(Singing) I see the moon. The moon sees me. The moon sees somebody that I don't see. God bless the moon, and God bless me. And God bless the somebody that I don't see. If I get to heaven, before you do, I'll make a hole and pull you through. And I'll write your name on every star, and that way the world won't seem so far.
(Cântă) Văd luna. Luna mă vede. Luna vede și ceea ce eu nu văd. Dumnezeu binecuvântează luna și mă binecuvântează și pe mine. Dumnezeu binecuvântează tot ce eu nu văd. Dacă ajung în rai înaintea ta, voi face un tunel să te trag prin el. Voi scrie numele tău pe fiecare stea și așa lumea nu va mai părea așa de departe.
The astronaut will not be at work today. He has called in sick. He has turned off his cell phone, his laptop, his pager, his alarm clock. There is a fat yellow cat asleep on his couch, raindrops against the window and not even the hint of coffee in the kitchen air. Everybody is in a tizzy. The engineers on the 15th floor have stopped working on their particle machine. The anti-gravity room is leaking, and even the freckled kid with glasses, whose only job is to take out the trash, is nervous, fumbles the bag, spills a banana peel and a paper cup. Nobody notices. They are too busy recalculating what this all mean for lost time. How many galaxies are we losing per second? How long before next rocket can be launched? Somewhere an electron flies off its energy cloud. A black hole has erupted. A mother finishes setting the table for dinner. A Law & Order marathon is starting. The astronaut is asleep. He has forgotten to turn off his watch, which ticks, like a metal pulse against his wrist. He does not hear it. He dreams of coral reefs and plankton. His fingers find the pillowcase's sailing masts. He turns on his side, opens his eyes at once. He thinks that scuba divers must have the most wonderful job in the world. So much water to glide through!
Astronautul nu se duce azi la serviciu. A anunțat că e bolnav. Și-a închis telefonul, laptopul, pagerul și ceasul deșteptător. Pe canapeaua lui doarme o pisică galbenă, stropi de ploaie bat în fereastră și nici măcar aroma cafelei nu se simte în aer. Toată lumea e într-o mare agitație. Inginerii de la etajul 15 au oprit lucrul la mașina de particule. Camera antigravitațională e neetanșă și până și pistruiatul cu ochelari, care trebuie doar să scoată gunoiul, e neliniștit, încurcă sacii, scapă un pahar și o coajă de banană. Nimeni nu observă. Sunt prea ocupați să recalculeze ce înseamnă toate astea. Câte galaxii se pierd pe secundă? Cât mai e până se lansează următoarea rachetă? Undeva, un electron iese din câmpul lui energetic. O gaură neagră tocmai s-a format. O mamă termină de pus masa de seară. O nouă serie „Lege și ordine” începe. Astronautul s-a culcat. A uitat să-și oprească ceasul, care ticăie ca un puls magnetic pe încheietura mâinii. Dar el nu aude. Visează recife de corali și creaturi marine. Degetele lui poposesc pe catargele pernei. Se întoarce pe o parte și deschide brusc ochii. Crede că scafandrii au cea mai minunată slujbă din lume. Atâta apă prin care să plutească!
(Applause)
(Aplauze)
Thank you.
Mulțumesc.
When I was little, I could not understand the concept that you could only live one life. I don't mean this metaphorically. I mean, I literally thought that I was going to get to do everything there was to do and be everything there was to be. It was only a matter of time. And there was no limitation based on age or gender or race or even appropriate time period. I was sure that I was going to actually experience what it felt like to be a leader of the civil rights movement or a ten-year old boy living on a farm during the dust bowl or an emperor of the Tang dynasty in China. My mom says that when people asked me what I wanted to be when I grew up, my typical response was: princess-ballerina-astronaut. And what she doesn't understand is that I wasn't trying to invent some combined super profession. I was listing things I thought I was gonna get to be: a princess and a ballerina and an astronaut. and I'm pretty sure the list probably went on from there. I usually just got cut off. It was never a question of if I was gonna get to do something so much of a question of when.
