The school of architecture that I studied at some 30 years ago happened to be across the street from the wonderful art gallery designed by the great architect Louis Kahn. I love the building, and I used to visit it quite often. One day, I saw the security guard run his hand across the concrete wall. And it was the way he did it, the expression on his face -- something touched me. I could see that the security guard was moved by the building and that architecture has that capacity to move you. I could see it, and I remember thinking, "Wow. How does architecture do that?"
Școala de arhitectură la care am studiat acum 30 de ani se întâmpla să fie vizavi de minunata galerie de artă proiectată de marele arhitect Louis Khan. Iubeam acea clădire și o vizitam adesea. Într-o zi, am văzut cum paznicul își trecea mâna peste zidul de beton. Și felul în care a făcut-o, expresia de pe fața lui - ceva m-a impresionat. Am văzut cum paznicul era emoționat de clădire și că arhitectura are capacitatea de a te emoționa. Puteam să văd asta, și îmi amintesc că m-am gândit: ,,Uau! Cum face arhitectura așa ceva?''
At school, I was learning to design, but here -- here was a reaction of the heart. And it touched me to the core.
La școală învățam să proiectez, dar asta - asta era o reacție din inimă. Și m-a impresionat profund.
You know, you aspire for beauty, for sensuousness, for atmosphere, the emotional response. That's the realm of the ineffable and the immeasurable. And that's what you live for: a chance to try.
Știi, aspiri la frumusețe, la senzualitate, la atmosferă, la răspuns emoțional. Acesta este tărâmul inefabilului și al nemărginirii. Și pentru asta trăiești: o șansă de a încerca.
So in 2003, there was an open call for designs for the Bahá'í Temple for South America. This was the first temple in all of South America. It's a continental temple, a hugely important milestone for the Bahá'í community, because this would be the last of the continental temples and would open the door for national and local temples to be built around the world.
În 2003 s-a lansat o cerere deschisă de proiecte pentru Templul Bahá'í din America de Sud. Acesta era primul templu din toată America de Sud. Este un templu continental, o imensă piatră de hotar pentru comunitatea Bahá'í, fiindcă acesta ar fi ultimul templu continental și ar deschide poarta către construcția de temple naționale și locale în toată lumea.
And the brief was deceptively simple and unique in the annals of religion: a circular room, nine sides, nine entrances, nine paths, allowing you to come to the temple from all directions, nine symbolizing completeness, perfection. No pulpit, no sermons, as there are no clergy in the Bahá'í faith. And in a world which is putting up walls, the design needed to express in form the very opposite. It had to be open, welcoming to people of all faiths, walks of life, backgrounds, or no faith at all; a new form of sacred space with no pattern or models to draw from. It was like designing one of the first churches for Christianity or one of the first mosques for Islam.
Și descrierea era înșelător de simplă și unică în analele religiei: o cameră circulară, nouă laturi, nouă intrări, nouă căi, care să-ți permită să vii la templu din toate direcțiile, nouă simbolizând deplinătatea, perfecțiunea. Fără strană, fără predici, fiindcă nu există cler în credința Bahá'í. Și într-o lume care înalță ziduri, proiectul trebuia să exprime exact opusul. Trebuia să fie deschis, primitor pentru oameni de toate credințele, din toate mediile sociale și profesionale, sau fără nicio credință; o nouă formă de spațiu sacru fără un tipar sau modele după care să desenezi. Era ca și cum ai proiecta una din primele biserici ale Creștinismului sau una din primele moschei ale Islamului.
So we live in a secular world. How do you design sacred space today? And how do you even define what's sacred today?
Noi trăim într-o lume seculară. Cum proiectezi astăzi spațiul sacru? Și cum definești astăzi ce este sacru?
I stumbled across this beautiful quote from the Bahá'í writings, and it speaks to prayer. It says that if you reach out in prayer, and if your prayer is answered -- which is already very interesting -- that the pillars of your heart will become ashine.
Am dat peste acest frumos citat din scrierile Bahá'í despre rugăciune. Spune că dacă te rogi și dacă rugăciunea îți este ascultată - ceea ce e deja foarte interesant - atunci stâlpii inimii tale vor deveni strălucitori.
And I loved this idea of the inner and the outer, like when you see someone and you say, "That person is radiant." And I was thinking, "My gosh, how could we make something architectural out of that, where you create a building and it becomes alive with light? Like alabaster, if you kiss it with light, it becomes alive. And I drew this sketch, something with two layers, translucent with structure in between capturing light. Maybe a pure form, a single form of emanation that you could imagine would be all dome and everything we kept making was looking too much like an egg.
