I am the daughter of a forger, not just any forger ... When you hear the word “forger,” you often think “mercenary.” You think “forged currency,” “forged pictures.” My father is no such man. For 30 years of his life, he forged papers -- never for himself, always for other people, and to helpf the persecuted and the oppressed. Let me introduce him. Here is my father at age 19. It all began for him during World War II, when, aged 17, he found himself thrust into a forged documents workshop. He quickly became the forged paper expert of the Resistance. And this story became special as after the Liberation, he went on forging papers until the ’70s.
Ik ben de dochter van een vervalser, maar niet de eerste de beste vervalser ... Wanneer je het woord "vervalser" hoort, begrijp je dat vaak als "huurling". Je begrijpt "vals geld", "vervalste schilderijen". Mijn vader hoort niet in dat rijtje thuis. Tijdens 30 jaar van zijn leven, maakte hij valse papieren -- nooit voor zichzelf, altijd voor andere mensen, en om te hulp te komen aan de vervolgden en de onderdrukten. Laat me hem voorstellen. Hier is mijn vader op 19-jarige leeftijd. Het begon voor hem allemaal tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen hij als 17-jarige terechtkwam in een werkplaats voor vervalste documenten. Hij groeide snel uit tot de expert in vervalste documenten van het verzet. Het verhaal is niet banaal, want na de bevrijding bleef hij valse papieren maken tot in de jaren '70.
When I was a child, I knew nothing about this, of course. This is me, in the middle, making faces. I grew up in the Paris suburbs and I was the youngest of three children. I had a "normal" dad like everybody else, apart from the fact he was 30 years older than ... well, he was basically old enoug to be my grandfather. Anyway, he was a photographer and a street educator, and he always taught us to strictly obey the laws. And, of course, he never talked about his past life when he was a forger.
Toen ik kind was, wist ik daar natuurlijk niets van. Dat ben ik, in het midden, die gekke bekken trekt. Ik groeide op in de Parijse voorsteden en ik was de jongste van drie kinderen. Ik had een "normale" vader zoals iedereen behalve dan dat hij 30 jaar ouder was dan ... wel, hij was eigenlijk oud genoeg om mijn grootvader te zijn. In ieder geval, hij was fotograaf en straathoekwerker, en hij leerde ons altijd om de wet zeer strikt te gehoorzamen. Hij sprak uiteraard nooit over zijn vorig leven, toen hij vervalser was.
But there was an episode, I will tell you about, that might have tipped me off. I was in high school and got a bad grade, a rare event for me, so I decided to hide it from my parents. And to do that, I thought I would forge their signature. I started working on my mother’s signature, because my father’s one is absolutely impossible to forge. So, I got working, I took some sheets of paper and started practicing, practicing, practicing, until I reached what I thought was a steady hand, and went into action. Later, while checking my school bag, my mother found my assignment and saw the signature was forged. She yelled at me like never before. I went to hide in my bedroom, under the blankets, and then I waited for my father to come back from work with, one could say, much apprehension. I heard him come in. I remained under the blankets He entered my room, sat on the corner of the bed, and he was silent, so I pulled the blanket from my head, and when he saw me, he started laughing. He was laughing so hard, he could not stop, holding my assignment. Then he said, “Really, Sarah, you could have worked harder! It’s too small!” Indeed, it's rather small.
Er was echter een incident waar ik jullie over zal vertellen, dat me misschien iets had kunnen doen vermoeden. Ik zat in het middelbaar en kreeg een slecht cijfer, wat uitzonderlijk was voor mij. Ik wilde alleszins dat mijn ouders er niet achter kwamen. Om dat te doen, vervalste ik hun handtekening. Ik begon te studeren op mijn moeders handtekening want die van mijn vader is absoluut onmogelijk na te maken. Dus ik begon eraan. Ik nam enkele vellen papier en begon te oefenen, oefenen, oefenen, tot ik er, naar mijn mening, een vaste hand in kreeg, en ging over tot actie. Later, tijdens het controleren van mijn schooltas, kreeg mijn moeder de kopie te pakken. Ze zag onmiddellijk dat de handtekening vervalst was. Ze schreeuwde naar me zoals ze nooit tevoren had gedaan. Ik ging me verstoppen in mijn slaapkamer, onder de lakens. Ik wachtte tot mijn vader terugkwam van zijn werk, met, dat mag je wel zeggen, een bang hartje. Ik hoorde hem binnenkomen. Ik bleef onder te dekens. Hij kwam mijn kamer binnen, ging op de hoek van het bed zitten, en bleef stil. Dus ik trok het laken van mijn hoofd, en toen hij me zag begon hij te lachen. Hij lachte zo hard, dat hij niet kon stoppen terwijl hij de kopie in zijn hand hield. Toen zei hij: "Maar Sarah, dat had je beter kunnen doen, je ziet toch dat ze te klein is!" En inderdaad, het was nogal klein.
