I should tell you that when I was asked to be here, I thought to myself that well, it's TED. And these TEDsters are -- you know, as innocent as that name sounds -- these are the philanthropists and artists and scientists who sort of shape our world. And what could I possibly have to say that would be distinguished enough to justify my participation in something like that? And so I thought perhaps a really civilized-sounding British accent might help things a bit.
Muszę wam powiedzieć, że kiedy mnie tutaj zaproszono, pomyślałam sobie: no tak, to jest TED. A ci TED-owcy, jak niewinnie by ta nazwa nie brzmiała, to filantropi, artyści i naukowcy którzy w jakiś sposób kształtują nasz świat. Co ja mogłabym mieć do powiedzenia na tyle wartościowego, żeby uzasadnić mój udział w czymś takim? Wtedy pomyślałam, że przyzwoity brytyjski akcent mógłby trochę pomóc.
And then I thought no, no. I should just get up there and be myself and just talk the way I really talk because, after all, this is the great unveiling. And so I thought I'd come up here and unveil my real voice to you. Although many of you already know that I do speak the Queen's English because I am from Queens, New York. (Laughter) But the theme of this session, of course, is invention. And while I don't have any patents that I'm aware of, you will be meeting a few of my inventions today. I suppose it's fair to say that I am interested in the invention of self or selves. We're all born into certain circumstances with particular physical traits, unique developmental experiences, geographical and historical contexts. But then what? To what extent do we self-construct, do we self-invent? How do we self-identify and how mutable is that identity? Like, what if one could be anyone at any time? Well my characters, like the ones in my shows, allow me to play with the spaces between those questions. And so I've brought a couple of them with me. And well, they're very excited. What I should tell you -- what I should tell you is that they've each prepared their own little TED talks. So feel free to think of this as Sarah University. (Laughter)
Później pomyślałam, że powinnam po prostu przyjść tu i być sobą, i mówić naturalnie, bo mimo wszystko będzie to wielkie odkrycie. Pomyślałam więc, że przyjdę i odkryję przed wami mój prawdziwy głos. Chociaż część z was być może już wie, że mówię królewskim angielskim, bo pochodzę z Queens w Nowym Jorku. (Śmiech) Ale tematem tej sesji jest oczywiście pomysłowość. I chociaż z tego co wiem, nie mam żadnych patentów to jednak poznacie dziś kilka moich wynalazków. I myślę, że można mnie określić jako osobę zainteresowaną wynajdywaniem siebie lub wielu siebie. Wszyscy rodzimy się w pewnych okolicznościach, z pewnymi cechami fizycznymi, wyjątkowym doświadczeniem osobistym, w określonym kontekście historycznym i geograficznym. Ale co dalej? Do jakiego stopnia sami to konstruujemy i wynajdujemy? Jak się sami określamy i jak można zmieniać tę tożsamość? A gdybyśmy mogli być kim chcemy i kiedy chcemy? Moje postacie, takie jak te w moich spektaklach, pozwalają mi bawić się przestrzenią między tymi pytaniami. Dlatego zabrałam kilka z nich ze sobą. Są bardzo podekscytowane. Musicie wiedzieć... Musicie wiedzieć, że każda z nich przygotowała własne małe przemówienie na TED. Możecie nawet nazwać to Uniwersytetem Sary. (Śmiech)
Okay. Okay. Oh, well. Oh, wonderful. Good evening everybody. Thank you so very much for having me here today. Ah, thank you very much. My name is Lorraine Levine. Oh my! There's so many of you. Hi sweetheart. Okay. (Laughter) Anyway, I am here because of a young girl, Sarah Jones. She's a very nice, young black girl. Well you know, she calls herself black -- she's really more like a caramel color if you look at her. But anyway. (Laughter) She has me here because she puts me in her show, what she calls her one-woman show. And you know what that means, of course. That means she takes the credit and then makes us come out here and do all the work. But I don't mind.
