Στη διάρκεια του μισού αιώνα προσπαθειών για την αποτροπή πολέμων, ένα ερώτημα με ακολουθεί πάντα: Με ποιο τρόπο αντιμετωπίζουμε την ακραία βία χωρίς να χρησιμοποιήσουμε βία κι εμείς; Οταν είσαι αντιμέτωπος με κτηνωδία, είτε πρόκειται για ένα παιδί αντιμέτωπο με τσαμπουκά σε έναν παιδότοπο είτε βία στο σπίτι ή στους δρόμους της Συρίας σήμερα, που αντιμετωπίζουν τανκς και θραυσματοφόρες οβίδες, πώς πρέπει να αντιδράσει κανείς; Να αντιπαλέψει; Να υποχωρήσει; Να χρησιμοποιήσει περισσότερη βία;
In half a century of trying to help prevent wars, there's one question that never leaves me: How do we deal with extreme violence without using force in return? When you're faced with brutality, whether it's a child facing a bully on a playground or domestic violence -- or, on the streets of Syria today, facing tanks and shrapnel, what's the most effective thing to do? Fight back? Give in? Use more force?
Η παρακάτω ερώτηση: «Πώς αντιμετωπίζω τον εκφοβιστή χωρίς να γίνομαι νταής με τη σειρά μου;» με ακολουθεί από τότε που ήμουν παιδί. Θυμάμαι όταν ήμουν 13, κολλημένη στην ασπρόμαυρη τηλεόραση στο καθιστικό του πατρικού μου σπιτιού, να παρακολουθώ την εισβολή τών Σοβιετικών τανκς στη Βουδαπέστη, και παιδιά στη δική μου περίπου ηλικία να ρίχνονται μπροστά από τα τανκς και αυτά να τα εξολοθρεύουν. Ανέβηκα επάνω τρέχοντας και άρχισα να ετοιμάζω τη βαλίτσα μου.
This question: "How do I deal with a bully without becoming a thug in return?" has been with me ever since I was a child. I remember I was about 13, glued to a grainy black and white television in my parents' living room as Soviet tanks rolled into Budapest, and kids not much older than me were throwing themselves at the tanks and getting mown down. And I rushed upstairs and started packing my suitcase.
Με ακολούθησε η μητέρα μου, λέγοντας: «Τι στο καλό κάνεις»;
And my mother came up and said, "What on Earth are you doing?"
Της απάντησα: «Θα πάω στη Βουδαπέστη».
And I said, "I'm going to Budapest."
Μου είπε: «Για ποιο λόγο»;
And she said, "What on Earth for?"
Η απάντησή μου: «Παιδιά σκοτώνονται εκεί. Κάτι τρομερό συμβαίνει».
And I said, "Kids are getting killed there. There's something terrible happening."
Τότε μου είπε: «Μην είσαι ανόητη». Με πήραν τα κλάμματα. Κατάλαβε και μου είπε: «Εντάξει, καταλαβαίνω είναι σοβαρό. Είσαι πολύ μικρή για να βοηθήσεις. Χρειάζεσαι επιμόρφωση. Θα σε βοηθήσω. Αλλά άδειασε πρώτα τη βαλίτσα σου».
And she said, "Don't be so silly." And I started to cry. And she got it, she said, "Okay, I see it's serious. You're much too young to help. You need training. I'll help you. But just unpack your suitcase."
Εκπαιδεύτηκα, λοιπόν, πήγα να δουλέψω στην Αφρική, τα περισσότερα χρόνια της δεκαετίας των 20 χρόνων μου. Συνειδητοποίησα, όμως, ότι αυτό που πραγματικά ήθελα να μάθω δε θα το έπαιρνα από την επιμόρφωση. 'Ηθελα να καταλάβω πώς λειτουργούν η βία και η καταπίεση. Αυτό που ανακάλυψα από τότε είναι το εξής: Οι εκφοβιστές έχουν τρεις τρόπους να χρησιμοποιούν βία. Χρησιμοποιούν πολιτική βία για εκφοβισμό, σωματική βία για τρομοκρατία και πνευματική ή συναισθηματική βία για υποβιβασμό. Μόνο που σπάνια, σε ελάχιστες περιπτώσεις αυτό λειτουργεί για να φέρει περισσότερη βία.
