Good evening. My journey to this stage began when I came to America at the age of 17. You see, I'm one of the 84 million Americans who are immigrants or children of immigrants. Each of us has a dream when we come here, a dream that usually has to be rewritten and always has to be repurposed. I was one of the lucky ones. My revised dream led me to the work I do today: training immigrants to run for public office and leading a movement for inclusive democracy.
საღამო მშვიდობისა. ამ სცენამდე ჩემი გზა მაშინ დაიწყო, როდესაც 17 წლის ასაკში ამერიკაში ჩამოვედი. იცით, მე ერთ-ერთი ვარ, იმ 84 მილიონი ამერიკელიდან ვინც იმიგრანტია, ან იმიგრანტის შვილი. თითოეულ ჩვენგანს აქ ჩამოსვლისას ოცნება ჰქონდა, ის ოცნება, რომელიც ჩვეულებრივ უნდა გადასხვაფერდეს და მიზანი კი ყოველთვის შეეცვალოს. ერთ-ერთი იღბლიანთაგანი ვიყავი, რომლის მიზანშეცვლილმა ოცნებამ იმ საქმემდე მიმიყვანა, რომელსაც დღეს ვასრულებ ვამზადებ იმიგრანტებს საჯარო სამსახურში მოსახვედრად და ვუძღვები მოძრაობას ინკლუზიური დემოკრატიისათვის.
But I don't want you to think it was a cakewalk, that America opened its arms wide and welcomed me. It's still not doing that. And I've learned a few lessons along the way that I wanted to share with you, because I think that together we can make American democracy better and stronger.
მაგრამ არ მინდა იფიქროთ, რომ ეს ძალიან მარტივი იყო, რომ ამერიკამ ფართოდ გამიშალა თავისი მკლავები და კეთილად მიმიღო. ის ამას ახლაც არ აკეთებს. ამ გზის განმავლობაში რამდენიმე გაკვეთილი ვისწავლე და მინდა გაგიზიაროთ, რადგან ვფიქრობ, რომ ერთად ჩვენ შეგვიძლია ამერიკული დემოკრატია უკეთესი და უფრო ძლიერი გავხადოთ.
I was born in India, the world's largest democracy, and when I was four, my family moved to Belize, the world's smallest democracy perhaps. And at the age of 17, I moved to the United States, the world's greatest democracy. I came because I wanted to study English literature. You see, as a child, I buried my nose in books, and I thought, why not make a living doing that as an adult? But after I graduated from college and got a graduate degree, I found myself moving from one less ideal job to another. Maybe it was the optimism that I had about America that made me take a while to understand that things were not going to change. The door that I thought was open was actually just slightly ajar -- this door of America that would open wide if you had the right name, the right skin color, the right networks, but could just slam in your face if you had the wrong religion, the wrong immigration status, the wrong skin color. And I just couldn't accept that.
მე ინდოეთში დავიბადე, ყველაზე დიდ დემოკრატიულ ქვეყანაში. ოთხი წლის რომ ვიყავი, ჩემი ოჯახი საცხოვრებლად ბელიზში გადავიდა. მსოფლიოს ალბათ ყველაზე პატარა დემოკრატიულ ქვეყანაში. 17 წლის ასაკში კი, შეერთებულ შტატებში გადავედი საცხოვრებლად, მსოფლიოს უდიდეს დემოკრატიაში. ჩამოვედი, რადგან ინგლისური ლიტარატურის სწავლა მინდოდა. ბავშვობაში, ცხვირი წიგნებში მქონდა ჩაფლული და ვიფიქრე რატომაც არ გამომემუშავებინა ფული მოზრდილობაში ამის კეთებით? მაგრამ კოლეჯის დამთავრებისა და დიპლომის მიღების შემდეგ, ერთი ნაკლებად იდეალური სამსახურიდან მეორეზე ვინაცვლებდი. ალბათ ოპტიმიზმმა, რომელიც ამერიკის მიმართ მქონდა, გარკვეული დრო წამართვა იმის გასააზრებლად, რომ არაფერი არ შეიცვლებოდა. კარი, რომელიც ვფიქრობდი, რომ ღია იყო, სინამდვილეში მხოლოდ ოდნავ იყო გამოღებული. ამერიკის ის კარი, რომელიც ფართოდ გაიღებოდა, შესაბამისი სახელი, შესაბამისი კანის ფერი და შესაბამისი კავშირები რომ გქონოდათ, მაგრამ შეიძლება თქვენ ცხვირწინ მოჯახუნდეს შეუსაბამო რელიგია, შეუსაბამო იმიგრაციური სტატუსი ან შეუსაბამო კანის ფერი თუ გაქვთ. ამასთან შეგუება არ შემეძლო.
