Πριν λίγο καιρό μου είπαν ότι θα έκανα μια ομιλία για το TED. Κι ενθουσιάστηκα, μετά πανικοβλήθηκα, μετά ενθουσιάστηκα, μετά πανικοβλήθηκα, και μεταξύ ενθουσιασμού και πανικού ξεκίνησα την έρευνά μου. Κι η έρευνά μου ήταν κυρίως το να γκουγκλάρω πώς να δίνεις φοβερές ομιλίες.
So earlier this year, I was informed that I would be doing a TED Talk. So I was excited, then I panicked, then I was excited, then I panicked, and in between the excitement and the panicking, I started to do my research, and my research primarily consisted of Googling how to give a great TED Talk.
(Γέλια)
(Laughter)
Και για να το διανθίσω, γκούγκλαρα και την Τσιμαμάντα Νγκόζι Αντίτσι. Πόσοι ξέρετε ποια είναι;
And interspersed with that, I was Googling Chimamanda Ngozi Adichie. How many of you know who that is?
(Επευφημίες)
(Cheers)
Την γκούγκλαρα λοιπόν, γιατί πάντα την γκουγκλάρω γιατί είμαι θαυμάστριά της, αλλά και επειδή έχει πάντα σημαντικά και ενδιαφέροντα πράγματα να πει. Και ο συνδυασμός αυτών των αναζητήσεων με οδηγούσε συνέχεια στην ομιλία της για τους κινδύνους της μονοσήμαντης ιστορίας, για το τι συμβαίνει όταν έχουμε έναν μοναδικό φακό μέσα από τον οποίο κατανοούμε συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, και ήταν η τέλεια ομιλία. Είναι η ομιλία που θα έδινα εγώ αν είχα γίνει διάσημη πριν από αυτήν.
So I was Googling her because I always Google her because I'm just a fan, but also because she always has important and interesting things to say. And the combination of those searches kept leading me to her talk on the dangers of a single story, on what happens when we have a solitary lens through which to understand certain groups of people, and it is the perfect talk. It's the talk that I would have given if I had been famous first.
(Γέλια)
(Laughter)
Και ξέρετε, είναι Αφρικανή και είμαι κι εγώ Αφρικανή, είναι φεμινίστρια κι είμαι κι εγώ φεμινίστρια, κι είναι παραμυθού κι είμαι κι εγώ παραμυθού, έτσι ένιωσα σαν να ήταν δική μου ομιλία.
You know, and you know, like, she's African and I'm African, and she's a feminist and I'm a feminist, and she's a storyteller and I'm a storyteller, so I really felt like it's my talk.
(Γέλια)
(Laughter)
Έτσι αποφάσισα να μάθω προγραμματισμό και θα χάκαρα το ίντερνετ και θα έσβηνα όλα τα αντίγραφα εκείνης της ομιλίας, και μετά θα την απομνημόνευα και θα ερχόμουν εδώ και θα την έλεγα σαν να ήταν δική μου. Και το σχέδιο πήγαινε καλά, εκτός από τον κομμάτι του προγραμματισμού, κι ένα πρωί πριν μερικούς μήνες, ξύπνησα και είδα στις ειδήσεις ότι η γυναίκα ενός υποψήφιου για την προεδρία είχε δώσει μια ομιλία που...
So I decided that I was going to learn how to code, and then I was going to hack the internet and I would take down all the copies of that talk that existed, and then I would memorize it, and then I would come here and deliver it as if it was my own speech. So that plan was going really well, except the coding part, and then one morning a few months ago, I woke up to the news that the wife of a certain presidential candidate had given a speech that --
(Γέλια)
(Laughter)
(Χειροκρότημα)
(Applause)
...που θύμιζε τρομακτικά την ομιλία που είχε δώσει μια από τις αγαπημένες μου, η Μισέλ Ομπάμα.
that sounded eerily like a speech given by one of my other faves, Michelle Obama.
(Επευφημίες)
(Cheers)
Κι έτσι αποφάσισα ότι μάλλον έπρεπε να γράψω τη δική μου ομιλία, και αυτό ήρθα να κάνω εδώ. Είμαι εδώ για να σας πω τι έχω εγώ παρατηρήσει στις ιστορίες. Θέλω να σας μιλήσω για τη δύναμη των ιστοριών, αλλά και για τους περιορισμούς τους, ειδικά για εμάς που μας ενδιαφέρει η κοινωνική δικαιοσύνη.
