If I should have a daughter, instead of "Mom," she's going to call me "Point B," because that way she knows that no matter what happens, at least she can always find her way to me.
Եթե ես աղջիկ ունենամ, մայրիկի փոխարեն նա ինձ «Բ կետ» կանվանի, այդպիսով նա կիմանա, որ, ինչ էլ լինի, նա միշտ կարող է ինձ գտնել:
And I'm going to paint solar systems on the backs of her hands so she has to learn the entire universe before she can say, "Oh, I know that like the back of my hand."
Եվ ես արեգակնային համակարգը կնկարեմ նրա ափերին, որպեսզի նա ճանաչի ողջ տիեզերքը մինչ կարողանա ասել «Ես դա իմ 5 մատների պես գիտեմ»:
And she's going to learn that this life will hit you hard in the face, wait for you to get back up just so it can kick you in the stomach. But getting the wind knocked out of you is the only way to remind your lungs how much they like the taste of air. There is hurt, here, that cannot be fixed by Band-Aids or poetry.
Եվ նա կսովորի, որ այս կյանքը մի օր ուժեղ հարվածելու է դեմքիդ, սպասի, երբ բարձրանաս, որպեսզի փորիդ հարվածի: Սակայն միայն հարվածից խեղդվելով ձեր թոքերը կհիշեն, թե որքան են նրանք սիրում օդի համը: Եվ կա ցավ, որը չես կարող բուժել բինտով կամ բանաստեղծությամբ:
So the first time she realizes that Wonder Woman isn't coming, I'll make sure she knows she doesn't have to wear the cape all by herself, because no matter how wide you stretch your fingers, your hands will always be too small to catch all the pain you want to heal. Believe me, I've tried. "And, baby," I'll tell her, don't keep your nose up in the air like that. I know that trick; I've done it a million times. You're just smelling for smoke so you can follow the trail back to a burning house, so you can find the boy who lost everything in the fire to see if you can save him. Or else find the boy who lit the fire in the first place, to see if you can change him. But I know she will anyway, so instead I'll always keep an extra supply of chocolate and rain boots nearby, because there is no heartbreak that chocolate can't fix. Okay, there's a few that chocolate can't fix.
Եվ երբ նա առաջին անգամ գիտակցի, որ փերին չի գալու, ես կհոգամ, որպեսզի նա իմանա, որ անպայման չէ միայնակ կրել թիկնոցը: Քանի որ ինչքան էլ մատներդ ձգես, ձեռքերդ միշտ չափազանց կարճ կլինեն, որպեսզի բռնեն այն ողջ ցավը, որն ուզում ես բուժել: Հավատացեք, ես դա փորձել եմ: «Եվ, փոքրիկս», կասեմ նրան, «քիթդ այդքան վեր մի պահիր։ Ես այդ հնարքը գիտեմ, ինքս մի հազար անգամ արել եմ: Դու ուղղակի ծխի հոտին ես գնում, որ գտնես այրվող տունը, որպեսզի գտնես հրդեհում ամեն ինչ կորցրած տղային, և տեսնես, թե արդյո՞ք կարող ես նրան փրկել: Կամ էլ կգտնես այն տղային, ով սկսել է հրդեհը, որպեսզի տեսնես, թե կարո՞ղ ես արդյոք նրան փոխել»: Բայց ես գիտեմ, որ նա միևնույն է կգնա այնտեղ, և դրա փոխարեն ես պահուստում միշտ կունենամ շոկոլադ և ռետինե կոշիկներ, քանի որ չկա այնպիսի կոտրված սիրտ, որը չի կարող բուժվել շոկոլադով: Դե լավ, կան կոտրված սրտեր, որոնք չեն բուժվի շոկոլադով:
But that's what the rain boots are for, because rain will wash away everything, if you let it. I want her to look at the world through the underside of a glass-bottom boat, to look through a microscope at the galaxies that exist on the pinpoint of a human mind, because that's the way my mom taught me. That there'll be days like this.
Բայց հենց դրա համար էլ կան ռետինե կոշիկներ: Չէ՞ որ անձրևը կլվանա կտանի ամեն ինչ, եթե նրան թույլ տաս: Ես ցանկանում եմ, որպեսզի նա աշխարհին նայի ապակե հատակով նավակի տակից, մանրադիտակով նայի մարդկային բանականության ամենածայրում գոյություն ունեցող գալակտիկաներին, քանի որ իմ մայրն ինձ այդպես է սովորեցրել: Որ կլինեն այդպիսի օրեր:
(Singing) There'll be days like this, my momma said. When you open your hands to catch and wind up with only blisters and bruises; when you step out of the phone booth and try to fly and the very people you want to save are the ones standing on your cape; when your boots will fill with rain, and you'll be up to your knees in disappointment. And those are the very days you have all the more reason to say thank you.
♫ Կլինեն օրեր, ասում էր մայրս ♫ Երբ ափերդ կպարզես, որպեսզի բռնես սակայն փոխարենը միայն կապտուկներ և կոշտուկներ կստանաս; երբ հեռախոսային խցիկից դուրս կգաս ու կփորձես թռնել, հենց այն մարդիկ, ում փորձում ես փրկել կանգնած կլինեն քո թիկնոցի վրա, երբ կոշիկները կլցվեն անձրևի ջրով իսկ դու մինչ ծնկներդ հիասթափության մեջ կլինես: Եվ հենց այդ օրերին ավելի շնորհակալ պիտի լինես։
Because there's nothing more beautiful than the way the ocean refuses to stop kissing the shoreline, no matter how many times it's sent away. You will put the wind in win some, lose some. You will put the star in starting over, and over. And no matter how many land mines erupt in a minute, be sure your mind lands on the beauty of this funny place called life. And yes, on a scale from one to over-trusting, I am pretty damn naive. But I want her to know that this world is made out of sugar. It can crumble so easily, but don't be afraid to stick your tongue out and taste it.