So I started a career as a social entrepreneur, starting an organization for young people like myself -- I was young at the time that I started it -- who traced their heritage to the Indian subcontinent. In that work, I became and advocate for South Asians and other immigrants. I lobbied members of Congress on policy issues. I volunteered on election day to do exit polling. But I couldn't vote, and I couldn't run for office. So in 2000, when it was announced that the citizenship application fee was going to more than double from 95 dollars to 225 dollars, I decided it was time to apply before I could no longer afford it. I filled out a long application, answering questions about my current and my past affiliations. And once the application was submitted, there were fingerprints to be taken, a test to study for, endless hours of waiting in line. You might call it extreme vetting. And then in December of 2000, I joined hundreds of other immigrants in a hall in Brooklyn where we pledged our loyalty to a country that we had long considered home. My journey from international student to American citizen took 16 years, a short timeline when you compare it to other immigrant stories.
ამიტომაც, კარიერა როგორც სოციალურმა მეწარმემ წამოვიწყე და ჩემნაირი ახალგაზრდებისთვის ორგანიზაცია დავაარსე... ახალგაზრდა ვიყავი, როცა დავიწყე... ხალხისთვის, რომელთა წარმომავლობა ინდოეთის სუბკონტინენტიდანაა. ამ სამსახურში, სამხრეთ აზიელებისა და სხვა იმიგრანტები დამცველი გავხდი. კონგრესის წევრებთან პოლიტიკურ საკითხებს ვლობირებდი. არჩევნების დღეს ეგზიტპოლების ჩატარებაში ვმოხალისეობდი, მაგრამ ხმის მიცემა და თანამდებობისთვის ბრძოლა არ შემეძლო. 2000 წელს, როდესაც გამოცხადდა, რომ მოქალაქეობის განაცხადის საფასური ორზე მეტჯერ ძვირდებოდა, 95-დან 225 დოლარამდე, გადავწყვიტე, დრო იყო საბუთები შემეტანა, სანამ ამ თანხის გადახდას ვეღარ შევძლებდი. გრძელი განაცხადი შევავსე, ვპასუხობდი კითხვებს ჩემი მიმდინარე და წარსული საქმიანობების შესახებ და როდესაც განაცხადი შევიტანე, თითის ანაბეჭდების აღება იყო საჭირო. ასევე ტესტისთვის მომზადება და რიგში ლოდინის დაუსრულებელი საათები. შეიძლება ამას მეტისმეტი კონტროლი უწოდოთ. მაშინ, 2000 წლის დეკემბერში, ასობით სხვა იმიგრანტს შევუერთდი ბრუკლინის დარბაზში, სადაც ერთგულება შევფიცეთ ქვეყანას, რომელსაც უკვე დიდი ხანია სახლად მივიჩნევდით. უცხოელი სტუდენტობიდან ამერიკის მოქალაქეობამდე მისვლას 16 წელი დასჭირდა. სხვა იმიგრანტების ისტორიებთან შეადარებთ ეს მოკლე პერიოდია.
And soon after I had taken that formal step to becoming an American, the attacks of September 11, 2001, changed the immigration landscape for decades to come. My city, New York City, was reeling and healing, and in the midst of it, we were in an election cycle.
ამ ფორმალური ნაბიჯიდან, გავმხდარიყავი ამერიკის მოქალაქე, მალევე, 2001 წლის 11 სექტემბრის თავდასხმამ, იმიგრაციული გარემო ათწლეულებით შეცვალა. ჩემი ქალაქი, ნიუ-იორკი შეძრული იყო და ჭრილობებს იშუშებდა და ამ დროს არჩევნების რეჟიმში ვიყავით.
