Rejection hurts. It’s incredibly painful to feel like you’re not wanted— and we do mean painful. fMRI studies have found that rejection elicits brain activity in multiple neural regions that process physical pain. And the language we use to describe rejection mirrors this experience. Researchers recorded over a dozen languages that relate rejection to being hurt, using terms like “crushed” or “broken-hearted.” So why does rejection trigger such a strong response, and is there any way to cope with this unique kind of pain?
Bị hắt hủi thật tổn thương. Thật đau đớn khi cảm thấy như không ai muốn chúng ta— ý chúng tôi là thực sự đau đớn. Nghiên cứu fMRI đã tìm ra rằng bị hắt hủi kích hoạt hoạt động não bộ ở một số khu vực thần kinh xử lí nỗi đau về thể chất. Và ngôn ngữ chúng ta sử dụng để diễn tả sự hắt hủi phản ánh trải nghiệm này. Những nhà nghiên cứu đã ghi chép nhiều từ ngữ gắn liền sự hắt hủi với bị tổn thương, những từ ngữ như “bị giày xé” hay ” tan nát con tim”. Vậy tại sao sự hắt hủi lại gây ra một phản ứng mạnh mẽ như vậy, và liệu có một cách nào đó để đối mặt với nỗi đau đặc biệt này?
Psychologists often describe rejection as what happens when we perceive that others don’t value having social connections with us. This could occur when we’re abandoned by a romantic partner, excluded from a group, or outright discriminated against. But it’s worth noting that these interpersonal rejections have a social element that distinguishes them from not getting a job. In these experiences, we perceive that the rejecting party undervalues our relationship. And while the pain of rejection often increases the more we value a relationship, even rejections by relative strangers can hurt our feelings.
Các nhà tâm lí học thường tả sự hắt hủi như những gì xảy ra khi ta nhận thấy người khác không trân trọng mối quan hệ xã hội với chúng ta. Điều này có thể xảy ra khi chúng ta bị bỏ rơi bởi người yêu, tách biệt khỏi một hội nhóm, hay bị phân biệt đối xử. Nhưng cũng cần lưu ý rằng sự hắt hủi giữa những cá nhân có một yếu tố xã hội khiến chúng khác biệt so với việc không nhận được việc làm. Trong những trải nghiệm này, chúng ta cho rằng nhóm người từ chối đánh giá thấp mối quan hệ của chúng ta. Và nỗi đau bị hắt hủi càng tăng khi chúng ta càng đề cao mối quan hệ, thậm chí sự hắt hủi từ những người tương đối lạ lẫm cũng khiến chúng ta tổn thương.
This might seem like an overreaction, but just as bodily pain warns us about perceived threats to our physical well-being, hurt feelings warn us about perceived threats to our social well-being. Some behavioral psychologists argue this warning system developed when our prehistoric ancestors lived in small clans and depended on everyone they knew for survival. These humans may have evolved to perceive rejection from anyone as a potential threat to their safety. It’s impossible to confirm this kind of evolutionary theory, but wherever this warning system came from, it doesn't include instructions for how to process this intense emotional experience. So, the next time you’re feeling rejected, try asking yourself these questions.
Điều này dường như là phản ứng thái quá, nhưng cũng như cơn đau cảnh báo ta về các mối đe dọa tiềm tàng tới sức khỏe thể chất của mình, cảm giác tổn thương cảnh báo ta về mối nguy tiềm tàng đối với đời sống xã hội. Một số nhà tâm lí học hành vi cho rằng hệ thống cảnh báo này phát triển từ khi tổ tiên tiền sử của chúng ta sống theo thị tộc nhỏ và phụ thuộc vào những người họ quen biết để tồn tại. Họ đã dần nhìn nhận sự hắt hủi từ bất cứ ai như một mối đe dọa tới an nguy của họ. Xác thực giả thuyết tiến hóa như trên là không thể, nhưng dù hệ thống cảnh cáo này đến từ đâu, nó không bao gồm hướng dẫn cách xử lí với trải nghiệm cảm xúc mãnh liệt này. Vậy nên, lần sau khi cảm thấy bị hắt hủi, hãy hỏi bản thân một số câu hỏi sau.
The first thing to consider is your relationship with the person rejecting you. Is this someone who knows you well and whose opinion you hold dear? Or is it just a loose acquaintance? If it’s the latter, that might help you answer the second question: does this rejection really matter? It can sting when a stranger doesn't laugh at your joke, but it doesn’t make sense to react strongly to a rejection with little impact on your life.
