What does it mean for a country to have a healthy economy? What does a healthy economy even look like? Does it look like this? What about like this? Economist Kate Raworth shared a pretty interesting answer to this question on the TED Interview podcast. And it challenges an idea that most economists take for granted.
Що для країни означає мати процвітаючу економіку? І як взагалі процвітаюча економіка виглядає? Процвітаюча економіка виглядає так? Чи так? Економістка Кейт Рейворт цікаво відповіла у подкасті TED Interview. Її відповідь спростовує ідею, яку багато економістів сприймають як належне.
We live— particularly in the West, particularly in the last 150 years— in a society that has a very strong belief that growth is the sign of progress. And to a certain extent, it’s true. We love to see our kids grow. We love to see nature growing in spring. Growth is a wonderful, healthy phase of life.
Насамперед ті, хто живуть на Заході, особливо упродовж останніх 150 років, у суспільстві, що сприймає зростання як прогрес. І якоюсь мірою це правда. Ми любимо спостерігати зростання наших дітей. Ми любимо спостерігати, як зелень зростає навесні. Зростання - це чудовий, здоровий період життя.
But in our economies, it’s like we’ve turned to Peter Pan economics— the economy that never wanted to grow up. It wanted to grow and grow and grow forever. And it becomes this permanent phase.
Проте в нашій економіці, ми ніби перетворилися на економіку Пітера Пена економіку, яка ніколи не хотіла вирости. Вона б хотіла рости, рости й рости вічно. Таким чином, цей зріст є постійною фазою.
But we already know, in our own bodies, in our own lives, that there’s another side to this metaphor of growth that we love so much. If I told you, my friend had gone to the doctor, and the doctor told her she had a growth, that already feels completely different. Because in the space of our own bodies, we know that when something tries to grow endlessly within this healthy, dynamic living whole, it is a threat to the health of the whole, and we do everything we can to stop it.
Але ми уже знаємо, на прикладі наших власних тіл, наших власних життів, що є інша сторона цієї метафори зростання, яку ми так любимо. Якби я сказала вам, що моя подруга ходила до лікаря і лікар сказав їй, що у неї наріст, це вже відчувається зовсім інакше. Тому, що на прикладі наших власних тіл ми знаємо, що коли щось намагається безперервно рости у цьому здоровому, динамічному, живому цілому, це стає загрозою здоров’ю цього цілого, і ми робимо все, що завгодно, аби зупинити це.
But when we step into our economies, for some reason, we think that endless growth is progress. And we are now running into severe problems because we are addicted to endless growth.
Але коли мова заходить про нашу економіку, ми чомусь думаємо, що безперервне зростання - це прогрес. І зараз ми маємо серйозні проблеми, бо ми залежні від безперервного зростання.
Simon Kuznets, he was asked in the 1930s by US Congress to come up, for the first time, with a single number to measure the output of the economy. America could say we produced so many tons of steel and so many bags of grain— but can we add it all together? So they commissioned him to do this and he said, “Yes, I can. I can add it all together in one number.” National income, what we now know as GDP— but he gave it with a caveat. He said the welfare of a nation can scarcely be known from this number, don’t mix it up with welfare, right? Because it tells us nothing about the unpaid caring work of parents, tells us nothing about the value that’s created in communities, because that’s not priced, and it’s a measure of the flow of economic value. It tells us nothing about the living world, the forests, the mines that get run down in order to create this value. But the convenience, the temptation, of this single number was so great that politicians sort of tucked it in their armpit and carried right on. And we ended up in a horse race of pursuing GDP growth.
У 1930-х роках Конгрес США вперше попросив Саймона Кузнеця розробити єдиний показник для вимірювання обсягів виробництва в економіці. Америка могла б сказати, що ми виробили стільки тонн сталі та стільки мішків зерна, але чи можна все звести разом? І так вони доручили йому це і він сказав: “Так, я можу. Я можу звести всі ці дані до одного показника“. Він створив національний дохід, відомий нам як ВВП, однак із застереженням. Він сказав, що навряд добробут населення можна дізнатися з одного показника, не приплітайте сюди добробут, добре? Тому що це число нічого не говорить про неоплачувану турботу батьків, нічого не говорить про цінності, які ми створили, тому що такі речі неоціненні, а це показник економічної цінності. І це нічого не говорить про живий світ, ліси, шахти, які зводяться нанівець, для того, щоб створити цей показник. Але переконливість та спокусливість цього єдиного показника була такою великою що політики, ніби сховали його під пахву і продовжили у тому ж дусі. І так ми опинились у перегонах стимулювання росту ВВП.
The dream is that GDP can keep on increasing, we can have increasing financial returns, but that we can decouple from using Earth’s resources. We can use less carbon and less metals, and minerals and plastics, and we can use less of the Earth’s land surface, and separate these two: ever rising GDP and falling resource use. It’s a fabulous dream; would that it would be true.
Мрія полягає в тому, що ВВП може продовжити зростати, ми можемо збільшувати фінансові доходи, і, натомість, ми можемо відмовитися від використання ресурсів Землі. Ми можемо використовувати менше вуглецю, металів, мінералів та пластику, і ми можемо використовувати менше земної поверхні Землі, і ми можемо розділити: ВВП, що вічно росте та зменшення використання ресурсів. Це казковий сон; якби це було правдою.