Two things happened as we coped with loss and recovery in New York City. Voters elected Michael Bloomberg mayor of New York City. We also adopted by ballot referendum the Office of Immigrant Affairs for the City of New York. Five months after that election, the newly elected mayor appointed me the first Commissioner of Immigrant Affairs for this newly established office.
ორი რამ მოხდა, როდესაც ნიუ იორკში დანაკარგს გავუმკლავდით და მდგომარეობიდან გამოვედით. ამომჩევრელბმა ნიუ-იორკის მერად მაიკლ ბლუმბერგი აირჩიეს. ჩვენ ასევე რეფერენდუმით მივიღეთ ნიუ-იორკის საემიგრაციო სამსახური. ამ არჩევნებიდან 5 თვის შემდეგ, ახლად არჩეულმა მერმა საიმიგრაციო სამსახურის პირველ კომისრად დამნიშნა, ამ ახლად დაარსებულ სამსახურში.
I want you to come back to that time. I was a young immigrant woman from Belize. I had basically floundered in various jobs in America before I started a community-based organization in a church basement in Queens. The attacks of September 11 sent shock waves through my community. People who were members of my family, young people I had worked with, were experiencing harassment at schools, at workplaces and in airports. And now I was going to represent their concerns in government. No job felt more perfect for me.
მინდა იმ დროს დავუბრუნდეთ, როცა ახალგაზრდა იმიგრანტი ქალი ვიყავი ბელიზიდან. ამერიკაში, ძირითადად, სხვადასხვა სამსახურში უიმედოდ ვიბრძოდი, სანამ სათემო ორგანიზაცია არ ჩამოვაყალიბე ეკლესიის სარდაფში, კვინზში. 11 სექტემბრის თავდასხმამ შოკური ტალღასავით გადაუარა ჩემს თემს. ჩემი ოჯახის წევრებს და ახალგაზრდებს, ვისთანაც ვმუშაობდი შეურაცხყოფდნენ სკოლებში, სამსახურებსა და აეროპორტებში და ახლა ვაპირებდი მთავრობისთვის მათი წუხილი წარმედგინა. არცერთი სხვა საქმე არ იყო ჩემთვის ასეთი შესაფერისი.
And here are two things I learned when I became Commissioner. First, well-meaning New Yorkers who were in city government holding government positions had no idea how scared immigrants were of law enforcement. Most of us don't really know the difference, do we, between a sheriff and local police and the FBI. And most of us, when we see someone in uniform going through our neighborhoods feel curiosity, if not concern. So if you're an undocumented parent, every day when you say goodbye to your child, send them off to school and go to work, you don't know what the chances are that you're going to see them at the end of the day. Because a raid at your workplace, a chance encounter with local police could change the course of your life forever.
ორი რამ ვსწავლე, როცა კომისარი გავხდი. პირველი, კეთილმოსურნე ნიუ-იორკელები, ვინც ქალაქის მმართველობაში იყვნენ და სამთავრობო პოზიციები ეკავათ აზრზე არ იყვნენ, როგორ ეშინოდათ იმიგრანტებს სამართალდამცავი ორგანოების. უმეტესმა ჩენთაგანმა სინამდვილეში არც კი ვიცით განსხვავება შერიფს, ადგილობრივ პოლიციის ოფიცერსა და FBI -ს შორის და უმეტეს ჩვენგანი, როდესაც ვინმე ფორმიანს ხედავს, რომელიც ჩვენს უბანში გაივლის ცნობისმოყვარეობა გვძლევს, თუ არა შეშფოთება. ასე რომ, თუ თქვენ არალეგალი მშობელი ხართ, ყოველდღე, როცა თქვენს შვილს ემშვიდობებით, სკოლაში აგზავნით და მერე სამსახურში მიდიხართ, თქვენ არ იცით რა ალბათობაა იმისა, რომ კვლავ შეძლებთ თქვენი შვილის ნახვას დღის ბოლოს, რადგან თქვენი სამუშაო ადგილის რეიდმა ადგილოვრივ პოლიციასთან შემთხვევითმა შეხვედრამ, შეიძლება თქვენი ცხოვრება სამუდამოდ შეცვალოს.
