My name is Shari Davis, and let's be honest, I'm a recovering government employee. And I say that with a huge shout-out to the folks that work in government and on systems change. It's hard. It can be isolating. And the work can feel impossible. But government is the people that show up. Really, it's the people that can show up and are committed to the promise that public service offers: service to people, democracy and fixing the problems that community members face.
Tên tôi là Shari Davis và thành thật mà nói, tôi đang hồi phục từ việc là một công chức. Và tôi nói như một lời kêu gọi đến những người đang làm cho nhà nước và cải cách hệ thống. Nó rất khó. Nó có thể bị cô lập. Và công việc đó dường như bất khả thi. Nhưng chính quyền là những người phải có mặt. Họ thật sự phải có mặt và cam kết với lời hứa về phục vụ cộng đồng: phục vụ nhân dân, chế độ dân chủ và khắc phục những vấn đề mà cộng đồng đang phải đối mặt.
Seventeen years ago, I walked through city hall for the first time as a staff member. And that walk revealed something to me. I was a unicorn. There weren't many people who looked like me that worked in the building. And yet, there were folks committed to addressing hundreds of years of systemic inequity that left some behind and many ignored. Where there was promise, there was a huge problem. You see, democracy, as it was originally designed, had a fatal flaw. It only laid pipeline for rich white men to progress. And now, if you're a smart rich white man, you understand why I say that's a problem. Massive talent has been left off the field. Our moral imaginations have grown anemic. Our highest offices are plagued by corruption. We're on the brink of a sort of apathetic apocalypse, and it's not OK.
Mười bảy năm trước, tôi đi qua tòa thị chính lần đầu với tư cách là một công chức ở đó. Và khi đi, tôi nhận ra một điều: tôi là một con kì lân. Không có nhiều người như tôi làm việc trong tòa nhà đó. Nhưng rồi, cũng có những người nói đến hàng trăm năm của sự bất công có hệ thống, nhưng rồi đã để vài người lại phía sau và nhiều người bị phớt lờ. Khi có những lời hứa thì luôn có những vấn đề lớn. Bạn thấy đấy, chế độ dân chủ, khi nó được khởi nguồn, đã có một lỗi chết người. Nó chỉ trải thảm cho những người giàu da trắng. Và giờ, nếu bạn là một người đàn ông thông minh da trắng giàu có, bạn sẽ hiểu vì sao tôi nói đó là một vấn đề. Nhiều tài năng đã bị cho ra rìa. Suy nghĩ về đạo đức của ta đã trở nên nhợt nhạt. Những cơ quan quyền hành cao nhất của ta đã bị lây nhiễm căn bệnh tham nhũng. Ta đang trên bờ vực của một kiểu tận thế vô cảm, và nó không ổn chút nào.
We've got to open the doors to city halls and schools so wide that people can't help but walk in. We've got to throw out the old top-down processes that got us into this mess, and start over, with new faces around the table, new voices in the mix, and we have to welcome new perspectives every step of the way. Not because it's the right thing to do -- although it is -- but because that's the only way for us to all succeed together.
Chúng ta phải mở cửa của tòa thị chính và trường học rộng mở để mọi người bước vào. Ta phải xóa bỏ các quy trình chỉ đạo lạc hậu đã đẩy ta vào mớ rắc rối này, và bắt đầu lại, với những gương mặt mới quanh bàn làm việc, những tiếng nói mới trong cộng đồng, và ta phải đón nhận những góc nhìn mới trên con đường của chúng ta. Không phải vì nó là việc đúng phải làm, dù nó đúng, mà vì đó là cách duy nhất để hướng tới thành công cùng nhau.
And here's the best news of all. I know how to do it. The answer -- well, an answer, is participatory budgeting. That's right. Participatory budgeting, or "PB" for short.
Và đây là tin tốt nhất. Tôi biết sao để thực hiện điều đó. Câu trả lời, một câu trả lời, là ngân sách xã hội hóa. Đúng rồi. Ngân sách xã hội hóa, viết tắt là NSXHH (PB).
PB is a process that brings community and government together to ideate, develop concrete proposals and vote on projects that solve real problems in community.
PB là quy trình đưa cộng đồng và chính quyền gần nhau hơn để đưa ra quan điểm, đề xuất vững chắc và biểu quyết những dự án giải quyết vấn đề thực trong cộng đồng.