Քանի որ չկա ավելի գեղեցիկ բան, քան օվկիանոսը, որը հրաժարվում է դադարել համբուրել ափեզրը, անկախ նրանից թե քանի անգամ նրան կքշի տեղատվությունը: Դու քամուն թույլ կտաս մի բան բերել, մի ուրիշ բան տանել: Դու մաս կկզամես յուրաքանչյուր նոր նախաձեռնության կրկին ու կրկին։ Եվ կարևոր չէ, թե քանի ռումբ է պայթում յուրաքանչյուր րոպե, կարևորը, որ դու մտածես կյանք կոչված այդ տարօրինակ բանի գեղեցկության մասին: Եվ անշուշտ, մեկից մինչև չափից շատ մարդկանց հանդեպ վստահության սանդղակով ես ահավոր միամիտ եմ: Բայց ես ուզում եմ, որ նա իմանա, որ այս աշխարհը շաքարից է: Այն այնքան հեշտ է փշրել, սակայն պետք չէ վախենալ հանել լեզուն և համտեսել այն:
"Baby," I'll tell her, "remember, your momma is a worrier, and your poppa is a warrior, and you are the girl with small hands and big eyes who never stops asking for more." Remember that good things come in threes and so do bad things. Always apologize when you've done something wrong, but don't you ever apologize for the way your eyes refuse to stop shining. Your voice is small, but don't ever stop singing. And when they finally hand you heartache, when they slip war and hatred under your door and offer you handouts on street-corners of cynicism and defeat, you tell them that they really ought to meet your mother.
«Ճստիկս», կասեմ ես նրան, «հիշիր, որ քո մայրը անհանգստացող է, և քո հայրը` ռազմիկ է, իսկ դու փոքրիկ ձեռքերով և մեծ աչքերով մի աղջիկ ես, ով միշտ ավելին է ցանկանում»: Հիշիր, որ լավ բաները եռյակով են գալիս, վատ բաները նույնպես: Եվ միշտ ներողություն խնդրիր, եթե մի վատ բան ես արել: Սակայն երբեք ներողություն մի խնդրի նրա համար, թե որքան վառ են փայլում աչքերդ: Քո ձայնը ցածր է, սակայն երբեք մի դադարիր երգել: Եվ երբ վերջ ի վերջո քեզ կտան տառապանք, երբ դռան տակից կբերեն պատերազմը և ատելությունը, իսկ փողոցների անկյուններում թերթիկներ կբաժանեն որոնք ցինիզմով և պարտությամբ են լի, ասա նրանց, որ անպայման պետք է քո մոր հետ ծանոթանան:
(Applause)
Շնորհակալություն: Շնորհակալություն:
Thank you. Thank you.
(Applause)
(Ծափահարություններ)
Thank you.
Շնորհակալություն։
(Applause)
(Ծափահարություններ)
Thanks.
Շնորհակալություն։
(Applause)
(Ծափահարություններ)
Thank you.
Շնորհակալություն։
(Applause)
(Ծափահարություններ)
All right, so I want you to take a moment, and I want you to think of three things that you know to be true. They can be about whatever you want -- technology, entertainment, design, your family, what you had for breakfast. The only rule is don't think too hard. Okay, ready? Go. Okay.
Լավ, ես ուզում եմ, որ մեկ րոպե ծախսեք և մտածեք երեք բաների մասին, որոնք ձեզ համար ճշմարիտ են: Դա կարող է ամեն ինչ լինել` տեխնոլոգիաներ, ժամանց, դիզայն, ձեր ընտանիքը, ձեր այսօրվա նախաճաշը: Միակ պայմանը` շատ մի լարվեք: Լավ, պատրա՞ստ եք: Սկսեցինք: Հիանալի է:
So here are three things I know to be true. I know that Jean-Luc Godard was right when he said that, "A good story has a beginning, a middle and an end, although not necessarily in that order." I know that I'm incredibly nervous and excited to be up here, which is greatly inhibiting my ability to keep it cool.
Այսպես, երեք բան, որոնք ինձ համար ճշմարիտ են: Ես գիտեմ, որ Ժան Լյուկ Գոդարն իրավացի էր, երբ ասում է, որ լավ պատմությունը ունի սկիզբ, միջին մաս և ավարտ, սակայն այս հերթականությունը պարտադիր չէ»: Ես գիտեմ, որ շատ հուզվում և լարվում եմ նրանից, որ այստեղ եմ, և դա բավականին ազդում է ինձ ձեռքերիս մեջ պահելու իմ ունակության վրա:
(Laughter)
(Ծիծաղ)
And I know that I have been waiting all week to tell this joke.
Եվ ես գիտեմ, որ մի ողջ շաբաթ սպասել եմ, որպեսզի այս կատակը ձեզ պատմեմ:
(Laughter)
(Ծիծաղ)
Why was the scarecrow invited to TED? Because he was out standing in his field.
Ինչո՞ւ են խրտվիլակին հրավիրել TED: Քանի որ իր գործունեութան ոլորտում այն ամենաշատն էր աչքի ընկնում:
(Laughter)
(Ծիծաղ)
I'm sorry. Okay, so these are three things I know to be true. But there are plenty of things I have trouble understanding. So I write poems to figure things out. Sometimes the only way I know how to work through something is by writing a poem. Sometimes I get to the end of the poem, look back and go, "Oh, that's what this is all about," and sometimes I get to the end of the poem and haven't solved anything, but at least I have a new poem out of it.
