The story I wanted to share with you today is my challenge as an Iranian artist, as an Iranian woman artist, as an Iranian woman artist living in exile. Well, it has its pluses and minuses. On the dark side, politics doesn't seem to escape people like me. Every Iranian artist, in one form or another, is political. Politics have defined our lives. If you're living in Iran, you're facing censorship, harassment, arrest, torture -- at times, execution. If you're living outside like me, you're faced with life in exile -- the pain of the longing and the separation from your loved ones and your family. Therefore, we don't find the moral, emotional, psychological and political space to distance ourselves from the reality of social responsibility.
Het verhaal dat ik vandaag met jullie wil delen, is mijn uitdaging als Iraanse kunstenares, als Iraanse vrouwelijke kunstenares, als Iraanse vrouwelijke artieste in ballingschap. Het heeft voor- en nadelen. Aan de donkere kant: mensen als ik ontsnappen niet aan de politiek. Elke Iraanse artiest is op één of andere manier politiek. De politiek heeft ons leven gedefinieerd. Als je in Iran woont, heb je te maken met censuur, intimidatie, arrestatie, foltering -- en soms terechtstelling. Als je erbuiten woont, zoals ik, heb je te maken met het leven in ballingschap -- de pijn van het verlangen en de scheiding van je dierbaren en je familie. Daarom vinden we de morele, emotionele, psychologische en politieke ruimte niet om afstand te nemen van de realiteit van maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Oddly enough, an artist such as myself finds herself also in the position of being the voice, the speaker of my people, even if I have, indeed, no access to my own country. Also, people like myself, we're fighting two battles on different grounds. We're being critical of the West, the perception of the West about our identity -- about the image that is constructed about us, about our women, about our politics, about our religion. We are there to take pride and insist on respect. And at the same time, we're fighting another battle. That is our regime, our government -- our atrocious government, [that] has done every crime in order to stay in power. Our artists are at risk. We are in a position of danger. We pose a threat to the order of the government.
Vreemd genoeg bevindt een kunstenaar als ik zich in de positie waarbij ik de stem, de woordvoerder van mijn volk ben, zelfs al heb ik in realiteit geen toegang tot mijn land. Mensen zoals ik voeren twee gevechten tegelijk, op verschillende slagvelden. We staan kritisch ten opzichte van het Westen, van de perceptie van het Westen over onze identiteit -- het imago dat over ons is geconstrueerd, over onze vrouwen, over onze politiek, over onze godsdienst. We zijn daar om trots te zijn en aan te dringen op respect. Tegelijk voeren we een ander gevecht. Dat is ons regime, onze regering, onze afschuwelijke regering, heeft elke misdaad begaan om aan de macht te blijven. Onze kunstenaars zijn in gevaar. We bevinden ons in een gevaarlijke positie. We vormen een bedreiging voor de orde van de regering.
But ironically, this situation has empowered all of us, because we are considered, as artists, central to the cultural, political, social discourse in Iran. We are there to inspire, to provoke, to mobilize, to bring hope to our people. We are the reporters of our people, and are communicators to the outside world. Art is our weapon. Culture is a form of resistance. I envy sometimes the artists of the West for their freedom of expression. For the fact that they can distance themselves from the question of politics. From the fact that they are only serving one audience, mainly the Western culture. But also, I worry about the West, because often in this country, in this Western world that we have, culture risks being a form of entertainment. Our people depend on our artists, and culture is beyond communication.
Ironisch genoeg heeft deze situatie ons allemaal kracht gegeven, want we worden, als kunstenaars allemaal beschouwd als centrale figuren voor het culturele, politieke en sociale discours in Iran. We zijn er om te inspireren, te provoceren, te mobiliseren, om onze mensen hoop te bieden. We zijn de verslaggevers van onze mensen, en zijn communicatoren met de buitenwereld. Kunst is ons wapen. Cultuur is een vorm van verzet. Soms benijd ik de westerse kunstenaars om hun vrijheid van expressie -- om het feit dat ze afstand kunnen nemen van de politieke kwestie -- om het feit dat ze maar één publiek bedienen, vooral de westerse cultuur. Maar ik maak me ook zorgen over het Westen, want in dit land, in deze westerse wereld van ons, dreigt cultuur vaak een vorm van ontspanning te worden. Onze mensen zijn afhankelijk van onze kunstenaars. Cultuur gaat verder dan communicatie.
My journey as an artist started from a very, very personal place. I did not start to make social commentary about my country. The first one that you see in front of you is actually when I first returned to Iran after being separated for a good 12 years. It was after the Islamic Revolution of 1979. While I was absent from Iran, the Islamic Revolution had descended on Iran and had entirely transformed the country from Persian to the Islamic culture. I came mainly to be reunited with my family and to reconnect in a way that I found my place in the society. But instead, I found a country that was totally ideological and that I didn't recognize anymore. More so, I became very interested, as I was facing my own personal dilemmas and questions, I became immersed in the study of the Islamic Revolution -- how, indeed, it had incredibly transformed the lives of Iranian women. I found the subject of Iranian women immensely interesting, in the way the women of Iran, historically, seemed to embody the political transformation. So in a way, by studying a woman, you can read the structure and the ideology of the country.