Now I realize that people don't get up and dance when I start talking about public budgets. But participatory budgeting is actually about collective, radical imagination. Everyone has a role to play in PB, and it works, because it allows community members to craft real solutions to real problems and provides the infrastructure for the promise of government. And honestly, it's how I saw a democracy actually work for the first time.
Giờ, tôi biết là mọi người không đứng lên tung hô khi tôi nói về ngân sách công cộng. Nhưng ngân sách xã hội hóa thực sự là một suy nghĩ cấp tiến, có tính cộng đồng. Ai cũng có vai trò trong PB, và nó thành công, vì nó cho phép người dân đề ra giải pháp cho những vấn đề thực và cung cấp nền tảng cho lời hứa của chính quyền. Và thành thật, đó là lần đầu tiên tôi thấy chế độ dân chủ thật sự hoạt động.
I remember it like it was yesterday. It was 2014 in Boston, Massachusetts, and mayor Menino asked me to launch the country's first youth-focused PB effort with one million dollars of city funds. Now, we didn't start with line items and limits or spreadsheets and formulas. We started with people. We wanted to make sure that everyone was listened to.
Tôi nhớ nó rõ như mới chỉ hôm qua. Đó là vào năm 2014 ở Boston, Massachusetts và thị trưởng Menino giao tôi khởi động dự án PB hướng đến giới trẻ đầu tiên trên cả nước với một triệu đô là từ nguồn quỹ của thành phố. Giờ, chúng tôi không bắt đầu với một quỹ riêng và các giới hạn hay bảng tính và công thức. Chúng tôi bắt đầu với người dân. Chúng tôi muốn chắc chắn rằng mọi người đều được lắng nghe.
So we brought in young people from historically and traditionally marginalized neighborhoods, members of the queer community and youth that were formerly incarcerated, and together, often with pizza and a sugar-free beverage, we talked about how to make Boston better. And we designed a process that we called "Youth Lead the Change." We imagined a Boston where young people could access the information that they need to thrive. Where they could feel safe in their communities, and where they can transform public spaces into real hubs of life for all people.
Chúng tôi đưa thanh niên từ những khu dân cư bị cách biệt vì lịch sử và truyền thống, thành viên trong cộng đồng queer và những người trẻ là tù mãn hạn, và cùng nhau, với pizza và nước uống không đường, chúng tôi bàn cách biến Boston thành một nơi tốt hơn. Và chúng tôi thiết kế một chương trình có tên là "Thanh niên dẫn đầu Thay đổi". Chúng tôi nghĩ đến một Boston mà người trẻ có thể tiếp cận thông tin mà họ cần để phát triển. Nơi mà họ có thể cảm thấy an toàn trong cộng đồng, và nơi họ có thể biến không gian cộng đồng thành nơi sống thực sự cho tất cả mọi người.
And that's exactly what they did. In the first year, young people allocated 90,000 dollars to increase technology access for Boston public high school students, by delivering laptops right to Boston public high schools, so that students could thrive inside and outside of the classroom. They allocated 60,000 dollars to creating art walls that literally and figuratively brightened up public spaces. But they addressed a more important problem. Young people were being criminalized and pulled into the justice system for putting their art on walls. So this gave them a safe space to practice their craft. They allocated 400,000 dollars to renovating parks, to make them more accessible for all people of all bodies.
Và đó chính là điều họ đã làm. Trong năm đầu tiên, thế hệ thanh niên đã phân bổ 90 000 đô để tăng tiếp cận công nghệ cho học sinh cấp ba trường công ở Boston, bằng việc đưa laptop đến các trường công cấp ba ở Boston, để học sinh có thể phát triển trong và ngoài môi trường học đường. Họ phân bổ 60 000 đô để tạo những bức bích họa mà theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng đã làm bừng sáng không gian công cộng. Nhưng nó giải quyết một vấn đề quan trọng hơn. Thanh niên bị kết tội và đẩy vào vòng pháp luật vì vẽ tranh lên tường. Nên điều này cho họ một nơi an toàn để trổ tài nghệ thuật. Họ phân bổ 400 000 đô để làm mới các công viên, để mọi tầng lớp người dân đều có thể tiếp cận.