And so I got some training and went and worked in Africa during most of my 20s. But I realized that what I really needed to know I couldn't get from training courses. I wanted to understand how violence, how oppression, works. And what I've discovered since is this: Bullies use violence in three ways. They use political violence to intimidate, physical violence to terrorize and mental or emotional violence to undermine. And only very rarely in very few cases does it work to use more violence.
Ο Νέλσον Μαντέλα πίστευε στη βία όταν φυλακίστηκε, και 27 χρόνια αργότερα ο ίδιος και οι συνάδελφοί του αργά και προσεκτικά ακόνισαν τις δεξιότητες, τις απίστευτες δεξιότητες που χρειάζονταν για να μετατρέψουν μια από τις πιο κακές κυβερνήσεις που γνώρισε ο κόσμος σε δημοκρατία. Το έκαναν με πλήρη αφοσίωση στη μη-βία. Συνειδητοποίησαν ότι η χρήση βίας απέναντι στη βία δε λειτουργεί.
Nelson Mandela went to jail believing in violence, and 27 years later he and his colleagues had slowly and carefully honed the skills, the incredible skills, that they needed to turn one of the most vicious governments the world has known into a democracy. And they did it in a total devotion to non-violence. They realized that using force against force doesn't work.
Τι λειτουργεί τότε; Σταδιακά έχω μαζέψει περίπου μισή ντουζίνα μεθόδων που λειτουργούν--ασφαλώς πολλές περισσότερες είναι διαθέσιμες-- που πράγματι λειτουργούν και είναι αποτελεσματικές. Η πρώτη είναι ότι η αλλαγή που πρέπει να γίνει, πρέπει να γίνει εδώ, μέσα μου. Τη δική μου αντίδραση, τη δική μου στάση απέναντι στην καταπίεση πρέπει να θέσω υπό έλεγχο και να κάνω κάτι.
So what does work? Over time I've collected about a half-dozen methods that do work -- of course there are many more -- that do work and that are effective. And the first is that the change that has to take place has to take place here, inside me. It's my response, my attitude, to oppression that I've got control over, and that I can do something about.
Για να το καταφέρω χρειάζομαι να αναπτύξω αυτοεπίγνωση. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να ξέρω πώς να αντιδράσω όταν συντρίβομαι, ποια είναι τα καλά μου σημεία, ποια είναι τα αδύνατά μου σημεία. Πότε ενδίδω; Σε τι θα αντισταθώ; Η περισυλλογή ή η εσωτερική αναζήτηση είναι ένας από τους τρόπους--και πάλι όχι ο μοναδικός-- είναι ένας από τους τρόπους να αποκτήσω αυτού του είδους την εσωτερική δύναμη.
And what I need to develop is self-knowledge to do that. That means I need to know how I tick, when I collapse, where my formidable points are, where my weaker points are. When do I give in? What will I stand up for? And meditation or self-inspection is one of the ways -- again it's not the only one -- it's one of the ways of gaining this kind of inner power.
Στο σημείο αυτό η ηρωίδα μου--όπως και του Σατίς-- είναι η Ονγκ Σαν Σούι Τσι στη Βιρμανία. Πρωτοστατούσε σε μια ομάδα φοιτητών σε μια διαμαρτυρία στους δρόμους του Ρανγκούν. Στη γωνιά του δρόμου βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια σειρά πυροβόλων όπλων. Συνειδητοποίησε αμέσως ότι οι στρατιώτες που τα δάχτυλά τους έτρεμαν στη σκανδάλη ήταν πιο φοβισμένοι από τους φοιτητές που διαμαρτύρονταν πίσω της. Είπε στους φοιτητές να καθήσουν. Η ίδια προχώρησε με τέτοια ηρεμία και τέτοια αποφασιστικότητα και τόση έλλειψη φόβου που κατευθύνθηκε προς το πρώτο όπλο, έβαλε πάνω του το χέρι της και το κατέβασε. Δε σκοτώθηκε κανείς.