Ներողություն եմ խնդրում: Այսպես, այս երեք բաները ինձ համար ճշմարտություն են: Սակայն կան բազմաթիվ բաներ, որոնք ես դժվարությամբ եմ հասկանում: Այդ պատճառով էլ գրում եմ բանաստեղծություններ, որպեսզի ավելի լավ դրանք հասկանամ: Երբեմն, ինչ-որ բան հասկանալու իմ միակ միջոցը բանաստեղծություն գրելն է: Եվ երբեմն, բանաստեղծության վերջում ես հետ եմ նայում և մտածում եմ «ահա թե ինչումն է բանը»: Իսկ երբեմն, բանաստեղծության վերջում ես այդպես էլ ոչինչ չեմ հասկանում, սակայն դրանից մի նոր բանաստեղծություն է ծնվում:
Spoken-word poetry is the art of performance poetry. I tell people it involves creating poetry that doesn't just want to sit on paper, that something about it demands it be heard out loud or witnessed in person.
Բանավոր պոեզիան դա պոեզիայի կատարման արվեստն է: Ես մարդկանց ասում եմ, որ դրա համար հարկավոր է ստեղծել այնպիսի բանաստեղծություններ, որոնց համար բավարար չէ թղթի վրա մնալը, և դրանց մեջ մի այնպիսի բան կա, որը պահանջում է կամ բարձրաձայն արտասանություն, կամ անձամբ վկայակոչություն:
When I was a freshman in high school, I was a live wire of nervous hormones. And I was underdeveloped and over-excitable. And despite my fear of ever being looked at for too long, I was fascinated by the idea of spoken-word poetry. I felt that my two secret loves, poetry and theater, had come together, had a baby, a baby I needed to get to know. So I decided to give it a try. My first spoken-word poem, packed with all the wisdom of a 14-year-old, was about the injustice of being seen as unfeminine. The poem was very indignant, and mainly exaggerated, but the only spoken-word poetry that I had seen up until that point was mainly indignant, so I thought that's what was expected of me.
Երբ ես անցա բարձր դասարաններ, ես հորմոնների կծիկ էի, թերզարգացած էի և գերհուզվող։ Սակայն, չնայած բոլորի աչքի առաջ երկար լինելու իմ վախին, ինձ գայթակղում էր բանավոր պոեզիայի միտքը: Ինձ թվում էր, որ իմ երկու թաքնված կրքերը` պոեզիան և թատրոնը միացել և երեխա են ունեցել, երեխա, որին ես պետք է ավելի մոտիկից ճանաչեմ: Եվ ես որոշեցի փորձել: Իմ առաջին բանավոր բանաստեղծությունները տասնչորսամյա աղջկա իմաստությամբ լի անարդարության մասին էին, թե ինչպես են քեզ ոչ կանացի ընկալում: Բանաստեղծությունը լի էր վրդովմունքով, և շատ չափազանցրած էր: Այդ պահի դրությամբ միակ բանավոր պոեզիան որ ես գիտեի, վրդովմունքով լի էր, և ես կարծում էի, որ ինձնից էլ նույն բանն է սպասվում:
The first time that I performed, the audience of teenagers hooted and hollered their sympathy, and when I came off the stage, I was shaking. I felt this tap on my shoulder, and I turned around to see this giant girl in a hoodie sweatshirt emerge from the crowd. She was maybe eight feet tall and looked like she could beat me up with one hand, but instead she just nodded at me and said, "Hey, I really felt that. Thanks." And lightning struck. I was hooked.
Առաջին անգամ երբ ես ելույթ էի ունենում, դեռահասների հանդիսատեսը բղավոցներով և սուլոցներով էր արտահայտում իր հավանությունը, իսկ ես, բեմից դուրս գալով ամբողջովին դողում էի: Ես զգացի, որ ինչ-որ մեկը ուսիս թակեց, շրջվեցի և տեսա մի հսկա աղջիկ, ով ամբոխից առանձնացել, եկել էր: Նա երևի մի երկու մետր կլիներ և այնպիսի տեսք ուներ, կարծես կարող է ինձ մի ձեռքով սպանել, սակայն դրա փոխարեն նա գլխով արեց և ասաց. «Բարև, ես իսկապես զգացի ասածդ, շնորհակալություն»: Ինձ ասես կայծակ հարվածեց: Ես գերված էի:
I discovered this bar on Manhattan's Lower East Side that hosted a weekly poetry open Mic, and my bewildered, but supportive, parents took me to soak in every ounce of spoken word that I could. I was the youngest by at least a decade, but somehow the poets at the Bowery Poetry Club didn't seem bothered by the 14-year-old wandering about. In fact, they welcomed me.
Ես մի բար գտա Մանհեթենում, ստորին Իսթսայդում, որտեղ յուրաքանչյուր շաբաթ անցկացվում էին պոեզիայի երեկոներ խոսափողի մոտ, և իմ մոլորված ծնողները սատար կանգնեցին և տարան ինձ այնտեղ, որպեսզի ես կլանեմ բանավոր ստեղծագործության յուրաքանչյուր կաթիլը: Ես առնվազն տասը տարով փոքր էի մնացած բոլորից, սակայն, չգիտես ինչու, Bowey Poetry Club-ի բանաստեղծներին բացարձակ չէր անհանգստացնում կողքից թափառող տասնչորսամյա աղջնակը.. հակառակը, նրանք ինձ ուրախությամբ դիմավորեցին:
And it was here, listening to these poets share their stories, that I learned that spoken-word poetry didn't have to be indignant, it could be fun or painful or serious or silly. The Bowery Poetry Club became my classroom and my home, and the poets who performed encouraged me to share my stories as well. Never mind the fact that I was 14. They told me, "Write about being 14." So I did and stood amazed every week when these brilliant, grown-up poets laughed with me and groaned their sympathy and clapped and told me, "Hey, I really felt that too."