Mijn pad als kunstenaar begon op een heel erg persoonlijke plek. Ik ben niet begonnen met maatschappelijke commentaar te geven op mijn land. Het eerste beeld dat je hier ziet, is toen ik voor het eerst terugkeerde uit Iran, nadat ik er goed 12 jaar van gescheiden was geweest. Het was na de Islamitische Revolutie van 1979. Terwijl ik weg was uit Iran, was de Islamitische Revolutie over Iran gekomen en had ze het hele land omgevormd van een Perzische naar een Islamitische cultuur. Ik kwam vooral om met mijn familie te worden herenigd en om in zekere zin terug aan te knopen bij mijn plaats in de maatschappij. Maar in plaats daarvan, trof ik een land aan dat volledig ideologisch was en dat ik niet meer herkende. Ik raakte geïnteresseerd en kreeg te maken met mijn eigen persoonlijke dilemma's en vragen. Ik dook in de studie van de Islamitische Revolutie -- hoe die, inderdaad, een ongelooflijke transformatie betekende voor het leven van de Iraanse vrouw. Ik vond het onderwerp "de Iraanse vrouw" immens interessant. De vrouwen van Iran leken, historisch gezien, de politieke transformatie te incarneren. Dus door een vrouw te bestuderen, kan je de structuur en de ideologie van het land lezen.
So I made a group of work that at once faced my own personal questions in life, and yet it brought my work into a larger discourse -- the subject of martyrdom, the question of those who willingly stand in that intersection of love of God, faith, but violence and crime and cruelty. For me, this became incredibly important. And yet, I had an unusual position toward this. I was an outsider who had come back to Iran to find my place, but I was not in a position to be critical of the government or the ideology of the Islamic Revolution. This changed slowly as I found my voice and I discovered things that I didn't know I would discover. So my art became slightly more critical. My knife became a little sharper. And I fell into a life in exile. I am a nomadic artist. I work in Morocco, in Turkey, in Mexico. I go everywhere to make believe it's Iran.
Ik maakte een groep werken die tegelijk mijn persoonlijke levenskwesties naar voren brengen en mijn werk toch ook naar een breder discours leidden -- het onderwerp 'martelaarschap', de kwestie van diegenen die vrijwillig op het kruispunt staan tussen liefde voor God, geloof, maar ook geweld en misdaad en wreedheid. Dat werd ongelooflijk belangrijk voor mij. Toch had ik er een ongewoon standpunt over. Ik was een outsider die naar Iran was teruggekeerd om mijn plek te vinden, maar ik was slecht geplaatst om kritisch te staan tegenover de regering of de ideologie van de islamitische Revolutie. Dit veranderde langzaam, naarmate ik mijn stem vond en dingen ontdekte waarvan ik niet wist dat ik ze zou ontdekken. Mijn kunst werd dus een beetje kritischer. Mijn mes werd een beetje scherper. Ik kwam in een leven in ballingschap terecht. Ik ben een nomade-kunstenaar. Ik werk in Marokko, in Turkije, in Mexico. Ik ga overal en doe alsof het Iran is.
Now I am making films. Last year, I finished a film called "Women Without Men." "Women Without Men" returns to history, but another part of our Iranian history. It goes to 1953 when American CIA exercised a coup and removed a democratically elected leader, Dr. Mossadegh. The book is written by an Iranian woman, Shahrnush Parsipur. It's a magical realist novel. This book is banned, and she spent five years in prison. My obsession with this book, and the reason I made this into a film, is because it at once was addressing the question of being a female -- traditionally, historically in Iran -- and the question of four women who are all looking for an idea of change, freedom and democracy -- while the country of Iran, equally, as if another character, also struggled for an idea of freedom and democracy and independence from the foreign interventions.
Vandaag maak ik films. Vorig jaar werkte ik een film af getiteld "Vrouwen zonder mannen". "Vrouwen zonder mannen" keert terug naar de geschiedenis, maar een ander deel van onze Iraanse geschiedenis. Het gaat terug naar 1953 toen de Amerikaanse CIA een coup pleegde en een democratisch verkozen leider afzette, Dr. Mossadegh. Het boek is geschreven door een Iraanse vrouw, Shahrnush Parsipur. Het is een magisch-realistische roman. Dit boek is verboden, en ze bracht vijf jaar in de gevangenis door. Ik ben geobsedeerd door dit boek, en de reden waarom ik er een film van heb gemaakt, is omdat het tegelijk gaat over de kwestie van het vrouw-zijn -- traditioneel, historisch, in Iran -- en de kwestie van vier vrouwen die allemaal op zoek zijn naar een idee van verandering, vrijheid en democratie -- terwijl het land Iran eveneens, als was het een personage, worstelde met een idee van vrijheid en democratie en onafhankelijkheid van vreemde inmenging.