And my heroine here -- like Satish's -- is Aung San Suu Kyi in Burma. She was leading a group of students on a protest in the streets of Rangoon. They came around a corner faced with a row of machine guns. And she realized straight away that the soldiers with their fingers shaking on the triggers were more scared than the student protesters behind her. But she told the students to sit down. And she walked forward with such calm and such clarity and such total lack of fear that she could walk right up to the first gun, put her hand on it and lower it. And no one got killed.
Ιδού τι μπορεί να κάνει η κυριαρχία πάνω στο φόβο-- όχι μόνο στην αντιπαράθεση με πυροβόλο όπλο, αλλά και όταν κανείς βρεθεί σε μαχαίρωμα στο δρόμο. Χρειαζόμαστε, όμως, άσκηση. Τι γίνεται, λοιπόν, με το φόβο μας; Εχω ένα μικρό μάντρα. Ο φόβος μου μεγαλώνει με την ενέργεια που το ταίζω. Αν μεγαλώσει πολύ τότε εμφανίζεται ο φόβος.
So that's what the mastery of fear can do -- not only faced with machine guns, but if you meet a knife fight in the street. But we have to practice. So what about our fear? I have a little mantra. My fear grows fat on the energy I feed it. And if it grows very big it probably happens.
Όλοι ξέρουμε το σύνδρομο της τρίτης πρωινής ώρας, όταν σε ξυπνά κάτι που σε βασανίζει-- συμβαίνει σε πολλούς-- για καμιά ώρα στριφογυρνάς στο κρεβάτι, και το πράγμα χειροτερεύει, και κατά τις τέσσερεις το πρωί σ΄έχει καθηλώσει στο μαξιλάρι ένα θηρίο τόσο μεγάλο. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να σηκωθείς, να κάνεις ένα φλυτζάνι τσάι και να καθίσεις με το φόβο σαν ένα παιδί δίπλα σου. Ο ενήλικας είσαι εσύ. Ο φόβος είναι το παιδί. Μιλάς λοιπόν στο φόβο και τον ρωτάς τι θέλει, τι χρειάζεται. Πώς μπορεί να γίνει καλύτερο; Πώς μπορεί το παιδί να νιώσει πιο δυνατό; Καταστρώνεις ένα σχέδιο. Λες, «Ωραία, πάμε τώρα για ύπνο. Στις επτά και μισή ξυπνάμε και να τι θα κάνουμε».
So we all know the three o'clock in the morning syndrome, when something you've been worrying about wakes you up -- I see a lot of people -- and for an hour you toss and turn, it gets worse and worse, and by four o'clock you're pinned to the pillow by a monster this big. The only thing to do is to get up, make a cup of tea and sit down with the fear like a child beside you. You're the adult. The fear is the child. And you talk to the fear and you ask it what it wants, what it needs. How can this be made better? How can the child feel stronger? And you make a plan. And you say, "Okay, now we're going back to sleep. Half-past seven, we're getting up and that's what we're going to do."
Μου συνέβη αυτό την Κυριακή το ξημέρωμα, στις τρεις-- παραλυμένη από το φόβο που θα ερχόμουν να σας μιλήσω. (Γέλια) Ακολούθησα τη συνταγή. Σηκώθηκα, έκανα ένα φλυτζάνι τσάι, κάθισα μαζί του, όλα τα έκανα και να 'μαι -εξακολουθώ να είμαι λίγο παραλυμένη αλλά είμαι εδώ.
I had one of these 3 a.m. episodes on Sunday -- paralyzed with fear at coming to talk to you. (Laughter) So I did the thing. I got up, made the cup of tea, sat down with it, did it all and I'm here -- still partly paralyzed, but I'm here.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Αυτός είναι ο φόβος. Τι γίνεται τώρα με τον θυμό; Όταν υπάρχει αδικία, υπάρχει θυμός. Ο θυμός όμως είναι σαν τη βενζίνη, και αν τη ραντίσεις και κάποιος ανάψει ένα σπίρτο, γίνεται κόλαση. Ο θυμός όμως σα μια μηχανή-- μέσα σε μια μηχανή--έχει δύναμη. Αν μπορούμε να βάλουμε το θυμό μας σε μια μηχανή, μπορεί να μας πάει μπροστά, μπορεί να μας περάσει μέσα από εκείνες τις φοβερές στιγμές μπορεί να μας δώσει πραγματική εσωτερική δύναμη.
