Twenty-three years ago, at the age of 19, I shot and killed a man. I was a young drug dealer with a quick temper and a semi-automatic pistol.
Drieëntwintig jaar geleden, op 19-jarige leeftijd, schoot ik een man dood. Ik was een jonge drugsdealer met een kort lontje en een semi-automatisch pistool.
But that wasn't the end of my story. In fact, it was beginning, and the 23 years since is a story of acknowledgment, apology and atonement. But it didn't happen in the way that you might imagine or think. These things occurred in my life in a way that was surprising, especially to me.
Maar dat was niet het einde van mijn verhaal. In feite begon het pas. De 23 jaren nadien zijn een verhaal van erkenning, spijtbetuiging en boetedoening. Maar dit verliep niet op de manier waarop je het zou verwachten. Deze dingen kwamen in mijn leven op een verrassende manier, vooral voor mij.
See, like many of you, growing up, I was an honor roll student, a scholarship student, with dreams of becoming a doctor. But things went dramatically wrong when my parents separated and eventually divorced.
Zoals velen van jullie presteerde ik bovengemiddeld, was voorbestemd voor de universiteit en droomde ervan dokter te worden. Maar het ging helemaal mis toen mijn ouders uit elkaar gingen en uiteindelijk scheidden. De feitelijke gebeurtenissen zijn vrij simpel.
The actual events are pretty straightforward. At the age of 17, I got shot three times standing on the corner of my block in Detroit. My friend rushed me to the hospital. Doctors pulled the bullets out, patched me up, and sent me back to the same neighborhood where I got shot. Throughout this ordeal, no one hugged me, no one counseled me, no one told me I would be okay. No one told me that I would live in fear, that I would become paranoid, or that I would react hyper-violently to being shot. No one told me that one day, I would become the person behind the trigger. Fourteen months later, at 2 a.m., I fired the shots that caused a man's death.
Toen ik 17 jaar was, werd ik door drie kogels getroffen op een straathoek in Detroit. Een vriend reed mij naar het ziekenhuis. Doktoren verwijderden de kogels, lapten me op en stuurden me terug naar dezelfde buurt waar ik zojuist was beschoten. Tijdens deze hele beproeving omarmde niemand mij, gaf niemand me advies en zei niemand me dat het goed zou komen. Niemand vertelde me dat ik in angst zou leven, dat ik paranoïde zou worden, of dat ik hyper-agressief zou reageren op het feit dat ik was neergeschoten. Niemand vertelde mij dat ik op een dag degene zou zijn die de trekker overhaalt. Veertien maanden later, om 2 uur 's nachts, vuurde ik de kogels af die een einde maakten aan een iemands leven.
When I entered prison, I was bitter, I was angry, I was hurt. I didn't want to take responsibility. I blamed everybody from my parents to the system. I rationalized my decision to shoot because in the hood where I come from, it's better to be the shooter than the person getting shot. As I sat in my cold cell, I felt helpless, unloved and abandoned. I felt like nobody cared, and I reacted with hostility to my confinement. And I found myself getting deeper and deeper into trouble. I ran black market stores, I loan sharked, and I sold drugs that were illegally smuggled into the prison. I had in fact become what the warden of the Michigan Reformatory called "the worst of the worst." And because of my activity, I landed in solitary confinement for seven and a half years out of my incarceration.
Toen ik de gevangenis in ging, was ik bitter, boos en gekwetst. Ik wilde geen verantwoordelijkheid nemen. Ik gaf alles en iedereen de schuld, van mijn ouders tot het systeem. Ik rationaliseerde mijn besluit om te schieten: 'In mijn wijk is het beter om te schieten dan beschoten te worden'. Ik zat in mijn koude cel en voelde me hulpeloos, onbemind en in de steek gelaten. Ik had het gevoel dat niemand om mij gaf, waardoor ik me vijandig opstelde jegens mijn gevangenschap. Ik raakte steeds dieper in de problemen. Ik verkocht zwartemarkt-artikelen, ik leende geld uit tegen een hoge rente en ik verkocht drugs die illegaal de gevangenis waren binnen gesmokkeld. Ik was geworden wat de cipier van het tuchthuis in Michigan noemde: "de slechtste van de slechtste". En door mijn illegale praktijken belandde ik in de isoleercel. Daar zat ik zevenenhalf jaar van mijn gevangenschap.
