I grew up in a very small country town in Victoria. I had a very normal, low-key kind of upbringing. I went to school, I hung out with my friends, I fought with my younger sisters. It was all very normal. And when I was 15, a member of my local community approached my parents and wanted to nominate me for a community achievement award. And my parents said, "Hm, that's really nice, but there's kind of one glaring problem with that. She hasn't actually achieved anything." (Laughter)
მე გავიზარდე ძალიან პატარა პროვინციულ ქალაქ ვიქტორიაში. აღვიზარდე საკმაოდ ნორმალურად, მოკრძალებულად. დავდიოდი სკოლაში, ვსეირნობდი მეგობრებთან ერთად, ვჩხუბობდი ჩემს უმცროს დებთან. ვცხოვრობდი ძალიან ჩვეულებრივად. ერთხელ, როცა 15 წლის ვიყავი, ადგილობრივი თემის წევრმა მიმართა ჩემს მშობლებს. მას განსაკუთრებული მიღწევის საზოგადოებრივ ჯილდოზე ჩემი წარდგენა უნდოდა. მშობლებმა უპასუხეს: "ჰმ, მშვენიერია, მაგრამ ერთი აშკარა პრობლემაა: მას, ფაქტიურად, არაფრისთვის მიუღწევია." (სიცილი)
And they were right, you know. I went to school, I got good marks, I had a very low-key after school job in my mum's hairdressing salon, and I spent a lot of time watching "Buffy the Vampire Slayer" and "Dawson's Creek." Yeah, I know. What a contradiction. But they were right, you know. I wasn't doing anything that was out of the ordinary at all. I wasn't doing anything that could be considered an achievement if you took disability out of the equation. Years later, I was on my second teaching round in a Melbourne high school, and I was about 20 minutes into a year 11 legal studies class when this boy put up his hand and said, "Hey miss, when are you going to start doing your speech?" And I said, "What speech?" You know, I'd been talking them about defamation law for a good 20 minutes. And he said, "You know, like, your motivational speaking. You know, when people in wheelchairs come to school, they usually say, like, inspirational stuff?" (Laughter) "It's usually in the big hall."
და, იცით, ისინი მართლები იყვნენ. მე დავდიოდი სკოლაში, კარგი ნიშნები მყავდა, სკოლის შემდეგ საკმაოდ მოკრძალებულ სამუშაოს ვასრულებდი დედაჩემის სილამაზის სალონში და დიდ დროს ვუთმობდი სერიალების "ბაფი ვამპირების გამანადგურებელის" და "დოუსონის უბის" ყურებას. ჰოო, ვიცი. როგორი შეუსაბამობაა. მშობლები მართლები იყვნენ. მე არაფერს განსაკუთრებულად გამორჩეულს არ ვაკეთებდი. მე არ ვაკეთებდი არაფერს, რაც შეიძლებოდა მიჩნეულიყო მიღწევად, თუკი არ ჩავთვლით ჩემს შეზღუდულ შესაძლებლობებს. წლების შემდეგ, მელბურნის ერთ-ერთ საშუალო სკოლაში ჩემი პედაგოგობის მეორე წელი იყო და სამართალმცოდნეობის გაკვეთილის დაწყებიდან 20 წუთის შემდეგ, მე-11 კლასის მოსწავლემ ხელი აიწია და მკითხა: "ქალბატონო, ბოლოსდაბოლოს როდის დაიწყებთ თქვენს მოხსენებას?" მე ვკითხე: "რა მოხსენებას?" მე მათ უკვე კაი 20 წუთი ცილისწამების კანონზე ვესაუბრებოდი. მან მიპასუხა: "იცით, რაღაც სამოტივაციო მოხსენების მსგავსი რამ. როცა ჩვენ სკოლაში ეტლით მოსარგებლე ადამიანები მოდიან, ისინი, ჩვეულებრივ, სამოტივაციო ამბებს გვიყვებიან. (სიცილი) "ეს შეხვედრები, როგორც წესი, დიდ დარბაზში ტარდება"
And that's when it dawned on me: This kid had only ever experienced disabled people as objects of inspiration. We are not, to this kid -- and it's not his fault, I mean, that's true for many of us. For lots of us, disabled people are not our teachers or our doctors or our manicurists. We're not real people. We are there to inspire. And in fact, I am sitting on this stage looking like I do in this wheelchair, and you are probably kind of expecting me to inspire you. Right? (Laughter) Yeah.
