The advances that have taken place in astronomy, cosmology and biology, in the last 10 years, are really extraordinary -- to the point where we know more about our universe and how it works than many of you might imagine. But there was something else that I've noticed as those changes were taking place, as people were starting to find out that hmm ... yeah, there really is a black hole at the center of every galaxy. The science writers and editors -- I shouldn't say science writers, I should say people who write about science -- and editors would sit down over a couple of beers, after a hard day of work, and start talking about some of these incredible perceptions about how the universe works.
Postępy jakie uczyniły astronomia, kosmologia i biologia w ciągu ostatnich dziesięciu lat są naprawdę niebywałe -- aż do punktu, w którym wiemy więcej o wszechświecie i o tym jak działa więcej, niż wiele z was mogłoby to sobie wyobrazić. Ale coś innego zwróciło moją uwagę, gdy te zmiany się dokonywały, gdy ludzie zaczynali odkrywać, że hmm... no tak, czarne dziury rzeczywiście są w centrum każdej galaktyki. Piszący i redagujący naukę -- nie powinienem mówić piszący naukę, a raczej piszący o nauce -- oraz redaktorzy siadali przy kilku piwach, po ciężkim dniu pracy i zaczynali rozmowy na temat niektórych z tych nieprawdopodobnych poglądów na to jak działa wszechświat.
And they would inevitably end up in what I thought was a very bizarre place, which is ways the world could end very suddenly. And that's what I want to talk about today. (Laughter) Ah, you laugh, you fools. (Laughter)
I nieuchronnie brnęli do punktu, który uważałem za bardzo dziwaczny, którym były sposoby w jakie świat mógł nagle przestać istnieć. I o tym chciałbym dzisiaj pomówić. (Śmiech) Ach, śmiejcie się, głupcy. (Śmiech)
(Voice: Can we finish up a little early?)
Głos z widowni: Czy możemy skończyć dzisiaj nieco wcześniej?
(Laughter) Yeah, we need the time! Stephen Petranek: At first, it all seemed a little fantastical to me, but after challenging a lot of these ideas, I began to take a lot of them seriously. And then September 11 happened, and I thought, ah, God, I can't go to the TED conference and talk about how the world is going to end. Nobody wants to hear that. Not after this! And that got me into a discussion with some other people, other scientists, about maybe some other subjects, and one of the guys I talked to, who was a neuroscientist, said, "You know, I think there are a lot of solutions to the problems you brought up," and reminds me of Michael's talk yesterday and his mother saying you can't have a solution if you don't have a problem. So, we went out looking for solutions to ways that the world might end tomorrow, and lo and behold, we found them. Which leads me to a videotape of a President Bush press conference from a couple of weeks ago. Can we run that, Andrew?
(Śmiech) Tak, przyda nam się ten czas! Początkowo wszystko to wydało mi się nieco fantastyczne, jednak po zderzeniu się z wieloma z tych pomysłów zacząłem wiele z nich traktować poważnie. I wtedy nastąpił 11 września i pomyślałem, o Boże, nie mogę pójść na spotkanie TED i mówić o tym jak skończy się świat. Nikt nie chce o tym słyszeć. Nie po czymś takim! I to pchnęło mnie do dyskusji z innymi, innymi naukowcami, na być może nieco inne tematy, i jeden z nich, neurolog, powiedział: wiesz, myślę, że jest wiele rozwiązań do problemów, które poruszyłeś, i przypomina mi o wczorajszym wystąpieniu Michaela i o jego matce mówiącej, że bez problemu nie możesz mieć rozwiązania. Zatem wyruszyliśmy na poszukiwania rozwiązań na wiele sposobów w jaki może skończyć się świat, i oto stało się, znaleźliśmy je. Co kojarzy mi się z nagraniem prezydenta Busha z konferencji prasowej sprzed paru tygodni. Czy możemy to pokazać, Andrew?
President George W. Bush: Whatever it costs to defend our security, and whatever it costs to defend our freedom, we must pay it.
Prezydent Bush: "Jakakolwiek jest cena obrony naszego bezpieczeństwa, i jakakolwiek jest cena obrony naszej wolności, musimy ją zapłacić."
SP: I agree with the president. He wants two trillion dollars to protect us from terrorists next year, a two-trillion-dollar federal budget, which will land us back into deficit spending real fast. But terrorists aren't the only threat we face. There are really serious calamities staring us in the eye that we're in the same kind of denial about that we were about terrorism, and what could've happened on September 11.
Zgadzam się z prezydentem. Chce dwóch trylionów dolarów na przyszłoroczną obronę przed terrorystami, dwóch trylionów budżetu federalnego, które wpakują nas bardzo szybko w wydatki deficytowe -- jednak terroryści to nie jedyne zagrożenie. Istnieją naprawdę poważne katastrofy, które przed nami stoją, którym zaprzeczamy tak samo jak niegdyś terroryzmowi i temu co mogło stać się 11 września.
I would propose, therefore, that if we took 10 billion dollars from that 2.13 trillion dollar budget -- which is two one hundredths of that budget -- and we doled out a billion dollars to each one of these problems I'm going to talk to you about, the vast majority could be solved, and the rest we could deal with. So, I hope you find this both fascinating -- I'm fascinated by this kind of stuff, I gotta admit -- to me these are Richard's cockroaches.
I dlatego zaproponowałbym, że gdybyśmy wzięli 10 miliardów z tych 2.13 trylionów dolarów budżetu -- co stanowi jedną -- lub 2/100 tego budżetu -- i wydali po miliardzie dolarów na każdy z problemów, o których będę wam opowiadał -- znakomita większość zostałaby rozwiązana, a z resztą moglibyśmy sobie poradzić. Mam nadzieję, że okaże się to dla was fascynujące -- jestem zafascynowany takimi sprawami, muszę przyznać -- dla mnie to jak karaluchy dla Richarda.
But I also hope, because I think the people in this room can literally change the world, I hope you take some of this stuff away with you, and when you have an opportunity to be influential, that you try to get some heavy-duty money spent on some of these ideas.
Ale mam też nadzieję -- bo uważam, że ludzie z tej sali mogą dosłownie zmieniać świat -- mam nadzieję, że wyniesiecie stąd parę tych rzeczy i kiedy będziecie mieli okazję mieć na to wpływ, to spróbujecie przekazać poważne pieniądze na niektóre z tych pomysłów.
So let's start. Number 10: we lose the will to survive. We live in an incredible age of modern medicine. We are all much healthier than we were 20 years ago. People around the world are getting better medicine -- but mentally, we're falling apart. The World Health Organization now estimates that one out of five people on the planet is clinically depressed. And the World Health Organization also says that depression is the biggest epidemic that humankind has ever faced.