Now as I see it, solitary confinement is one of the most inhumane and barbaric places you can find yourself, but find myself I did. One day, I was pacing my cell, when an officer came and delivered mail. I looked at a couple of letters before I looked at the letter that had my son's squiggly handwriting on it. And anytime I would get a letter from my son, it was like a ray of light in the darkest place you can imagine. And on this particular day, I opened this letter, and in capital letters, he wrote, "My mama told me why you was in prison: murder." He said, "Dad, don't kill. Jesus watches what you do. Pray to Him."
In mijn ogen is de isoleercel een van de meest inhumane en barbaarse plekken waar je je kunt bevinden, maar dat was waar ik mijzelf vond. Op een dag was ik aan het ijsberen, toen een diender langskwam om mijn post te bezorgen. Ik bekeek een paar brieven voordat ik de brief zag waarop ik mijn zoon's kronkelende handschrift herkende. Een brief van mijn zoon voelde altijd als een lichtstraal in de bitterste duisternis. Die dag opende ik deze brief waarin hij met hoofdletters had geschreven: "Mijn moeder heeft me verteld waarom je in de gevangenis zit: moord." Hij schreef: "Pap, niet moorden. Jezus ziet wat je doet. Bid tot hem."
Now, I wasn't religious at that time, nor am I religious now, but it was something so profound about my son's words. They made me examine things about my life that I hadn't considered. It was the first time in my life that I had actually thought about the fact that my son would see me as a murderer. I sat back on my bunk and I reflected on something I had read in [Plato], where Socrates stated in "Apology" that the unexamined life isn't worth living.
Ik was toentertijd niet gelovig, noch ben ik dat nu, maar er zat iets heel dieps in de woorden van mijn zoon. Ze zetten mij aan het denken over zaken waaraan ik nooit eerder had gedacht. Het was de eerste keer in mijn leven dat ik stil stond bij het feit dat mijn zoon mij als moordenaar zou zien. Ik ging op mijn slaapbank zitten en dacht na over iets wat ik had gelezen van Plato, die Socrates in 'Apology' laat zeggen dat een onbewust geleefd leven het niet waard is om geleefd te worden.
At that point is when the transformation began. But it didn't come easy. One of the things I realized, which was part of the transformation, was that there were four key things. The first thing was, I had great mentors. Now, I know some of you all are probably thinking, how did you find a great mentor in prison? But in my case, some of my mentors who are serving life sentences were some of the best people to ever come into my life, because they forced me to look at my life honestly, and they forced me to challenge myself about my decision making.
Dat was het moment waarop de transformatie begon. Maar het ging niet vanzelf. Een van de dingen die ik mij realiseerde als onderdeel van de transformatie, was dat er vier sleutelcomponenten waren. De eerste was, dat ik goede mentoren had. Ik weet dat sommige van jullie nu denken: hoe vind je een goede mentor in de gevangenis? Maar in mijn geval waren een aantal van mijn mentoren die levenslang uitzaten, de beste mensen die ooit in mijn leven voorbijkwamen, omdat ze me dwongen eerlijk naar mijzelf te kijken, en me dwongen om mijn besluiten te overdenken.
The second thing was literature. Prior to going to prison, I didn't know that there were so many brilliant black poets, authors and philosophers, and then I had the great fortune of encountering Malcolm X's autobiography, and it shattered every stereotype I had about myself.
Het tweede was literatuur. Voordat ik naar de gevangenis ging wist ik niet dat er zoveel briljante zwarte dichters, schrijvers en filosofen waren. Toen ontdekte ik tot mijn geluk de autobiografie van Malcolm X. Die vermorzelde elk stereotype dat ik over mezelf had.
The third thing was family. For 19 years, my father stood by my side with an unshakable faith, because he believed that I had what it took to turn my life around. I also met an amazing woman who is now the mother of my two-year-old son Sekou, and she taught me how to love myself in a healthy way.
Het derde was familie. 19 jaar lang had mijn vader aan mijn zijde gestaan met onwankelbaar vertrouwen, omdat hij geloofde dat ik in staat zou zijn om mijn leven te beteren. Ook ontmoette ik een geweldige vrouw die nu de moeder is van mijn tweejarige zoon Sekou. Zij leerde me mijzelf lief te hebben op een gezonde manier.