Now, admittedly, this didn't go as smoothly as we had planned. Right before we broke ground on the park, we actually found out that it was on top of an archaeological site and had to halt construction. I thought I broke PB. But because the city was so committed to the project, that's not what happened. They invited community in to do a dig, protected the site, found artifacts, extended Boston's history and then moved forward with the renovation. If that isn't a reflection of radical imagination in government, I don't know what is.
Giờ phải thừa nhận là, mọi chuyện không suôn sẻ như dự tính. Trước khi chúng tôi san mặt bằng của công viên, chúng tôi nhận ra nó đang nằm trên một khu vực khảo cổ và phải tạm thi công. Tôi tưởng mình đã phá hỏng PB. Nhưng vì thành phố rất cam kết với dự án này, chuyện đó đã không xảy ra. Họ mời cộng đồng đến khai quật, gìn giữ khu vực đó, tìm được các hiện vật, mở rộng lịch sử Boston và rồi tiếp tục cải tạo. Nếu đó không phản ánh một suy nghĩ cấp tiến của chính quyền, tôi không biết điều gì sẽ phản ánh nó.
What sounds simple is actually transformational for the people and communities involved. I'm seeing community members shape transportation access, improve their schools and even transform government buildings, so that there is space inside of them for them. Before we had PB, I would see people who look like me and come from where I come from walk in to government buildings for this new initiative or that new working group, and then I'd watch them walk right back out. Sometimes I wouldn't see them again. It's because their expertise was being unvalued. They weren't truly being engaged in the process. Put PB is different.
Điều tưởng chừng đơn giản lại có sức biến đổi rất lớn với người dân và cộng đồng liên quan. Tôi đang thấy các thành viên trong cộng đồng định hình tiếp cận giao thông, cải thiện trường học và thậm chí biến đổi cả các trụ sở công quyền, để tạo không gian bên trong cho họ. Trước khi chúng tôi có PB, tôi sẽ thấy những người như tôi và đến từ nơi tôi đến, đi đến các trụ sở công quyền để giới thiệu ý tưởng mới này hay nhóm làm việc mới, và rồi tôi sẽ thấy họ đi ngay ra ngoài. Đôi lúc tôi không thấy họ nữa. Đó là vì chuyên môn của họ không được trân trọng. Họ không thật sự được tham gia trực tiếp vào quy trình. Nhưng PB thì khác,
When we started doing PB, I met amazing young leaders across the city. One in particular, a rock star, Malachi Hernandez, 15 years old, came into a community meeting -- shy, curious, a little quiet. Stuck around and became one of the young people hoping to lead the project. Now fast-forward a couple of years. Malachi was the first in his family to attend college. A couple of weeks ago, he was the first in his family to graduate. Malachi has appeared in the Obama White House several times as part of the My Brother's Keeper initiative. President Obama even quotes Malachi in interviews. It's true, you can look it up. Malachi got engaged, stayed engaged, and is out here changing the way we think about community leadership and potential.
Khi chúng tôi khởi động PB, tôi được gặp với những lãnh đạo trẻ tài năng khắp thành phố Một người cụ thể, là ngôi sao nhạc rock, Malachi Hernandez, 15 tuổi, đi đến một buổi họp cộng đồng, e thẹn, hiếu kì, một chút kín tiếng. Lưu lại và trở thành một trong những thanh niên hi vọng được dẫn dắt dự án. Giờ, tua thêm vài năm. Malachi là thành viên đầu tiên trong gia đình theo học đại học. Vài tuần trước, em là người đầu tiên trong gia đinh tốt nghiệp đại học. Malachi đã xuất hiện ở Nhà Trắng thời Obama vài lần như một phần thuộc dự án My Brother's Keeper. Tổng thống Obama còn trích Malachi trong các cuộc phỏng vấn. Thật đấy, các bạn có thể tìm được. Malachi được tham gia, tích cực tham gia, và đang ở ngoài kia thay đổi cách chúng ta nghĩ về lãnh đạo cộng đồng và tiềm năng.
Or my friend Maria Hadden, who was involved in the first PB process in Chicago. Then went on to become a founding participatory budgeting project board member, eventually a staff member, and then unseated a 28-year incumbent, becoming the first queer Black alderperson in Chicago's history. That's real engagement. That's being taken seriously. That's building out and building on community leadership. That's system change.