And so I decided that I should probably write my own TED Talk, and so that is what I am here to do. I'm here to talk about my own observations about storytelling. I want to talk to you about the power of stories, of course, but I also want to talk about their limitations, particularly for those of us who are interested in social justice.
Από τότε που η Αντίτσι έκανε εκείνη την ομιλία πριν από εφτά χρόνια, υπήρξε αλματώδης αύξηση στη διήγηση ιστοριών. Οι ιστορίες βρίσκονται παντού, κι αν υπήρχε ο κίνδυνος του να πεις μια κουραστική παλιά ιστορία, τότε νομίζω ότι πρέπει να υπάρχουν πολλοί λόγοι για να γιορτάσουμε την άνθιση τόσων πολλών ιστοριών και διαφορετικών φωνών. Οι ιστορίες είναι το αντίδοτο της προκατάληψης. Σήμερα, αν ανήκεις στη μεσαία τάξη και έχεις ίντερνετ, μπορείς να κατεβάσεις ιστορίες με το πάτημα ενός κουμπιού ή αγγίζοντας μια οθόνη. Μπορείς να ακούσεις μια ηχογράφηση για το πώς είναι να μεγαλώνεις ως Ντάλιτ στην Καλκούτα. Μπορείς να ακούσεις έναν αυτόχθονα της Αυστραλίας να μιλάει για τις δυσκολίες και τους θριάμβους του να μεγαλώνει τα παιδιά του με αξιοπρέπεια και περηφάνια. Οι ιστορίες μας κάνουν να ερωτευόμαστε. Επισκευάζουν ρήγματα και γεφυρώνουν χάσματα. Με τις ιστορίες μάς είναι πιο εύκολο να μιλάμε για τον θάνατο των ανθρώπων της κοινωνίας μας που δεν μετράνε γιατί μας κάνουν να νοιαζόμαστε. Σωστά;
So since Adichie gave that talk seven years ago, there has been a boom in storytelling. Stories are everywhere, and if there was a danger in the telling of one tired old tale, then I think there has got to be lots to celebrate about the flourishing of so many stories and so many voices. Stories are the antidote to bias. In fact, today, if you are middle class and connected via the internet, you can download stories at the touch of a button or the swipe of a screen. You can listen to a podcast about what it's like to grow up Dalit in Kolkata. You can hear an indigenous man in Australia talk about the trials and triumphs of raising his children in dignity and in pride. Stories make us fall in love. They heal rifts and they bridge divides. Stories can even make it easier for us to talk about the deaths of people in our societies who don't matter, because they make us care. Right?
Δεν είμαι πολύ σίγουρη, και δουλεύω για ένα μέρος που λέγεται Κέντρο Ιστοριών. Και δουλειά μου είναι να λέω ιστορίες που προκαλούν τις συμβατικές αφηγήσεις σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι μαύρος ή Μουσουλμάνος ή μετανάστης ή οτιδήποτε τέτοιο για το οποίο μιλάμε όλη την ώρα. Αλλά κάνω αυτή τη δουλειά έπειτα από μια μακρά ιστορία ως ακτιβίστρια κοινωνικής δικαιοσύνης. Κι έτσι με ενδιαφέρουν πολύ οι τρόποι με τους οποίους αφηγούμαστε αληθινές ιστορίες σαν να μην είναι μόνο ψυχαγωγικές, αλλά σαν να είναι ένας καταλύτης για κοινωνική δράση. Συχνά ακούω διάφορους να λένε ότι οι ιστορίες κάνουν τον κόσμο καλύτερο. Φοβάμαι, όμως, ότι σιγά σιγά ακόμα και οι πιο οδυνηρές ιστορίες, ειδικά αυτές για ανθρώπους για τους οποίους κανείς δεν νοιάζεται, μπορούν να σταθούν ως εμπόδιο στη δράση για κοινωνική δικαιοσύνη. Τώρα, αυτό δεν συμβαίνει επειδή όσοι λένε ιστορίες θέλουν το κακό μας. Ίσα ίσα. Συνήθως θέλουν να κάνουν καλό όπως εγώ και φαντάζομαι κι εσείς. Και το κοινό όσων λένε ιστορίες είναι συχνά άνθρωποι βαθιά συμπονετικοί και σπλαχνικοί. Ακόμα κι έτσι όμως, οι καλές προθέσεις μπορεί να έχουν αθέμιτες συνέπειες και γι' αυτό θέλω να πω ότι οι ιστορίες δεν είναι τόσο μαγικές όσο φαίνονται. Έτσι τρεις -γιατί πρέπει πάντα να είναι τρεις- νομίζω ότι υπάρχουν τρεις λόγοι που οι ιστορίες δεν κάνουν απαραίτητα τον κόσμο καλύτερο.