So that's fear. What about anger? Wherever there is injustice there's anger. But anger is like gasoline, and if you spray it around and somebody lights a match, you've got an inferno. But anger as an engine -- in an engine -- is powerful. If we can put our anger inside an engine, it can drive us forward, it can get us through the dreadful moments and it can give us real inner power.
Αυτό μου το δίδαξε η δουλειά μου με τους διαμορφωτές της πολιτικής για τα πυρηνικά όπλα. Διότι στη αρχή ήμουν τόσο εξαγριωμένη με τους κινδύνους στους οποίους μας εξέθεταν που ήθελα μόνο να αναπτύσσω την επιχειρηματολογία μου και να τους επιρρίπτω ευθύνες και να αποδεικνύω ότι είχαν λάθος. Πέρα για πέρα αναποτελεσματικό. Για να αναπτύξουμε διάλογο που θα φέρει αλλαγή πρέπει να χειριστούμε το θυμό μας. Εντάξει, να θυμώνεις με κάτι-- στην περίπτωσή μου με τα πυρηνικά όπλα-- αλλά είναι ανέλπιδο να θυμώνεις με τους ανθρώπους. Είναι άνθρωποι όπως κι εμείς. Κάνουν αυτό που νομίζουν ότι είναι το καλύτερο. Πάνω σ΄ αυτή τη βάση πρέπει να μιλήσουμε μαζί τους.
And I learned this in my work with nuclear weapon policy-makers. Because at the beginning I was so outraged at the dangers they were exposing us to that I just wanted to argue and blame and make them wrong. Totally ineffective. In order to develop a dialogue for change we have to deal with our anger. It's okay to be angry with the thing -- the nuclear weapons in this case -- but it is hopeless to be angry with the people. They are human beings just like us. And they're doing what they think is best. And that's the basis on which we have to talk with them.
Να λοιπόν, το τρίτο, ο θυμός. Αυτό με φέρνει στην ουσία του θέματος του τι συμβαίνει ή τι νομίζω εγώ ότι συμβαίνει, στον κόσμο σήμερα, που είναι ότι ο περασμένος αιώνας ήταν δύναμη εκ των άνω. Οι κυβερνήσεις έλεγαν στον κόσμο τι να κάνει. Υπάρχει μια μετακίνηση στον αιώνα μας. Είναι δύναμη εκ των κάτω ή λαϊκή δύναμη. Είναι σα να φυτρώνουν μανιτάρια από το τσιμέντο. Είναι άνθρωποι που συνδέονται με ανθρώπους, όπως το έθεσε ο Μπούντι, μίλια μακριά για να φέρουμε αλλαγή.
So that's the third one, anger. And it brings me to the crux of what's going on, or what I perceive as going on, in the world today, which is that last century was top-down power. It was still governments telling people what to do. This century there's a shift. It's bottom-up or grassroots power. It's like mushrooms coming through concrete. It's people joining up with people, as Bundy just said, miles away to bring about change.
Η Peace Direct εντόπισε εγκαίρως ότι οι άνθρωποι που ζουν σε εμπόλεμες περιοχές ξέρουν τι να κάνουν. Ξέρουν καλύτερα τι να κάνουν. Η Peace Direct τους στηρίζει για να το κάνουν. Αυτό που κάνουν ακινητοποιεί παραστρατιωτικές οργανώσεις, ξανοικοδομεί οικονομίες, εγκαθιστά εκ νέου μετανάστες, μέχρι και παιδιά-στρατιώτες απελευθερώνει. Για να το κάνουν αυτό βάζουν σε κίνδυνο τις ζωές τους σχεδόν καθημερινά. Αυτό που έχουν συνειδητοποιήσει είναι ότι η χρήση βίας στις καταστάσεις που λειτουργούν δεν είναι μόνο λιγότερο ανθρώπινη, αλλά και λιγότερο αποτελεσματική από τη χρήση μεθόδων που συνδέουν ανθρώπους με ανθρώπους, που ξαναοικοδομούν.
And Peace Direct spotted quite early on that local people in areas of very hot conflict know what to do. They know best what to do. So Peace Direct gets behind them to do that. And the kind of thing they're doing is demobilizing militias, rebuilding economies, resettling refugees, even liberating child soldiers. And they have to risk their lives almost every day to do this. And what they've realized is that using violence in the situations they operate in is not only less humane, but it's less effective than using methods that connect people with people, that rebuild.