I was born in Algeria. There I would hear people say my father was a “moudjahid” and that means "fighter." Later on, in France, I loved eavesdroppin on grownups’ conversations, and I would hear all sorts of stories about my father’s former life, especially that he had “done” World War II, that he had "done" the Algerian war. In my head, I thought that “doing” a war meant being a soldier. But knowing my father, and how was a non-violent keen pacifist, I found it very hard to picture him with a helmet and gun. And indeed, I was very far from the mark.
Ik ben geboren in Algerije. Daar hoorde ik zeggen dat mijn vader een "moudjahid" was, en dat betekent "krijger." Later, in Frankrijk, hield ik ervan om de gesprekken van de volwassenen af te luisteren, en hoorde ik allerlei verhalen over mijn vaders vorige leven, en vooral dat hij Wereldoorlog Twee had "gedaan", en ook de Algerijnse oorlog. Ik bedacht dat een oorlog "doen" betekende: soldaat zijn. Mijn vader kennende, die steeds bleef zeggen dat hij een geweldloze pacifist was, vond ik het erg moeilijk om hem te zien met helm en geweer. En inderdaad, ik zat er ver naast.
One day, while my father was working on a file for us to obtain French nationality, I happened to see some documents. These are real! These are mine, I was born an Argentinean. But the document I happened to see, that would help us build a case for the authorities, was a document from the army thanking my father for his work on behalf of the secret services. And then, suddenly, I went "wow!" My father, a secret agent? It was very James Bond. I wanted to ask him questions, which he didn’t answer. And later, I told myself that one day I would have to question him. By then I was a mother of a little boy and thought it was now time, that he absolutely had to talk to us. I had just become a mother and he was celebrating his 77th birthday, and suddenly I was very, very afraid. I feared he'd go and take his silences with him, and take his secrets with him. I managed to convince him that it was important for us, but possibly also for other people that he shared his story. And so he did and I made a book of it, from which I will read you some excerpts later.
Op een dag, toen mijn vader het dossier aan het aanleggen was om voor ons allemaal de Franse nationaliteit te verkrijgen, zag ik toevallig enkele documenten die mijn aandacht trokken. Deze zijn echt! Deze zijn van mij, ik ben geboren als Argentijnse. Maar het document dat ik toevallig zag, dat ons zou helpen om een dossier op te bouwen bij de autoriteiten, was een document van het leger dat mijn vader bedankte voor zijn werk namens de geheime diensten. Plots dacht ik: "wauw!" Mijn vader, een geheim agent? Het was heel James Bond-achtig. Ik wilde hem vragen stellen, die hij niet zou beantwoorden. Later vertelde ik mezelf dat ik hem op een dag zou moeten bevragen. Toen werd ik een moeder en kreeg een zoon, en eindelijk besliste ik dat het tijd werd -- dat hij er absoluut met ons over moest spreken. Ik was moeder geworden en hij vierde zijn 77ste verjaardag, en plots werd ik erg, erg bang. Ik vreesde dat hij zou weggaan en zijn stiltes met zich mee zou nemen, en zijn geheimen. Ik slaagde erin hem te overtuigen dat het belangrijk voor ons was, en mogelijk ook voor andere mensen dat hij zijn verhaal deelde. Hij besloot het tegen mij te vertellen en ik schreef hierover een boek,
Here’s his story: my father was born in Argentina. His parents were of Russian descent. The whole family came to settle in France in the ’30s. His parents were Jewish, Russian and above all, very poor. So at the age of 14, my father had to work. And with his only diploma, the primary school certificate, he found work at a dry cleaner’s. That’s where he discovered something totally magical, when he talks about it, it’s fascinating -- it's the magic of dyeing chemistry. that was during the war and his mother had been killed when he was 15. This coincided with the time when he threw himself body and soul into chemistry as it was the only consolation for his sadness. He would ask his boss many questions all day long, to learn, to gather more and more knowledge, and at night, when no one was looking, he'd put his experience to practice. He was mostly interested in ink bleaching.
