The school of architecture that I studied at some 30 years ago happened to be across the street from the wonderful art gallery designed by the great architect Louis Kahn. I love the building, and I used to visit it quite often. One day, I saw the security guard run his hand across the concrete wall. And it was the way he did it, the expression on his face -- something touched me. I could see that the security guard was moved by the building and that architecture has that capacity to move you. I could see it, and I remember thinking, "Wow. How does architecture do that?"
Архітектурна школа, в якій я навчався 30 років тому, знаходилась навпроти дивовижної галереї мистецтв, спроектованої великим архітектором Луї Каном. Я обожнював цю будівлю і бував там доволі часто. Одного дня я побачив охоронця, який проводив рукою по бетонній стіні. Те, як він це робив, вираз його обличчя – зворушило мене. Я міг спостерігати за тим, як охоронець був вражений будівлею і тим, що архітектура має здатність зворушити. Я побачив це і подумав: "Вау. Як архітектура робить це?"
At school, I was learning to design, but here -- here was a reaction of the heart. And it touched me to the core.
В коледжі я навчався проектувати, але тут, тут була реакція мого серця. І це зворушило мене до глибини душі.
You know, you aspire for beauty, for sensuousness, for atmosphere, the emotional response. That's the realm of the ineffable and the immeasurable. And that's what you live for: a chance to try.
Це прагнення краси, чуттєвості, атмосферності, емоційного відгуку. Це королівство невимовного і безмірного. І це те, заради чого ти живеш: шансу спробувати.
So in 2003, there was an open call for designs for the Bahá'í Temple for South America. This was the first temple in all of South America. It's a continental temple, a hugely important milestone for the Bahá'í community, because this would be the last of the continental temples and would open the door for national and local temples to be built around the world.
В 2003 відбувся відкритий конкурс дизайну для храму Бахаї в Південній Америці. Це був перший храм у всій Південній Америці. Цей континентальний храм – дуже важливий етап для бахайської общини тому, що це мав бути останній з континентальних храмів, й після його побудови стало б можливим будівництво національних і місцевих храмів по всьому світу.
And the brief was deceptively simple and unique in the annals of religion: a circular room, nine sides, nine entrances, nine paths, allowing you to come to the temple from all directions, nine symbolizing completeness, perfection. No pulpit, no sermons, as there are no clergy in the Bahá'í faith. And in a world which is putting up walls, the design needed to express in form the very opposite. It had to be open, welcoming to people of all faiths, walks of life, backgrounds, or no faith at all; a new form of sacred space with no pattern or models to draw from. It was like designing one of the first churches for Christianity or one of the first mosques for Islam.
Вимоги були оманливо прості й унікальні в контексті релігії: кругла кімната, дев'ять сторін, дев'ять входів, дев'ять доріжок, котрі дозволяли б приходити в храм з будь-якого напрямку, дев'ять символізує завершеність, досконалість. Ніяких кафедр, проповідей, адже духівництво відсутнє у багаїському віруванні. І для світу, який встановлює свої стіни, потрібен такий дизайн, щоб крізь форму передати протилежну думку. Це має бути відкритим, привітним для людей усіх віросповідань, стилів життя, походжень чи взагалі невіруючих. Нова форма священного простору без шаблонів чи зразків. Це було ніби створення першої з християнських церков чи першої з ісламських мечетей.
So we live in a secular world. How do you design sacred space today? And how do you even define what's sacred today?
Отже, ми живемо в духовному світі. Як би ви спроектували «священний простір» сьогодні? Як би ви взагалі визначили поняття «священний простір»?
I stumbled across this beautiful quote from the Bahá'í writings, and it speaks to prayer. It says that if you reach out in prayer, and if your prayer is answered -- which is already very interesting -- that the pillars of your heart will become ashine.
Я наштохнувся на цю чудову цитату з багаїського писання, слова звернені до віруючого. Воно каже: «Якщо ти звернешся з молитвою і відповідь на неї прийде – що саме по собі цікаво– то стовпи твоєї віри, крізь серце, наповняться сяйвом».
And I loved this idea of the inner and the outer, like when you see someone and you say, "That person is radiant." And I was thinking, "My gosh, how could we make something architectural out of that, where you create a building and it becomes alive with light? Like alabaster, if you kiss it with light, it becomes alive. And I drew this sketch, something with two layers, translucent with structure in between capturing light. Maybe a pure form, a single form of emanation that you could imagine would be all dome and everything we kept making was looking too much like an egg.