Când eram mică, nu înțelegeam de ce trăim o singură viață. Nu vorbesc la figurat. Chiar credeam că voi putea face tot ce e de făcut și să ajung peste tot. Era doar o chestiune de timp. Nu exista nicio limitare bazată pe vârstă, sex sau rasă sau o anumită perioadă de timp. Eram sigură că voi putea simți cum e să fii un conducător al mișcării pentru drepturile civile, un băiat de 10 ani care locuiește la o fermă sau un împărat în China, în timpul dinastiei Tang. Mama mi-a spus că atunci când eram întrebată ce vreau să fiu când voi fi mare, răspunsul meu era: prințesă-balerină-astronaut. Și nu înțelegea că nu încercam să inventez o combinație de profesii. Enumeram lucrurile pe care credeam că le voi face: prințesă, balerină și astronaut. Cred că lista nu se termina aici. Dar eram întreruptă. Nu se punea problema dacă voi face ceva, ci când voi face.
And I was sure that if I was going to do everything, that it probably meant I had to move pretty quickly, because there was a lot of stuff I needed to do. So my life was constantly in a state of rushing. I was always scared that I was falling behind. And since I grew up in New York City, as far as I could tell, rushing was pretty normal. But, as I grew up, I had this sinking realization, that I wasn't gonna get to live any more than one life. I only knew what it felt like to be a teenage girl in New York City, not a teenage boy in New Zealand, not a prom queen in Kansas. I only got to see through my lens. And it was around this time that I became obsessed with stories, because it was through stories that I was able to see through someone else's lens, however briefly or imperfectly. And I started craving hearing other people's experiences because I was so jealous that there were entire lives that I was never gonna get to live, and I wanted to hear about everything that I was missing. And by transitive property, I realized that some people were never gonna get to experience what it felt like to be a teenage girl in New York city. Which meant that they weren't gonna know what the subway ride after your first kiss feels like, or how quiet it gets when its snows. And I wanted them to know, I wanted to tell them.
Și eram convinsă că dacă le voi face pe toate, trebuia să mă mișc destul de repede, pentru că erau multe de făcut. Viața mea se desfășura foarte grăbită. Întotdeauna mi-a fost teamă că voi rămâne în urmă. Și pentru că am copilărit în New York, să te grăbești era ceva normal. Dar pe măsură ce am crescut, mi-am dat seama cu stupoare că nu voi trăi mai mult de o viață. Știam cum e să fii adolescentă la New York, dar nu știam cum e să fii adolescent în Noua Zeelandă, nici regina balului în Kansas. Vedeam totul doar prin prisma mea. Cam atunci am început să am o obsesie pentru povești, pentru că prin ele am reușit să văd prin prisma celorlalți, oricât de rapid și incomplet. Tânjeam să aud despre experiențele altora, pentru că îmi era ciudă că există alte vieți pe care nu le voi putea trăi, așa că voiam să aud tot ce pierdeam astfel. Prin asociere, mi-am dat seama că unii oameni nu vor putea experimenta niciodată ce simt eu ca adolescentă care locuiește la New York. Asta însemna că nu vor ști cum e o călătorie cu metroul după primul sărut, sau cât de liniște se face atunci când ninge. Îmi doream ca ei să știe, voiam să le spun.
And this became the focus of my obsession. I busied myself telling stories and sharing stories and collecting them. And it's not until recently that I realized that I can't always rush poetry. In April for National Poetry Month, there's this challenge that many poets in the poetry community participate in, and its called the 30/30 Challenge. The idea is you write a new poem every single day for the entire month of April. And last year, I tried it for the first time and was thrilled by the efficiency at which I was able to produce poetry. But at the end of the month, I looked back at these 30 poems I had written and discovered that they were all trying to tell the same story, it had just taken me 30 tries to figure out the way that it wanted to be told. And I realized that this is probably true of other stories on an even larger scale. I have stories that I have tried to tell for years, rewriting and rewriting and constantly searching for the right words.