აი, სწორედ მაშინ გამინათდა გონება და მივხვდი: ამ ბავშვისთვის შშმ პირი, მხოლოდ შთაგონების წყაროსთან ასოცირდებოდა. თუმცა ჩვენ არ ვართ ეს წყარო. ეს მისი ბრალი არაა. მსგავსი წარმოდგენა ბევრ ჩვენგანს აქვს. შშმ პირი ბევრი ჩვენგანისთვის არ ყოფილა მასწავლებელი ან ექიმი, ანდა მემანიკურე. ჩვენ არ ვართ რეალური ადამიანები. ჩვენ შთაგონებისთვის ვართ საჭირო. და მართლაც, ვზივარ ამ სავარძელში, ამ სცენაზე და თქვენ, სავარაუდოდ, ჩემგან შთაგონებას მოელით, არა? (სიცილი) ხოო.
Well, ladies and gentlemen, I'm afraid I'm going to disappoint you dramatically. I am not here to inspire you. I am here to tell you that we have been lied to about disability. Yeah, we've been sold the lie that disability is a Bad Thing, capital B, capital T. It's a bad thing, and to live with a disability makes you exceptional. It's not a bad thing, and it doesn't make you exceptional.
მოკლედ, ქალბატონებო და ბატონებო, ვწუხვარ, მაგრამ იმედი უნდა გაგიცრუოთ. მე აქ იმისთვის არ მოვსულვარ, რომ შთაგაგონოთ. მე აქ ვარ იმისთვის, რომ მოგიყვეთ თუ რა ტყუილებს გვეუბნებოდნენ შეზღუდულ შესაძლებლობაზე. დიახ, ჩვენ წამოვეგეთ ტყუილს, რომ შეზღუდული შესაძლებლობები "ცუდი რამეა" და შეზღუდული შესაძლებლობებით ცხოვრება განსაკუთრებულს გხდის. მაგრამ არა, ეს არ არის "ცუდი რამე" და ეს არ გხდის განსაკუთრებულს.
And in the past few years, we've been able to propagate this lie even further via social media. You may have seen images like this one: "The only disability in life is a bad attitude." Or this one: "Your excuse is invalid." Indeed. Or this one: "Before you quit, try!" These are just a couple of examples, but there are a lot of these images out there. You know, you might have seen the one, the little girl with no hands drawing a picture with a pencil held in her mouth. You might have seen a child running on carbon fiber prosthetic legs. And these images, there are lots of them out there, they are what we call inspiration porn. (Laughter) And I use the term porn deliberately, because they objectify one group of people for the benefit of another group of people. So in this case, we're objectifying disabled people for the benefit of nondisabled people. The purpose of these images is to inspire you, to motivate you, so that we can look at them and think, "Well, however bad my life is, it could be worse. I could be that person."
ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, სოციალური მედიის მეშვეობით ჩვენ ამ სიცრუის უფრო ფართოდ გავრცელება შევძელით. თქვენ ალბათ ნანახი გაქვთ სურათები წარწერით: "ერთადერთი უნარშეზღუდულობა ცხოვრებაში, ნეგატიური დამოკიდებულებაა." ან წარწერით: "თავის მართლება არასწორია." ან ასეთი: "სანამ ხელს ჩაიქნევ, სცადე!" ეს უბრალოდ რამდენიმე მაგალითია, თუმცა მსგავსი შინაარსის წარწერით ბევრი სურათი არსებობს. შესაძლოა გქონდეთ ნანახი პატარა გოგონა ხელების გარეშე, რომელიც სურათს ხატავს და ფანქარი პირით უჭირავს. ან ბავშვი, ფეხების გარეშე, რომელიც პროთეზზე შემდგარი მირბის. ძალიან ბევრია მსგავსი სურათი ინტერნეტ სივრცეში, ჩვენ მათ ე.წ. "შთამაგონებელ პორნოგრაფიას" ვეძახით. (სიცილი) ტერმინი პორნოგრაფია შეგნებულად გამოვიყენე, რადგან ის ადამიანთა ერთი ჯგუფის "განივთებას" ახდენს, ადამიანთა მეორე ჯგუფის სასარგებლოდ. ამ შემთხვევაში, ჩვენ შშმ პირების ობიექტივაციას ვახდენთ, არა-შშმ პირების სასარგებლოდ. ამ სურათების მიზანია თქვენი მოტივირება, შთაგონება, რომ როცა სურათს შეხედავთ, იფიქროთ: "როგორი ცუდიც არ უნდა იყოს ჩემი ცხოვრება, ამაზე უარესიც შეიძლებოდა ყოფილიყო. ამ ადამიანის ადგილას შეიძლებოდა მე ვყოფილიყავი."
But what if you are that person? I've lost count of the number of times that I've been approached by strangers wanting to tell me that they think I'm brave or inspirational, and this was long before my work had any kind of public profile. They were just kind of congratulating me for managing to get up in the morning and remember my own name. (Laughter) And it is objectifying. These images, those images objectify disabled people for the benefit of nondisabled people. They are there so that you can look at them and think that things aren't so bad for you, to put your worries into perspective.