Mi-a plăcut această idee de lăuntric și de exterior, ca atunci când vezi pe cineva și spui: ,,Această persoană radiază." Și m-am gândit: ,,Doamne, cum am putea să facem ceva arhitectural din asta, unde tu creezi o clădire și ea devine vie prin lumină? Ca alabastrul, dacă îl săruți cu lumină, devine viu. Și am desenat această schiță, ceva cu două straturi, translucid, cu o structură la interior care capturează lumina. Poate o formă pură, o singură formă de emanație pe care ți-o poți imagina ar fi toată un dom și tot ceea ce continuam să facem arăta prea mult ca un ou.
(Laughter)
(Râsete)
A blob.
O picătură.
So you search. You all know this crazy search, letting the process take you, and you live for the surprises. And I remember quite by accident I saw this little video of a plant moving in light, and it made me think of movement, reach, this idea that the temple could have reach, like this reach for the divine. You can imagine also that movement within a circle could mean movement and stillness, like the cosmos, something you see in many places.
Mai căutați. Știți cu toții această căutare nebună, care te acaparează în procesul ei, și trăiești pentru surprize. Îmi amintesc cum, accidental, am văzut acest filmuleț cu o plantă mișcându-se în lumină, și m-a făcut să mă gândesc la mișcare, la căutare, această idee că templul ar fi putut căuta, ca această căutare a divinului. Vă puteți imagina de asemenea că mișcarea circulară poate însemna mișcare și încremenire, precum cosmosul, ceva ce vezi în multe locuri.
(Laughter)
(Râsete)
But rotation was not enough, because we needed a form. In the Bahá'í writings, it talks about the temples being as perfect as is humanly possible, and we kept thinking, well, what is perfection? And I remember I stumbled into this image of this Japanese basket and thinking our Western notions of perfection need to be challenged, that this wonderful silhouette of this basket, this wonkiness, and that it has the kind of dimple of what you might imagine a shoulder or the cheekbone, and that kind of organic form. And so we drew and made models, these lines that merge at the top, soft lines, which became like drapery and translucent veils and folding, and the idea of not only folding but torquing -- you remember the plant and the way it was reaching. And this started to become an interesting form, carving the base, making the entrances.
Dar rotația nu era de ajuns, fiindcă aveam nevoie de o formă. În scrierile Bahá'í, se vorbește despre temple ca fiind atât de perfecte cât este omenește posibil, și ne tot gândeam, ei bine, ce este perfecțiunea? Îmi amintesc că m-am poticnit la imaginea acestui coș japonez și m-am gândit că noțiunile occidentale despre perfecțiune trebuie contestate, că silueta minunată a acestui coș, această fragilitate, și faptul că are această gropiță pe care ne-o putem imagina ca fiind un umăr sau niște pomeți, și acest tip de formă organică. Și astfel am desenat și am făcut modele, aceste linii care se unesc în vârf, linii moi, care au devenit ca niște falduri, și văluri translucide care se pliază, și nu doar ideea de pliere, ci de înfășurare - vă amintiți de acea plantă și de felul ei de a căuta. Aceasta a început să devină o formă interesantă, sculptând baza, făcând intrările.
And then we ended up with this. This is this temple with two layers, nine luminous veils, embodied light, soft-flowing lines like luminescent drapery. 180 submissions were received from 80 countries, and this was selected.
Și am ajuns la aceasta. Acesta este templul cu două straturi, nouă văluri luminoase, lumină încorporată, linii curgătoare ca faldurile luminiscente. au fost primite 180 de oferte din 80 de țări și a fost selectată aceasta.
So we went to the next stage of how to build it. We had submitted alabaster. But alabaster was too soft, and we were experimenting, many experiments with materials, trying to think how we could have this kind of shimmer, and we ended up with borosilicate. And borosilicate glass, as you know, is very strong, and if you break borosilicate rods just so and melt them at just the right temperature, we ended up with this new material, this new cast glass which took us about two years to make. And it had this quality that we loved, this idea of the embodied light, but on the inside, we wanted something with a soft light, like the inner lining of a jacket. On the outside you have protection, but on the inside you touch it. So we found this tiny vein in a huge quarry in Portugal with this beautiful stone, which the owner had kept for seven generations in his family, waiting for the right project, if you can believe it. Look at this material, it's beautiful. And the way it lights up; it has that translucent quality.
Așa că am trecut la etapa următoare a construcției. Oferta noastră era alabastrul. Dar alabastrul era prea moale, și noi am experimentat, am testat multe materiale, încercând să ne gândim cum am putea obține acest tip de strălucire, și am ajuns la borosilicat. Iar sticla borosilicat, cum știți, este foarte solidă, iar dacă spargi borosilicatul și îl amesteci la temperatura potrivită, am ajuns la acest material nou, această sticlă turnată care ne-a luat cam doi ani să o obținem. Și avea exact calitatea care ne plăcea, această idee de lumină încorporată, dar pe interior, voiam ceva cu o lumină blândă, ca dublura unui sacou. În exterior ai protecție, dar pe interior îl atingi. Așa că am găsit acest mic filon într-o carieră imensă din Portugalia cu această piatră minunată, pe care proprietarul o păstrase timp de șapte generații în familia lui, așteptând proiectul potrivit, dacă puteți crede una ca asta. Uitați-vă la acest material, ce frumos este. Și la felul cum se luminează; are această calitate translucidă.