A devenit o obsesie pentru mine. Am început să spun povești, să le împărtășesc și să le colectez. Și abia recent mi-am dat seama că nu e așa simplu să scrii poezia. În aprilie, Luna Națională a Poeziei, e un concurs la care participă mulți poeți și se numește 30/30. Ideea e să scrii o poezie nouă în fiecare zi din luna aprilie. Anul trecut a fost prima oară când am încercat și am fost încântată de cât de eficientă am fost la scris poezie. Dar la sfârșitul lunii, m-am uitat la cele 30 de poezii și mi-am dat seama că toate spuneau aceeași poveste, doar că făcusem 30 de încercări de a spune ce doream. M-am gândit că așa se întâmplă cu alte povești la o scară și mai mare. Sunt povești pe care încerc să le spun de ani de zile, le tot rescriu și caut mereu cuvintele potrivite.
There's a French poet and essayist by the name of Paul Valéry who said a poem is never finished, it is only abandoned. And this terrifies me because it implies that I could keep re-editing and rewriting forever and its up to me to decide when a poem is finished and when I can walk away from it. And this goes directly against my very obsessive nature to try to find the right answer and the perfect words and the right form. And I use poetry in my life, as a way to help me navigate and work through things. But just because I end the poem, doesn't mean that I've solved what it was I was puzzling through. I like to revisit old poetry because it shows me exactly where I was at that moment and what it was I was trying to navigate and the words that I chose to help me.
Un poet și eseist francez, Paul Valéry, a spus că o poezie nu e niciodată terminată, ci doar abandonată. Asta mă înspăimântă, pentru că înseamnă că voi reedita și voi rescrie la nesfârșit, fiind singura care va decide când o poezie e finalizată și când pot să mă desprind de ea. Iar acest lucru e împotriva naturii mele obsesive de a încerca să găsesc răspunsul potrivit, cuvintele și forma potrivită. Folosesc poezia în viața de zi cu zi, pentru că mă ajută să navighez și să răzbesc prin ea. Dar când termin o poezie, asta nu înseamnă că am rezolvat ce îmi dădea bătaie de cap până atunci. Îmi place să recitesc poezii vechi, așa văd exact unde eram în acel moment, ce probleme aveam și ce cuvinte am ales să mă ajute.
Now, I have a story that I've been stumbling over for years and years and I'm not sure if I've found the perfect form, or whether this is just one attempt and I will try to rewrite it later in search of a better way to tell it. But I do know that later, when I look back I will be able to know that this is where I was at this moment and this is what I was trying to navigate, with these words, here, in this room, with you.
Am o poveste de care m-am tot lovit ani la rând și nu sunt sigură dacă am găsit forma perfectă sau e doar o încercare și va trebui s-o rescriu mai târziu, într-o formă mai potrivită. Dar știu că mai târziu, privind în urmă, voi ști că aici mă aflam în acest moment și cu asta mă confruntam, cu aceste cuvinte, aici, cu voi, în această cameră.
So -- Smile.
Prin urmare... Zâmbiți!
It didn't always work this way. There's a time you had to get your hands dirty. When you were in the dark, for most of it, fumbling was a given. If you needed more contrast, more saturation, darker darks and brighter brights, they called it extended development. It meant you spent longer inhaling chemicals, longer up to your wrist. It wasn't always easy. Grandpa Stewart was a Navy photographer. Young, red-faced with his sleeves rolled up, fists of fingers like fat rolls of coins, he looked like Popeye the sailor man come to life. Crooked smile, tuft of chest hair, he showed up to World War II, with a smirk and a hobby. When they asked him if he knew much about photography, he lied, learned to read Europe like a map, upside down, from the height of a fighter plane, camera snapping, eyelids flapping the darkest darks and brightest brights. He learned war like he could read his way home.
Nu a fost mereu așa. A fost o vreme când te murdăreai pe mâini. Trebuia să stai în întuneric, trebuia să bâjbâi. Dacă aveai nevoie de mai mult contrast, de mai multă saturație, de întuneric mai dens și lumină mai intensă, se numea developare prelungită. Adică mai mult timp inhalând chimicale ce-ți ajungeau la încheietura mâinii. N-a fost ușor. Bunicul Stewart a fost fotograf la Marină. Tânăr, cu fața roșie și mânecile suflecate, cu degete ca niște fișicuri de monede, semăna cu Popeye Marinarul. Cu zâmbetul în colțul gurii, cu un smoc de păr pe piept, s-a dus în Al Doilea Război Mondial cu un zâmbet și o pasiune. Când l-au întrebat dacă se pricepe la fotografie, a mințit, a învățat să citească Europa ca pe o hartă, cu susul în jos, de la înălțimea unui avion de luptă, cu camera fotografiind și pleoapele clipind în cel mai dens întuneric și cea mai strălucitoare lumină. A învățat războiul cum învățase drumul spre casă.
