Today, plastics are everywhere. All of this plastic originated from one small object— that isn’t even made of plastic.
Dziś tworzywa sztuczne są wszędzie. Cały ten plastik wziął się z małego przedmiotu, który nawet nie jest z plastiku.
For centuries, billiard balls were made of ivory from elephant tusks. But when excessive hunting caused elephant populations to decline in the 19th century, billiard balls makers began to look for alternatives, offering huge rewards. So in 1863 an American named John Wesley Hyatt took up the challenge. Over the next five years, he invented a new material called celluloid, made from cellulose, a compound found in wood and straw.
Przez wieki kule bilardowe robiono z kości słoniowej. Ale kiedy w XIX wieku nadmierne polowania spowodowały spadek populacji słoni, producenci kul bilardowych zaczęli szukać alternatyw, oferując ogromne nagrody. W 1863 roku wyzwanie podjął Amerykanin John Wesley Hyatt. W ciągu pięciu lat wynalazł nowy materiał celuloid, wykonany z obecnej w drewnie i słomie celulozy.
Hyatt soon discovered celluloid couldn’t solve the billiard ball problem–– the material wasn’t heavy enough and didn’t bounce quite right. But it could be tinted and patterned to mimic more expensive materials like coral, tortoiseshell, amber, and mother-of-pearl. He had created what became known as the first plastic.
Hyatt odkrył, że celuloid nie rozwiąże problemu kuli bilardowej. Materiał nie był wystarczająco ciężki i nie odbijał się zbyt dobrze. Ale mógł być barwiony i formowany na podobieństwo droższych materiałów, takich jak koral, skorupa żółwia, bursztyn i masa perłowa. Stworzył coś, co znamy jako pierwszy plastik.
The word ‘plastic’ can describe any material made of polymers, which are just the large molecules consisting of the same repeating subunit. This includes all human-made plastics, as well as many of the materials found in living things. But in general, when people refer to plastics, they’re referring to synthetic materials. The unifying feature of these is that they start out soft and malleable and can be molded into a particular shape.
Słowo "plastik" oznacza dowolny materiał z polimerów, dużych cząsteczek złożonych z mniejszych podjednostek. Obejmuje to wszystkie tworzywa sztuczne wytworzone przez człowieka i materiały występujące w organizmach żywych. Jednak kiedy mówimy o plastiku, mamy na myśli materiały syntetyczne. Ich cechami wspólnymi są miękkość, plastyczność i możliwość formowania w dowolne kształty.
Despite taking the prize as the first official plastic, celluloid was highly flammable, which made production risky. So inventors began to hunt for alternatives. In 1907 a chemist combined phenol— a waste product of coal tar— and formaldehyde, creating a hardy new polymer called bakelite. Bakelite was much less flammable than celluloid and the raw materials used to make it were more readily available.
Mimo zdobycia nagrody za pierwsze tworzywo sztuczne celuloid był bardzo łatwopalny, co czyniło produkcję ryzykowną. Wynalazcy zaczęli szukać alternatyw. W 1907 roku chemik połączył fenol, produkt odpadowy smoły węglowej, z formaldehydem, tworząc bakelit, nowy wytrzymały polimer. Bakelit był znacznie mniej łatwopalny niż celuloid, a surowce użyte do jego produkcji były łatwiej dostępne.
Bakelite was only the beginning. In the 1920s, researchers first commercially developed polystyrene, a spongy plastic used in insulation. Soon after came polyvinyl chloride, or vinyl, which was flexible yet hardy. Acrylics created transparent, shatter-proof panels that mimicked glass. And in the 1930s nylon took centre stage— a polymer designed to mimic silk, but with many times its strength. Starting in 1933, polyethylene became one of the most versatile plastics, still used today to make everything from grocery bags, to shampoo bottles, to bulletproof vests.
To był tylko początek. W latach 20. XX wieku naukowcy otrzymali komercyjnie polistyren, gąbczaste tworzywo sztuczne stosowane w izolacji. Wkrótce pojawił się polichlorek winylu, czyli elastyczny, ale wytrzymały winyl. Akryle tworzyły przezroczyste, odporne na stłuczenia panele imitujące szkło. W latach 30. XX wieku w centrum uwagi znalazł się nylon, polimer naśladujący jedwab, ale o wiele większej wytrzymałości. W 1933 roku polietylen stał się jednym z najpowszechniejszych tworzyw sztucznych, używanym do produkcji wszystkiego, od toreb spożywczych przez butelki szamponów po kamizelki kuloodporne.