Zacznijmy. Numer 10: Stracimy wolę przetrwania. Żyjemy w niesamowitych czasach współczesnej medycyny; wszyscy jesteśmy dużo zdrowsi niż 20 lat temu. Ludzie na całym świecie dostają coraz lepsze leki -- ale psychicznie, rozpadamy się. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na naszej planecie jedna osoba na pięć jest w klinicznej depresji. I Światowa Organizacja Zdrowia mówi też, że depresja jest największą epidemią z jaką kiedykolwiek zmierzyła się ludzkość.
Soon, genetic breakthroughs and even better medicine are going to allow us to think of 100 as a normal lifespan. A female child born tomorrow, on average -- median -- will live to age 83. Our life longevity is going up almost a year for every year that passes. Now the problem with all of this, getting older, is that people over 65 are the most likely people to commit suicide.
Już niedługo odkrycia genetyki i jeszcze lepsze leki pozwolą nam na myślenie o 100 latach jako normalnej długości życia. Dziecko płci żeńskiej urodzone jutro będzie żyło średnio -- mediana -- 83 lata. Długość naszego życia wzrasta prawie o rok z każdym mijającym rokiem. Problemem w tym całym starzeniu się jest, że ludzie powyżej 65 roku życia są najbardziej skłonni do samobójstw.
So, what are the solutions? We don't really have mental health insurance in this country, and it's -- (Applause) -- it's really a crime. Something like 98 percent of all people with depression, and I mean really severe depression -- I have a friend with stunningly severe depression -- this is a curable disease, with present medicine and present technology. But it is often a combination of talk therapy and pills. Pills alone don't do it, especially in clinically depressed people. You ought to be able to go to a psychiatrist or a psychologist, and put down your 10-dollar copay, and get treated, just like you do when you got a cut on your arm. It's ridiculous.
Jakie więc są rozwiązania? Tak naprawdę nie mamy w tym kraju ubezpieczenia od zdrowia psychicznego, co jest -- (Aplauz) -- jest prawdziwą zbrodnią. Dla około 98 procent wszystkich ludzi z depresją -- I mam na myśli naprawdę głęboką depresję -- mam przyjaciela ze zdumiewająco głęboką depresją -- to uleczalna choroba, przy obecnej medycynie i obecnej technologii. Ale to często połączenie terapii mówionej i tabletek. Same tabletki nie dają rady, szczególnie z ludźmi w klinicznej depresji. Powinno się móc pójść do psychiatry -- albo psychologa -- wyłożyć swoje 10 dolarów dopłaty, i poddać się leczeniu, tak samo, kiedy masz rozciętą rękę. To absurd.
Secondly, drug companies are not going to develop really sophisticated psychoactive drugs. We know that most mental illnesses have a biological component that can be dealt with. And we know just an amazing amount more about the brain now than we did 10 years ago. We need a pump-push from the federal government, through NIH and National Science -- NSF -- and places like that to start helping the drug companies develop some advanced psychoactive drugs.
Po drugie, koncerny farmaceutyczne nie stworzą naprawdę zaawansowanych środków psychoaktywnych. Wiemy, że większość zaburzeń psychicznych ma biologiczną komponentę, z którą można się uporać. I wiemy o mózgu o niebo więcej niż dziesięć lat temu. Potrzebujemy wsparcia od rządu federalnego, poprzez NIH i National Science Foundation, żeby takie placówki zaczęły wspierać firmy farmaceutyczne w rozwijaniu zaawansowanych leków psychoaktywnych.
Moving on. Number nine -- don't laugh -- aliens invade Earth. Ten years ago, you couldn't have found an astronomer -- well, very few astronomers -- in the world who would've told you that there are any planets anywhere outside our solar system. 1995, we found three. The count now is up to 80 -- we're finding about two or three a month. All of the ones we've found, by the way, are in this little, teeny, tiny corner where we live, in the Milky Way. There must be millions of planets in the Milky Way, and as Carl Sagan insisted for many years, and was laughed at for it, there must be billions and billions in the universe. In a few years, NASA is going to launch four or five telescopes out to Jupiter, where there's less dust, and start looking for Earth-like planets, which we cannot see with present technology, nor detect. It's becoming obvious that the chance that life does not exist elsewhere in the universe, and probably fairly close to us, is a fairly remote idea. And the chance that some of it isn't more intelligent than ours is also a remote idea.
Idziemy dalej. Numer dziewięć -- nie śmiejcie się -- najazd obcych na Ziemię. 10 lat temu nie udałoby się znaleźć na świecie astronoma -- a przynajmniej bardzo niewielu -- którzy przyznaliby, że istnieją jakiekolwiek planety gdziekolwiek poza naszym Układem Słonecznym. W 1995 znaleźliśmy trzy, obecnie liczba ta wynosi 80, znajdujemy około dwóch lub trzech każdego miesiąca. Przy okazji, wszystkie znalezione przez nas leżą w małym, drobnym zakątku, w którym żyjemy, w Drodze Mlecznej. Muszą istnieć miliardy planet na Drodze Mlecznej, i jak nalegał przez wiele lat Carl Sagan, i był przez to wyśmiewany, muszą istnieć miliardy i miliardy we Wszechświecie. W ciągu kilku lat NASA wystrzeli cztery lub pięć teleskopów w stronę Jowisza, gdzie jest mniej pyłu, i rozpocznie poszukiwania podobnych do Ziemi planet, których nie możemy dostrzec, ani wykryć, przy pomocy obecnej technologii. Staje się oczywiste, że szansa na nieistnienie życia gdzieś we Wszechświecie, i to najpewniej dosyć blisko nas, to mało prawdopodobny pogląd. I szansa na to, że któreś z nich nie jest bardziej inteligentne od naszego także jest mało prawdopodobne.
Remember, we've only been an advanced civilization -- an industrial civilization, if you would -- for 200 years. Although every time I go to Pompeii, I'm amazed that they had the equivalent of a McDonald's on every street corner, too. So, I don't know how much civilization really has progressed since AD 79, but there's a great likelihood. I really believe this, and I don't believe in aliens, and I don't believe there are any aliens on the Earth or anything like that. But there's a likelihood that we will confront a civilization that is more intelligent than our own.
Pamiętajcie, że jesteśmy zaawansowaną cywilizacją -- cywilizacją industrialną, można powiedzieć -- od 200 lat, jakkolwiek zawsze jestem zdumiony kiedy odwiedzam Pompeje, że oni też mieli odpowiednik McDonald's na każdym rogu ulicy. Zatem nie wiem tak naprawdę jak bardzo cywilizacja rozwinęła się od 79 n.e., ale jest wielce możliwe -- naprawdę w to wierzę, a nie wierzę w kosmitów, ale -- i nie wierzę, że na Ziemi są jacyś kośmici, czy coś takiego. Ale jest prawdopodobieństwo, że napotkamy cywilizację, która będzie bardziej inteligentna od naszej.