Եվ հենց այնտեղ, լսելով բանաստեղծներին և նրանց պատմությունները, ես հասկացա, որ բանավոր պոեզիան պարտադիր չէ որ վրդովմունքով լցված լինի, այն կարող էր լինել ուրախությամբ և ցավով լցված, լինել լուրջ և հիմար: Bowery Poetry Club-ը դարձավ իմ դասարանը և իմ տունը: Եվ ելույթ ունեցող բանաստեղծները հրահրում էին ինձ նույնպես կիսվել սեփական պատմություններով: Կարևոր չէ, որ ես ընդամենը 14 տարեկան էի, նրանք ասում էին. «Գրի 14 տարեկանի կյանքի մասին»: Ես այդպես էլ անում էի և յուրաքանչյուր շաբաթ զարմացած կանգնում էի, երբ այդ փայլուն, մեծահասակ բանաստեղծները ծիծաղում էին ինձ հետ, արտահայտում իրենց հավանությունը, ծափահարում և ասում. «Հեյ, ես էլ եմ դա զգացել»:
Now I can divide my spoken-word journey into three steps. Step one was the moment I said, "I can. I can do this." And that was thanks to a girl in a hoodie. Step two was the moment I said, "I will. I will continue. I love spoken word. I will keep coming back week after week." And step three began when I realized I didn't have to write indignant poems, if that's not what I was. There were things that were specific to me, and the more that I focused on those things, the weirder my poetry got, but the more that it felt like mine. It's not just the adage "Write what you know." It's about gathering up all of the knowledge and experience you've collected up to now to help you dive into the things you don't know. I use poetry to help me work through what I don't understand, but I show up to each new poem with a backpack full of everywhere else that I've been.
Ես կարող եմ բանավոր ստեղծագործության մեջ իմ ուղին բաժանել երեք փուլերի: Առաջին քայլը տեղի ունեցավ այն ժամանակ, երբ ես ասացի. «Ես կարող եմ: Ես կարող եմ դա անել»: Եվ դրանով ես պարտական եմ այն հսկա աղջկան: Երկրորդ քայլը տեղի ունեցավ այն պահին, երբ ես ասացի, «Ես կշարունակեմ։ Ես կշարունակեմ դա անել: Ինձ դուր է գալիս բանավոր ստեղծագործությունը: Ես կգնամ այստեղ ամեն շաբաթ»: Երրորդ քայլը սկսեց, երբ ես հասկացա, որ պոեզիայի մեջ պարտադիր չէ վրդովվել, եթե դա իմը չէ: Կային ինձ հոգեհարազատ բաներ, և որքան շատ էի ես դրանց վրա կենտրոնանում, ավելի տարօրինակ էին իմ բանաստեղծությունները դառնում, սակայն, ըստ զգացողությունների, նրանք ավելի շատ իմն էին: Այստեղ բանը «գրիր այն մասին ինչ գիտես» ասացվածքի մեջ չէ, այլ նրանում, թե որքան կարևոր է միավորել գիտելիքները և ողջ փորձը, որը կուտակվել է այդ պահի դրությամբ, որպեսզի ընկղմվես այն բաների մեջ, որոնք չգիտես: Ես օգտագործում եմ պոեզիան որպես օգնություն այն բաների հետ, որոնք չեմ հասկանում, սակայն յուրաքանչյուր բանաստեղծություն գրելիս ես բերում եմ մի պայուսակ, որը լցված է ողջ նախորդ փորձով:
When I got to university, I met a fellow poet who shared my belief in the magic of spoken-word poetry. And actually, Phil Kaye and I coincidentally also share the same last name. When I was in high school I had created Project V.O.I.C.E. as a way to encourage my friends to do spoken word with me. But Phil and I decided to reinvent Project V.O.I.C.E., this time changing the mission to using spoken-word poetry as a way to entertain, educate and inspire. We stayed full-time students, but in between we traveled, performing and teaching nine-year-olds to MFA candidates, from California to Indiana to India to a public high school just up the street from campus.
Երբ գնացի համալսարան, ես ծանոթացա մի բանաստեղծի հետ, ով կիսում էր իմ համոզմունքը բանավոր պոեզիայի կախարդանքի հանդեպ: Եվ, որքան էլ որ տարօրինակ չէ, Ֆիլ Քեյը և ես, բոլորովին պատահականորեն միևնույն ազգանունը ունեինք: Երբ ես դպրոցում էի սովորում, ես ստեղծեցի V.O.I.C.E. նախագիծը, որպեսզի հետաքրքրեմ իմ ընկերներին ինձ հետ միասին զբաղվել բանավոր պոեզիայով: Սակայն մենք Ֆիլի հետ որոշեցինք վերափոխել V.O.I.C.E. նախագիծը, այս անգամ փոխելով բանավոր պոեզիայի առաքելությունը, որպեսզի այն զվարճացնի, սովորեցնի և ոգեշնչի: Մենք շարունակում էինք սովորել, բայց ընդմիջումներում ճանապարհորդում էինք, ելույթ էինք ունենում և սովորեցնում էինք իննը տարեկան երեխաների և գիտության թեկնածուների սկսած Կալիֆորնիայից մինչև Ինդիանա և մինչև Հնդկաստան և մինչև համալսարանի կողքը գտնվող դպրոցները:
And we saw over and over the way that spoken-word poetry cracks open locks. But it turns out sometimes, poetry can be really scary. Turns out sometimes, you have to trick teenagers into writing poetry. So I came up with lists. Everyone can write lists. And the first list that I assign is "10 Things I Know to be True." And here's what happens, you would discover it too if we all started sharing our lists out loud. At a certain point, you would realize that someone has the exact same thing, or one thing very similar, to something on your list. And then someone else has something the complete opposite of yours. Third, someone has something you've never even heard of before. Fourth, someone has something you thought you knew everything about, but they're introducing a new angle of looking at it. And I tell people that this is where great stories start from -- these four intersections of what you're passionate about and what others might be invested in.
