A mountain separating two lakes.
Екі көлді бөліп тұрған тау.
A room papered floor to ceiling with bridal satins.
Еденнен төбеге дейін тұсқағаз жапсырылған бөлме той атласымен безендірілген.
The lid of an immense snuffbox.
Үлкен шақшаның қақпағы.
These seemingly unrelated images take us on a tour of a sperm whale’s head in Herman Melville’s "Moby Dick." On the surface, the book is the story of Captain Ahab’s hunt for revenge against Moby Dick, the white whale who bit off his leg. But though the book features pirates, typhoons, high-speed chases, and giant squid, you shouldn’t expect a conventional seafaring adventure. Instead, it’s a multilayered exploration of not only the intimate details of life aboard a whaling ship, but also subjects from across human and natural history, by turns playful and tragic, humorous, and urgent.
Бұл байланыссыз болып көрінген суреттер бізді кит басына экскурсияға апарады Херман Мелвиллдің «Моби Дик» шығармасына. Сырттай қарағанда, бұл кітап — өш алу үшін Моби Дикті аулауға шыққан, капитан Ахабтың хикаясы, ол оның аяғын жұлып алған ақ кит. Бірақ кітапта қарақшылар, тайфундар, қуғын мен алып калмарлар болса да, кәдімгі теңіз шытырман оқиғасы деп күтпеңіздер. Оның орнына бұл көп деңгейлі зерттеу тек жеке сипаттаулар ғана емес, кит аулау кемесіндегі өмір, өмірдегі жағдайлар, адам және жаратылыстану тарихы, кейде ойнақы және қайғылы, әзіл-оспақ, әрі өзекті нәрселер айтылады.
The narrator guiding us through these explorations is a common sailor called Ishmael. Ishmael starts out telling his own story as he prepares to escape the “damp and drizzly November in [his] soul” by going to sea. But after he befriends the Pacific Islander Queequeg and joins Ahab’s crew aboard the Pequod, Ishmael becomes more of an omniscient guide for the reader than a traditional character. While Ahab obsesses over revenge and first mate Starbuck tries to reason with him, Ishmael takes us on his own quest for meaning throughout “the whole universe, not excluding its suburbs.” In his telling, life’s biggest questions loom large, even in the smallest details.
Әңгімелеуші бізге осы оқиғаларды айтып береді, ол Исмаил деген теңізші. Исмаил өз тарихын баяндай бастайды ол “жаңбырлы қарашадан” қашуға дайындалуда және [оның] жан дүниесі теңізге барғысы келеді. Бірақ ол Тынық мұхиты аралының Куекегінің тұрғынымен дос болғаннан кейін және Ахабтың «Пекод» кемесіне қосылады, Исмаил оқырманға нұсқау берушіге көбірек ұқсап кетеді, дәстүрлі кейіпкерге қарағанда. Ахаб кек алуды ойлап жүргенде және бірінші көмекші Starbuck оны ақылға шақырып жүргенде, Исмаил бізді өз ізденісінің шеңберіне алып кетеді, яғни «бүкіл ғалам, оның маңындағы аудандарды қоса алғанда». Оның айтуынша, өмірдегі ең үлкен сұрақтар ең кішкентай бөлшектерден шығады.
Like his narrator, Melville was a restless and curious spirit, who gained an unorthodox education working as a sailor on a series of grueling voyages around the world in his youth. He published "Moby Dick" in 1851, when the United States’ whaling industry was at its height. Nantucket, where the Pequod sets sail, was the epicenter of this lucrative and bloody global industry which decimated the world’s whale populations.
Әңгімелеуші сияқты Мелвилл де мазасыз және білімқұмар болды, матрос болып жұмыс істегенде дәстүрден тыс білім алған әсіресе жас кезінде бүкіл әлемді саяхаттап жүріп. Ол 1851 жылы «Моби Дикті» жариялады. ол кеде АҚШ кит аулау өнеркәсібі шарықтау шегіне жетті. «Пекод» Нантакетке жолға шыққанда, осы табыстың және қанды жаһандық индустрияның ошағы болған, олар кит популяциясын жойған.
