima, poput odnosa roditelja i djece. Međutim, postoje situacije u kojima činjenica da je nešto zabranjeno zapravo umanjuje primamljivost.
In 1972, psychologists at the University of Colorado wanted to know if a romantic relationship facing parental disapproval was more likely to strengthen or crumble under the pressure. To answer this question, they surveyed 140 couples, varying widely in measures of happiness, but all fairly serious in terms of commitment. Only some couples reported perceived parental opposition to their relationship over the study’s six-month period. But those that did also reported a steady increase in love for one another.
1972., psiholozi na Sveučilištu u Coloradu htjeli su saznati imaju li romatične veze suočene s neodobravanjem roditelja veću šansu ojačati ili se slomiti pod pritiskom. Kako bi odgovorili na to pitanje, anketirali su 140 parova naširoko varirajući u razini sreće ali uglavnom ozbiljni u smislu odanosti. Samo neki parovi prijavili su opaženo protivljenje roditelja svojim vezama kroz šestomjesečni period istraživanja. Ipak, oni koji jesu također su prijavili stalni rast ljubavi jedan za drugoga.
The researchers named this trend the Romeo and Juliet Effect after literature’s most famous forbidden lovers and concluded that the results were largely motivated by reactance. But in the decades since this publication, most follow-up studies have suggested the opposite is true. In fact, the long-term success of a romantic relationship can be predicted by the perceived approval or disapproval of the couple’s friends and family. This trend is known as the Social Network Effect.
Istraživači su taj trend nazvali Romeov i Julijin učinak po literaturi najpoznatijeg zabranjenog para te zaključili da je na rezultate uvelike utjecala reaktancija. Ipak, desetljećima prije objavljivanja većina kontrolnih istraživanja zaključuje upravo suprotno. Ustvari, dugoročni uspjeh romantične veze može biti uvjetovan opaženim odobravanjem ili protivljenjem njihovih prijatelja i obitelji. Ovaj trend poznat je kao Učinak društvene mreže.
So why doesn’t reactance win out over the Social Network Effect? You might think it’s because we value our existing relationships over our potential relationships. But in most cases, disapproving friends and family are just voicing negative opinions or passively not supporting a relationship. It’s rarely a dramatic choice of us or them. And when it comes to parents, most people with good relationships with their parents feel they can ignore their parent’s advice without serious consequences, while people with bad parental relationships often don’t care what they think anyway.
Pa zašto onda reaktancija ne prevlada u odnosu na Učinak društvene mreže? Moguće da mislite zato što cijenimo naše trenutne veze više nego potencijalne veze. Međutim, u većini slučajeva, prijatelji i obitelj koji se protive samo izražavaju negativna mišljenja ili pasivno ne podržavaju vezu. Rijetko je to dramatični odabir između nas ili njih. Pa, kad su roditelji u pitanju većina ljudi koji imaju dobar odnos s roditeljima misle da mogu ignorirati njihov savjet bez ozbiljnih posljedica dok ljude koji imaju loš odnos s roditeljima često svejedno nije briga što oni misle.
So if disapproved relationships are more likely to fail, does this mean we’re not willing to fight to date who we want? Well, it might vary from person to person. One theory is that there’s actually two types of reactance: defiant reactance, which is impulsively doing the opposite of what we’re told, and independent reactance, which reflects our deeper desire to make our own choices. For example, if you tell someone with high defiant reactance to lower their voice, they’ll probably start shouting. Whereas someone with high independent reactance is more likely to simply ignore the request and do what they believe is appropriate. So when it comes to relationship disapproval, a defiant person might respond by pursuing their romance in secret, but that doesn’t change how the group’s opinion negatively impacts their relationship. Conversely, someone with a particularly independent personality might be capable of ignoring their friends’ concerns and loving whomever they want.
Stoga, ako osuđivane veze imaju veće šanse za propast, znači li to da se nismo spremni boriti da izlazimo s kim želimo? Pa, to može varirati od osobe do osobe. Jedna teorija je da postoje ustvari dvije vrste reaktancije: prkosna reaktancija, odnosno poriv da činimo suprotno onomu što nam je rečeno te samostalna rektancija koja prikazuje naše najdublje želje za donošenjem vlastitih odluka. Primjerice, ako kažete nekome sa visokom prkosnom reaktancijom da tiše govori najvjerojatnije će početi vikati. Dok će netko sa visokom samostalnom reaktancijom prije samo ignorirati zahtjev te napraviti ono što misli da je primjereno. Pa, kada dođe do osuđivanja veze prkosna osoba reagirala bi održavanjem veze u tajnosti, ali to ne mijenja kako grupno mišljenje negativno utječe na njihovu vezu. Suprotno, netko sa osobito samostalnom osobnošću sposoban je ignorirati zabrinute prijatelje te voljeti koga god želi.
The idea of defiant and independent reactance is fairly new, and researchers are still working to uncover all the motivations behind the Social Network Effect. But these theories help illuminate the important relationship between reactance and our competing needs for independence and inclusion. How we balance these desires varies across individuals and cultures. But no matter how prone to reactance we may be, our social networks are vital to our sense of identity and well-being. This is especially true in our romantic relationships. Studies have found that support from a few close companions can help buffer against disapproval from others. And most relationships do better once the individuals involved find supportive social networks. This outcome might not seem as romantic as a forbidden love affair, but it’s actually in keeping with the story of Romeo and Juliet, whose embattled relationship couldn't endure the threats of extreme disapproval.
Ideja prkosne i samostalne reaktancije prilično je nova te istraživači još uvijek rade na otkrivanju svih uzroka Učinka društvene mreže. Međutim, ove teorije pomažu razjasniti bitan odnos između reaktancije i naših dvojnih potreba za samostalnost te uključivanjem. Kako balansiramo s tim željama ovisi o pojedincu i kulturi. Međutim, nebitno koliko možemo biti skloni reaktanciji naše društvene mreže bitne su za naš osjećaj identiteta te dobrobiti. To je posebice točno kod naših romantičnih veza. Istraživanja su otkrila da podrška par dobrih prijatelja može umanjiti protivljenje drugih. Tako, većina veza napreduje kada pojedinci uključeni nađu društvenu mrežu podrške. Ovaj rezultat možda se ne čini romantičnim poput zabranjene ljubavne veze, ali zapravo, držanje priče o Romeu i Juliji čija borbena veza nije mogla opstati zbog snažnog protivljenja.