waaruit ik jullie straks een paar uittreksels zal voorlezen. Dus, zijn verhaal. Mijn vader werd geboren in Argentinië. Zijn ouders waren van Russische afkomst. De hele familie vestigde zich in Frankrijk in de jaren '30. Zijn ouders waren Joods, Russisch en vooral erg arm. Dus moest mijn vader op 14-jarige leeftijd gaan werken. Met zijn enige diploma, zijn attest van de basisschool, vond hij werk bij een ververij. Het is daar dat hij iets magisch ontdekte, en wanneer hij erover praat, is het fascinerend -- het is de magie van het chemisch verven. Tijdens die periode was de oorlog al bezig en was zijn moeder vermoord toen hij 15 was. Dit viel samen met de tijd waarin hij zichzelf met hart en ziel stortte in de chemie omdat het zijn enige troost was voor zijn verdriet. De hele dag stelde hij vele vragen aan zijn baas om te leren en steeds meer kennis te accumuleren en 's nachts, wanneer niemand keek, bracht hij zijn ervaring in de praktijk. Hij was vooral geïnteresseerd in het bleken van inkt.
All this to tell you that if my father became a forger, actually, it was almost by accident. His family was Jewish, so they were hunted down. They were all arrested eventually and taken to the Drancy camp. They got out at the last minute thanks to their Argentinean papers. They were out, but still in danger. The “Jew” stamp was still on their papers. It was my grandfather who decided they needed forged documents. My father had been instilled with such respect for the law that although he was being persecuted, he’d never thought of forged papers. But it was he who went to meet a man from the Resistance.
Al dit om je te zeggen dat als mijn vader een vervalser werd, dit eigenlijk bijna toevallig gebeurde. Zijn familie was Joods. Ze werden opgejaagd. Uiteindelijk werden ze allemaal gearresteerd en naar het kamp van Drancy gebracht waar ze op de laatste moment uit wisten te ontsnappen dankzij hun Argentijnse papieren. Wel, ze waren vrij, maar ze bleven altijd in gevaar. De grote stempel "Jood" stond nog steeds op hun papieren. Het was mijn grootvader die besloot dat ze valse documenten nodig hadden. Mijn vader was zulk een respect voor de wet bijgebracht dat, ook al werd hij vervolgd, hij nooit had gedacht aan valse papieren. Maar het was hij die naar de afspraak met de verzetsman ging.