I'm not so sure, and I actually work for a place called the Centre for Stories. And my job is to help to tell stories that challenge mainstream narratives about what it means to be black or a Muslim or a refugee or any of those other categories that we talk about all the time. But I come to this work after a long history as a social justice activist, and so I'm really interested in the ways that people talk about nonfiction storytelling as though it's about more than entertainment, as though it's about being a catalyst for social action. It's not uncommon to hear people say that stories make the world a better place. Increasingly, though, I worry that even the most poignant stories, particularly the stories about people who no one seems to care about, can often get in the way of action towards social justice. Now, this is not because storytellers mean any harm. Quite the contrary. Storytellers are often do-gooders like me and, I suspect, yourselves. And the audiences of storytellers are often deeply compassionate and empathetic people. Still, good intentions can have unintended consequences, and so I want to propose that stories are not as magical as they seem. So three -- because it's always got to be three -- three reasons why I think that stories don't necessarily make the world a better place.
Πρώτον, οι ιστορίες ίσως να δημιουργήσουν μια ψευδαίσθηση αλληλεγγύης. Δεν υπάρχει τίποτα σαν το ευχάριστο συναίσθημα που νιώθεις όταν ακούς μια φανταστική ιστορία, όπου νιώθεις σαν να ανέβηκες ένα βουνό, ή ότι έγινες φίλος με ένα μελλοθάνατο βαρυποινίτη. Αλλά δεν το έκανες. Δεν έχεις κάνει τίποτα. Το να ακούς είναι σημαντικό, αλλά όχι αρκετό βήμα προς την κοινωνική δράση.
Firstly, stories can create an illusion of solidarity. There is nothing like that feel-good factor you get from listening to a fantastic story where you feel like you climbed that mountain, right, or that you befriended that death row inmate. But you didn't. You haven't done anything. Listening is an important but insufficient step towards social action.
Δεύτερον, νομίζω ότι συχνά μας έλκουν χαρακτήρες και πρωταγωνιστές που είναι συμπαθητικοί και ανθρώπινοι. Κι είναι λογικό, σωστά; Γιατί αν συμπαθείς κάποιον, νοιάζεσαι γι' αυτόν. Αλλά συμβαίνει και το αντίθετο. Αν δεν συμπαθείς κάποιον, δεν νοιάζεσαι γι' αυτόν. Κι αν δεν νοιάζεσαι γι' αυτόν, δεν νιώθεις σαν να έχεις κάποια ηθική υποχρέωση να σκεφτείς για τις συνθήκες που διαμόρφωσαν τις ζωές τους.
Secondly, I think often we are drawn towards characters and protagonists who are likable and human. And this makes sense, of course, right? Because if you like someone, then you care about them. But the inverse is also true. If you don't like someone, then you don't care about them. And if you don't care about them, you don't have to see yourself as having a moral obligation to think about the circumstances that shaped their lives.
Έμαθα αυτό το μάθημα όταν ήμουν 14. Έμαθα ότι βασικά δεν χρειάζεται να συμπαθείς κάποιον για να αναγνωρίσεις τη σοφία του, και σίγουρα δεν χρειάζεται να συμπαθείς κάποιον για να ταχθείς με το μέρος του. Έτσι μου έκλεψαν το ποδήλατο, ενώ ήμουν επάνω...
I learned this lesson when I was 14 years old. I learned that actually, you don't have to like someone to recognize their wisdom, and you certainly don't have to like someone to take a stand by their side. So my bike was stolen while I was riding it --
(Γέλια)
(Laughter)
που είναι εύκολο, αν κάνετε ποδήλατο τόσο αργά όσο εγώ.
which is possible if you're riding slowly enough, which I was.
(Γέλια)
(Laughter)
Έτσι τη μια στιγμή κάνω ποδήλατο σε ένα χωράφι στη γειτονιά του Ναϊρόμπι όπου μεγάλωσα, και ήμουν σε ένα μονοπάτι γεμάτο λακούβες κι όταν κάνεις ποδήλατο, δε θέλεις να είσαι, ξέρετε ...