მაგრამ აბა როგორია, როცა შენ ხარ ის პიროვნება? სათვალავი ამერია უკვე, რამდენჯერ მოსულან უცნობი ადამიანები, რომლებსაც სურდათ ეთქვათ ჩემთვის, თუ როგორი მამაცი ვარ ან როგორი შთამაგონებელი. ეს იყო მანამდე, სანამ ჩემი საქმიანობა საჯარო გახდებოდა. ისინი თითქოს მილოცავდნენ, რომ დილით ადგომა და საკუთარი სახელის დამახსოვრება შემეძლო. (სიცილი) და სწორედ ეს არის ობიექტივაცია. ეს სურათები შშმ პირების ობიექტივაციას ახდენენ, არა-შშმ პირთა სასარგებლოდ. შშმ პირები თითქოს იმისთვის არსებობენ, რომ შეხედოთ და იფიქროთ, რომ არც თუ ისე ცუდია თქვენი ცხოვრება, შეხედოთ თქვენს პრობლემებს სხვა პერსპექტივიდან.
And life as a disabled person is actually somewhat difficult. We do overcome some things. But the things that we're overcoming are not the things that you think they are. They are not things to do with our bodies. I use the term "disabled people" quite deliberately, because I subscribe to what's called the social model of disability, which tells us that we are more disabled by the society that we live in than by our bodies and our diagnoses.
შეზღუდული შესაძლებლობებით ცხოვრება ერთგვარ სირთულეს მართლაც წარმოადგენს. ჩვენ გვიხდება სირთულეების გადალახვა. მაგრამ ის სირთულეები, რისი გადალახვაც გვიწევს განსხვავდება იმისგან, რაც თქვენ გგონიათ. ეს სირთულეები არ უკავშირდება ჩვენს სხეულებს. ტერმინს "შშმ პირი" მე მიზანმიმართულად ვიყენებ, რადგანაც ვეთანხმები უნარშეზღუდულობის ე.წ. სოციალურ მოდელს, რომელიც გვეუბნება ჩვენ, რომ ჩვენი შესაძლებლობები, მეტწილად საზოგადოების მიერ იზღუდება, ვიდრე ჩვენი სხეულისა და ჩვენი დიაგნოზის მიერ.
So I have lived in this body a long time. I'm quite fond of it. It does the things that I need it to do, and I've learned to use it to the best of its capacity just as you have, and that's the thing about those kids in those pictures as well. They're not doing anything out of the ordinary. They are just using their bodies to the best of their capacity. So is it really fair to objectify them in the way that we do, to share those images? People, when they say, "You're an inspiration," they mean it as a compliment. And I know why it happens. It's because of the lie, it's because we've been sold this lie that disability makes you exceptional. And it honestly doesn't.
ამ სხეულში საკმაოდ დიდი ხანია ვცხოვრობ. ძალიანაც მიყვარს ის. ის მისრულებს ყველაფერს, რაც მჭირდება რომ შემისრულოს. მე ვისწავლე მისი შესაძლებლობების მაქსიმალურად გამოყენება ისევე, როგორც თქვენ, და იგივე გააკეთეს იმ ბავშვებმა სურათებიდან. ისინი არაჩვეულებრივს არაფერს აკეთებენ. ისინი უბრალოდ თავიანთი სხეულის შესაძლებლობებს მაქსიმალურად იყენებენ. როგორ ფიქრობთ, სამართლიანია მათი ასეთი ობიექტივაცია, ამ სურათების გაზიარებით? ადამიანები როცა ამბობენ: "შენ შთამგონებელი ხარ", ფიქრობენ, რომ ეს კომპლიმენტია. და ვიცი ასე რატომაც ხდება. ეს იმ ტყუილის ბრალია, გამუდმებით რომ გვესმის. ტყუილის, რომელიც ამბობს, რომ უნარშეზღუდულობა განსაკუთრებულს გხდის. ეს არ არის სიმართლე.
And I know what you're thinking. You know, I'm up here bagging out inspiration, and you're thinking, "Jeez, Stella, aren't you inspired sometimes by some things?" And the thing is, I am. I learn from other disabled people all the time. I'm learning not that I am luckier than them, though. I am learning that it's a genius idea to use a pair of barbecue tongs to pick up things that you dropped. (Laughter) I'm learning that nifty trick where you can charge your mobile phone battery from your chair battery. Genius. We are learning from each others' strength and endurance, not against our bodies and our diagnoses, but against a world that exceptionalizes and objectifies us.