Dobrze, dobrze. Więc tak. Och, cudownie. Dobry wieczór wszystkim. Bardzo dziękuję, że mnie tu dziś zaprosiliście. Ach, dziękuję bardzo. Nazywam się Loraine Levine. Ojej! Ależ was tu dużo. Cześć cukiereczku. No dobrze. (Śmiech) Jestem tu z powodu pewnej młodej dziewczyny, Sary Jones. To bardzo miła młoda, czarna dziewczyna. Wiecie, mówi o sobie, że jest czarna, ale tak naprawdę jest bardziej w kolorze karmelu, jak się jej przyjrzeć. W każdym razie, (Śmiech) przyprowadziła mnie tu, bo jestem częścią jej spektaklu, który nazywa teatrem jednej kobiety. Wszyscy oczywiście wiecie, co to znaczy. To znaczy, że ona zbiera pochwały, a nas przyprowadza, żebyśmy odwalili za nią robotę. Ale nie przeszkadza mi to.
Frankly, I'm kvelling just to be here with all the luminaries you have attending something like this, you know. Really, it's amazing. Not only, of course, the scientists and all the wonderful giants of the industries but the celebrities. There are so many celebrities running around here. I saw -- Glenn Close I saw earlier. I love her. And she was getting a yogurt in the Google cafe. Isn't that adorable? (Laughter) So many others you see, they're just wonderful. It's lovely to know they're concerned, you know. And -- oh, I saw Goldie Hawn. Oh, Goldie Hawn. I love her, too; she's wonderful. Yeah. You know, she's only half Jewish. Did you know that about her? Yeah. But even so, a wonderful talent. (Laughter) And I -- you know, when I saw her, such a wonderful feeling. Yeah, she's lovely. But anyway, I should have started by saying just how lucky I feel. It's such an eye-opening experience to be here. You're all so responsible for this world that we live in today. You know, I couldn't have dreamed of such a thing as a young girl. And you've all made these advancements happen in such a short time -- you're all so young. You know, your parents must be very proud.
Naprawdę, bardzo się cieszę, że tu jestem z wszystkimi tymi osobistościami, które biorą udział w tego typu wydarzeniach. To naprawdę wspaniałe. Oczywiście to nie tylko naukowcy i wielcy przemysłowcy, ale również gwiazdy. Tyle ich się tutaj kręci. Wcześniej widziałam Glenn Close. Uwielbiam ją. Widziałam, jak zamawiała jogurt w kawiarni Google. Urocze, prawda? (Śmiech) Wielu innych, których możecie tu spotkać, jest fantastycznych. Cudownie jest mieć świadomość, że są zaangażowani w ten projekt. I poza tym... Och! Widziałam Goldie Hawn. Tak, Goldie Hawn. Ją również uwielbiam! Tak, jest cudowna. Tak! Ona tylko w połowie jest Żydówką. Wiedzieliście o tym? Zresztą nawet jeśli... Ma niesamowity talent. Poza tym, gdy ją spotkałam, było to niesamowite doświadczenie. Ach, jest wspaniała. W każdym razie, powinnam była zacząć od tego, jaką jestem szczęściarą, że jestem tutaj. Moja obecność tutaj jest dla mnie na pewno odkrywczym doświadczeniem. Wszyscy tutaj jesteśmy odpowiedzialni za świat, w którym żyjemy. No bo wiecie, do głowy by mi nie przyszło, żeby jako mała dziewczynka marzyć o czymś takim. To dzięki wam cieszymy się rozwojem, który ma miejsce. Wszyscy jesteście bardzo młodzi. Wasi rodzice muszą być z was bardzo dumni.