Եվ մենք ամենուր մշտապես հետևում էինք, թե ինչպես է բանավոր պոեզիան բացում կողպեքները: Բայց երբեմն պարզվում է, որ պոեզիան կարող է ուժեղ վախեցնել: Պարզվում է, որ երբեմն դեռահասներին պետք է լինում ներգրավել բանաստեղծությունների գրվելու ընթացքի մեջ: Եվ ես հորինեցի ցուցակներ: Բոլորն էլ կարող են ցուցակներ կազմել: Առաջին ցուցակը, որը ես հանձնարարում եմ գրել, դա «Տասը բան, որ ինձ համար ճշմարիտ է»: Եվ այդպես է ստացվում, և դուք էլ ձեզ համար դա կբացահայտեիք, եթե մենք սկսեինք բարձրաձայն կիսվել մեր ցուցակներով: Ինչ-որ մի պահի պարզ է դառնում, որ ինչ-որ մեկի մոտ նույն բանն է գրված, կամ դա շատ նման է ձեր ցուցակից որևէ մի բանի հետ: Իսկ հետո մեկ ուրիշի մոտ կլինի մի բան, որը ամբողջությամբ հակասում է ձերինին: Մեկ ուրիշի մոտ էլ գրված է մի բան, որի մասին դուք նույնիսկ երբեք չեք էլ լսել: Կամ ինչ-որ մեկի մոտ կա մի բան, որի մասին դուք ունեիք ձեր կարծիքը, իսկ նրանք վերցնում են ու դա ներկայացնում բոլորովին նոր անկյունից: Եվ ես բացատրում եմ մարդկանց, որ հենց այդպես են ծնվում մեծ պատմությունները, այս չորս հատումները, այն ամենի ինչ ձեզ իսկապես գրավում է և ուրիշների ներդրման:
And most people respond really well to this exercise. But one of my students, a freshman named Charlotte, was not convinced. Charlotte was very good at writing lists, but she refused to write any poems. "Miss," she'd say, "I'm just not interesting. I don't have anything interesting to say." So I assigned her list after list, and one day I assigned the list "10 Things I Should Have Learned by Now." Number three on Charlotte's list was, "I should have learned not to crush on guys three times my age." I asked her what that meant, and she said, "Miss, it's kind of a long story." And I said, "Charlotte, it sounds pretty interesting to me." And so she wrote her first poem, a love poem unlike any I had ever heard before. And the poem began, "Anderson Cooper is a gorgeous man."
Եվ մարդկանց մեծամասնությունը շատ լավ է արձագանքում այս վարժությանը: Շարլոթ անունով մի ուսանողուհի ունեի, որին շատ դժվար էր համոզել: Շարլոթը շատ լավ ցուցակներ էր կազմում, սակայն միանգամայն հրաժարվում էր բանաստեղծություն գրել: «Օրիորդ», ասում էր նա, «Ես ուղղակի անհետաքրքիր եմ։ Չկա մի որևէ հետաքրքիր բան, ինչի մասին, որ ես կարողանայի պատմել»: Ես նրան տարբեր ցուցակներ էի հանձնարարում, մեկը մյուսի հետևից, և մի օր ես նրան հանձնարարեցի կազմել ցուցակ. «Տասը բաներ, որոնք պետք է սովորած լինեի մինչ այժմ»: Շարլոթի ցուցակի երրորդ կետում գրված էր. «Ես արդեն պետք է սովորած լինեի չսիրահարվել ինձնից երեք անգամ մեծ տղամարդկանց»: Ես հարցրեցի նրան, թե ինչ նա նկատի ուներ, և նա պատասխանեց. «Օրիորդ, դա երկար պատմություն է»: Որին ես պատասխանեցի. «Շարլոթ, ինձ դա շատ հետաքրքիր է»: Այդպես նա գրեց իր առաջին բանաստեղծությունը, սիրո բանաստեղծություն, որը նման չէր մինչև այդ իմ լսած որևէ բանի: Բանաստեղծությունը սկսվում էր այսպես. «Անդերսոն Կուպերը հիանալի տղամարդ է»։
(Laughter)
(Ծիծաղ)
"Did you see him on 60 Minutes, racing Michael Phelps in a pool -- nothing but swim trunks on -- diving in the water, determined to beat this swimming champion? After the race, he tossed his wet, cloud-white hair and said, 'You're a god.' No, Anderson, you're the god."
«Դուք նրան «60 րոպեների» մեջ տեսե՞լ եք Մայքլ Ֆելպսի հետ մրցավազքով լողալիս, սոսկ լողավարտիքով, սուզվելով ջրի մեջ այս լողի չեմպիոնին հաղթելու պատրաստակամությամբ: Լողից հետո նա իր սպիտակ մազերը թափահարեց և ասաց. «Դու աստված ես»: Ոչ, Անդերսոն, աստվածը դու ես»:
(Laughter)
(Ծիծաղ)
(Applause)
(Ծափահարություններ)
Now, I know that the number one rule to being cool is to seem unfazed, to never admit that anything scares you or impresses you or excites you. Somebody once told me it's like walking through life like this. You protect yourself from all the unexpected miseries or hurt that might show up. But I try to walk through life like this. And yes, that means catching all of those miseries and hurt, but it also means that when beautiful, amazing things just fall out of the sky, I'm ready to catch them. I use spoken word to help my students rediscover wonder, to fight their instincts to be cool and unfazed and, instead, actively pursue being engaged with what goes on around them, so that they can reinterpret and create something from it.