So one minute I'm cutting across this field in the Nairobi neighborhood where I grew up, and it's like a very bumpy path, and so when you're riding a bike, you don't want to be like, you know --
(Γέλια)
(Laughter)
Και πηγαίνω κάπως έτσι, κάνοντας πετάλι αργά, και ξαφνικά, βρίσκομαι στο έδαφος. Είμαι στο έδαφος και κοιτάω πάνω και βλέπω ένα παιδί να τρέχει με το όχημα απόδρασής του -που είναι το ποδήλατό μου- και είναι περίπου 11 ή 12 κι εγώ είμαι στο έδαφος και κλαίω γιατί είχα μαζέψει πολλά λεφτά γι' αυτό το ποδήλατο και κλαίω και σηκώνομαι και αρχίζω να φωνάζω. Ενστικτωδώς φωνάζω: «Μουίζι, μουίζι!» που σημαίνει «κλέφτης» στα Σουαχίλι. Και βγήκαν διάφοροι από μια ξυλοκατασκευαστική και άρχισαν να το κυνηγάνε. Είμαστε στην Αφρική, έχουμε συμμορίες εν δράσει. Σωστά; Και μόλις πάω εκεί, τον έχουν αιχμαλωτίσει, τον έχουν πιάσει. Ο ύποπτος έχει συλληφθεί και τον αναγκάζουν να μου δώσει το ποδήλατό μου και τον αναγκάζουν να ζητήσει συγνώμη. Και πάλι, ξέρετε, τυπική Αφρικανική δικαιοσύνη, έτσι; Τον αναγκάζουν να πει συγγνώμη. Και στεκόμαστε αντικριστά και με κοιτάει και μου λέει συγγνώμη, αλλά με κοιτάει με μια ασυγκράτητη οργή. Είναι πολύ, πολύ θυμωμένος. Ήταν η πρώτη φορα που ήρθα αντιμέτωπη με κάποιον που δεν με συμπαθεί απλά και μόνο γι' αυτό που αντιπροσωπεύω. Με κοιτάει με ένα βλέμμα που έλεγε: «Εσύ, με τη γυαλιστερή σου επιδερμίδα και το ποδήλατό σου, έχεις θυμώσει με μένα;»
And so I'm going like this, slowly pedaling, and all of a sudden, I'm on the floor. I'm on the ground, and I look up, and there's this kid peddling away in the getaway vehicle, which is my bike, and he's about 11 or 12 years old, and I'm on the floor, and I'm crying because I saved a lot of money for that bike, and I'm crying and I stand up and I start screaming. Instinct steps in, and I start screaming, "Mwizi, mwizi!" which means "thief" in Swahili. And out of the woodworks, all of these people come out and they start to give chase. This is Africa, so mob justice in action. Right? And I round the corner, and they've captured him, they've caught him. The suspect has been apprehended, and they make him give me my bike back, and they also make him apologize. Again, you know, typical African justice, right? And so they make him say sorry. And so we stand there facing each other, and he looks at me, and he says sorry, but he looks at me with this unbridled fury. He is very, very angry. And it is the first time that I have been confronted with someone who doesn't like me simply because of what I represent. He looks at me with this look as if to say, "You, with your shiny skin and your bike, you're angry at me?"
Ήταν ένα δύσκολο μάθημα για μένα το ότι δεν με συμπαθούσε αλλά ξέρετε τι, είχε δίκιο. Ήμουν ένα παιδί της μεσαίας τάξης που ζούσε σε μια φτωχή χώρα. Εγώ είχα ποδήλατο κι αυτός με το ζόρι είχε να φάει. Μερικές φορές, είναι τα μηνύματα που δεν θέλουμε να ακούσουμε, αυτά που μας κάνουν να θέλουμε να βγούμε από τον εαυτό μας, αυτά που χρειάζεται να ακούμε περισσότερο. Για τον κάθε αξιαγάπητο παραμυθά που θα κλέψει την καρδιά σας, υπάρχουν εκατοντάδες περισσότεροι, των οποίων οι φωνές είναι κουρελιασμένες, που δεν έχουν την ευκαιρία να ανεβούν σε μια σκηνή με τα καλά τους ρούχα. Υπάρχουν εκατομμύρια ιστορίες για θυμωμένα αγόρια σε ποδήλατα και δεν μπορούμε να τις αγνοούμε απλά και μόνο επειδή δεν μας αρέσουν οι πρωταγωνιστές τους ή επειδή αυτό δεν θα ήταν ένα παιδί που θα φέρναμε σπίτι μας από το ορφανοτροφείο.