But I -- I also appreciate the diversity that you have here. I noticed it's very multicultural. You know, when you're standing up here, you can see all the different people. It's like a rainbow. It's okay to say rainbow. Yeah. I just -- I can't keep up with whether you can say, you know, the different things. What are you allowed to say or not say? I just -- I don't want to offend anybody. You know. But anyway, you know, I just think that to be here with all of you accomplished young people -- literally, some of you, the architects building our brighter future. You know, it's heartening to me. Even though, quite frankly, some of your presentations are horrifying, absolutely horrifying. It's true. It's true. You know, between the environmental degradation and the crashing of the world markets you're talking about. And of course, we know it's all because of the -- all the ... Well, I don't know how else to say it to you, so I'll just say it my way: the ganeyvish schticklich coming from the governments and the, you know, the bankers and the Wall Street. You know it. Anyway. (Laughter)
Ja jednak bardzo doceniam różnorodność, którą tutaj mamy. Zauważyłam, że obecna publiczność jest wielokulturowa. No bo wiecie, stojąc tutaj, łatwo można obserwować wszystkich ludzi, tak od siebie różnych. Są jak tęcza. Powiedzieć, że są jak tęcza, jest w porządku. Pewnie. Ja po prostu nie nadążam za tym, co można powiedzieć, a co nie. Wiecie, mówię o pewnych sprawach. Co wolno wam powiedzieć, a czego nie? Po prostu nie chcę nikogo obrazić. Sami wiecie. W każdym razie, no wiecie... Moim zdaniem, być tutaj z wami wszystkimi, z młodymi, utalentowanymi ludźmi, mówiąc dosłownie, z architektami konstruującymi dla nas pomyślną przyszłość. Podnosi mnie to na duchu. Mimo że niektóre z waszych prezentacji są straszne, naprawdę straszne. Tak, tak. Naprawdę. No wiecie, począwszy od degradacji środowiska, skończywszy na krachu światowego rynku. I oczywiście, to wszystko z winy całej tej... No tak, nie wiem, jak mam to inaczej ująć, więc może powiem po swojemu. Ganeyvish tetikeyt rządu i bankierów i z Wall Street. Sami wiecie. Zresztą... (Śmiech)
The point is, I'm happy somebody has practical ideas to get us out of this mess. So I salute each of you and your stellar achievements. Thank you for all that you do. And congratulations on being such big makhers that you've become TED meisters. So, happy continued success. Congratulations. Mazel tov. (Applause)
Najważniejsze, że jest ktoś, kto ma praktyczne pomysły na to, jak wydostać nas z tego bałaganu. Pozdrawiam zatem was wszystkich, honoruję wasze doskonałe osiągnięcia. Dziękuję za waszą pracę. Gratuluję wspaniałych osiągnięć i uczestnictwa w TED. Tak więc, kolejnych wielkich sukcesów. Gratulacje. Mozel tov. (Brawa)
Hi. Hi. Thank you everybody. Sorry, this is such a wonderful opportunity and everything, to be here right now. My name is Noraida. And I'm just -- I'm so thrilled to be part of like your TED conference that you're doing and everything like that. I am Dominican-American. Actually, you could say I grew up in the capital of Dominican Republic, otherwise known as Washington Heights in New York City. But I don't know if there's any other Dominican people here, but I know that Juan Enriquez, he was here yesterday. And I think he's Mexican, so that's -- honestly, that's close enough for me right now. So -- (Laughter)
Cześć. Jak leci? Dziękuję wam wszystkim. Wybaczcie. To tak wspaniała okazja i w ogóle, być tu z wami teraz. Nazywam się Noraida. I po prostu... Ach, jestem tak podekscytowana, że biorę udział w konferencji TED, która się właśnie odbywa i w ogóle... Jestem dominikańską Amerykanką. Właściwie można powiedzieć, że dorastałam w stolicy Republiki Dominikańskiej, znanej jako Washington Heights w Nowym Jorku. Nie wiem, czy ktoś oprócz mnie tutaj jest Dominikańczykiem, ale znam tego Juana Enriqueza, był tutaj wczoraj. I wydaję mi się, że jest Meksykaninem. Więc to... dla mnie wystarczająco duże podobieństwo właśnie teraz. Więc... (Śmiech)
I just -- I'm sorry. I'm just trying not to be nervous because this is a very wonderful experience for me and everything. And I just -- you know I'm not used to doing the public speaking. And whenever I get nervous I start to talk really fast. Nobody can understand nothing I'm saying, which is very frustrating for me, as you can imagine. I usually have to just like try to calm down and take a deep breath. But then on top of that, you know, Sarah Jones told me we only have 18 minutes. So then I'm like, should I be nervous, you know, because maybe it's better. And I'm just trying not to panic and freak out. So I like, take a deep breath.