Այժմ ես հասկանում եմ, որ անվրդով լինելու առաջին օրենքը, դա հանգիստ ձևանալն է, երբեք չխոստովանելը, որ ձեզ ինչ-որ բան վախեցնում է, կամ տպավորություն է գործում ձեզ վրա, կամ հիացմունք է առաջացնում: Մի ժամանակ ինձ ինչ-որ մեկը ասել էր, որ դա նման է երբ քայլում ես կյանքով այսպես։ Պաշպանում ես ինքդ քեզ բոլոր անկանխատեսելի տառապանքներից և հնարավոր ցավից: Բայց ես փորձում եմ քայլեմ կյանքով այսպես: Այո, ես կբռնեմ բոլոր այդ տանջանքները և ցավը, բայց դրա հետ մեկտեղ նաև հիանալի, գեղեցիկ բաներ, որոնք ուղղակի ընկնում են երկնքից, և ես պատրաստ եմ դրանք բռնել: Ես կիրառում եմ բանավոր ստեղծագործությունը, որպեսզի օգնեմ իմ աշակերտներին կրկին բացահայտել հրաշքը, հաղթահարել սեփական բնազդը լինել անվրդով և հանգիստ, և դրա փոխարեն ակտիվորեն մասնակցել այն ամենի մեջ, ինչ տեղի է ունենում իրենց շուրջը, որպեսզի նրանք կարողանան դա մեկնաբանել և ստեղծել ինչ-որ մի նոր բան:
It's not that I think that spoken-word poetry is the ideal art form. I'm always trying to find the best way to tell each story. I write musicals; I make short films alongside my poems. But I teach spoken-word poetry because it's accessible. Not everyone can read music or owns a camera, but everyone can communicate in some way, and everyone has stories that the rest of us can learn from. Plus, spoken-word poetry allows for immediate connection. It's not uncommon to feel like you're alone or that nobody understands you, but spoken word teaches that if you have the ability to express yourself and the courage to present those stories and opinions, you could be rewarded with a room full of your peers, or your community, who will listen. And maybe even a giant girl in a hoodie who will connect with what you've shared. And that is an amazing realization to have, especially when you're 14. Plus, now with YouTube, that connection's not even limited to the room we're in. I'm so lucky that there's this archive of performances that I can share with my students. It allows for even more opportunities for them to find a poet or a poem that they connect to.
Ոչ, ես չեմ կարծում, որ բանավոր պոեզիան դա արվեստի կատարյալ ձև է: Ես միշտ փորձում եմ գտնել պատմությունը պատմելու լավագույն միջոցը: Բանաստեղծություններից բացի ես մյուզիքլներ եմ գրում, կարճամետրաժ ֆիլմեր նկարում: Սակայն ես բանավոր պոեզիա եմ դասավանդում քանի որ այն հասանելի է: Ոչ բոլորը կարող են երաժշտություն կարդալ, ոչ բոլորը տեսախցիկ ունեն, բայց բոլորն էլ այսպես թե այնպես շփվել կարող են, և բոլորն էլ ունեն պատմություններ, որոնց մեջ սովորելու բան կա: Բացի այդ, բանավոր պոեզիան օգնում է ակնթարթային կապ հաստատել: Մարդիկ հաճախ իրենց միայնակ են զգում, կամ չհասկացված, սակայն բանավոր պոեզիան սովորեցնում է, որ եթե ունեք ինքնաարտահայտվելու ունակություն և սեփական պատմություններով և կարծիքներով կիսվելու խիզախություն, ապա որպես պարգև կստանաք ձեր հասակակիցներով լցված մի սենյակ, կամ մի համայնք, որը կլսի: Եվ հնարավոր է, որ մի հսկա աղջիկ, ինչ-որ հարազատ բան զգա նրանում, ինչով դուք կիսվել եք: Իսկ դա մի չտեսնված գիտակցում է, հատկապես 14 տարեկանում: Իսկ հիմա YouTube-ի հետ, այդ կապը չի սահմանափակվում այն սենյակով, որտեղ որ գտնվում եք: Իմ բախտը շատ բերել է, որ կա ելույթների արխիվ, որոնցով ես կարող եմ կիսվել իմ աշակերտների հետ: Դա նրանց էլ ավելի շատ հնարավորություններ է տալիս, գտնել իրենց հոգեհարազատ բանաստեղծություն
Once you've figured this out,
կամ բանաստեղծ:
it is tempting to keep writing the same poem, or keep telling the same story, over and over, once you've figured out that it will gain you applause. It's not enough to just teach that you can express yourself. You have to grow and explore and take risks and challenge yourself. And that is step three: infusing the work you're doing with the specific things that make you you, even while those things are always changing. Because step three never ends. But you don't get to start on step three, until you take step one first: "I can."