The final thing was writing. When I got that letter from my son, I began to write a journal about things I had experienced in my childhood and in prison, and what it did is it opened up my mind to the idea of atonement. Earlier in my incarceration, I had received a letter from one of the relatives of my victim, and in that letter, she told me she forgave me, because she realized I was a young child who had been abused and had been through some hardships and just made a series of poor decisions. It was the first time in my life that I ever felt open to forgiving myself.
Als laatste was er het schrijven. Toen ik die brief van mijn zoon kreeg, begon ik dingen op te schrijven die ik had beleefd in mijn jeugd en in de gevangenis. Dit opende mijn geest voor het idee van verzoening. Eerder in mijn gevangenschap had ik een brief ontvangen van een familielid van mijn slachtoffer. In die brief vertelde ze me dat ze me vergaf, omdat ze besefte dat ik een kind was met een harde jeugd, vol ontberingen achter de rug, en een paar slechte keuzes had gemaakt. Dat was voor het eerst in mijn leven dat ik me in staat voelde mezelf te vergeven.
One of the things that happened after that experience is that I thought about the other men who were incarcerated alongside of me, and how much I wanted to share this with them. And so I started talking to them about some of their experiences, and I was devastated to realize that most of them came from the same abusive environments, And most of them wanted help and they wanted to turn it around, but unfortunately the system that currently holds 2.5 million people in prison is designed to warehouse as opposed to rehabilitate or transform. So I made it up in my mind that if I was ever released from prison that I would do everything in my power to help change that.
Een van de dingen die gebeurden na die ervaring is dat ik dacht aan die andere mannen die net als ik in de cel zaten. Hoezeer ik dit met hen wilde delen. Dus ik begon met hen te praten over hun ervaringen en was geschokt toen ik besefte dat de meesten uit dezelfde ruwe omstandigheden kwamen. De meesten wilden hulp en wilden het goede pad op, maar helaas is het systeem dat momenteel 2,5 miljoen mensen gevangen houdt, ontworpen als opslagplaats in plaats van als plek voor rehabilitatie en transformatie. Dus ik nam me voor dat ik na mijn vrijlating alles zou doen wat ik maar kon om dat te helpen veranderen.
In 2010, I walked out of prison for the first time after two decades. Now imagine, if you will, Fred Flintstone walking into an episode of "The Jetsons." That was pretty much what my life was like. For the first time, I was exposed to the Internet, social media, cars that talk like KITT from "Knight Rider." But the thing that fascinated me the most was phone technology. See, when I went to prison, our car phones were this big and required two people to carry them. So imagine what it was like when I first grabbed my little Blackberry and I started learning how to text. But the thing is, the people around me, they didn't realize that I had no idea what all these abbreviated texts meant, like LOL, OMG, LMAO, until one day I was having a conversation with one of my friends via text, and I asked him to do something, and he responded back, "K." And I was like, "What is K?" And he was like, "K is okay." So in my head, I was like, "Well what the hell is wrong with K?" And so I text him a question mark. And he said, "K = okay." And so I tap back, "FU." (Laughter) And then he texts back, and he asks me why was I cussing him out. And I said, "LOL FU," as in, I finally understand. (Laughter)
In 2010 verliet ik de gevangenis voor het eerst na twintig jaar. Stel je even voor: Fred Flintstone die een aflevering van 'The Jetsons' binnenloopt. Dat beschrijft mijn ervaring een beetje. Voor het eerst stond ik bloot aan het internet, sociale media, auto's die praten als KITT uit 'Knight Rider'. Maar wat me het meest fascineerde was telefoontechnologie. Toen ik de gevangenis in ging, waren onze autotelefoons zo groot dat twee mensen ze moesten dragen. Stel je voor hoe het was om een Blackberry te pakken en te leren sms'en. Maar de mensen om me heen beseften niet dat ik geen idee had wat al die afkortingen betekenden. LOL, OMG, LMAO en zo. Op een dag sms'te ik met een vriend en ik vroeg hem om iets te doen en hij antwoordde "K". Ik dacht, wat is K? Dus hij zegt: "K is oké". En ik vroeg me af: "Wat is er nou mis met oké?" Dus ik sms een vraagteken. Hij antwoordt: "K = oké". Waarop ik antwoord: "FU". (Gelach) Dan sms't hij terug en vraagt me waarom ik hem uitscheld. Dus ik zeg: "LOL FU oftewel finally understand" [eindelijk begrepen] (Gelach)
And so fast forward three years, I'm doing relatively good. I have a fellowship at MIT Media Lab, I work for an amazing company called BMe, I teach at the University of Michigan, but it's been a struggle because I realize that there are more men and women coming home who are not going to be afforded those opportunities. I've been blessed to work with some amazing men and women, helping others reenter society, and one of them is my friend named Calvin Evans. He served 24 years for a crime he didn't commit. He's 45 years old. He's currently enrolled in college. And one of the things that we talked about is the three things that I found important in my personal transformation, the first being acknowledgment. I had to acknowledge that I had hurt others. I also had to acknowledge that I had been hurt. The second thing was apologizing. I had to apologize to the people I had hurt. Even though I had no expectations of them accepting it, it was important to do because it was the right thing. But I also had to apologize to myself. The third thing was atoning. For me, atoning meant going back into my community and working with at-risk youth who were on the same path, but also becoming at one with myself.