Νομίζω ότι ο στρατός των Ην. Πολιτειών τελικά το καταφέρνει. Μέχρι τώρα η πολιτική τους ενάντια στην τρομοκρατία ήταν να σκοτώνουν στασιαστές με κάθε κόστος, και αν πολίτες τους εμπόδιζαν, αυτό καταγράφεται ως «παράπλευρη απώλεια». Αυτό είναι τόσο εξοργιστικό και ταπεινωτικό για τον πληθυσμό του Αφγανιστάν, που κάνει την επιστράτευση στην Αλ-Κάιντα πολύ εύκολη, όταν ο κόσμος είναι απηυδησμένος, για παράδειγμα, από το κάψιμο του Κορανίου.
And I think that the U.S. military is finally beginning to get this. Up to now their counter-terrorism policy has been to kill insurgents at almost any cost, and if civilians get in the way, that's written as "collateral damage." And this is so infuriating and humiliating for the population of Afghanistan, that it makes the recruitment for al-Qaeda very easy, when people are so disgusted by, for example, the burning of the Koran.
Επομένως χρειάζεται να αλλάξει η εκπαίδευση των στρατευμάτων. Έχω την εντύπωση πως υπάρχουν σημάδια αλλαγής. Ο Βρετανικός στρατός ήταν πάντα πολύ καλύτερος σ' αυτό. Υπάρχει ένα υπέροχο παράδειγμα και αυτό είναι ένας λαμπρός αντισυνταγματάρχης των Η.Π.Α. που ονομάζεται Κρις Χιούζ. Αυτός, λοιπόν, ήταν επικεφαλής των ανδρών του στους δρόμους της Ναγιάφ-- στο Ιράκ-- και ξαφνικά άρχισαν να ξεχύνονται άνθρωποι από τα σπίτια και από τις δυο πλευρές του δρόμου, που φώναζαν, ωρύονταν θυμωμένοι, και περικύκλωσαν αυτούς τους νεαρούς στρατιώτες που ήταν εντελώς τρομοκρατημένοι δεν ήξεραν τι γίνεται, δεν καταλάβαιναν Αραβικά. Ο Κρις Χιούζ τότε περπάτησε στη μέση του πλήθους με το όπλο του πάνω από το κεφάλι, σημαδεύντας στο έδαφος, και είπε: «Γονατείστε». Εκείνοι οι τεράστιοι στρατιώτες με τους σάκους και τον οπλισμό τους, παράπαιαν στο έδαφος. ΄Επεσε απόλυτη σιωπή. Μετά από περίπου δύο λεπτά, όλοι τραβήχτηκαν στην άκρη και επέστρεψαν στα σπίτια τους.
So the training of the troops has to change. And I think there are signs that it is beginning to change. The British military have always been much better at this. But there is one magnificent example for them to take their cue from, and that's a brilliant U.S. lieutenant colonel called Chris Hughes. And he was leading his men down the streets of Najaf -- in Iraq actually -- and suddenly people were pouring out of the houses on either side of the road, screaming, yelling, furiously angry, and surrounded these very young troops who were completely terrified, didn't know what was going on, couldn't speak Arabic. And Chris Hughes strode into the middle of the throng with his weapon above his head, pointing at the ground, and he said, "Kneel." And these huge soldiers with their backpacks and their body armor, wobbled to the ground. And complete silence fell. And after about two minutes, everybody moved aside and went home.
Αυτό για μένα είναι σοφία σε δράση. Στη στιγμή, αυτό έκανε. Αυτό συμβαίνει παντού τώρα. Δε με πιστεύετε; ΄Εχετε αναρωτηθεί γιατί και πόσες δικτατορίες έχουν καταρρεύσει τα τελευταία 30 χρόνια; Δικτατορίες στην Τσεχοσλοβακία, την Ανατολική Γερμανία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, το Μάλι, τη Μαγαδασκάρη, την Πολωνία, τις Φιλιππίνες, τη Σερβία, τη Σλοβενία, και πάει λέγοντας, και τώρα την Τυνησία και την Αίγυπτο. Αυτό δε συνέβη απλώς. Πολλά οφείλονται σε ένα βιβλίο που έγραψε ένας ογδοντάρης στη Βοστώνη, ο Τζην Σαρπ. Εγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Από τη Δικτατορία στη Δημοκρατία» με 81 μεθοδολογίες για αντίσταση χωρίς βία. Μεταφράστηκε σε 26 γλώσσες. Πέταξε σε όλο τον κόσμο. Το χρησιμοποιούν νέοι άνθρωποι και μεγαλύτεροι άνθρωποι παντού, επειδή λειτουργεί και είναι αποτελεσματικό.