Điều đầu tiên cần xem xét là mối quan hệ giữa bạn và người đã hắt hủi bạn. Đây có phải là người biết rõ về bạn và có quan điểm mà bạn trân trọng không? Hay đó chỉ là sự quen biết thoáng qua? Nếu chỉ là thoáng qua, có thể bạn tìm được câu trả lời cho câu hỏi thứ hai: sự hắt hủi này có thực sự quan trọng? Thật đau nhói khi một người lạ không cười khi bạn đùa, nhưng không hợp lí chút nào nếu bạn phản ứng mạnh mẽ với sự thờ ơ mà có ít ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn.
Of course, brushing off even a minor rejection is easier said than done, since how you perceive yourself also factors into this equation. You likely feel more confident in some circumstances than others, and people tend to be especially sensitive to rejection in situations where they have a low opinion of themselves. So much so, that they even become more likely to misinterpret other people’s neutral reactions as rejections. This is why it can be helpful to both reflect on your self-view and ask yourself if the other person is actually rejecting you. This might seem like an odd question. But you may find that while the other person didn’t treat you as you would have liked, they still value your relationship. In some cases, it's also helpful to consider whether you were expecting more acceptance than was reasonable.
Tất nhiên, nói rũ bỏ dù chỉ một sự hắt hủi nhỏ nhoi dễ hơn làm, vì cách bạn nhìn nhận bản thân cũng là một yếu tố trong vấn đề này. Bạn có thể cảm thấy tự tin trong một số tình huống nhất định và con người có khuynh hướng đặc biệt nhạy cảm với sự hắt hủi trong trường hợp mà họ đánh giá thấp chính bản thân mình. Nhiều lúc đến nỗi họ có thể hiểu lầm rằng những phản ứng trung lập của người khác là sự hắt hủi. Đó là lí do tại sao sẽ hữu ích nếu bạn vừa ngẫm về cái nhìn về bản thân và hỏi bản thân liệu người khác có đang thực sự hắt hủi mình. Đây có vẻ như là một câu hỏi kì lạ. Nhưng bạn có thể nhận ra trong khi người khác không đối xử bạn như cách bạn mong muốn, họ vẫn trân trọng mối quan hệ với bạn. Trong một số trường hợp, cũng rất hữu ích nếu xem xét liệu bạn đang mong đợi sự chấp nhận trên mức hợp lí hay không.
Unfortunately, after asking these questions, you might still conclude that a person close to you doesn’t value your relationship as much as you do. This is a painful realization, but it can help to remember two things. First, this rejection isn't just about you. The other party wants something different from your relationship, and what they want might be unreasonable, unfair, or simply not what you have to give. Second, their rejection isn’t proof that there’s something wrong with you. The pain you’re feeling is just part of a system nudging you to think about your interpersonal relationships. And by reflecting on your behavior, you can find clues to help better understand the rejection and think critically about the relationship you want to have with this person.
Đáng tiếc thay, sau khi tự vấn những câu hỏi này, bạn có thể vẫn cho rằng một người thân thiết không trân trọng mối quan hệ với bạn nhiều như bạn làm. Đó là một sự thức tỉnh đau đớn, nhưng ghi nhớ hai điều có thể giúp. Thứ nhất, sự hắt hủi này không chỉ liên quan tới mỗi bạn. Bên còn lại muốn thứ gì đó khác từ mối quan hệ với bạn, và thứ họ muốn có thể vô lí, bất công hoặc đơn giản là thứ bạn không thể cho họ. Thứ hai, sự hắt hủi từ họ không phải là bằng chứng rằng có gì đó không ổn với bạn. Nỗi đau bạn đang cảm thấy chỉ là một phần của hệ thống đang thúc bạn suy nghĩ về mối quan hệ giữa những cá nhân với nhau của bạn. Và bằng cách suy ngẫm về hành vi của bạn, bạn có thể tìm thấy những manh mối giúp hiểu rõ hơn về sự hắt hủi và suy nghĩ chín chắn về mối quan hệ bạn muốn có với người đó.
Every relationship and rejection is unique. But whatever the specifics, it’s important to remember that you’re never alone in all of this. Everyone deals with rejection throughout their life— even those who seem confident in their belonging. And one of the most common ways to cope with this universal experience is to reconnect with those who already accept you.
Mỗi mối quan hệ và sự hắt hủi đều khác nhau. Những dù sự khác biệt là gì, điều quan trọng là bạn luôn nhớ rằng bạn không bao giờ đơn độc. Ai cũng đối mặt với sự hắt hủi trong cuộc đời họ-- kể cả những người có vẻ vững tin vào chính họ. Và một trong những cách phổ biến nhất để xử lí với trải nghiệm chung này là kết nối với những người đã chấp nhận bạn.