Now, what will happen? What if they come to, you know, suck up our oceans for the hydrogen? And swat us away like flies, the way we swat away flies when we go into the rainforest and start logging it. We can look at our own history. The late physicist Gerard O'Neill said, "Advanced Western civilization has had a destructive effect on all primitive civilizations it has come in contact with, even in those cases where every attempt was made to protect and guard the primitive civilization." If the aliens come visiting, we're the primitive civilization.
Zatem, co się stanie? Co jeśli przyjadą, żeby, wiecie, wyssać nasze oceany dla wodoru? I będą odganiać nas jak muchy, w podobny sposób jak my odganiamy muchy kiedy wkraczamy do lasów deszczowych i zaczynamy je wycinać. Możemy spojrzeć na naszą własną historię -- świętej pamięci fizyk Gerard O'Neill powiedział: "Postęp zachodniej cywilizacji miał destruktywny wpływ na wszystkie prymitywne cywilizacje, z którymi się zetknął, nawet w tych przypadkach, gdzie podjęto wszelkie starania, by uchronić i strzec owej cywilizacji prymitywnej." Przy wizycie kosmitów, jesteśmy cywilizacją prymitywną.
So, what are the solutions to this? (Laughter) Thank God you can all read! It may seem ridiculous, but we have a really lousy history of anticipating things like this and actually being prepared for them. How much energy and money does it take to actually have a plan to negotiate with an advanced species?
Zatem jakie są na to rady? (Śmiech) Dzięki Bogu, umiecie czytać! Może się to wydawać śmieszne, ale mamy naprawdę kiepską historię przewidywania takich spraw i bycia faktycznie na nie przygotowanymi. Ile faktycznie energii i pieniędzy kosztuje posiadanie planu negocjacji z zaawansowanymi gatunkami?
Secondly -- and you're going to hear more from me about this -- we have to become an outward-looking, space-faring nation. We have got to develop the idea that the Earth doesn't last forever, our sun doesn't last forever. If we want humanity to last forever, we have to colonize the Milky Way. And that is not something that is beyond comprehension at this point. (Applause) It'll also help us a lot, if we meet an advanced civilization along the way, if we're trying to be an advanced civilization. Number eight --
Po drugie, i usłyszycie ode mnie więcej na ten temat -- musimy stać się patrzącym naprzód, zdolnym do lotów kosmicznych narodem. Musimy oswoić się z myślą, że Ziemia nie będzie trwać wiecznie, nasze Słońce nie będzie trwać wiecznie -- jeśli chcemy, żeby ludzkość trwała wiecznie, musimy skolonizować Drogę Mleczną. I to nie jest coś co jest w tym momencie poza zasięgiem. (Aplauz) Bardzo pomoże nam także to, że spotkamy po drodze zaawansowaną cywilizację, jeśli staramy się być zaawansowaną cywilizacją. Numer osiem --
(Voice: Steve, that's what I'm doing after TED.) (Laughter) (Applause)
Głos z widowni: Steve, to jest to co robię po TED. (Śmiech i Oklaski)
SP: You've got it! You've got the job.
Załapałeś! Masz pracę.
Number eight: the ecosystem collapses. Last July, in Science, the journal Science, 19 oceanographers published a very, very unusual article. It wasn't really a research report; it was a screed. They said, we've been looking at the oceans for a long time now, and we want to tell you they're not in trouble, they're near collapse. Many other ecosystems on Earth are in real, real danger. We're living in a time of mass extinctions that exceeds the fossil record by a factor of 10,000. We have lost 25 percent of the unique species in Hawaii in the last 20 years. California is expected to lose 25 percent of its species in the next 40 years. Somewhere in the Amazon forest is the marginal tree. You cut down that tree, the rain forest collapses as an ecosystem. There's really a tree like that out there. That's really what it comes to. And when that ecosystem collapses, it could take a major ecosystem with it, like our atmosphere. So, what do we do about this? What are the solutions?
Numer osiem: Upadek ekosystemu. Ubiegłego czerwca w "Science", magazynie "Science", 19 oceanografów opublikowało bardzo, bardzo nietypowy artykuł -- nie był to tak naprawdę naukowy raport, był to elaborat. Powiedzieli, obserwowaliśmy oceany już od długiego czasu, i chcemy wam powiedzieć, że nie są w tarapatach, są bliskie rozpadu. Wiele innych ekosystemów na Ziemi jest naprawdę, naprawdę zagrożonych. Żyjemy w czasach masowego wymierania, które przewyższa zapis kopalny 10'000 razy. Straciliśmy 25 procent unikalnych gatunków Hawajskich w ciągu ostatnich 20 lat, przewiduje się, że Kalifornia straci 25 procent swoich gatunków w ciągu kolejnych 40 lat. Gdzieś w Puszczy Amazońskiej jest drzewo graniczne. Ścinasz to drzewo, las deszczowy załamuje się jako ekosystem. Naprawdę jest tam takie drzewo. Do tego to się sprowadza. I kiedy ten ekosystem upada, może pociągnąć za sobą główny ekosystem, taki jak nasza atmosfera. Zatem co możemy z tym zrobić? Jakie są rozwiązania?
There is some modeling of ecosystems going on now. The problem with ecosystems is that we understand them so poorly, that we don't know they're really in trouble until it's almost too late. We need to know earlier that they're getting in trouble, and we need to be able to pump possible solutions into models. And with the kind of computing power we have now, there is, as I say, some of this going on, but it needs money. National Science Foundation needs to say -- you know, almost all the money that's spent on science in this country comes from the federal government, one way or another. And they get to prioritize, you know? There are people at the National Science Foundation who get to say, this is the most important thing. This is one of the things they ought to be thinking more about.
Odbywa się obecnie pewne modelowanie ekosystemów. Problem z ekosystemami polega na tym, że rozumiemy je tak słabo, że nie wiemy, że są w tarapatach, dopóki nie jest już prawie za późno. Musimy wiedzieć wcześniej, że popadają w kłopoty, i musimy być zdolni wtłaczać możliwe rozwiązania w modele. I z rodzajem mocy obliczeniowej, którą dysponujemy -- coś z tego, tak jak mówiłem, już się dzieje, jednak potrzebne są pieniądze. National Science Foundation musi powiedzieć -- wiecie, prawie wszystkie pieniądze wydane na naukę w tym kraju pochodzą z rządu federalnego, tak czy inaczej. I mogą ustawiać priorytety, wiecie? Są ludzie w National Science Foundation, którzy mogą powiedzieć, że jest to najważniejsza sprawa. To jest jedna ze spraw, o których powinni więcej myśleć.