So it was a hard lesson that he didn't like me, but you know what, he was right. I was a middle-class kid living in a poor country. I had a bike, and he barely had food. Sometimes, it's the messages that we don't want to hear, the ones that make us want to crawl out of ourselves, that we need to hear the most. For every lovable storyteller who steals your heart, there are hundreds more whose voices are slurred and ragged, who don't get to stand up on a stage dressed in fine clothes like this. There are a million angry-boy-on-a-bike stories and we can't afford to ignore them simply because we don't like their protagonists or because that's not the kid that we would bring home with us from the orphanage.
Ο τρίτος λόγος που νομίζω ότι οι ιστορίες δεν κάνουν απαραίτητα τον κόσμο καλύτερο είναι ότι συχνά επενδύουμε τόσο στην προσωπική αφήγηση που ξεχνάμε να κοιτάξουμε τη μεγαλύτερη εικόνα. Κι έτσι χειροκροτούμε κάποιον, όταν μας λέει για τα αισθήματα ντροπής του, αλλά δεν συνδεόμαστε απαραίτητα με αυτήν τη δική του πίεση. Κουνάμε τα κεφάλια μας με κατανόηση όταν κάποιος λέει πως ένιωσε μειωμένος, αλλά δεν νιώθουμε αυτή την προκατάληψη. Οι πιο σημαντικές ιστορίες, ειδικά για την κοινωνική δικαιοσύνη, είναι αυτές που κάνουν και τα δύο, που είναι προσωπικές και μας επιτρέπουν να ερευνήσουμε και να καταλάβουμε την πολιτική.
The third reason that I think that stories don't necessarily make the world a better place is that too often we are so invested in the personal narrative that we forget to look at the bigger picture. And so we applaud someone when they tell us about their feelings of shame, but we don't necessarily link that to oppression. We nod understandingly when someone says they felt small, but we don't link that to discrimination. The most important stories, especially for social justice, are those that do both, that are both personal and allow us to explore and understand the political.
Αλλά δεν είναι μόνο οι ιστορίες που μας αρέσουν εναντίον αυτών που επιλέγουμε να αγνοήσουμε. Όλο και περισσότερο, ζούμε σε μια κοινωνία που υπάρχουν μεγαλύτερες δυνάμεις όπου για πολλούς οι ιστορίες έχουν αρχίσει να αντικαθιστούν τις ειδήσεις. Ναι; Ζούμε σε μια εποχή όπου βλέπουμε την παρακμή των γεγονότων, όταν επικρατούν τα συναισθήματα και η ανάλυση είναι λιγάκι βαρετή, έτσι; Όπου δίνουμε μεγαλύτερη αξία σε αυτά που αισθανόμαστε παρά σε αυτά που ξέρουμε. Μια πρόσφατη έρευνα του Pew Center για τις τάσεις στην Αμερική δείχνει ότι μόνο το 10% των νέων ενηλίκων κάτω των 30 «εμπιστεύεται αρκετά τα ΜΜΕ». Αυτό είναι σημαντικό. Σημαίνει ότι όσοι λένε ιστορίες γίνονται αξιόπιστοι ακριβώς την ίδια στιγμή που αρκετοί στα ΜΜΕ χάνουν την εμπιστοσύνη του κοινού. Αυτό δεν είναι καλό, γιατί, ενώ οι ιστορίες είναι σημαντικές και μας βοηθάνε να έχουμε διαφορετικές εικόνες, χρειαζόμαστε τα ΜΜΕ. Από την εμπειρία μου ως ακτιβίστρια κοινωνικής δικαιοσύνης, ξέρω πολύ καλά ότι χρειαζόμαστε αξιόπιστα γεγονότα από τα ΜΜΕ σε συνδυασμό με τις ισχυρές φωνές όλων όσων λένε ιστορίες. Αυτό μας κάνει να προχωράμε μπροστά όσον αφορά την κοινωνική δικαιοσύνη.