Wybaczcie. Staram się po prostu nie denerwować, bo jest to dla mnie cudowne doświadczenie. I ja tylko, no wiecie, nie jestem przyzwyczajona do publicznych wystąpień. I za każdym razem, kiedy się stresuję, zaczynam mówić naprawdę szybko. Nikt nie może zrozumieć ani słowa z tego, co mówię, co jest frustrujące, jak możecie sobie wyobrazić. Zazwyczaj wystarczy spróbować się uspokoić i wziąć głęboki oddech. Ale poza tym, Sarah Jones powiedziała, że mamy tylko 18 minut. Więc może ja powinnam być zdenerwowana, no wiecie, bo może to i lepiej. Staram się nie panikować ani nie zwariować. Więc... biorę głęboki wdech.
Okay. Sorry. So anyway, what I was trying to say is that I really love TED. Like, I love everything about this. It's amazing. Like, it's -- I can't get over this right now. And, like, people would not believe, seriously, where I'm from, that this even exists. You know, like even, I mean I love like the name, the -- TED. I mean I know it's a real person and everything, but I'm just saying that like, you know, I think it's very cool how it's also an acronym, you know, which is like, you know, is like very high concept and everything like that. I like that.
Ok. Sorry. Więc chcę powiedzieć, że uwielbiam TED-a. Uwielbiam wszystko, co z nim związane. To cudowne. Jest tak jakby - nie mogę tego teraz wytłumaczyć. I, no, ludzie nie uwierzą, serio, skąd jestem, że to w ogóle istnieje. No wiecie, to znaczy, ja kocham tę nazwę - TED. Ja wiem, że to jest prawdziwa osoba i w ogóle, ale mówię jedynie, że myślę, że to fajowo, że to też skrótowiec, jakby był takim skomplikowanym pomysłem i w ogóle. Podoba mi się to.
And actually, I can relate to the whole like acronym thing and everything. Because, actually, I'm a sophomore at college right now. At my school -- actually I was part of co-founding an organization, which is like a leadership thing, you know, like you guys, you would really like it and everything. And the organization is called DA BOMB, A\and DA BOMB -- not like what you guys can build and everything -- it's like, DA BOMB, it means like Dominican -- it's an acronym -- Dominican-American Benevolent Organization for Mothers and Babies. So, I know, see, like the name is like a little bit long, but with the war on terror and everything, the Dean of Student Activities has asked us to stop saying DA BOMB and use the whole thing so nobody would get the wrong idea, whatever. So, basically like DA BOMB -- what Dominican-American Benevolent Organization for Mothers and Babies does is, basically, we try to advocate for students who show a lot of academic promise and who also happen to be mothers like me. I am a working mother, and I also go to school full-time. And, you know, it's like -- it's so important to have like role models out there. I mean, I know sometimes our lifestyles are very different, whatever.
W gruncie rzeczy, można się odnieść do całości jako skrótowca. Bo tak naprawdę, obecnie jestem na drugim roku college'u. Prawdę mówiąc współtworzyłam w mojej szkole organizację, taką formę przywództwa, no wiecie, wy tutaj ogólnie lubicie takie rzeczy. Organizacja nazywa się DA BOMB, a DA BOMB - nie to, co lubicie tworzyć i w ogóle, tylko DA BOMB - skrótowiec, Dominikańsko-amerykańska Organizacja Charytatywna dla Matek i Dzieci. Także ja wiem, nazwa jest tyćkę przydługa, jednak ze względu na walkę z terroryzmem i tak dalej, Dziekan ds. działalności studenckiej poprosiła nas, by nie używać formy DA BOMB, a całej nazwy, żeby nikt jej źle nie zrozumiał. Więc ogólnie DA BOMB, jako Dominikańsko-amerykańska Organizacja Charytatywna dla Matek i Dzieci, stara się wspierać studentki, którym zapowiada się obiecująca przyszłość akademicka oraz te, które jednocześnie są matkami, jak ja. Jestem pracującą matką, a zarazem chodzę do szkoły w pełnym wymiarze godzin. To takie ważne, żeby mieć tam wzorce. To znaczy, ja wiem, że czasem nasze style życia są zupełnie różne,