Secondly, we need to create huge biodiversity reserves on the planet, and start moving them around. There's been an experiment for the last four or five years on the Georges Bank, or the Grand Banks off of Newfoundland. It's a no-take fishing zone. They can't fish there for a radius of 200 miles. And an amazing thing has happened: almost all the fish have come back, and they're reproducing like crazy. We're going to have to start doing this around the globe. We're going to have to have no-take zones. We're going to have to say, no more logging in the Amazon for 20 years. Let it recover, before we start logging again. (Applause)
Po drugie, musimy stworzyć na tej planecie olbrzymie rezerwaty bioróżnorodności, i zacząć je rozprzestrzeniać. W ciągu ostatnich czterech czy pięciu lat przeprowadzano eksperyment na Georges Bank -- inaczej Wielkich Brzegach Nowej Fundlandii. Jest to strefa zakazu łowienia. Nie można tam łowić w promieniu 200 mil. I stała się rzecz niezwykła -- prawie wszystkie ryby powróciły, i rozmnażają się jak szalone. Będziemy musieli zacząć robić to na całym świecie. Będziemy musieli mieć strefy zakazu. Będziemy musieli powiedzieć, że nie można wycinać w Amazonii przez 20 lat. Pozwólmy jej wyzdrowieć, zanim znowu zaczniemy wycinkę. (Aplauz)
Number seven: particle accelerator mishap. You all remember Ted Kaczynski, the Unabomber? One of the things he raved about was that a particle accelerator experiment could go haywire and set off a chain reaction that would destroy the world. A lot of very sober-minded physicists, believe it or not, have had exactly the same thought. This spring -- there's a collider at Brookhaven, on Long Island -- this spring, it's going to have an experiment in which it creates black holes. They are expecting to create little, tiny black holes. They expect them to evaporate. (Laughter) I hope they're right. (Laughter)
Numer siedem: Wypadek przy akceleratorze cząstek. Pamiętacie wszyscy Teda Kaczynskiego, Unabombera? Jedną z rzeczy, o których wrzeszczał, było to że eksperyment z przyspieszaniem cząstek mógł wymknąć się spod kontroli i wyzwolić reakcję łańcuchową, która zniszczy świat. Wielu bardzo trzeźwo myślących fizyków, uwierzcie lub nie, pomyślało dokładnie o tym samym. Tej wiosny, jest zderzacz w Brookhaven, w Long Island -- tej wiosny będą tam eksperymenty, w których wytwarza się czarne dziury. Spodziewają się, że stworzą malutkie czarne dziury. Spodziewają się, że wyparują. (Śmiech) Mam nadzieję, że mają rację. (Śmiech)
Other collider experiments -- there's one that's going to take place next summer at CERN -- have the possibility of creating something called strangelets, which are kind of like antimatter. Whenever they hit other matter, they destroy it and obliterate it. Most physicists say that the accelerators we have now are not really powerful enough to create black holes and strangelets that we need to worry about, and they're probably right. But, all around the world, in Japan, in Canada, there's talk about this, of reviving this in the United States. We shut one down that was going to be big. But there's talk of building very big accelerators. What can we do about this? What are the solutions?
Inne eksperymenty ze zderzaczami -- jest jeden, który odbędzie się przyszłego lata w CERN -- stwarzają możliwość tworzenia tak zwanych dziwadełek, które są tak jakby antymaterią, która kiedy zderza się z inną materią, niszczy ją, i unicestwia. Większość fizyków twierdzi, że akceleratory, które mamy teraz nie są na tyle potężne, by tworzyć czarne dziury i dziwadełka, którymi powinniśmy się przejmować, i pewnie mają rację. Ale -- na całym świecie, w Japonii, w Kanadzie -- mówi się o tym -- o wznowieniu tego w Stanach Zjednoczonych. Zamknęliśmy jeden, który miał być duży. Ale mówi się o budowaniu bardzo dużych akceleratorów. Co możemy z tym zrobić? Jakie są rozwiązania?
We've got the fox watching the henhouse here. We need to -- we need the advice of particle physicists to talk about particle physics and what should be done in particle physics, but we need some outside thinking and watchdogging of what's going on with these experiments.
Mamy tu powierzanie owcy wilkowi. Musimy -- potrzebujemy rad fizyków cząstek, by mówić o fizyce cząstek i co powinno być zrobione w fizyce cząstek, ale potrzebujemy trochę myślenia od zewnątrz i pilnowania tego co dzieje się z tymi eksperymentami.
Secondly, we have a natural laboratory surrounding the Earth. We have an electromagnetic field around the Earth, and it's constantly bombarded by high-energy particles, like protons. And in my opinion, we don't spend enough time looking at that natural laboratory and figuring out first what's safe to do on Earth.
Po drugie, mamy naturalne laboratorium otaczające Ziemię. Mamy pole elektromagnetyczne dokoła Ziemi, i jest ono ciągle bombardowane cząstkami o wysokiej energii, takimi jak protony. I nie poświęcamy -- moim zdaniem -- wystarczająco dużo czasu na obserwację tego naturalnego laboratorium i dowiedzenie się co można bezpiecznie robić na Ziemi.
Number six: biotech disaster. It's one of my favorite ones, because we've done several stories on Bt corn. Bt corn is a corn that creates its own pesticide to kill a corn borer. You may of heard of it -- heard it called StarLink, especially when all those taco shells were taken out of the supermarkets about a year and a half ago. This stuff was supposed to only be feed for animals in the United States, and it got into the human food supply, and somebody should've figured out that it would get in the human food supply very easily. But the thing that's alarming is a couple of months ago, in Mexico, where Bt corn and all genetically altered corn is totally illegal, they found Bt corn genes in wild corn plants. Now, corn originated, we think, in Mexico. This is the genetic biodiversity storehouse of corn. This brings back a skepticism that has gone away recently, that superweeds and superpests could spread around the world, from biotechnology, that literally could destroy the world's food supply in very short order.
Numer sześć: Katastrofa biotechnologiczna. To jedna z moich ulubionych, bo napisaliśmy kilka relacji na temat modyfikowanej genetycznie kukurydzy BT. Kukurydza ta tworzy swój własny pestycyd, żeby zabić ćmę-szkodnika. Być może o tym słyszeliście -- nazwano to Starling, szczególnie kiedy te wszystkie tortille zostały wycofane z supermarketów jakieś półtora roku temu. Miało to służyć tylko do żywienia zwierząt w Stanach Zjednoczonych, i dostało się to do ludzkich zasobów żywności, i ktoś powinien był wpaść na to, że dostanie się bardzo łatwo do ludzkich zasobów żywności. Ale niepokojące jest to, że kilka miesięcy temu w Meksyku, gdzie kukurydza BT jest całkowicie nielegalna, znaleziono geny kukurydzy BT w dzikiej kukurydzy. Kukurydza wywodzi się, jak sądzimy, z Meksyku. Jest to magazyn genetycznej bioróżnorodności kukurydzy. I to przywodzi z powrotem sceptycyzm, od którego ostatnio się odeszło, według którego super-chwasty i super-szkodniki mogą rozprzestrzenić się na całym świecie poprzez biotechnologię, co mogłoby dosłownie zniszczyć zasób żywności świata w bardzo krótkim czasie.