When other men returned, they would put their weapons out to rest, but he brought the lenses and the cameras home with him. Opened a shop, turned it into a family affair. My father was born into this world of black and white. His basketball hands learned the tiny clicks and slides of lens into frame, film into camera, chemical into plastic bin. His father knew the equipment but not the art. He knew the darks but not the brights. My father learned the magic, spent his time following light. Once he traveled across the country to follow a forest fire, hunted it with his camera for a week. "Follow the light," he said. "Follow the light."
Când cineva se întorcea, îi puneau armele deoparte, dar el a venit înapoi cu camera și cu lentilele. A deschis un magazin și l-a transformat într-o afacere de familie. Tatăl meu s-a născut în această lume de alb și negru. Mâinile lui mari au învățat să apese butoane și să pună lentila în cadru, filmul în aparat, substanțele chimice în cutia de plastic. Tatăl lui se pricepea la echipament, dar nu la artă. Știa întunericul, dar nu și lumina. Tatăl meu a învățat magia, a învățat să urmărească lumina. S-a dus odată să vadă un foc în pădure, în cealaltă parte a țării, fotografiindu-l timp de o săptămână. „Du-te după lumină”, spunea. „Du-te după lumină.”
There are parts of me I only recognize from photographs. The loft on Wooster Street with the creaky hallways, the twelve-foot ceilings, white walls and cold floors. This was my mother's home, before she was mother. Before she was wife, she was artist. And the only two rooms in the house, with walls that reached all the way up to the ceiling, and doors that opened and closed, were the bathroom and the darkroom. The darkroom she built herself, with custom-made stainless steel sinks, an 8x10 bed enlarger that moved up and down by a giant hand crank, a bank of color-balanced lights, a white glass wall for viewing prints, a drying rack that moved in and out from the wall. My mother built herself a darkroom. Made it her home. Fell in love with a man with basketball hands, with the way he looked at light.
Sunt părți din mine pe care le recunosc doar din fotografii. Mansarda de pe strada Wooster, cu holurile vechi, tavanele înalte, pereții albi și podelele reci. Fusese casa mamei mele de dinainte să fie mamă. Înainte de a fi soție, fusese artist. Iar singurele două camere din casă, cu pereții care ajungeau până la tavan și uși care se închideau și deschideau, erau baia și camera obscură. Ea singură construise camera obscură, cu chiuvete de inox la comandă, cu dispozitiv de mărire de 8x10, care se mișca în sus și în jos cu o manivelă uriașă, o serie de lumini colorate, un perete de sticlă ca să vadă fotografiile, un suport pe care să le usuce, care se mișca din perete. Mama își construise o cameră obscură. O făcuse casa ei. S-a îndrăgostit de un bărbat cu brațe puternice, de felul în care el privea lumina.
They got married. Had a baby. Moved to a house near a park. But they kept the loft on Wooster Street for birthday parties and treasure hunts. The baby tipped the grayscale, filled her parents' photo albums with red balloons and yellow icing. The baby grew into a girl without freckles, with a crooked smile, who didn’t understand why her friends did not have darkrooms in their houses, who never saw her parents kiss, who never saw them hold hands.
S-au căsătorit. Au avut un copil. S-au mutat într-o casă în apropiere de un parc. Au păstrat mansarda de pe strada Wooster, pentru petreceri de zile de naștere și jocuri de vânătoare de comori. Copilul a amestecat nuanțele de gri, a umplut albumele cu fotografii ale părinților cu baloane roșii și glazură galbenă. Copilul a crescut și a devenit fetița fără pistrui, cu un zâmbet în colțul gurii, care nu înțelegea de ce prietenii ei nu au camere obscure acasă, care nu și-a văzut părinții sărutându-se sau ținându-se de mână.