The second thing I learned is that when people like me, who understood that fear, who had learned a new language, who had navigated new systems, when people like us were sitting at the table, we advocated for our communities' needs in a way that no one else could or would. I understood what that feeling of fear was like. People in my family were experiencing it. Young people I had worked with were being harassed, not just by classmates, but also by their teachers. My husband, then boyfriend, thought twice before he put a backpack on or grew a beard because he traveled so much.
მეორე რამ რაც ვისწავლე არის ის, რომ როცა ადამიანებს, ვისაც ჩემ მსგავსად ესმოდა ეს შიში, ვინც ისწავლა ახალი ენა, ვინც ერკვეოდა ახალ სისტემებში, როდესაც ჩვენნაირ ადამიანებს ჰქონდათ ხმის უფლება, ჩვენ ვიცავდით ჩვენი თემის ინტერესებს ისე, როგორც არავის შეეძლო, ან იზამდა. მე გავაცნობიერე, თუ როგორი იყო ეს შიშის გრძნობა. ჩემი ოჯახის წევრებმა გამოსცადეს ეს. ახალგაზრდებს, რომლებთანაც ვმუშაობდი ავიწროვებდნენ არამარტო კლასელები, არამედ მასწავლებლებიც. ჩემი მეუღლე, მაშინ ბოიფრენდი, ფრთხილობდა და ფიქრობდა სანამ ზურგჩანთას მოიკიდებდა, ან წვერს გაიზრდიდა, რადგან ის ბევრს მოგზაურობდა.
What I learned in 2001 was that my vote mattered but that my voice and vantage point also mattered. And it's these three things -- immigrants' votes, voices and vantage points -- that I think can help make our democracy stronger. We actually have the power to change the outcome of elections, to introduce new issues into the policy debate and to change the face of the pale, male, stale leadership that we have in our country today.
2001 წელს მივხვდი, რომ ჩემ საარჩევნო ხმასთან ერთად, ჩემი მოსაზრებების გახმოვანება და სპეციფიური ხედვა ასევე მნიშვნელოვანი იყო. სწორედ ეს სამი რამ, იმიგრანტების საარჩევნო ხმები, მოსაზრებები და სპეციფიური ხედვები არის ის, რასაც ვფიქრობ, ჩვენი დემოკრატიის გაძიერება შეუძლია. ჩვენ ნამდვილად შეგვწევს ძალა, რომ შევცვალოთ არჩევნების შედეგები, წამოვჭრათ ახალი საკითხები პოლიტიკურ დებატებში და შევცვალოთ ფერმკრთალი, მმართველი მამაკაცის, გაყინული სახე, რომელიც დღეს, ჩვენ ქვეყანაში გვაქვს.
So how do we do that? Well, let's talk first about votes. It will come as no surprise to you that the majority of voters in America are white. But it might surprise you to know that one in three voters are black, Latino or Asian. But here's the thing: it doesn't just matter who can vote, it matters who does vote. So in 2012, half of the Latino and Asian-American voters did not vote.
როგორ გავაკეთებთ ამას? დავიწყოთ საარჩევნო ხმებით. გასაკვირი არაა, რომ ამომრჩეველთა უმრავლესობა ამერიკაში თეთრკანიანია, მაგრამ შეიძლება გაგიკვირდეთ, რომ ამომრჩევლების მესამედი შავკანიანი, ლათონო-ამერიკელები, ან აზიელია. მაგრამ საქმე იმაშია, რომ მნიშვნელობა მხოლოდ იმას კი არ აქვს, თუ ვინაა ამომრჩეველი, არამედ ასევე თუ ვინ აძლევს ხმას. 2012 წელს ლათონო ამერიკელი და აზიელი ამერიკელი ამომრჩევლების ნახევარს არჩევნებში მონაწილეობა არ მიუღია.