So, what do we do about that? We treat biotechnology with the same scrutiny we apply to nuclear power plants. It's that simple. This is an amazingly unregulated field. When the StarLink disaster happened, there was a battle between the EPA and the FDA over who really had authority, and over what parts of this, and they didn't get it straightened out for months. That's kind of crazy.
Zatem co z tym zrobimy? Traktujemy biotechnologię z takim samym nadzorem, który stosujemy przy elektrowniach jądrowych. To naprawdę proste. To niesamowicie nieuregulowana dziedzina. W czasie katastrofy Starling trwała wojna pomiędzy EPA i FDA o to kto tak naprawdę ma nad tym władzę, i nad którym obszarem, i nie wyprostowali tego przez długie miesiące. To trochę szalone.
Number five, one of my favorites: reversal of the Earth's magnetic field. Believe it or not, this happens every few hundred thousand years, and has happened many times in our history. North Pole goes to the South, South Pole goes to the North, and vice versa. But what happens, as this occurs, is that we lose our magnetic field around the Earth over the period of about 100 years, and that means that all these cosmic rays and particles that are to come streaming at us from the sun, that this field protects us from, are -- well, basically, we're gonna fry. (Laughter)
Numer pięć, jeden z moich ulubionych: Odwrócenie pola magnetycznego Ziemi. Uwierzcie lub nie, coś takiego dzieje się co kilkaset tysięcy lat, i zdarzyło się wiele razy w naszej historii -- Biegun Północny wędruje na Południowy, Biegun Południowy wędruje na Północny, i vice versa. Ale co dzieje się, gdy coś takiego się zdarza, to że tracimy nasze pole magnetyczne otaczające Ziemię na okres około 100 lat, i to oznacza, że wszystkie promienie i cząstki kosmiczne, które idą strumieniem wprost na nas ze Słońca, od których to pole nas chroni, one -- cóż, zasadniczo się usmażymy. (Śmiech)
(Voice: Steve, I have some additional hats downstairs.)
Głos z widowni: Steve, mam piętro niżej dodatkowe czapki.
SP: So, what can we do about this? Oh, by the way, we're overdue. It's been 780,000 years since this happened. So, it should have happened about 480,000 years ago. Oh, and here's one other thing. Scientists think now our magnetic field may be diminished by about five percent. So, maybe we're in the throes of it. One of the problems of trying to figure out how healthy the Earth is, is that we have -- you know, we don't have good weather data from 60 years ago, much less data on things like the ozone layer.
I co możemy z tym zrobić? Ach, przy okazji, mamy zaległości -- minęło 780'000 lat od kiedy to się zdarzyło. Więc -- powinno się to było zdarzyć około 480'000 lat temu. Ach, i jeszcze jedna sprawa -- naukowcy sądzą, że nasze pole magnetyczne mogło zmniejszyć się o około pięć procent. Zatem być może jest ono konające. Jednym z problemów przy próbach ocen jak zdrowa jest Ziemia jest to, że mamy -- wiecie, nie mamy dobrych danych na temat pogody sprzed 60 lat, nie mówiąc o danych na temat rzeczy takich jak warstwa ozonowa.
So, there's a fairly simple solution to this. There's going to be a lot of cheap rocketry that's going to come online in about six or seven years that gets us into the low atmosphere very cheaply. You know, we can make ozone from car tailpipes. It's not hard: it's just three oxygen atoms. If you brought the entire ozone layer down to the surface of the Earth, it would be the thickness of two pennies, at 14 pounds per square inch. You don't need that much up there. We need to learn how to repair and replenish the Earth's ozone layer. (Applause)
Mamy więc dość proste rozwiązanie. Wkrótce pojawi się w sieci dużo taniej techniki rakietowej, w ciągu sześciu lub siedmiu lat, bardzo tanio wprowadzającej nas w niskie warstwy atmosfery. Wiecie, możemy pozyskiwać ozon z samochodowych rur wydechowych. Nie jest to trudne -- to tylko trzy atomy tlenu. Jeśli przyciągnęlibyśmy całą warstwę ozonową do powierzchnię Ziemi, miałaby grubość dwóch jednocentówek, po 14 funtów na cal kwadratowy. Tam na górze nie potrzeba tego aż tak dużo. Musimy nauczyć się jak naprawiać i uzupełniać warstwę ozonową Ziemi. (Aplauz)
Number four: giant solar flares. Solar flares are enormous magnetic outbursts from the Sun that bombard the Earth with high-speed subatomic particles. So far, our atmosphere has done, and our magnetic field has done pretty well protecting us from this. Occasionally, we get a flare from the Sun that causes havoc with communications and so forth, and electricity. But the alarming thing is that astronomers recently have been studying stars that are similar to our Sun, and they've found that a number of them, when they're about the age of our Sun, brighten by a factor of as much as 20. Doesn't last for very long. And they think these are super-flares, millions of times more powerful than any flares we've had from our Sun so far.
Numer cztery: Olbrzymie rozbłyski słoneczne. Rozbłyski słoneczne to ogromne magnetyczne wybuchy Słońca, które bombardują Ziemię podatomowymi cząstkami o wysokiej prędkości. Jak dotąd nasza atmosfera spisała się -- i nasze pole magnetyczne spisało się -- całkiem nieźle, broniąc nas przed nimi. Czasami zdarza się na Słońcu rozbłysk, który sieje spustoszenie w łączności i tak dalej, i zasilaniu. Ale rzeczą niepokojąco jest to, że astronomowie badali ostatnio gwiazdy podobne do Słońca, i odkryli, że pewna ich liczba, gdy osiągają wiek podobny do naszego Słońca, jaśnieją nawet do 20 razy. Nie trwa to zbyt długo. I sądzą oni, że są to super-rozbłyski, miliony razy bardziej potężne niż rozbłyski, które zdarzały się na Słońcu do tej pory.
Obviously, we don't want one of those. (Laughter) There's a flip side to it. In studying stars like our Sun, we've found that they go through periods of diminishment, when their total amount of energy that's expelled from them goes down by maybe one percent. One percent doesn't sound like a lot, but it would cause one hell of an ice age here. So, what can we do about this?