ვიცი ახლა რასაც ფიქრობთ. ვზივარ აქ და შთაგონებას ვაკრიტიკებ, თქვენ ალბათ ფიქრობთ: "ღმერთო, სტელა, ნუთუ არასდროს არაფრისგან შთაგონება არ მიგიღია?" ჩემი პასუხია: კი, რა თქმა უნდა. გამუდმებით ვსწავლობ სხვა შშმ პირებისგან. თუმცა არა იმ მიდგომით, რომ მე მათზე იღბლიანი ვარ. ვსწავლობ, თუ როგორი გენიალური იდეაა, გამოიყენო ბარბექიუს მაშები ძირს დავარდნილი ნივთების ასღებად. (სიცილი) როგორი გონებამახვილური იდეაა დატენო მობილურის ელემენტი შენი ეტლის ელემენტის გამოყენებით. გენიალურია. ჩვენ ვსწავლობთ ერთმანეთის სიძლიერიდან და ამტანობიდან, არა ჩვენი სხეულებისა და დიაგნოზის საწინააღმდეგოდ, არამედ იმ მსოფილოს ჯიბრზე, განსაკუთრებულებს გვხდის და "ნივთებად" გვაქცევს.
I really think that this lie that we've been sold about disability is the greatest injustice. It makes life hard for us. And that quote, "The only disability in life is a bad attitude," the reason that that's bullshit is because it's just not true, because of the social model of disability. No amount of smiling at a flight of stairs has ever made it turn into a ramp. Never. (Laughter) (Applause) Smiling at a television screen isn't going to make closed captions appear for people who are deaf. No amount of standing in the middle of a bookshop and radiating a positive attitude is going to turn all those books into braille. It's just not going to happen.
მე მიმაჩნია, რომ ეს ტყუილი უნარშეზღუდულობის შესახებ ყველაზე დიდი უსამართლობაა. ის ჩვენ ცხოვრებას გვირთულებს. გამონათქვამი: "ცხოვრებაში ერთადერთი უნარშეზღუდულობა ნეგატიური დამოკიდებულებაა" არის დიდი სისულელე, აბსურდი, იმიტომ, რომ ეს უბრალოდ სიცრუეა. ის გამოხატავს უნარშეზღუდულობის ისეთ სოციალურ მოდელს, რომელშიც რაც არ უნდა ბევრჯერ გაუღიმო კიბეებს, ის არასდროს გადაიქცევა პანდუსად. არასდროს. (სიცილი) (აპლოდისმენტები) სმენადაქვეითებულმა ადამიანმა სულ გაღიმებულმა, რომ უცქიროს ტელევიზორს უცებ არ გაჩნდება სუბტიტრები. წიგნების მაღაზიაში რაც არ უნდა ხშირად იაროთ და აფრქვიოთ პოზიტიური დამოკიდეულება წიგნების ტექსტები არ გადაიქცევიან ბრაილის შრიფტად. ეს უბრალოდ არ მოხდება.
I really want to live in a world where disability is not the exception, but the norm. I want to live in a world where a 15-year-old girl sitting in her bedroom watching "Buffy the Vampire Slayer" isn't referred to as achieving anything because she's doing it sitting down. I want to live in a world where we don't have such low expectations of disabled people that we are congratulated for getting out of bed and remembering our own names in the morning. I want to live in a world where we value genuine achievement for disabled people, and I want to live in a world where a kid in year 11 in a Melbourne high school is not one bit surprised that his new teacher is a wheelchair user.
ძალიან მინდა ვცხოვრობდე ისეთ საზოგადოებაში, სადაც შშმ პირი ნორმალურად იქნება აღქმული და არა განსაკუთრებულად. მინდა ვიცხოვრო სამყაროში, სადაც 15 წლის გოგონას რომელიც საძინებელში ზის და "ბაფი - ვამპირების გამანადგურებელს" უყურებს არ მიეწერება "რაღაცის" მიღწევა, მხოლოდ იმიტომ, რომ ის ამას დამჯდარი აკეთებს. მინდა ვიცხოვრო სამყაროში, სადაც არ გვექნება იმდენად დაბალი მოლოდინი უნარშეზღუდული პირებისგან, რომ მივულოცოთ უბრალოდ საწოლიდან წამოდგომა და ის ფაქტი, რომ ახსოვთ საკუთარი სახელი. მინდა ვიცხოვრო მსოფლიოში, სადაც ღირებულია შშმ პირების რეალური მიღწევები, მინდა ვიცხოვრო მსოფლიოში, სადაც მე-11 კლასის მოსწავლე მელბურნის სკოლიდან, არ იქნება გაკვირვერვებული, რომ მისი ახალი მასწავლებელი ეტლით მოსარგებლეა.
Disability doesn't make you exceptional, but questioning what you think you know about it does.
უნარშეზღუდულობა არ გაქცევთ გამონაკლისად, მაგრამ უნარშეზღუდულობის შესახებ თქვენი ცოდნის ეჭვქვეშ დაყენება გაქცევთ.
Thank you.
გმადლობთ.
(Applause)
(აპლოდისმენტები)