І мені сподобалася ця ідея внутрішнього і зовнішнього, коли ти дивишся на когось і кажеш: «Ця людина випромінює світло». І я подумав: «Господи, як можна зробити щось архітектурне виходячи з цього, створити будівлю так, щоб вона ожила крізь світло? Як алебастр, який оживає від ніжного дотику світла». І я намалював ескіз: щось з двома шарами, напівпрозоре, з каркасом, що захоплює світло. Можливо, чиста форма, єдина форма випромінювання, яку ви тільки можете уявити, була б куполоподібною, і все, що ми створювали, більше нагадувало яйце.
(Laughter)
(Сміх)
A blob.
чи краплю.
So you search. You all know this crazy search, letting the process take you, and you live for the surprises. And I remember quite by accident I saw this little video of a plant moving in light, and it made me think of movement, reach, this idea that the temple could have reach, like this reach for the divine. You can imagine also that movement within a circle could mean movement and stillness, like the cosmos, something you see in many places.
Пошуки продовжувались. Вам усім знайомий цей фанатичний пошук, який засмоктує, і ти живеш заради несподіванок. Пам'ятаю, як бачив коротке відео про рослину, яка росте під світлом і це змусило мене замислитись над рухом, досягненням цілі. Ця ідея, що храм може витягуватись, ніби тягнутись до божественного. Можна уявити, що це пересування по колу може означати і рух, і спокій, ніби космос, щось, що можна бачити в багатьох місцях.
(Laughter)
(Сміх)
But rotation was not enough, because we needed a form. In the Bahá'í writings, it talks about the temples being as perfect as is humanly possible, and we kept thinking, well, what is perfection? And I remember I stumbled into this image of this Japanese basket and thinking our Western notions of perfection need to be challenged, that this wonderful silhouette of this basket, this wonkiness, and that it has the kind of dimple of what you might imagine a shoulder or the cheekbone, and that kind of organic form. And so we drew and made models, these lines that merge at the top, soft lines, which became like drapery and translucent veils and folding, and the idea of not only folding but torquing -- you remember the plant and the way it was reaching. And this started to become an interesting form, carving the base, making the entrances.
Але обертання було недостатньо тому, що нам потрібна була форма. В Бахаїському писанні говориться, що їх храми настільки ідеальні, наскільки це взагалі можливо, і ми подумали: «Що таке досконалість?» Я пам'ятаю, як спіткнувся об одну з цих японських корзинок і подумав: "Наше західне поняття про ідеал має бути переглянуте, цей чудовий силует кошика, його хиткість і виїмки, схожі на плечі, чи вилиці, є прикладом органічної форми. Отже, ми намалювали і створили моделі, ці лінії, що сходяться догори, м'які лінії, які стали ніби шторами і напівпрозорі вуалі, і згини. Ідея не тільки у згинанні, але й у закручуванні. Пам'ятаєте рослину і як вона тягнулася? З цього почала з'являтись цікава форма, ми вирізьбили основу, створили портали входів.
And then we ended up with this. This is this temple with two layers, nine luminous veils, embodied light, soft-flowing lines like luminescent drapery. 180 submissions were received from 80 countries, and this was selected.
Вкінці вийшло це. Храм з двома ярусами, дев'ятьма освітленими завісами, що об'єднують світло, з плавними лініями, ніби сяюча тканина. На конкурс надіслали 180 пропозицій, з 80 країн із них обрали нашу.
So we went to the next stage of how to build it. We had submitted alabaster. But alabaster was too soft, and we were experimenting, many experiments with materials, trying to think how we could have this kind of shimmer, and we ended up with borosilicate. And borosilicate glass, as you know, is very strong, and if you break borosilicate rods just so and melt them at just the right temperature, we ended up with this new material, this new cast glass which took us about two years to make. And it had this quality that we loved, this idea of the embodied light, but on the inside, we wanted something with a soft light, like the inner lining of a jacket. On the outside you have protection, but on the inside you touch it. So we found this tiny vein in a huge quarry in Portugal with this beautiful stone, which the owner had kept for seven generations in his family, waiting for the right project, if you can believe it. Look at this material, it's beautiful. And the way it lights up; it has that translucent quality.
Отже, ми підійшли до наступної стадії — будівництва. Ми подумали про алебастр. Але він був занадто м'який, тож ми почали експериментувати з матеріалами, намагаючись зрозуміти, як отримати потрібне мерехтіння. Тож ми вирішили використати бросилікатне скло. Адже бросилікатне скло, як відомо, є дуже стійким, якщо ось так зламати бросилікатні стержні і розплавити їх при відповідній температурі – вийде новий матеріал, новий вид литого скла,на виготовлення якого ми витратили два роки. І йому притаманна риса, яку ми обожнюємо: ідея сконцентрованого світла, але всередині храму нам хотілось мати м'яке, розсіяне світло, ніби підкладка куртки. Зовні ви маєте захист, а всередині - щось приємне на дотик. Отож, ми знайшли невеличке джерело у величезному кар'єрі в Португалії, з цим чудовим каменем, власник якого зберігав його в сім'ї вже сім поколінь, чекаючи на підходящий проект — у це складно повірити. Подивіться на цей матеріал, він прекрасний. Як він освітлює! У нього є необхідна напівпрозорість.