Oczywiście nie chcemy jednego z nich. (Śmiech) Jest i druga strona medalu -- w trakcie badań nad gwiazdami takimi jak nasze Słońce odkryliśmy, że przechodzą one przez okresy wygasania, gdy wyrzucana przez nie całkowita energia spada może o jeden procent. Jeden procent nie brzmi na zbyt wiele, ale wywołałoby to tutaj katastrofalną epokę lodowcową. Zatem co możemy na to poradzić?
(Laughter) Start terraforming Mars. This is one of my favorite subjects. I wrote a story about this in Life magazine in 1993. This is rocket science, but it's not hard rocket science. Everything that we need to make an atmosphere on Mars, and to make a livable planet on Mars, is probably there. And you just, literally, have to send little nuclear factories up there that gobble up the iron oxide on the surface of Mars and spit out the oxygen. The problem is it takes 300 years to terraform Mars, minimum. Really more like 500 years to do it right. There's no reason why we shouldn't start now. (Laughter)
(Śmiech) Zacząć terraformowanie Marsa. To jeden z moich ulubionych tematów, napisałem o tym opowiadanie w magazynie "Life" w 1993. Jest to kosmiczna technologia, ale nie jest to technologia trudna. Wszystko czego potrzebujemy, by stworzyć atmosferę na Marsie, i stworzyć nadającą się do życia planetę na Marsie, prawdopodobnie tam jest. I musisz tylko, dosłownie, wysyłać tam małe fabryki jądrowe, które pobierają tlenek żelaza z powierzchni Marsa i wypuszczają tlen. Problemem jest to, że terraformowanie Marsa zajęłoby minimum 300 lat. Tak naprawdę coś bliżej 500 lat, żeby zrobić to dobrze. Nie ma powodu, dla którego nie mielibyśmy zacząć już teraz. (Śmiech)
Number three -- isn't this stuff cool? (Laughter) A new global epidemic. People have been at war with germs ever since there have been people, and from time to time, the germs sure get the upper hand. In 1918, we had a flu epidemic in the United States that killed 20 million people. That was back when the population was around 100 million people. The bubonic plague in Europe, in the Middle Ages, killed one out of four Europeans. AIDS is coming back. Ebola seems to be rearing its head with much too much frequency, and old diseases like cholera are becoming resistant to antibiotics. We've all learned what -- the kind of panic that can occur when an old disease rears its head, like anthrax.
Numer trzy -- czy to wszystko nie jest fajne? (Śmiech) -- Nowa globalna epidemia. Ludzie są w nieustannej wojnie z zarazkami od kiedy tylko ludzie istnieli, i od czasu do czasu zarazki zdobywają przewagę. W 1918 roku mieliśmy w Stanach Zjednoczonych epidemię grypy, która zabiła 20 milionów ludzi. Było to w czasach, gdy populacja liczyła około 100 milionów ludzi. Dżuma w Europie, w Średniowieczu, zabiła jednego z czterech Europejczyków. Powraca AIDS; Ebola zdaje się podnosić łeb ze zbyt dużą częstotliwością, i stare choroby takie jak cholera stają się odporne na antybiotyki. Wszyscy nauczyliśmy się jaką panikę może wywołać powrót starej choroby takiej jak wąglik.
The worst possibility is that a very simple germ, like staph, for which we have one antibiotic that still works, mutates. And we know staph can do amazing things. A staph cell can be next to a muscle cell in your body and borrow genes from it when antibiotics come, and change and mutate. The danger is that some germ like staph will be -- will mutate into something that's really virulent, very contagious, and will sweep through populations before we can do anything about it. That's happened before. About 12,000 years ago, there was a massive wave of mammal extinctions in the Americas, and that is thought to have been a virulent disease. So, what can we do about it?
Możliwością najgorszą jest, że bardzo prosty zarazek, jak gronkowiec, na który mamy jeszcze jeden działający antybiotyk, ulegnie mutacji. I wiemy, że gronkowiec potrafi niesamowite rzeczy. Komórka gronkowca może leżeć przy komórce mięśnia twojego ciała i pożyczać od niej geny, kiedy pojawią się antybiotyki, oraz zmienić się i mutować. Grozi nam, że zarazek taki jak gronkowiec będzie -- zmutuje się w coś naprawdę zjadliwego, bardzo zaraźliwego, i wyniszczy populacje zanim będziemy mogli coś na to poradzić. Zdarzało się to już wcześniej. Około 12'000 lat temu, wystąpiła olbrzymia fala wymierania ssaków w obu Amerykach, i sądzi się, że była to zjadliwa choroba. Co zatem możemy na to poradzić?
It is nuts. We give antibiotics -- (Applause) -- every cow, every lamb, every chicken, they get antibiotics every day, all. You know, you go to a restaurant, you eat fish, I got news for you, it's all farmed. You know, you gotta ask when you go to a restaurant if it's a wild fish, cause they're not going to tell you. We're giving away the code. This is like being at war and giving somebody your secret code. We're telling the germs out there how to fight us. We gotta fix that. We gotta outlaw that right away.
To szaleństwo. Dajemy antybiotyki -- (Aplauz) -- każdej krowie, każdej owcy, każdej kurze, dostają antybiotyki codziennie, wszystkie -- wiecie, idziesz do restauracji, jesz ryby, i mam dla ciebie niespodziankę, wszystkie są hodowlane. Wiesz, musicie pytać idąc do restauracji czy to dzikie ryby, bo nie powiedzą ci tego sami. Zdradzamy nasz kod -- to jak w trakcie wojny, gdy zdradzasz komuś swój tajny kod. Podpowiadamy zarazkom jak z nami walczyć. Musimy to naprawić. Musimy to z marszu zdelegalizować.
Secondly, our public health system, as we saw with anthrax, is a real disaster. We have a real, major outbreak of disease in the United States, we are not prepared to cope with it. Now, there is money in the federal budget, next year, to build up the public health service. But I don't think to any extent that it really needs to be done.
Po drugie, nasza służba zdrowia, jak to widzieliśmy przy wągliku, to prawdziwa katastrofa. Mamy naprawdę wielki wybuch choroby w Stanach Zjednoczonych, i nie jesteśmy przygotowani, żeby sobie z nim poradzić. Dalej, mamy pieniądze z budżetu federalnego, w przyszłym roku, na rozbudowę publicznej służby zdrowia. Ale w żadnym wypadku nie uważam, że naprawdę trzeba to zrobić.
Number two -- my favorite -- we meet a rogue black hole. You know, 10 years ago, or 15 years ago, really, you walk into an astronomy convention, and you say, "You know, there's probably a black hole at the center of every galaxy," and they're going to hoot you off the stage. And now, if you went into one of those conventions and you said, "Well, I don't think black holes are out there," they'd hoot you off the stage. Our comprehension of the way the universe works is really -- has just gained unbelievably in recent years.