And these votes matter not just in presidential elections. They matter in local and state elections. In 2015, Lan Diep, the eldest son of political refugees from Vietnam, ran for a seat in the San Jose City Council. He lost that election by 13 votes. This year, he dusted off those campaign shoes and went back to run for that seat, and this time he won, by 12 votes. Every one of our votes matters.
და ეს ხმები ნიშვნლოვანია არამარტო საპრეზიდენტო არჩევნების დროს, არამედ ადგილობრივ და საშტატო არჩევნებშიც. 2015 წელს, ლენ დიპი, ვიეტნამიდან პოლიტიკური ლტოლვილების უფროსი ვაჟი, სან ხოსეს საკრებულოში ადგილის მოსაპოვებლად იბრძოდა. მან არჩევნები 13 ხმით წააგო. წელს, მან განაახლა საარჩევნო კამპანია და იმავე თანამდებობისთვის ბრძოლა განაგრძო. მეორე ჯერზე, მან 12 ხმით გაიმარჯა. თითოეული მიცემული ხმა მნიშვნელოვანია.
And when people like Lan are sitting at the policy table, they can make a difference. We need those voices. We need those voices in part because American leadership does not look like America's residents. There are over 500,000 local and state offices in America. Fewer than 2 percent of those offices are held by Asian-Americans or Latinos, the two largest immigrant groups in our country. In the city of Yakima, Washington, where 49 percent of the population is Latino, there has never been a Latino on the city council until this year. Three newly elected Latinas joined the Yakima City Council in 2016. One of them is Carmen Méndez. She is a first-generation college student. She grew up partly in Colima, Mexico, and partly in Yakima, Washington. She's a single mother, a community advocate. Her voice on the Yakima City Council is advocating on behalf of the Latino community and of all Yakima residents. And she's a role model for her daughter and other Latinas.
და როდესაც ლენის მსგავსი ადამიანები პოლიტიკურ მაგიდასთან სხედან, მათ შეუძლიათ მომავალი შეცვალონ. ჩვენ მათი ხმები გვჭირდება. ჩვენ ეს ხმები გვჭირდება, ნაწილობრივ იმიტომ, რომ ამერიკული პოლიტიკური ხელმძღვანელობა, არ ჰგავს ამერიკის მოსახლეობას. 500 000-ზე მეტი ადგილობრივი და საშტატო თანამდებობაა ამერიკაში. თანამდებობების 2%-ზე ნაკლები უკავიათ აზიელ, ან ლათინო-ამერიკელების, რაც იმიგრანტების ორ უდიდეს ჯგუფს წარმოადგენს ქვეყანაში. იაკიმაში, ვოშინგტონში, სადაც მოსახლეობის 49% ლათინო-ამერიკელია წლევანდლამდე, ქალაქს ლათინო-ამერიკელი არასოდეს ჰყოლია ქალაქის საკრებულოში. სამი ახლადარჩეული ლათონო-ამერიკელი იაკიმას საკრებულოში 2016 წელს დაინიშნა. ერთ-ერთი მათგანი კარმენ მენდეზია. ის პირველი თაობის კოლეჯის სტუდენტია, რომელიც ნაწილობრივ კოლიმაში, მექსიკაში ნაწილობრივ კი, იაკიმაში, ვოშინგტონში გაიზარდა. ის მარტოხელა დედა და საზოგადოების ინტერესების დამცველია. მისი ხმა იაკიმას საკრებულოში, იცავს ლათინო-ამერიკელი თემის და იაკიმას ყველა სხვა მცხოვრებს ინტერესებს. ის არის მისაბაძი მაგალითი მისი ქალიშვილისა და სხვა ლათონო ამერიკელებისთვის.
But the third most untapped resource in American democracy is the vantage point that immigrants bring. We have fought to be here. We have come for economic and educational opportunity. We have come for political and religious freedom. We have come in the pursuit of love. That dedication, that commitment to America we also bring to public service. People like Athena Salman, who just last week won the primary for a seat in the Arizona State House. Athena's father grew up in the West Bank and moved to Chicago, where he met her mother. Her mother is part Italian, part Mexican and part German. Together they moved to Arizona and built a life. Athena, when she gets to the statehouse, is going to fight for things like education funding that will help give families like hers a leg up so they can achieve the financial stability that we all are looking for.