Back then, documents had hard covers, they were filled in by hand, and they stated your job. In order to survive, he needed work. He asked the man to write "dyer." Suddenly, the man looked very, very interested. “As a “dyer,” do you know how to bleach ink marks?” Of course, he knew. Suddenly, the man started explaining that actually the whole Resistance had a huge problem: even the top experts could not manage to bleach an ink called “indelible,” the "Waterman" blue ink. And my father immediately replied that he knew exactly how to bleach it. The man was very impressed with this 17-year-old who could immediately give him the formula, so he recruited him. Unknowingly, my father had just invented something you find in every schoolchild’s pencil case: the so-called "correction pen." (Applause)
In die tijd waren de officiële documenten van karton. Ze werden ingevuld met de hand. en ze vermeldden je beroep. Om te overleven, moest hij aan het werk zijn. Hij vroeg de man om neer te schrijven "verver." Plots keek die man heel erg geïnteresseerd. Hoezo, "verver," weet jij hoe je inktvlekken moet verwijderen? Natuurlijk wist hij dat. Plots begon de man uit te leggen dat het verzet eigenlijk één groot probleem had: zelfs de top-experten slaagden er niet in de "onuitwisbaar" genoemde inkt, de blauwe inkt van "Waterman", te verwijderen. Mijn vader antwoordde meteen dat hij precies wist hoe hij die moest verwijderen. De man wan natuurlijk heel erg onder de indruk van die knul van 17 jaar die hem onmiddellijk de formule kon geven, dus rekruteerde hij hem. Zonder het zelf te weten, had mijn vader iets uitgevonden dat we vandaag terugvinden in de pennenzak van elke scholier: de zogenaamde "correctiepen". (Applaus)
But it was only the beginning. That's my father. As soon as he got to the lab, though he was the youngest, he immediately saw there was a problem with the making of forged documents. All the groups would stop at falsifying.. But demand was ever-growing and it was difficult to tamper with existing documents. He thought they should be made from scratch. He started a press and started photoengraving. He started making rubber stamps, inventing all kind of things -- he invented a centrifuge using a bicycle wheel. Anyway, he had to do all this because he was completel obsessed with output. He had made a simple calculation: In one hour, he could make 30 forged documents. If he slept one hour, 30 people would die.
Dat was maar het begin. Dat is mijn vader. Het moment dat hij bij het lab aankwam, zag hij onmiddellijk, ook al was hij de jongste, dat er een probleem was met het maken van vervalste documenten. Alle bewegingen beperkten zich tot vervalsen. Maar de vraag bleef steeds groeien en het was moeilijk om met bestaande documenten te knoeien. Hij zei dat ze ze moesten fabriceren. Hij begon met een drukpers. En met fotogravure. Hij begon rubberen stempels te maken. Hij begon allerlei dingen uit te vinden -- met wat materiaal en een fietswiel vond hij een centrifuge uit. In ieder geval, hij moest dit alles gewoon doen omdat hij bezeten was door het rendement. Hij had een eenvoudige rekensom gemaakt: in één uur kon hij 30 vervalste documenten maken. Dus als hij één uur sliep, zouden 30 personen sterven.
This sense of responsability for other people’s lives when he was just 17 -- and also his guilt for being a survivor, since he had escaped the camp when his friends had not -- stayed with him all his life. And this is maybe explains why, for 30 years, he continued to make false papers at the cost of every sacrifice. I'd like to talk about those sacrifices, because there were many. There were obviously financial sacrifices because he always refused to be paid. To him, being paid would have meant being a mercenary. If he had accepted payment, he wouldn't be able to say "yes" or "no" depending on what he deemed a just or unjust cause. So he was a photographer by day, and a forger by night for 30 years. He was broke all of the time.
Dit verantwoordelijkheidsgevoel voor de levens van anderen, terwijl hij nog maar 17 was -- en daarbij zijn schuldgevoel om een overlevende te zijn, want hij was ontsnapt uit het kamp, en zijn vrienden waren achtergebleven, bleef hem bij voor de rest van zijn leven. Dat verklaart misschien waarom hij, dertig jaar lang, valse papieren bleef maken ten koste van een heleboel dingen. Ik zou willen spreken over die opofferingen, want het waren er veel. Er was de duidelijke financiële opoffering want hij weigerde steeds om betaald te worden. Voor hem zou een vergoeding beteken dat hij een huurling was. Als hij een vergoeding had aanvaard, zou hij niet "ja" of "neen" hebben kunnen zeggen afhankelijk van wat hij een al dan niet rechtvaardige zaak vond. Dus was hij fotograaf overdag, en vervalser 's nachts, 30 jaar lang. Hij was heel de tijd blut.
Then there were the emotional sacrifices: How can one live with a woman while having so many secrets? How can one explain what one does at night in the lab, every single night? Of course, there was another kind of sacrifice involving his family that I understood much later. One day my father introduced me to my sister. He also explained to me that I had a brother, too, and the first time I saw them I must have been three or four, and they were 30 years older than me. They are both in their sixties now.