Drie jaar later gaat het best goed met me. Ik heb een beurs bij MIT Media Lab, werk voor een geweldig bedrijf, BMe, en geef les aan de University of Michigan. Maar het is een worsteling, want ik besef dat er meer mensen naar huis komen die niet zulke kansen krijgen. Ik heb samen met fantastische mensen anderen mogen helpen bij hun terugkeer naar de maatschappij. Een van hen is mijn vriend Calvin Evans. Hij zat 24 jaar onschuldig vast. Hij is 45 jaar en doet momenteel een universitaire opleiding. We praatten over de drie dingen die ik belangrijk vond in mijn persoonlijke transformatie. Ten eerste erkenning. Ik moest erkennen dat ik anderen pijn had gedaan. Maar ook dat ikzelf gekwetst was. Ten tweede moest ik mij verontschuldigingen bij de mensen die ik gekwetst had. Ook al kon ik geen positieve reactie verwachten, was het belangrijk omdat dat het juiste was. Maar ik moest me ook bij mezelf verontschuldigen. Ten derde was er verzoening. Voor mij betekende dat teruggaan naar mijn gemeenschap en werken met risicojongeren die op hetzelfde pad zaten. Ook betekende het eenwording met mezelf. Door mijn ervaring van opgesloten zijn
Through my experience of being locked up, one of the things I discovered is this: the majority of men and women who are incarcerated are redeemable, and the fact is, 90 percent of the men and women who are incarcerated will at some point return to the community, and we have a role in determining what kind of men and women return to our community.
ontdekte ik onder andere het volgende: het merendeel van de mannen en vrouwen die vastzitten, zijn te beteren. In feite keert 90% van die mensen op enig moment terug naar de maatschappij. Wij hebben de taak om te bepalen wat voor soort mensen terugkeert naar de maatschappij.
My wish today is that we will embrace a more empathetic approach toward how we deal with mass incarceration, that we will do away with the lock-them-up-and-throw-away-the-key mentality, because it's proven it doesn't work.
Mijn wens is nu dat we een meer empathische benadering gaan vinden van onze omgang met massa-opsluiting. We moeten af van die 'opgeruimd-staat-netjes'-mentaliteit, want het is bewezen dat die niet werkt.
My journey is a unique journey, but it doesn't have to be that way. Anybody can have a transformation if we create the space for that to happen. So what I'm asking today is that you envision a world where men and women aren't held hostage to their pasts, where misdeeds and mistakes don't define you for the rest of your life. I think collectively, we can create that reality, and I hope you do too.
Mijn reis is uniek, maar ze hoeft dat niet te zijn. Iedereen kan een transformatie beleven als we de ruimte daarvoor creëren. Ik vraag je vandaag om je een wereld voor te stellen waarin mannen en vrouwen geen gijzelaars zijn van hun verleden. Waar misdaden en fouten je niet een leven lang definiëren. Ik denk dat we daar samen voor kunnen zorgen en ik hoop jij ook.
Thank you.
Dank je wel.
(Applause)
(Applaus)