I made this film because I felt it's important for it to speak to the Westerners about our history as a country. That all of you seem to remember Iran after the Islamic Revolution. That Iran was once a secular society, and we had democracy, and this democracy was stolen from us by the American government, by the British government. This film also speaks to the Iranian people in asking them to return to their history and look at themselves before they were so Islamicized -- in the way we looked, in the way we played music, in the way we had intellectual life. And most of all, in the way that we fought for democracy. These are some of the shots actually from my film. These are some of the images of the coup. And we made this film in Casablanca, recreating all the shots.
Ik maakte deze film omdat ik vond dat het belangrijk is dat het de Westerlingen zou aanspreken over onze geschiedenis als land. Ieder van jullie lijkt zich Iran na de islamitische Revolutie te herinneren. Dat Iran ooit een seculiere maatschappij was, en dat we een democratie hadden, en dat die ons werd ontstolen door de Amerikaanse regering, door de Britse regering. Deze film spreekt ook het Iraanse volk aan: hij vraagt hun om terug te keren naar hun geschiedenis en zichzelf te bekijken zoals ze waren voor ze zo geïslamiseerd werden -- hoe we eruit zagen, hoe we muziek speelden, wat voor intellectueel leven we hadden. Bovenal, hoe we voor onze democratie vochten. Dit zijn een paar scènes uit mijn film. Hier zijn een paar beelden van de coup. We maakten deze film in Casablanca, en bouwden alle scènes opnieuw op.
This film tried to find a balance between telling a political story, but also a feminine story. Being a visual artist, indeed, I am foremost interested to make art -- to make art that transcends politics, religion, the question of feminism, and become an important, timeless, universal work of art. The challenge I have is how to do that. How to tell a political story but an allegorical story. How to move you with your emotions, but also make your mind work. These are some of the images and the characters of the film. Now comes the green movement -- the summer of 2009, as my film is released -- the uprising begins in the streets of Tehran.
Deze film zocht naar een evenwicht tussen een politiek verhaal en een vrouwenverhaal. Ik ben een visuele artiest en wil dus vooral kunst maken, kunst die politiek, religie, feminisme overstijgt, en een belangrijk, tijdloos, universeel kunstwerk wordt. Mijn uitdaging bestaat erin dat te doen -- hoe vertel ik een politiek verhaal als een allegorisch verhaal -- hoe ontroer ik jullie door jullie emoties, maar zet ik tegelijk jullie geesten aan het werk. Dit zijn een paar beelden en personages van de film. Hier komt de groene beweging -- de zomer van 2009, terwijl mijn film wordt uitgebracht, begint de opstand in de straten van Teheran.
What is unbelievably ironic is the period that we tried to depict in the film, the cry for democracy and social justice, repeats itself now again in Tehran. The green movement significantly inspired the world. It brought a lot of attention to all those Iranians who stand for basic human rights and struggle for democracy. What was most significant for me was, once again, the presence of the women. They're absolutely inspirational for me. If in the Islamic Revolution, the images of the woman portrayed were submissive and didn't have a voice, now we saw a new idea of feminism in the streets of Tehran -- women who were educated, forward thinking, non-traditional, sexually open, fearless and seriously feminist. These women and those young men united Iranians across the world, inside and outside.
Wat ongelooflijk ironisch is, is dat de periode die we weergeven in de film, de roep om democratie en sociale rechtvaardigheid, zichzelf vandaag herhaalt in Teheran. De groene beweging heeft de wereld echt geïnspireerd. Ze zorgde voor veel aandacht voor al die Iraniërs die staan voor fundamentele mensenrechten en de strijd voor democratie. Wat het meest betekenisvol was voor mij, was, eens te meer, de aanwezigheid van vrouwen. Ze zijn absoluut een inspiratie voor mij. Als tijdens de islamitische Revolutie de beelden van de geportretteerde vrouwen onderworpen waren, zonder stem, dan zagen we nu een nieuw beeld van het feminisme in de straten van Teheran -- vrouwen die opgeleid waren, vooruit dachten, niet traditioneel waren, seksueel open, zonder vrees, en bepaald feministisch. Deze vrouwen en die jonge mannen, verenigden de Iraniërs, over de hele wereld, binnen en buiten.
I then discovered why I take so much inspiration from Iranian women. That, under all circumstances, they have pushed the boundary. They have confronted the authority. They have broken every rule in the smallest and the biggest way. And once again, they proved themselves. I stand here to say that Iranian women have found a new voice, and their voice is giving me my voice. And it's a great honor to be an Iranian woman and an Iranian artist, even if I have to operate in the West only for now.
Toen ontdekte ik waarom ik zo geïnspireerd word door Iraanse vrouwen. Onder alle omstandigheden hebben ze de grenzen verlegd. Ze zijn de confrontatie met het gezag aangegaan. Ze hebben elke regel overtreden op de kleinste en de grootste manieren. En eens te meer hebben ze zichzelf bewezen. Ik sta hier om te zeggen dat Iraanse vrouwen een nieuwe stem hebben gevonden, en hun stem geeft me mijn stem. Het is een grote eer om een Iraanse vrouw te zijn en een Iraanse kunstenares, zelfs al kan ik voorlopig alleen vanuit het Westen opereren.
Thank you so much.
Ik dank jullie zeer hartelijk.
(Applause)
(Applaus)