We are at a time of climate emergency, of ecosystem collapse. We need to radically reduce our use of Earth’s resources, and we're nowhere close to that.
Ми живемо у час надзвичайної кліматичної ситуації, колапсу екосистеми. Нам потрібно радикально зменшити використання земельних ресурсів, але ми не наблизились до цього ні на йоту.
So I offer it as a compass for 21st century prosperity. And this compass, silly though it sounds, it looks like a doughnut with the hole in the middle.
Тому я пропоную цей показник як компас процвітання 21 століття. І цей компас, як би по-дурному це не звучало, схожий на бублик з отвором посередині.
So imagine from the center of it, humanity’s use of Earth’s resources radiating out from the middle of that picture. So in the hole, in the middle of the doughnut, that is the place where people don’t have enough resources to meet the essentials of life. It’s where people don’t have enough food or health care, or education or housing or gender equality or political voice or access to energy. And we want to leave nobody in that hole. We want to get everybody over a social foundation of well-being, so all people on this planet can lead lives of dignity and opportunity and community. And in low income countries, it absolutely makes sense, yes, let’s see the economy grow in ways that invest in health and education and transport for all. That was a very 20th century project. We're in the 21st century.
Отже, уявіть собі, як людство використовує ресурси Землі знаходячись всередині цієї картини. Отже, в отворі, у середині бублика є місце, де люди не мають достатньо ресурсів для задоволення базових життєвих потреб. Це місця, де люди не мають достатньо їжі, рівня охорони здоров’я, чи освіти, чи житла або гендерної рівності, чи права голосувати або доступу до енергоресурсів. І ми не хочемо нікого лишати в цій дірці від бублика. Ми хочемо, щоб кожен перейшов на соціальну основу добробуту, щоб усі люди на цій планеті могли жити у гідності, можливостях і спільнотах. А у країнах з низьким доходом, це абсолютно логічно. Так, нумо погляньмо як економіка зростає, якщо інвестувати в охорону здоров’я, освіту, транспорт для всіх. Це був реальний проєкт 20-го століття. Ми у 21-му столітті.
We have Earth system scientists who started looking at the impact we were having on the climate, and the loss of soils and acid rain, and the hole in the ozone layer, and the collapse of species. And they said, hang on. We’ve been ignoring our planet. In the growing to meet human needs, we have ignored the fact that we are deeply dependent on this delicately balanced living planet. It’s the only one we know of out there. And when we use Earth’s resources in such a way that we begin to push ourselves beyond the living capacities of this planet, we are literally undermining the life supporting systems on which we depend.
Ми маємо дослідників земної системи, які почали вивчати, як ми впливали на клімат, втрати ґрунтів, кислотний дощ і отвір в озоновому шарі, вимирання видів. І вони сказали: “Зачекайте-но. Ми ігнорували нашу планету. У намаганні задовольнити людські потреби, ми проігнорували факт того, що ми глибоко залежні від цієї тонко збалансованої живої планети. Це єдине, що ми знаємо“. І коли ми використовуємо земельні ресурси таким чином, що починаємо витискати себе за межі життєвих можливостей цієї планети, ми буквально підриваємо життя системи, що нас підтримує і від якої ми залежні.
So, hang on, just as there’s an inner limit of resource use, and we call out poverty and deprivation, there’s an outer limit of humanity’s resource use. That’s ecological degradation. And we are breaking down this planet on which we depend. So there you get the doughnut, you get the inside, which is leave nobody behind in the hole. But don’t overshoot the outer ring either. And so the shape of progress is fundamentally changed. It’s no longer this ever rising line exponential growth, that we hear about in the financial news all the time. It’s balance.
Тому, заждіть-но, поки є внутрішній ліміт використання ресурсів і ми кричимо про бідність та злидні, є зовнішній ліміт використання ресурсів людьми. Це екологічна деградація. І ми руйнуємо планету, від якої залежимо. Отже, коли ви отримуєте бублик, ви всередині, тобто нікого не залишаєте у ньому. Але ви й не виходите за межі зовнішнього кільця. Таким чином, форма прогресу принципово міняється. Це більше не висхідна лінія експоненційного зростання, про яку ми чуємо у фінансових новинах весь час. Це баланс.
To me, a source of real hope is that we deeply understand this at the level of our body. You go to the doctor, the doctor will say, have enough food, but not too much, enough water, oxygen, exercise, sleep, anything you like— have enough, but not too much. Our health lies in balance. And if we can take that metaphor from the human body to the planetary body, we give ourselves a cracking chance of understanding the deep interdependence of our world.
Для мене джерелом справжньої надії є те, що ми глибоко це розуміємо на прикладі власних тіл. Ви йдете до лікаря, і лікар каже: “Їжте, але не переїдайте, майте достатньо води, повітря, вправ, сну, все, що ви любите - майте удосталь, але не занадто. Наше здоров’я криється у балансі. І якщо ми зможемо застосувати цю метафору стосовно нашого тіла до Землі, ми матимемо приголомшливий шанс зрозуміти глибоку взаємозалежність нашого світу.