Dan was er ook de emotionele opoffering: hoe kan je leven met een vrouw als je zoveel geheimen hebt? Hoe kan je verklaren wat je elke nacht in het lab doet? Natuurlijk was er nog een ander soort opoffering van familiale aard die ik pas veel later begreep. Op een dag stelde mijn vader me mijn zus voor. Hij legde me ook uit dat ik ook nog een broer had, en de eerste keer dat ik hen zag moet ik 3 of 4 geweest zijn. Zij waren 30 jaar ouder dan ik. Ze zijn beiden in de zestig momenteel.
In order to write the book, I asked my sister questions. I wanted to know who my father was, who was the father she had known. She explained that the father that she’d had would tell them he’d come and pick them up on Sunday to go for a walk. They would get all dressed up and wait for him, but he would almost never come. He'd say, "I'll call." He wouldn't call. And then he would not come. Then one day he totally disappeared. Time passed, and they thought he had surely forgotten them, at first. Then as time passed, after almost two years, they thought, "Well, perhaps our father has died." And then I understood that asking my father so many questions was stirring up a whole past he probably didn’t feel like talking about because it was painful. And while my half brother and sister thought they’d been abandoned, orphaned, my father was making false papers. And if he did not tell them, it was of course to protect them.
Toen ik dit boek wilde schrijven, stelde ik mijn zuster heel wat vragen. Ik wilde weten wie mijn vader was, wie de vader was die zij had gekend. Ze vertelde dat de vader die zij had gehad, hun zei dat hij hen zou komen oppikken op zondag voor een wandeling. Ze kleedden zich op, ze wachtten op hem, maar hij kwam bijna nooit. Hij zei: "Ik zal jullie bellen." Maar hij belde niet. En hij kwam ook niet. Op een dag verdween hij gewoon. De tijd verstreek, en ze dachten dat hij hen zeker vergeten was, in het begin. Maar naarmate de tijd verstreek, na bijna 2 jaar, dachten ze: "Wel, misschien is vader gestorven." Ik begreep toen dat al die vragen bij mijn vader een heel verleden oprakelden waar hij waarschijnlijk niet graag over sprak omdat het pijnlijk was. Op het moment dat mijn halfbroer en -zus dachten dat ze verlaten waren, zelfs verweesd, was mijn vader valse papieren aan het maken. Als hij het hun niet vertelde, was het natuurlijk om hen te beschermen.
After the Liberation, he made false papers so the survivors of concentration camps could immigrate to Palestine before the creation of Israel. As he was a staunch anti-colonialist, he made false papers for Algerians during the Algerian war. After the Algerian war, at the heart of the internationa resistance movements, his name circulated and the whole world came knocking at his door. In Africa there were countrie fighting for their independence: Guinea, Guinea-Bissau, Angola. And then my father connected with Nelson Mandela’ anti-apartheid party. He made forged papers for persecuted black South Africans.
Na de bevrijding maakte hij valse papieren om de overlevenden van de kampen toe te laten te emigreren naar Palestina voor de oprichting van Israël. Daarna maakte hij, als overtuigde antikoloniaal, valse papieren voor Algerijnen tijdens de Algerijnse oorlog. Na de Algerijnse oorlog circuleerde zijn naam bij de internationale verzetsbewegingen en kwam de hele wereld aan zijn deur kloppen. In Afrika waren er de landen die vochten voor hun onafhankelijkheid: Guinee, Guinea-Bissau, Angola. Mijn vader liet zich in met de anti-apartheidspartij van Nelson Mandela. Hij maakte valse papieren voor de vervolgde zwarte Zuid-Afrikanen.
There was also Latin America. My father helped those who resisted dictatorships in the Dominican Republic, Haiti, and then it was the turn of Brazil, Argentina, Venezuela, El Salvador, Nicaragua, Colombia, Peru, Uruguay, Chile and Mexico. Then there was the Vietnam War. My father made forged papers for the American deserters who refused to take up arms against the Vietnamese. Europe was not spared either. My father made forged papers for the dissidents against Franco in Spain, Salazar in Portugal, against the colonels’ dictatorship in Greece, and even in France. There, just once, it happened in May of 1968. My father watched, benevolently, of course, the demonstrations of the month of May, but his heart was elsewhere, and so was his time because he had over 15 countries to serve.