So here you see the structure. It lets the light through. And looking down, the nine wings are bound, structurally but symbolically strong, a great symbol of unity: pure geometry, a perfect circle, 30 meters in section and in plan, perfectly symmetrical, like the idea of sacredness and geometry. And here you see the building going up, 2,000 steel nodes, 9,000 pieces of steel, 7,800 stone pieces, 10,000 cast glass pieces, all individual shapes, the entire superstructure all described, engineered, fabricated with aerospace technology, prefabricated machine to machine, robotically, a huge team effort, you can imagine, of literally hundreds, and within three percent of our $30 million budget set in 2006.
Тут ви бачите конструкцію. Вона дозволяє світлу проникати. Дивлячись згори, можна помітити поєднання дев'яти «крил» — не лише конструктивно, але й символічно. Це величний символ єдності: чиста геометрія, досконале коло, 30 метрів у розрізі і в плані, з ідеальною симетрією, ніби втілення святості і геометрії. Тут можна побачити, як будівля зводиться: 2,000 сталевих вузлів, 9,000 сталевих частин, 7,800 кам'яних елементів, 10,000 пластів скла — усі різної форми. Уся надбудова повністю продумана, спроектована та зібрана за допомогою аерокосмічної технології. Зібрана механізм до механізму за допомогою роботів. Величезна командна робота, можете уявити, буквально сотні людей, на їх зарплатню пішло майже 3% від нашого 30-мільйонного бюджету на 2006 рік.
(Applause)
(Оплески)
Nine wings bound together forming a nine-pointed star, and the star shape moving in space, tracking the sun.
Дев'ять «крил» поєднуються у формі дев'ятикутної зірки, і ця зірка рухається у просторі відповідно до сонця.
So here it is.
І ось, що вийшло.
Audience: Wow!
(Глядачі) Вау!
(Applause)
(Оплески)
Hopefully, a befitting response to that beautiful quote, "a prayer answered," open in all directions, capturing the blue light of dawn, tent-like white light of day, the gold light of the afternoon, and of course, at night, the reversal: sensuous, catching the light in all kinds of mysterious ways.
Сподіваюсь на підходящу реакцію щодо тієї гарної цитати про почуту молитву. Храм, відкритий з усіх сторін, захоплює блакитне світло світанку, яскраво біле світло вдень та золотаве світло вечора, і, звичайно, вночі він повністю зачиняється. Чуттєво захоплює світло якимось містичними способами.
And the site: it's interesting; 14 years ago when we made the submission, we showed the temple set against the Andes. We didn't have the Andes as our site, but after nine years, that's exactly where we ended up, the lines of the temple set against nothing but pure nature, and you turn around and you get nothing but the city below you, and inside, a view in all directions, radiating gardens from each of the alcoves, radiating paths.
Щодо місцезнаходження можу сказати, що 14 років тому ми відсилали нашу заяву, зобразивши храм напроти Анд, і хоч ми не розглядали Анди як місцерозташування, але через 9 років воно стало тим місцем, де ми побудували храм. Навпроти храму не опинилось нічого окрім недоторканної природи, обернувшись, ви не побачите нічого, окрім міста знизу. Зсередини, з усіх сторін краєвид, насичений садами, крізь які, з усіх кутків пролягають стежки.
Last October, the opening ceremonies -- a beautiful, sacred event, 5,000 people from 80 countries, a continuous river of visitors, indigenous people from all over South America, some who had never left their villages. And of course, that this temple belongs to people, the collective, of many cultures and walks of life, many beliefs, and for me, what's most important is what it feels like on the inside; that it feel intimate, sacred, and that everyone is welcome. And if even a few who come have the same reaction as that security guard, then it truly would be their temple. And I would love that.
Минулого жовтня на церемонії відкриття, прекрасній священній події, були присутні 5,000 людей з 80 країн, постійний потік відвідувачів, корінні жителі з усієї Південної Америки, навіть ті, хто ніколи не покидав селищ. Звичайно, цей храм належить людям усіх культур, соціальних прошарків, різних віросповідань, але для мене важливішим є те, що це зворушує душу. Це глибинне, священне і з'являється відчуття, що тобі тут раді. І якщо хоча б дехто з тих, хто прийде сюди, матимуть таку ж реакцію, як той охоронець, тоді це, воістину, може стати їхнім храмом. Я був би від цього в захваті.
Thank you.
Дякую.
(Applause)
(Оплески)