Numer dwa -- mój ulubiony -- napotykamy zbłąkaną czarną dziurę. Wiecie, 10 lat temu -- albo 15 lat temu, tak naprawdę -- wchodzisz na zjazd astronomów, i mówisz im: "Wiecie, prawdopodobnie w centrum każdej galaktyki jest czarna dziura", i wszyscy wygwizdują cię ze sceny. A teraz gdyby weszło się na jeden z tych zjazdów i powiedziało: "No cóż, nie sądzę, że tam są jakieś czarne dziury", to wygwizdano by cię ze sceny. Nasze zrozumienie tego jak działa Wszechświat jest naprawdę -- wzrosło niebywale w ostatnich latach.
We think that there are about 10 million dead stars in the Milky Way alone, our galaxy. And these stars have compressed down to maybe something like 12, 15 miles wide, and they are black holes. And they are gobbling up everything around them, including light, which is why we can't see them. Most of them should be in orbit around something. But galaxies are very violent places, and things can be spun out of orbit. And also, space is incredibly vast. So even if you flung a million of these things out of orbit, the chances that one would actually hit us is fairly remote. But it only has to get close, about a billion miles away, one of these things. About a billion miles away, here's what happens to Earth's orbit: it becomes elliptical instead of circular. And for three months out of the year, the surface temperatures go up to 150 to 180. For three months out of the year, they go to 50 below zero. That won't work too well. What can we do about this? And this is my scariest. (Laughter) I don't have a good answer for this one. Again, we gotta think about being a colonizing race.
Uważamy, że istnieje około 10 milionów martwych gwiazd w samej Drodze Mlecznej -- naszej galaktyce. I te gwiazdy uległy kompresji do może blisko 12, 15 mil szerokości, i stały się czarnymi dziurami. I pochłaniają wszystko wokół siebie, włącznie ze światłem, przez co nie możemy je zobaczyć. Większość z nich powinna być na okrążającej coś orbicie. Jednak galaktyki to bardzo gwałtowne miejsca, i rzeczy mogą zostać wybite z orbit, a także, kosmos jest niewiarygodnie olbrzymi. Więc nawet jeśli wyrzuciłoby się milion takich rzeczy z orbit, szanse na rzeczywiste zderzenie są dosyć odległe. Ale -- wystarczy, że się zbliży; na około miliarda mil, jedna z nich. W odległości około miliarda mil, z orbitą Ziemi dzieje się co następuje -- staje się eliptyczna, zamiast kolistej. I przez trzy miesiące w ciągu roku temperatury powierzchni wzrastają do od 150 do 180; przez trzy miesiące w roku spadają do 50 poniżej zera. To nie zadziała najlepiej. Co możemy z tym zrobić? I tu będę straszył najbardziej -- (Śmiech) Nie mam na to dobrej odpowiedzi. Raz jeszcze, musimy myśleć o sobie jako rasie kolonizującej.
And finally, number one: biggest danger to life as we know it, I think, a really big asteroid heads for Earth. The important thing to remember here -- this is not a question of if, this is a question of when, and how big. In 1908, just a 200-foot piece of a comet exploded over Siberia and flattened forests for maybe 100 miles. It had the effect of about 1,000 Hiroshima bombs. Astronomers estimate that little asteroids like that come about every hundred years. In 1989, a large asteroid passed 400,000 miles away from Earth.
I wreszcie, numer jeden -- największe zagrożenie dla życia jakie znamy, jak sądzę, naprawdę duża asteroida zdąża w kierunku Ziemi. Jest tutaj ważna sprawa do zapamiętania -- to nie kwestia czy, tylko pytanie kiedy, i jak duża. W 1908 -- kometa o średnicy zaledwie 200 stóp -- eksplodowała na Syberii i rozpłaszczyła lasy na odległość 100 mil. Miała taki sam efekt jak około 1'000 bomb z Hiroszimy. Astronomowie szacują, że tak małe asteroidy pojawiają się raz na każde sto lat w 1989 duża asteroida przeleciała 400'000 mil obok Ziemi.
Nothing to worry about, right? It passed directly through Earth's orbit. We were in that that spot six hours earlier. A small asteroid, say a half mile wide, would touch off firestorms followed by severe global cooling from the debris kicked up -- Carl Sagan's nuclear winter thing. An asteroid five miles wide causes major extinctions. We think the one that got the dinosaurs was about five miles wide. Where are they? There's something called the Kuiper belt, which -- some people think Pluto's not a planet, that's where Pluto is, it's in the Kuiper belt. There's also something a little farther out, called the Oort cloud. There are about 100,000 balls of ice and rock -- comets, really -- out there, that are 50 miles in diameter or more, and they regularly take a little spin, in towards the Sun and pass reasonably close to us. Of more concern, I think, is the asteroids that exist between Mars and Jupiter. The folks at the Sloan Digital Sky Survey told us last fall -- they're making the first map of the universe, three-dimensional map of the universe -- that there are probably 700,000 asteroids between Mars and Jupiter that are a half a mile big or bigger. So you say, yeah, well, what are really the chances of this happening? Andrew, can you put that chart up?
Nie ma się czym martwić, prawda? Przeleciała bezpośrednio przez Ziemską orbitę. Byliśmy w tym miejscu sześć godzin wcześniej. mała asteroida, powiedzmy szeroka na pół mili, wyzwoliłaby burze ognia, po czym nastąpiłoby ciężkie globalne ochłodzenie wskutek rozpylonego gruzu -- jak nuklearna zima Carla Sagana -- asteroida szeroka na pięć mil powoduje poważne wyginięcia -- sądzimy, że ta, która dopadła dinozaury była szeroka na pięć mil. Gdzie one są? Jest coś co nazywamy Pasem Kuipera, który -- niektórzy myślą, że Pluton to nie planeta, tam gdzie jest Pluton, jest właśnie w Pasie Kuipera. Jest też coś nieco dalej, co nazywa się Chmurą Oorta. Jest tam około 100'000 kul lodowych i skalnych -- komet, tak naprawdę -- które mają po 50 lub więcej mil średnicy, i regularnie biorą mały zakręt w kierunku Słońca i przelatują znacząco blisko nas. Większym zagrożeniem są, uważam, asteroidy istniejące między Marsem a Jowiszem. Ludzie z Sloan Digital Sky Survey powiedzieli nam ostatniej jesieni -- tworzą oni pierwszą mapę Wszechświata -- trójwymiarową mapę Wszechświata. że jest prawdopodobnie 700'000 asteroid pomiędzy Marsem a Jupiterem, które są duże na pół mili lub więcej. A więc pytacie się, cóż, jaka jest naprawdę szansa na takie zdarzenie? Andrew, czy możesz wyświetlić tę tabelę?