Now that to me is wisdom in action. In the moment, that's what he did. And it's happening everywhere now. You don't believe me? Have you asked yourselves why and how so many dictatorships have collapsed over the last 30 years? Dictatorships in Czechoslovakia, East Germany, Estonia, Latvia, Lithuania, Mali, Madagascar, Poland, the Philippines, Serbia, Slovenia, I could go on, and now Tunisia and Egypt. And this hasn't just happened. A lot of it is due to a book written by an 80-year-old man in Boston, Gene Sharp. He wrote a book called "From Dictatorship to Democracy" with 81 methodologies for non-violent resistance. And it's been translated into 26 languages. It's flown around the world. And it's being used by young people and older people everywhere, because it works and it's effective.
Αυτό λοιπόν μου δίνει ελπίδα-- όχι απλώς ελπίδα, αυτό με κάνει να σκέφτομαι πολύ θετικά τώρα. Διότι οι άνθρωποι τελικά το καταλαβαίνουν. Έχουμε πρακτικές, εφαρμόσιμες μεθοδολογίες για να απαντήσω στην ερώτησή μου: Πώς αντιμετωπίζουμε τον τσαμπουκά χωρίς να γινόμαστε νταήδες; Βάζουμε σε ενέργεια τα ταλέντα που υπογράμμισα: Εσωτερική δύναμη--την ανάπτυξη της εσωτερικής δύναμης--μέσα από την αυτογνωσία, αποδεχόμενοι το φόβο μας και δουλεύοντας μαζί του, χρησιμοποιώντας το θυμό ως καύσιμο, συνεργαζόμενοι με τους άλλους, συνασπιζόμενοι με τους άλλους, θάρρος, και πάνω απ΄ όλα, αφοσίωση σε ενεργή μη βία.
So this is what gives me hope -- not just hope, this is what makes me feel very positive right now. Because finally human beings are getting it. We're getting practical, doable methodologies to answer my question: How do we deal with a bully without becoming a thug? We're using the kind of skills that I've outlined: inner power -- the development of inner power -- through self-knowledge, recognizing and working with our fear, using anger as a fuel, cooperating with others, banding together with others, courage, and most importantly, commitment to active non-violence.
Δεν πιστεύω απλώς στη μη βία. Δεν χρειάζομαι να πιστεύω σ΄ αυτήν. Βλέπω παντού αποδείξεις γαι το πώς λειτουργεί. Βλέπω, επίσης, ότι εμείς οι κοινοί άνθρωποι, μπορούμε να κάνουμε αυτά που έκαναν οι Ονγκ Σαν Σούι Τσι και ο Γκάντι και ο Μαντέλα. Μπορούμε να τερματίσουμε τον πιο αιματηρό αιώνα που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα. Μπορούμε να οργανωθούμε για να ξεπεράσουμε την καταπίεση ανοίγοντας τις καρδιές μας παράλληλα με την ενδυνάμωση αυτής της απίστευτης αποφασιστικότητας.
Now I don't just believe in non-violence. I don't have to believe in it. I see evidence everywhere of how it works. And I see that we, ordinary people, can do what Aung San Suu Kyi and Ghandi and Mandela did. We can bring to an end the bloodiest century that humanity has ever known. And we can organize to overcome oppression by opening our hearts as well as strengthening this incredible resolve.
Αυτό το άνοιγμα καρδιάς το νιώσαμε σε όλη την οργάνωση αυτής της συνάντησης από χθες που είμαι εδώ. Σας ευχαριστώ.
And this open-heartedness is exactly what I've experienced in the entire organization of this gathering since I got here yesterday. Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)