Բավականին գայթակղիչ է, երբ դա գիտակցում ես, բավականին գայթակղիչ է շարունակել գրել նույն բանաստեղծությունը, կամ պատմել նույն պատմությունը նորից ու նորից, երբ հասկանում ես, որ դա ծափահարություններ կբերի: Բավարար չէ միայն սովորել այն բանին, որ յուրաքանչյուրը կարող է ինքնաարտահայտվել, հարկավոր է աճել, սովորել ռիսկի գնալ և մարտահրավել նետել ինքդ քեզ: Եվ դրանում է հանդիսանում երրորդ քայլը` սեփական աշխատանքները լցնել ձեզ հատուկ բաներով, նույնիսկ եթե դրանք մշտապես փոխվում են: Քանի որ երրորդ քայլը երբեք ավարտին չի հասնում: Սակայն չի կարելի սկսել երրորդից, քանի դեռ չես անցել առաջին քայլը: Ես կարող եմ: Ես շատ ճամփորդում եմ, երբ դասավանդում եմ,
I travel a lot while I'm teaching, and I don't always get to watch all of my students reach their step three, but I was very lucky with Charlotte, that I got to watch her journey unfold the way it did. I watched her realize that, by putting the things that she knows to be true into the work she's doing, she can create poems that only Charlotte can write, about eyeballs and elevators and Dora the Explorer. And I'm trying to tell stories only I can tell -- like this story. I spent a lot of time thinking about the best way to tell this story, and I wondered if the best way was going to be a PowerPoint, a short film -- And where exactly was the beginning, the middle or the end? I wondered whether I'd get to the end of this talk and finally have figured it all out, or not.
սակայն ոչ միշտ է հաջողվում տեսնել երրորդ քայլի հասած աշակերտների, բայց Շարլոթի հետ բախտս բերել է, որ ես տեսել եմ նրա ճանապարհի զարգացումը: Ես տեսա, թե ինչպես նա գիտակցեց, որ իր բանաստեղծության մեջ ներդնելով այն բաները, որոնք իր համար ճշմարիտ էին, նա կարող էր գրել բանաստեղծություն, որը միայն իրեն էր հատուկ, բիբերի մասին, վերելակների և Դորա հետազոտողի մասին: Իսկ ես փորձում եմ պատմել այնպիսի պատմություններ, որոնք կարող եմ միայն ես պատմել, ինչպես, օրինակ, այս պատմությունն է: Ես շատ երկար մտածում էի, թե որն է այս պատմությունը պատմելու լավագույն ձևը և մտածում էի, թե արդյոք ավելի լավ կլինի ստեղծել ներկայացում, թե կարճամետրաժ ֆիլմ նկարահանել... որտեղ որ ճշգրտորեն լինեին սկիզբ, միջին մաս և ավարտ: Եվ ինձ հետաքրքիր էր իմանալ, ավարտելով այս ելույթը, թե արդյոք ես վերջապես կհասկանամ ինչն ինչոց է, թե ոչ:
And I always thought that my beginning was at the Bowery Poetry Club, but it's possible that it was much earlier. In preparing for TED, I discovered this diary page in an old journal. I think December 54th was probably supposed to be 24th. It's clear that when I was a child, I definitely walked through life like this. I think that we all did. I would like to help others rediscover that wonder -- to want to engage with it, to want to learn, to want to share what they've learned, what they've figured out to be true and what they're still figuring out.
Եվ ես միշտ կարծում էի, որ իմ սկիզբը եղել է Bowery Poetry Club-ում, սակայն հնարավոր է, որ ամեն ինչ շատ ավելի շուտ է սկսվել: Երբ ես պատրաստվում էի TED-ին, ես իմ հին օրագրի մեջ մի էջ տեսա: Կարծում եմ, դեկտեմբերի 54-ը ամենայն հավանականությամբ 24 պետք է լիներ: Պարզ է, որ երեխա ժամանակ, ես միանշանակ այդպես էի քայլում կյանքով: Մենք բոլորս այդպես էինք քայլում: Ես կցանկանաի օգնել ուրիշներին վերաբացահայտել իրենց համար այդ հրաշքը... ցանկությունը դրան մասնակցելու, ճանաչելու, և կիսվելու գիտելիքներով, այն բանի, ինչը ճանաչվում է, որպես ճշմարտություն, և նրա, որը դեռ անհասկանալի է:
So I'd like to close with this poem.
Ես ուզում եմ ավարտել մի պոեմով:
When they bombed Hiroshima, the explosion formed a mini-supernova, so every living animal, human or plant that received direct contact with the rays from that sun was instantly turned to ash. And what was left of the city soon followed. The long-lasting damage of nuclear radiation caused an entire city and its population to turn into powder. When I was born, my mom says I looked around the whole hospital room with a stare that said, "This? I've done this before." She says I have old eyes. When my Grandpa Genji died, I was only five years old, but I took my mom by the hand and told her, "Don't worry, he'll come back as a baby." And yet, for someone who's apparently done this already, I still haven't figured anything out yet. My knees still buckle every time I get on a stage. My self-confidence can be measured out in teaspoons mixed into my poetry, and it still always tastes funny in my mouth. But in Hiroshima, some people were wiped clean away, leaving only a wristwatch or a diary page. So no matter that I have inhibitions to fill all my pockets, I keep trying, hoping that one day I'll write a poem I can be proud to let sit in a museum exhibit as the only proof I existed. My parents named me Sarah, which is a biblical name. In the original story, God told Sarah she could do something impossible, and -- she laughed, because the first Sarah, she didn't know what to do with impossible. And me? Well, neither do I, but I see the impossible every day. Impossible is trying to connect in this world, trying to hold onto others while things are blowing up around you, knowing that while you're speaking, they aren't just waiting for their turn to talk -- they hear you. They feel exactly what you feel at the same time that you feel it. It's what I strive for every time I open my mouth -- that impossible connection. There's this piece of wall in Hiroshima that was completely burnt black by the radiation. But on the front step, a person who was sitting there blocked the rays from hitting the stone. The only thing left now is a permanent shadow of positive light. After the A-bomb, specialists said it would take 75 years for the radiation-damaged soil of Hiroshima City to ever grow anything again. But that spring, there were new buds popping up from the earth. When I meet you, in that moment, I'm no longer a part of your future. I start quickly becoming part of your past. But in that instant, I get to share your present. And you, you get to share mine. And that is the greatest present of all. So if you tell me I can do the impossible -- I'll probably laugh at you. I don't know if I can change the world yet, because I don't know that much about it -- and I don't know that much about reincarnation either, but if you make me laugh hard enough, sometimes I forget what century I'm in. This isn't my first time here. This isn't my last time here. These aren't the last words I'll share. But just in case, I'm trying my hardest to get it right this time around.