This is a chart that Dr. Clark Chapman at the Southwest Research Institute presented to Congress a few years ago. You'll notice that the chance of an asteroid-slash-comet impact killing you is about one in 20,000, according to the work they've done. Now look at the one right below that. Passenger aircraft crash, one in 20,000. We spend an awful lot of money trying to be sure that we don't die in airplane accidents, and we're not spending hardly anything on this. And yet, this is completely preventable. We finally have, just in the last year, the technology to stop this cold. Could we have the solutions?
To jest tabela, którą Dr Clark Chapman z Southwestern Research Institute zaprezentował Kongresowi kilka lat temu. Zauważycie, że szansa na to, że zginiesz od zderzenia z asteroidą lub kometą wynosi jeden do 20'000, zgodnie z wynikami ich pracy. A teraz spójrzcie na ten poniżej. Katastrofa samolotu pasażerskiego, jeden do 20'000. Wydajemy strasznie dużo pieniędzy próbując upewnić się, że nie zginiemy w katastrofach lotniczych, i na to nie wydajemy prawie nic. A jednak, można temu w pełni zapobiec. W końcu mamy, od zeszłego roku, technologię na powstrzymanie tego przeziębienia. Czy możemy mieć rozwiązania?
NASA's spending three million dollars a year, three million bucks -- that is like pocket change -- to search for asteroids. Because we can actually figure out every asteroid that's out there, and if it might hit Earth, and when it might hit Earth. And they're trying to do that. But it's going to take them 10 years, at spending three million dollars a year, and even then, they claim they'll only have about 80 percent of them catalogued. Comets are a tougher act. We don't really have the technology to predict comet trajectories, or when one with our name on it might arrive. But we would have lots of time, if we see it coming. We really need a dedicated observatory. You'll notice that a lot of comets are named after people you never heard of, amateur astronomers? That's because nobody's looking for them, except amateurs. We need a dedicated observatory that looks for comets.
NASA wydaje trzy miliony dolarów rocznie -- trzy miliony dolców -- to jak drobne -- na szukanie asteroid. Bo możemy rzeczywiście zorientować się w każdej asteroidzie, i czy mogłaby uderzyć w Ziemię, i kiedy mogłaby uderzyć w Ziemię. I oni próbują to robić. Ale zajmie im to 10 lat przy wydatkach rzędu trzech milionów dolarów, i nawet w tym przypadku utrzymują, że mieliby skatalogowane tylko około 80 procent z nich. Komety to trudniejsze zadanie. Nie mamy tak naprawdę technologii przewidującej trajektorie komet, albo kiedy mogłaby się pojawić ta z dedykacją dla nas. Ale mielibyśmy mnóstwo czasu, jeśli będziemy wiedzieć, że nadchodzi. Naprawdę potrzebujemy dedykowanego obserwatorium. Zauważycie, że wiele komet jest nazywanych imionami ludzi, o których nigdy nie słyszeliście -- astronomowie-amatorzy? To dlatego, że nikt ich nie szuka, oprócz amatorów. Potrzebujemy dedykowanego obserwatorium, które będzie wypatrywać komet.
Part two of the solutions: we need to figure out how to blow up an asteroid, or alter its trajectory. Now, a year ago, we did an amazing thing. We sent a probe out to this asteroid belt, called NEAR, Near Earth Asteroid Rendezvous. And these guys orbited a 30 -- or no, about a 22-mile long asteroid called Eros. And then, of course, you know, they pulled one of those sneaky NASA things, where they had extra batteries and extra gas aboard and everything, and then, at the last minute, they landed. When the mission was over, they actually landed on the thing. We have landed a rocket ship on an asteroid. It's not a big deal. Now, the trouble with just sending a bomb out for this thing is that you don't have anything to push against in space, because there's no air. A nuclear explosion is just as hot, but we don't really have anything big enough to melt a 22-mile long asteroid, or vaporize it, would be more like it.
Druga część rozwiązania -- musimy wymyślić jak wysadzić asteroidę, lub zmienić jej trajektorię. I tutaj, rok temu, zrobiliśmy coś zdumiewającego. Wysłaliśmy sondę do tego pasa asteroid, nazwaną NEAR, czyli Near Earth Asteroid Rendezvous (Spotkanie Asteroidy Bliskiej Ziemi). I ci goście okrążyli długą na 30 -- albo nie, około 22 mil asteroidę Eris. I wtedy oczywiście, wiecie, wyciągnęli jedne z tych chytrych gadżetów NASA z dodatkowymi bateriami, i dodatkowym paliwem na pokładzie i całą resztą, i w ostatniej minucie wylądowali -- kiedy misja już tak naprawdę się skończyła, wylądowali na niej. Wylądowaliśmy rakietą na asteroidzie. To żadna poważna sprawa. Teraz, problem w wysłaniu tam po prostu bomby jest taki, że w kosmosie na ma od czego się odepchnąć, bo nie ma powietrza. Wybuch jądrowy jest tak samo gorący, ale nie mamy tak naprawdę nic wystarczająco dużego, żeby asteroida długa na 22 mile się stopiła. Albo wyparowała, coś bardziej w tym stylu.
But we can learn to land on these asteroids that have our name on them and put something like a small ion propulsion motor on it, which would gently, slowly, after a period of time, push it into a different trajectory, which, if we've done our math right, would keep it from hitting Earth. This is just a matter of finding 'em, going there, and doing something about it. I know your head is spinning from all this stuff. Yikes! So many big threats!
Ale możemy nauczyć się lądować na tych asteroidach, które są nam przeznaczone i doczepiać coś w rodzaju małego, jonowego silnika napędowego, które delikatnie, powoli, po jakimś czasie, przepchnąłby ją w inną trajektorię, która, jeśli dobrze to policzymy, powstrzymałaby ją od uderzenia w Ziemię. To tylko kwestia znalezienia ich, pójścia tam i zrobienia z tym czegoś. Wiem, że kręci wam się w głowach od tego wszystkiego. Jejku! tyle wielkich zagrożeń!
The thing, I think, to remember, is September 11. We don't want to get caught flat-footed again. We know about this stuff. Science has the power to predict the future in many cases now. Knowledge is power. The worst thing we can do is say, jeez, I got enough to worry about without worrying about an asteroid. (Laughter) That's a mistake that could literally cost us our future. Thank you.
Sprawą do zapamiętania jest, moim zdaniem, 11 września. Nie chcemy znowu być przyłapani bez przygotowania. Wiemy o tym wszystkim. Nauka ma moc przewidywania przyszłości w bardzo wielu sprawach. Wiedza to potęga. Najgorsze, co możemy zrobić, to powiedzieć: jej, mam wystarczająco na głowie i bez martwienia się o asteroidy. To błąd, który może kosztować nas dosłownie naszą przyszłość. Dziękuję.