But it's not just about the stories we like versus the stories we choose to ignore. Increasingly, we are living in a society where there are larger forces at play, where stories are actually for many people beginning to replace the news. Yeah? We live in a time where we are witnessing the decline of facts, when emotions rule and analysis, it's kind of boring, right? Where we value what we feel more than what we actually know. A recent report by the Pew Center on trends in America indicates that only 10 percent of young adults under the age of 30 "place a lot of trust in the media." Now, this is significant. It means that storytellers are gaining trust at precisely the same moment that many in the media are losing the confidence in the public. This is not a good thing, because while stories are important and they help us to have insights in many ways, we need the media. From my years as a social justice activist, I know very well that we need credible facts from media institutions combined with the powerful voices of storytellers. That's what pushes the needle forward in terms of social justice.
Σε τελική ανάλυση, φυσικά, είναι η δικαιοσύνη που κάνει τον κόσμο καλύτερο, όχι οι ιστορίες. Σωστά; Κι αν ψάχνουμε για δικαιοσύνη, τότε δεν πρέπει να εστιάζουμε στα μίντια ή στους παραμυθάδες. Πρέπει να εστιάζουμε στο κοινό, σε όποιον έχει ανοίξει ποτέ το ραδιόφωνο ή έχει ακούσει μια ηχογράφηση, κι αυτό σημαίνει όλους μας.
In the final analysis, of course, it is justice that makes the world a better place, not stories. Right? And so if it is justice that we are after, then I think we mustn't focus on the media or on storytellers. We must focus on audiences, on anyone who has ever turned on a radio or listened to a podcast, and that means all of us.
Μερικά συμπεράσματα για το τι να κάνει το κοινό για να γίνει ο κόσμος καλύτερος. Πρώτον, πιστεύω ότι ο κόσμος θα γινόταν καλύτερος αν το κοινό είχε περισσότερη περιέργεια, και ήταν πιο επιφυλακτικό, και έκανε περισσότερες ερωτήσεις για το κοινωνικό πλαίσιο που δημιούργησε όλες τις ιστορίες που αγάπησε τόσο πολύ. Δεύτερον, ο κόσμος θα γινόταν καλύτερος αν το κοινό αναγνώριζε ότι η διήγηση ιστοριών είναι πνευματική εργασία. Και πιστεύω ότι θα ήταν σημαντικό για το κοινό να απαιτήσει περισσότερα κουμπιά στις αγαπημένες τους ιστοσελίδες, κουμπιά που θα έλεγαν, για παράδειγμα: «Αν σου άρεσε αυτή η ιστορία, κάνε κλικ εδώ για να υποστηρίξεις τον σκοπό που στηρίζει ο αφηγητής». Ή «Κάνε κλικ για να συνεισφέρεις στην επόμενη μεγάλη ιδέα του». Συχνά, είμαστε αφοσιωμένοι σε πλατφόρμες, αλλά όχι απαραίτητα στους ίδιους τους αφηγητές. Και τέλος, πιστεύω ότι το κοινό μπορεί να κάνει τον κόσμο καλύτερο με το να κλείσει τα κινητά του, να απομακρυνθεί από τις οθόνες του και να μεταβεί στον αληθινό κόσμο πέρα από ό,τι μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς.
So a few concluding thoughts on what audiences can do to make the world a better place. So firstly, the world would be a better place, I think, if audiences were more curious and more skeptical and asked more questions about the social context that created those stories that they love so much. Secondly, the world would be a better place if audiences recognized that storytelling is intellectual work. And I think it would be important for audiences to demand more buttons on their favorite websites, buttons for example that say, "If you liked this story, click here to support a cause your storyteller believes in." Or "click here to contribute to your storyteller's next big idea." Often, we are committed to the platforms, but not necessarily to the storytellers themselves. And then lastly, I think that audiences can make the world a better place by switching off their phones, by stepping away from their screens and stepping out into the real world beyond what feels safe.
Η Άλις Γουόκερ έχει πει, «Κοιτάξτε σε βάθος το παρόν που κατασκευάζετε. Πρέπει να μοιάζει με το μέλλον που ονειρεύεστε». Οι αφηγητές ιστοριών μπορούν να μας βοηθήσουν να ονειρευτούμε, αλλά είναι στο δικό μας χέρι να έχουμε ένα σχέδιο κοινωνικής δικαιοσύνης.
Alice Walker has said, "Look closely at the present you are constructing. It should look like the future you are dreaming." Storytellers can help us to dream, but it's up to all of us to have a plan for justice.
Ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)