მესამე ყველაზე აუთვისებელი რესურსი ამერიკულ დემოკრატიაში, არის სპეციფიური ხედვა, რომელიც იმიგრანტებს აქვთ. ჩვენ აქ ყოფნისთვის ვიბრძოლეთ. ჩვენ ეკონომიკური და საგანმანათლებლო შესაძლებლობების გამო ჩამოვედით. ჩვენ ჩამოვედით პოლიტიკური და რელიგიური თავისუფლებისთვის. ჩვენ ჩამოვედით სიყვარულის ძიების გამო. ეს თავდადება, ეს ერთგულება ამერიკის მიმართ ასევე საჯარო სამსახურშიც მოგვაქვს. ათენა სალმანის მსგავს ადამიანებს, ვინც ჯერ კიდევ გასულ კვირას მოიგო, არიზონაში საშტატო პრაიმერი. ათენას მამა გაიზარდა დასავლეთ სანაპროზე შემდეგ ჩიკაგოში გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც ათენას დედა გაიცნო. მისი დედა ნაწილობრივ იტალიელი, ნაწილობრივ მექსიკელი და ნაწილობრივ გერმანელი იყო. ისინი არიზონაში გადავიდნენ და დაიწყეს თანაცხოვრება. როდესაც ათენა მთავრობაში მივა, აპირებს იბრძოლოს ისეთი საკითხებისთვის, როგორიცაა განათლების დაფინანსება, რომელიც ხელს გაუმართავს ოჯახებს, რომ მიაღწიონ ფინანსურ სტაბილურობას, რომლისკენაც ყველა ვილტვით.
Immigrants' votes, voices and vantage points are what we all need to work to include in American democracy. It's not just my work. It's also yours. And it's not going to be easy. We never know what putting a new factor into an equation will do. And it's a little scary. You're scared that I'm going to take away your place at the table, and I'm scared that I'm never going to get a place at the table. And we're all scared that we're going to lose this country that we know and love. I'm scared you're going to take it away from me, and you're scared I'm going to take it away from you.
იმიგრანტების საარჩევნო ხმები, მოსაზრებების გახმოვანება და სპეციფიური ხედვები, არის ის, რაც ამერიკულ დომოკრატიაში უნდა ჩავრთოთ. ეს არამარტო ჩემი, არამედ თქვენი საქმეცაა. ეს არ იქნება მარტივი. ჩვენ არასოდეს ვიცით რას მოიტანს, განტოლებაში ახალი ფაქტორების შეტანა და ცოთატი საშიშია. თქვენ გეშინიათ, რომ მაგიდასთან თქვენს ადგილს დავიკავებ. მე კი მეშინია, რომ მაგიდასთან ადგილს ვერასოდეს მივიღებ. ჩვენ ყველას გვეშინია, რომ არ დავკარგოთ ეს ქვეყანა, რომელსაც ვიცნობთ და გვიყვარს. მეშინია, რომ თქვენ წართმევთ მას და თქვენ კი გეშინიათ, რომ მე წაგართმევთ.
Look, it's been a rough election year, a reminder that people with my immigration history could be removed at the whim of a leader. But I have fought to be in this country and I continue to do so every day. So my optimism never wavers, because I know that there are millions of immigrants just like me, in front of me, behind me and all around me. It's our country, too.
რთული საარჩევნო წელი გვქონდა, რომელმაც შეგვახსენა, რომ ადამიანები ჩემი იმიგრაციული წარსულით, შეიძლება განიდევნონ ლიდერის ახირების გამო, მაგრამ მე ვიბრძოლე, რომ ვყოფილიყავი ამ ქვეყანაში და ამის კეთებას ყოველდღე ვაგრძელებ. ასე რომ ჩემი ოპტიმიზმი არასოდეს ნელდება, რადგან ვიცი, რომ ჩემნაირი იმიგრანტი მილიონობითაა. ჩემ წინ, უკან და მთლიანად ჩემ გარშემო. ეს ჩვენი ქვეყანაცაა.
Thank you.
გმადლობთ.
(Applause)
(აპლოდისმენტები)