So here you see the structure. It lets the light through. And looking down, the nine wings are bound, structurally but symbolically strong, a great symbol of unity: pure geometry, a perfect circle, 30 meters in section and in plan, perfectly symmetrical, like the idea of sacredness and geometry. And here you see the building going up, 2,000 steel nodes, 9,000 pieces of steel, 7,800 stone pieces, 10,000 cast glass pieces, all individual shapes, the entire superstructure all described, engineered, fabricated with aerospace technology, prefabricated machine to machine, robotically, a huge team effort, you can imagine, of literally hundreds, and within three percent of our $30 million budget set in 2006.
Aici îi vedeți structura. Lasă lumina să pătrundă. Uitându-ne în jos, cele nouă aripi sunt legate structural, dar puternice ca simbol, un măreț simbol al unității: geometrie pură, un cerc perfect, 30 de metri în secțiune și în plan, perfect simetric, ca ideea de sacralitate și geometrie. Și aici vedeți construcția crescând, 2000 de noduri de oțel, 9000 de piese de oțel, 7800 de bucăți de piatră, 10000 de bucăți de sticlă turnată, toate formele individuale, întreaga superstructură descrisă, construită, fabricată cu tehnologie aerospațială, prefabricată mașină cu mașină, robotic, un uriaș efort de echipă, vă închipuiți, a sute de oameni, încadrat în cele trei procente din bugetul de 30 de milioane de dolari stabilit în 2006.
(Applause)
(Aplauze)
Nine wings bound together forming a nine-pointed star, and the star shape moving in space, tracking the sun.
Nouă aripi unite împreună formând o stea cu nouă colțuri, iar forma stelară mișcându-se în spațiu, urmărind soarele.
So here it is.
Și iat-o.
Audience: Wow!
Publicul: Uau!
(Applause)
(Aplauze)
Hopefully, a befitting response to that beautiful quote, "a prayer answered," open in all directions, capturing the blue light of dawn, tent-like white light of day, the gold light of the afternoon, and of course, at night, the reversal: sensuous, catching the light in all kinds of mysterious ways.
Sperăm că e un răspuns adecvat pentru acel citat minunat ,,o rugăciune ascultată" deschis în toate direcțiile, capturând lumina albastră a zorilor, lumina albă a zilei, lumina aurie a după-amiezii, și, bineînțeles, noaptea, reversul: senzualitate, prinzând lumina în tot felul de moduri misterioase.
And the site: it's interesting; 14 years ago when we made the submission, we showed the temple set against the Andes. We didn't have the Andes as our site, but after nine years, that's exactly where we ended up, the lines of the temple set against nothing but pure nature, and you turn around and you get nothing but the city below you, and inside, a view in all directions, radiating gardens from each of the alcoves, radiating paths.
Și locul: este interesant. Acum 14 ani când am depus oferta, am ilustrat templul pe fundalul Anzilor. Locația noastră nu era în munții Anzi, dar după nouă ani, am ajuns exact acolo, liniile templului îndreptate către natura pură, și când te întorci, descoperi nimic altceva decât orașul de dedesubt, și din interior, ai vedere în toate direcțiile, grădini radiante din fiecare alcov, căi radiante.
Last October, the opening ceremonies -- a beautiful, sacred event, 5,000 people from 80 countries, a continuous river of visitors, indigenous people from all over South America, some who had never left their villages. And of course, that this temple belongs to people, the collective, of many cultures and walks of life, many beliefs, and for me, what's most important is what it feels like on the inside; that it feel intimate, sacred, and that everyone is welcome. And if even a few who come have the same reaction as that security guard, then it truly would be their temple. And I would love that.
În octombrie trecut, la ceremoniile de deschidere - un eveniment minunat, sacru, 5000 de oameni din 80 de țări, un râu continuu de vizitatori, popoare indigene din toată America de Sud, dintre care unii nu-și mai părăsiseră niciodată satul. Și bineînțeles că acest templu aparține oamenilor, colectivului, diferitelor culturi și tipuri de viață, multor credințe, iar pentru mine, cel mai important este cum se simte pe interior; se simte intim, sacru, și toată lumea este binevenită. Și dacă măcar câțiva din cei care vin au aceeași reacție ca acel paznic, atunci este într-adevăr templul lor. Și mi-ar plăcea enorm acest lucru.
Thank you.
Mulțumesc.
(Applause)
(Aplauze)