Hay bạn tôi Maria Hadden, người đã theo giai đoạn đầu của PB ở Chicago. Rồi đã trở thành thành viên sáng lập quản trị dự án PB, cuối cùng là một nhân viên, và rồi làm mất chức một quan chức tại vị 28 năm, để trở thành ủy viên hội đồng thành phố đầu tiên là người queer da màu trong lịch sử Chicago. Đó là sự tham gia tích cực. Đó là thực sự chú trọng tới công việc. Đó là thành tố của lãnh đạo cộng đồng. Đó là sự cải tổ hệ thống.
And it's not just in the US either. After starting 30 years ago in Brazil, PB has spread to over 7,000 cities across the globe. In Paris, France, the mayor puts up five percent of her budget, over 100 million euros, for community members to decide on and shape their city. Globally, PB has been shown to improve public health, reduce corruption and increase trust in government.
Và nó không chỉ dừng lại ở Mĩ. Sau khi bắt đầu 30 năm trước ở Brazil, PB đã lan đến hơn 7000 thành phố khắp thế giới. Ở Pa-ri, Pháp, thị trưởng đã dành 5% ngân quỹ của bà, là hơn 100 triệu euro, cho người dân quyết định và định hình thành phố. Khắp toàn cầu, PB đã chứng tỏ là cải thiện hệ thống y tế công, giảm tham nhũng và tăng niềm tin vào chính quyền.
Now we know the challenges that we face in today's society. How can we expect people to feel motivated, to show up to the polls when they can't trust that government is run by and for the people. I argue that we haven't actually experienced true participatory democracy in these United States of America just yet. But democracy is a living, breathing thing. And it's still our birthright. It's time to renew trust, and that's not going to come easy. We have to build new ways of thinking, of talking, of working, of dreaming, of planning in its place. What would America look like if everyone had a seat at the table? If we took the time to reimagine what's possible, and then ask, "How do we get there?"
Giờ chúng ta đã biết những thách thức ta phải đối mặt trong xã hội hiện nay. Làm sao ta giúp mọi người cảm thấy có động lực, để đi bầu cử khi họ không tin chính quyền vận hành bởi và cho người dân. Tôi cho là chúng tôi chưa thực sự trải nghiệm nền dân chủ có sự đóng góp cộng đồng thực sự ở những nơi trong nước Mĩ. Nhưng nền dân chủ là một thực thể sống. Và nó vẫn là quyền chính đáng của chúng ta Đã đến lúc đổi mới niềm tin và nó không dễ gì. Chúng ta phải kiến tạo những cách mới cho tư duy, giao tiếp, làm việc, ước mơ và hoạch định ở nơi này. Nước Mĩ sẽ như nào nếu mọi người đều có chỗ trên bàn tròn? Nếu ta dành thời gian suy nghĩ lại về những điều gì là khả thi, và rồi tự hỏi: "Làm sao để đạt được nó?"
My favorite author, Octavia Butler, says it best. In "Parable of the Sower," basically my Bible, she says, "All that you touch You Change. All that you Change Changes you. The only lasting truth Is Change. God Is Change." It's time for these 50 states to change. What got us here sure as hell won't get us there. We've got to kick the walls of power down and plant gardens of genuine democracy in their place. That's how we change systems. By opening doors so wide that people can't help but walk in.
Tác giả yêu thích của tôi, Octavia Butler nói điều này hay nhất. Trong cuốn "Parable of the Sower", căn bản là Kinh Thánh với tôi, bà nói: "Với tất cả thứ bạn chạm Bạn Thay đổi. Thứ bạn Thay đổi Thay đổi bạn. Sự thật vĩnh hằng Là Sự Thay đổi. Thánh thần là Đổi thay.'' Đã đến lúc để 50 bang thay đổi. Thứ đã đưa chúng ta đến bây giờ chắc chắn không đời nào đưa ta đi tiếp. Chúng ta phải đạp đổ bức tường quyền lực và gieo những khu vườn dân chủ thực sự ở đó. Đó là cách ta thay đổi hệ thống. Bằng cách mở rộng cửa đón nhận để mọi người tự bước vào.
So what's stopping you from bringing participatory budgeting to your community?
Vậy điều gì đang kìm chân bạn để đưa ngân sách xã hội hóa đến cộng đồng của mình?