But one day, another baby showed up. This one with perfect straight hair and bubble gum cheeks. They named him sweet potato. When he laughed, he laughed so loudly he scared the pigeons on the fire escape And the four of them lived in that house near the park. The girl with no freckles, the sweet potato boy, the basketball father and darkroom mother and they lit their candles and said their prayers, and the corners of the photographs curled.
Dar într-o zi, a mai apărut un bebeluș. Avea părul drept și obrajii bucălați. L-au numit cartofior dulce. Când râdea, râdea atât de tare că speria porumbeii de pe scara de incendiu. Cei patru locuiau în casa aceea de lângă parc. Fetița fără pistrui și băiețelul cartofior dulce, tatăl cu brațe de baschetbalist și mama din camera obscură. Aprindeau lumânările și își spuneau rugăciunea, în timp ce colțurile fotografiilor se îndoiau.
One day, some towers fell. And the house near the park became a house under ash, so they escaped in backpacks, on bicycles to darkrooms But the loft of Wooster Street was built for an artist, not a family of pigeons, and walls that do not reach the ceiling do not hold in the yelling and the man with basketball hands put his weapons out to rest. He could not fight this war, and no maps pointed home. His hands no longer fit his camera, no longer fit his wife's, no longer fit his body. The sweet potato boy mashed his fists into his mouth until he had nothing more to say.
Într-o zi, niște turnuri s-au prăbușit. Casa de lângă parc s-a prefăcut în cenușă, dar ei au scăpat, doar cu rucsacul și bicicletele, în camere obscure. Dar mansarda de pe strada Wooster fusese construită pentru un artist, nu pentru o familie de rătăcitori, iar pereții care nu ajung la tavan nu pot ține în ei țipetele, așa că bărbatul cu brațe de baschetbalist și-a pus armele deoparte. Nu putea să lupte în acest război, și nicio hartă nu arăta drumul spre casă. Mâinile lui nu se mai potriveau cu aparatul de fotografiat, nici cu mâinile soției, nici cu propriul corp. Băiețelul dulce și-a băgat pumnii în gură și n-a mai zis nimic.
So, the girl without freckles went treasure hunting on her own. And on Wooster Street, in a building with the creaky hallways and the loft with the 12-foot ceilings and the darkroom with too many sinks under the color-balanced lights, she found a note, tacked to the wall with a thumb-tack, left over from a time before towers, from the time before babies. And the note said: "A guy sure loves the girl who works in the darkroom." It was a year before my father picked up a camera again. His first time out, he followed the Christmas lights, dotting their way through New York City's trees, tiny dots of light, blinking out at him from out of the darkest darks.
Fetița fără pistrui s-a dus singură la vânătoarea de comori. Și pe strada Wooster, într-un bloc cu coridoare vechi și cu mansardă înaltă, cu cameră obscură cu multe chiuvete, a găsit un bilet sub luminile colorate, prins de perete cu o piuneză, rămas acolo de dinainte de turnuri, dintr-un timp când copiii nu erau. Pe bilețel scria: „Un bărbat iubește o fată care lucrează în camera obscură.” A trecut un an până când tata a pus din nou mâna pe cameră. Prima oară când a ieșit, a urmărit luminile de Crăciun, agățate prin copacii din New York, mici puncte de lumină, care luminau din întunericul cel mai întunecat.
A year later he traveled across the country to follow a forest fire
Un an mai târziu, s-a dus în celălalt capăt al țării,
stayed for a week hunting it with his camera, it was ravaging the West Coast eating 18-wheeler trucks in its stride. On the other side of the country, I went to class and wrote a poem in the margins of my notebook. We have both learned the art of capture. Maybe we are learning the art of embracing. Maybe we are learning the art of letting go.
să vadă un foc de pădure, petrecând o săptămână acolo. Făcuse mari pagube pe coasta de vest, nimicind un camion în drumul lui. În partea cealaltă de țară, m-am dus la școală și am scris o poezie pe marginea caietului. Amândoi am învățat să imortalizăm momente. Poate că acum învățăm cum să acceptăm lucrurile. Poate că acum învățăm cum să uităm trecutul.
(Applause)
(Aplauze)