Daarnaast was er ook nog Latijns-Amerika. Mijn vader hielp diegenen die zich verzetten tegen dictaturen in de Dominicaanse Republiek, Haïti, en toen was het aan Brazilië, Argentinië, Venezuela, El Salvador, Nicaragua, Colombia, Peru, Uruguay, Chili en Mexico. Toen kwam de Vietnamoorlog. Mijn vader maakte valse papieren voor de Amerikaanse deserteurs die geen wapens wilden opnemen tegen de Vietnamezen. Europa werd ook niet gespaard. Mijn vader maakte valse papieren voor de dissidenten tegen Franco in Spanje, Salazar in Portugal, tegen de dictatuur van de kolonels in Griekenland, en zelfs in Frankrijk. Daar gebeurde het slechts één keer, in mei 1968. Mijn vader zag, natuurlijk met een welwillend oog, de demonstraties van de maand mei, maar zijn hart lag elders, en ook zijn tijd was beperkt want hij had meer dan 15 landen te bedienen.
Once, though, he agreed to make false papers for someone you might recognize. (Laughter) He was much younger in those days, and my father agreed to make false papers to enable him to come back and speak at a meeting. He told me that those false papers were the most media-relevant and the least useful he’d had to make in all his life. But, he agreed to do it, even though Daniel Cohn-Bendit’s life was not in danger, just because it was a good opportunity to mock the authorities, and to show them that there’s nothin more porous than borders -- and that ideas have no borders.
Eén keer echter was hij akkoord om valse papieren te maken voor iemand die je zou kunnen herkennen. (Gelach) Hij was veel jonger in die dagen, en mijn vader ging akkoord om valse papieren op te maken om hem te laten terugkomen om te spreken op een meeting. Hij vertelde me dat die valse papieren de meest mediagenieke en minst nuttige waren die hij in zijn hele leven had gemaakt. Maar hij ging akkoord om het te doen, ook al was het leven van Daniel Cohn-Bendit niet in gevaar, gewoon omdat het een mooie kans was om de autoriteiten belachelijk te maken en hun te tonen dat er niets meer poreus is dan grenzen -- en dat ideeën geen grenzen kennen.
All my childhood, while my friends’ dads would tell them Grimm’s fairy tales, my father would tell me stories about very unassuming heroes with unshakeable utopias who managed to make miracles. And those heroes did not need an army behind them. Anyhow, nobody would have followed them, except for a handful [of] men and women of conviction and courage. I understood much later that it was his own story my father would tell me to get me to sleep. I asked him whether, considering the sacrifices he had to make, he ever had any regrets. He said no. He told me that he would have been unable to witness or submit to injustice without doing anything. He was persuaded, and he's still convinced that another world is possible -- a world where no one would ever need a forger. He's still dreaming about it. My father is here in the room today. His name is Adolfo Kaminsky and I’m going to ask him to stand up. (Applause) Thank you.
Heel mijn kindertijd, terwijl de vaders van mijn vrienden hen de sprookjes van Grimm vertelden, vertelde mijn vader me verhalen van heel bescheiden helden met onwankelbare utopieën, die erin slaagden mirakels te doen. Die helden hadden geen leger achter zich nodig. Hoe dan ook, niemand zou hen gevolgd zijn, behalve een handvol mannen en vrouwen vol overtuiging en moed. Ik begreep pas veel later dat het eigenlijk zijn eigen verhaal was dat mijn vader me voor het slapengaan vertelde. Ik vroeg hem, gezien de opofferingen die hij moest doen, of hij ooit spijt had. Hij zei van niet. Hij vertelde me dat hij niet in staat zou zijn geweest om onrechtvaardigheid te zien of ondervinden zonder iets te doen. Hij was overtuigd, en blijft overtuigd dat een andere wereld mogelijk is -- een wereld waar niemand vervalsers nodig heeft. Hij droomt daar nog steeds van. Mijn vader is hier in de zaal vandaag. Zijn naam is Adolfo Kaminsky en ik ga hem vragen om op te staan. (Applaus) Bedankt.