Երբ ռմբակոծում էին Հիրոշիման, պայթյունից մի փոքր գերնոր աստղ առաջացավ, և բոլոր կենդանիները, մարդիկ և բույսերը, որոնք ուղղակի կոնտակտի մեջ մտան այդ արևի ճառագայթների հետ ակնթարթորեն մոխիրի վերածվեցին: Եվ քաղաքի մնացորդներին նույն ճակատագիրն ընկավ: Միջուկային ճառագայթման արդյունքում ողջ քաղաքը և նրա բնակչությունը վերածվեց ավազի: Իմ մայրը պատմում է, որ երբ ես ծնվեցի, ես նայեցի ողջ հիվանդանոցային պալատին մի հայացքով, որն ասում էր. «Սա՞: Ես սա արդեն արել եմ»: Նա ասում է որ ես ծեր աչքեր ունեմ: Երբ իմ Գենջի պապիկը մահացավ, ես ընդամենը հինգ տարեկան էի, բայց ես վերցրեցի մորս ձեռքը և ասացի, «Մի անհանգստացիր, նա կվերադառնա որպես մանկիկ»: Եվ ինչևէ, որպես մի մարդ, ով այստեղ, ակնհայտորեն, առաջին անգամ չէ, ես ոչինչ չեմ հասկացել: Ծնկներս դողում են ամեն անգամ, երբ ես բեմ եմ դուրս գալիս: Իմ ինքնավստահությունը կարելի է չափել թեյի գդալով, որը խառնված է իմ բանաստեղծություններին, որոնք չնայած այդ ամենին, միշտ տարօրինակ համ ունեն: Սական Հիրոշիմայում, որոշ մարդկանց պարզապես սրբեց, տարավ, թողնելով միայն ձեռքի ժամացույցը կամ օրագրի էջը: Եվ կարևոր չէ, որ իմ բարդույթներն այնքան են, որ կարող եմ բոլոր գրպաններս լցնել, ես միևնույն է փորձում եմ, հույս ունենալով երբևէ գրել մի բանաստեղծություն, որն արժանի կհամարեմ դառնալ թանգարանի նմուշ, որպես իմ գոյության ապացույց: Ծնողներս ինձ Սարա են անվանել, որն աստվածաշնչյան անուն է: Առաջնային պատմության մեջ Աստված ասաց Սարային, որ նա կարող է անել անհնարինը, և նա ծիծաղեց, քանի որ առաջին Սարան, չգիտեր, թե ինչ անել անհնարինի հետ: Իսկ ե՞ս: Դե ես էլ չգիտեմ, բայց ես ամեն օր տեսնում եմ անհնարինը: Անհնար է ձգտել այս աշխարհում կապ գտնել, փորձելով կախվել ուրիշներից, երբ շուրջը ամեն ինչ պայթում է, իմանալով, որ քանի դեռ դու խոսում ես, նրանք ոչ միայն սպասում են իրենց արտահայտելու հերթին, նրանք քեզ լսում են: Նրանք զգում են նույն բանը, ինչ դու, այն նույն պահին, երբ դու դա զգում ես: Դա այն է, ինչին ես ձգտում եմ ամեն անգամ, երբ բացում եմ բերանս, այդ անհնար կապին: Հիրոշիմայում կա մի պատ, որն ամբողջովին այրվել է ճառագայթումից: Սակայն աստիճաններին մի մարդ էր նստած, ով խոչընդոտել է, որ ճառագայթները հասնեն պատին: Հիմա միայն մնացել է դրական լույսի հավերժական մի շողք: Ատոմային ռումբից հետո մասնագետներն ասացին, որ 75 տարի կպահանջվի, որպեսզի Հիրոշիմա քաղաքի վնասված հողը նորից սկսի կյանք տալ: Սակայն այդ գարուն, առաջին ցողունները դուրս եկան հողից: Երբ ես հանդիպում եմ ձեզ, այդ պահին, ես այլևս ձեր ապագայի մասը չեմ: Ես արագ դառնում եմ ձեր անցյալը: Սակայն այդ պահին, ես կիսում եմ ձեզ հետ ձեր ներկան: Իսկ դուք ինձ հետ` իմը: Դա էլ հենց ամենամեծ նվերն է: Այնպես որ, եթե դուք ինձ խնդրեք անհնարինն անել, ես ամենայն հավանականությամբ կծիծաղեմ: Ես դեռ չգիտեմ, թե արդյոք կկարողանամ փոխել աշխարհը, չէ՞ որ ես նրա մասին այդքան քիչ բան գիտեմ, ես նաև քիչ գիտեմ վերամարմնավորման մասին, սակայն եթե դուք ինձ շատ ծիծաղեցնեք, ես կարող եմ նաև մոռանալ, թե սա որ դարն է: Ես այստեղ առաջին անգամը չեմ, ոչ էլ վերջին: Ես դեռ շատ բառեր կարտասանեմ: Բայց ամեն դեպքում իմացեք, որ ես իմ ողջ ուժերի սահմաններում փորձում եմ այս անգամ ամեն ինչ ճիշտ անել:
Thank you.
Շնորհակալություն:
(Applause)
(Ծափահարություններ)
Thank you.
(Applause)
Շնորհակալություն:
Thank you.
(Ծափահարություններ)
(Applause)
Շնորհակալություն:
Thank you.
(Ծափահարություններ)
(Applause)