New manufacturing technologies accompanied this explosion of materials. The invention of a technique called injection-moulding made it possible to insert melted plastics into molds of any shape, where they would rapidly harden. This created possibilities for products in new varieties and shapes— and a way to inexpensively and rapidly produce plastics at scale. Scientists hoped this economical new material would make items that once had been unaffordable accessible to more people.
Nowe technologie produkcji towarzyszyły tej eksplozji materiałów. Wynalezienie techniki zwanej formowaniem wtryskowym umożliwiło wlewanie stopionych tworzyw sztucznych do form o dowolnym kształcie, gdzie mogły szybko stwardnieć. To dało możliwość tworzenia produktów w nowych odmianach i kształtach oraz sposób na niedrogą i szybką produkcję tworzyw sztucznych na dużą skalę. Naukowcy mieli nadzieję, że dzięki nowemu materiałowi zbyt drogie niegdyś przedmioty będą dostępne dla większej liczby osób.
Instead, plastics were pushed into service in World War Two. During the war, plastic production in the United States quadrupled. Soldiers wore new plastic helmet liners and water-resistant vinyl raincoats. Pilots sat in cockpits made of plexiglass, a shatterproof plastic, and relied on parachutes made of resilient nylon.
Tworzywa sztuczne wykorzystano jednak w II wojnie światowej. Ich produkcja w USA wzrosła wtedy czterokrotnie. Żołnierze nosili nowe plastikowe wkładki do hełmów i wodoodporne, winylowe płaszcze przeciwdeszczowe. Piloci siedzieli w kokpitach z nietłukącego się pleksiglasu
Afterwards, plastic manufacturing companies that had sprung up during wartime turned their attention to consumer products. Plastics began to replace other materials like wood, glass, and fabric in furniture, clothing, shoes, televisions, and radios. Versatile plastics opened up possibilities for packaging— mainly designed to keep food and other products fresh for longer. Suddenly, there were plastic garbage bags, stretchy plastic wrap, squeezable plastic bottles, takeaway cartons, and plastic containers for fruit, vegetables, and meat.
i polegali na spadochronach z elastycznego nylonu. Firmy produkujące tworzywa sztuczne, które pojawiły się w czasie wojny, skupiły się na produktach konsumenckich. Tworzywa sztuczne zaczęły zastępować materiały, jak drewno, szkło i tkaniny, w meblach, odzieży, butach, telewizorach i radiach. Wszechstronne tworzywa stworzyły nowe możliwości pakowania, głównie w celu dłuższego zachowania świeżości żywności i innych produktów. Nagle pojawiły się plastikowe worki na śmieci, elastyczne foliowe opakowania, tłoczone plastikowe butelki, kartony na wynos
Within just a few decades, this multifaceted material ushered in what became known as the “plastics century.” While the plastics century brought convenience and cost-effectiveness, it also created staggering environmental problems. Many plastics are made of nonrenewable resources. And plastic packaging was designed to be single-use, but some plastics take centuries to decompose, creating a huge build up of waste.
i plastikowe pojemniki na owoce, warzywa i mięso. W ciągu zaledwie kilku dekad ten różnorodny materiał zapoczątkował "plastikowe stulecie". Chociaż plastikowe stulecie przyniosło wygodę i opłacalność, stworzyło też ogromne problemy środowiskowe. Wiele tworzyw sztucznych powstaje z nieodnawialnych surowców. Takie opakowania zaprojektowano do jednorazowego użytku, ale rozkład niektórych plastików zajmuje setki lat,
This century we’ll have to concentrate our innovations on addressing those problems— by reducing plastic use, developing biodegradable plastics, and finding new ways to recycle existing plastic.
tworząc ogromną ilość odpadów. W tym stuleciu musimy skoncentrować się na rozwiązaniu tych problemów, zmniejszając zużycie plastiku, opracowując biodegradowalne tworzywa sztuczne