Unusually for his time, Melville doesn’t shy away from the ugly side of this industry, even taking the whale’s perspective at one point, when he speculates on how terrifying the huge shadows of the ships must be to the creature swimming below. The author’s first-hand familiarity with whaling is evident over and over again in Ishmael’s vivid descriptions. In one chapter, the skin of a whale’s penis becomes protective clothing for a crewman. Chapters with titles as unpromising as “Cistern and Buckets” become some of the novel’s most rewarding as Ishmael compares bailing out a sperm-whale’s head to midwifery, which leads to reflections on Plato. Tangling whale-lines provoke witty reflections on the “ever-present perils” entangling all mortals. He draws on diverse branches of knowledge, like zoology, gastronomy, law, economics,
Өз заманы үшін біртүрлі болған, Мелвилл бұл саланың жағымсыз жағынан қымсынбайды, тіпті бір сәтте киттің көзқарасын қабылдайды, ол кемелердің көлеңкесі қаншалықты қорқынышты екенін болжағанда олар төменде жүзіп жүрген тіршілік иесіндей. Автордың кит аулау кәсібімен өз көзімен көріп танысуын Исмаил қайта-қайта айтып, жарқын суреттейді. Бір тарауда, кит жыныс мүшесінің терісі экипаж мүшесінің қорғаныс киіміне айналады. Тақырыбының болашағы жоқ тараудың бірі «Цистерна мен шелектер» романның бөлігі болуға жарамайды, ең пайдалысы Исмаил кашалоттың басын құтқаруды акушериямен салыстырады, бұл Платон туралы ойларға жетелейді. Киттің шытырман оқиғалары тапқыр ойларға адамның бәрін қамтитын «таусылмайтын қауіптер» туралы ойларға жетелейді. Ол білімнің сан алуан салаларына,
mythology, and teachings from a range of religious and cultural traditions.
зоология, гастрономия, құқық, экономика, мифология және әртүрлі діни ілімдер мен мәдени дәстүрлерге сүйенеді.
The book experiments with writing style as much as subject matter. In one monologue, Ahab challenges Moby Dick in Shakespearean style: “Towards thee I roll, thou all-destroying but unconquering whale; to the last I grapple with thee; from hell’s heart I stab at thee; for hate’s sake I spit my last breath at thee.” One chapter is written as a playscript, where members of the Pequod’s multi-ethnic crew chime in individually and in chorus. African and Spanish sailors trade insults while a Tahitian seaman longs for home, Chinese and Portuguese crewmembers call for a dance, and one young boy prophesies disaster. In another chapter, Ishmael sings the process of decanting whale oil in epic style, as the ship pitches and rolls in the midnight sea and the casks rumble like landslides.
Кітапта тақырыппен бірге жазу стилімен тәжірибе жасайды. Бір монологта Ахаб Моби Дикті Шекспир стилінде жекпе-жекке шақырады: «Мен саған қарай келемін, бәрін қиратушы, бірақ жеңілмейтін кит; сенімен соңына дейін күресемін; тозақтың түбінен саған соққы беремін; жек көре саған түкірдім соңғы демім қалғанша». Бір тарау пьеса түрінде жазылған, онда «Пекодтың» көп ұлтты өкілдері экипаж жекеше және хормен шырқайды. Таити теңізшілері өз үйін аңсап жатқанда, африкалық және испаниялықтар ұрысып жатыр Қытай және португалиялық экипаж мүшелері биге шақырса, бір жас бала апатты болжайды. Келесі бір тарауда, Исмаил кит майын алу процесін эпикалық стильде ән қылып айтады, кеме көтеріліп, түн ортасында теңізде шайқалып жатқанда, бөшкелер көшкіндей тарсылдап шулайды.
A book so wide-ranging has something for everyone. Readers have found religious and political allegory, existential enquiry, social satire, economic analysis, and representations of American imperialism, industrial relations and racial conflict. As Ishmael chases meaning and Ahab chases the white whale, the book explores the opposing forces of optimism and uncertainty, curiosity and fear that characterize human existence no matter what it is we’re chasing. Through "Moby Dick’s" many pages, Melville invites his readers to leap into the unknown, to join him on the hunt for the “ungraspable phantom of life.”
Кітап өте кең мәселерді қамтығандықтан бәріңе ұнайтын бір нәрсе табылады. Оқырмандар діни және саяси аллегория, экзистенциалды зерттеу, әлеуметтік сатира, экономикалық талдау, америкалық империализм көрінісін, өндірістік қатынастар және нәсілдік қақтығыстарды көре алады. Исмаил мән-мағына іздесе, Ахаб ақ киттің артынан қуады, кітап қарама-қарсы күштерді зерттейді оптимизм мен белгісіздік, адамның қызығушылығы пен қорқынышын сипаттайды ненің артынан қуғанымыз маңызды емес. «Моби Диктің» көптеген парақтары арқылы, Мелвилл өз оқырмандарын беймәлім ортаға секіруге, «өмірдің ұстатпайтын елесін» аулауға шығу үшін шақырады.