But like even at my job -- like, I just got promoted. Right now it's very exciting actually for me because I'm the Junior Assistant to the Associate Director under the Senior Vice President for Business Development -- that's my new title. So, but I think whether you own your own company or you're just starting out like me, like something like this is so vital for people to just continue expanding their minds and learning. And if everybody, like all people really had access to that, it would be a very different world out there, as I know you know. So, I think all people, we need that, but especially, I look at people like me, you know like, I mean, Latinos -- we're about to be the majority, in like two weeks. So, we deserve just as much to be part of the exchange of ideas as everybody else. So, I'm very happy that you're, you know, doing this kind of thing, making the talks available online. That's very good. I love that. And I just -- I love you guys. I love TED. And if you don't mind, privately now, in the future, I'm going to think of TED as an acronym for Technology, Entertainment and Dominicans. Thank you very much. (Laughter) (Applause)
ale nawet w mojej pracy właśnie dostałam awans. Teraz jest to dla mnie szczególnie ekscytujące, bo jestem młodszą asystentką zastępcy starszego wicedyrektora ds. rozwoju biznesu. To mój nowy tytuł. Myślę, że jak posiadasz własną firmę albo zaczynasz tak, jak ja, jak coś równie niezbędnego dla ludzi, żeby po prostu otworzyć się na świat i naukę. I jeśli wszyscy ludzie, mieliby do tego dostęp, świat byłby zupełnie inny, jak zapewne wiecie. Sądzę więc, że my wszyscy tego potrzebujemy, a zwłaszcza chodzi mi o ludzi takich jak ja, no wiecie, mam na myśli Latynosów, lada chwila będziemy stanowić ponad połowę ludzkości, za jakieś dwa tygodnie. Tak samo zasługujemy na to, żeby być częścią wymiany myśli jak wszyscy inni. No więc jestem szczęśliwa, że robicie coś takiego, że udostępniacie przemówienia online. To bardzo dobrze, świetna sprawa. Po prostu... kocham was ludzie. Kocham TED-a. Jeśli nie macie nic przeciwko, tak między nami mówiąc, w przyszłości zamierzam myśleć o Tedzie jako o akronimie od Technologia, Rozrywka i Dominikańczycy. Dziękuje bardzo. (Śmiech) (Brawa)
So, that was Noraida, and just like Lorraine and everybody else you're meeting today, these are folks who are based on real people from my real life: friends, neighbors, family members. I come from a multicultural family. In fact, the older lady you just met: very, very loosely based on a great aunt on my mother's side. It's a long story, believe me. But on top of my family background, my parents also sent me to the United Nations school, where I encountered a plethora of new characters, including Alexandre, my French teacher, okay.
To była Noraida i podobnie jak wszyscy, których dzisiaj spotykacie, to postacie oparte na ludziach, których naprawdę poznałam. Przyjaciołach, sąsiadach, członkach rodziny. Pochodzę z wielokulturowej rodziny. Tak naprawdę ta starsza pani, którą właśnie poznaliście, to luźne nawiązanie mojej ciotecznej babki ze strony mamy. To długa historia, uwierzcie mi na słowo. Jakby tego było mało, moi rodzice wysłali mnie do szkoły imienia Narodów Zjednoczonych, gdzie spotkałam mnóstwo nowych postaci, łącznie z Alexandre, moją nauczycielką francuskiego.
Well, you know, it was beginner French, that I am taking with her, you know. And it was Madame Bousson, you know, she was very [French]. It was like, you know, she was there in the class, you know, she was kind of typically French. You know, she was very chic, but she was very filled with ennui, you know. And she would be there, you know, kind of talking with the class, you know, talking about the, you know, the existential futility of life, you know. And we were only 11 years old, so it was not appropriate. (Laughter)
Byłam początkująca z francuskiego, kiedy się z nią zetknęłam. I była to madame Bousson. Była taka bardzo... [francuski] Było tak: ona stała tam, w klasie, a była przy tym taką typową Francuzką. No wiecie, była pełna szyku, a jednocześnie wiecznie zafrasowana. I ona stała tam, rozmawiając z uczniami, rozprawiając o egzystencjalnym bezsensie życia. A my mieliśmy przecież tylko 11 lat, więc nie powinna tak robić.
But [German]. Yes, I took German for three years, [German], and it was quite the experience because I was the only black girl in the class, even in the UN school. Although, you know, it was wonderful. The teacher, Herr Schtopf, he never discriminated. Never. He always, always treated each of us, you know, equally unbearably during the class.
Ale [niemiecki]. Owszem, uczyłam się niemieckiego przez 3 lata [niemiecki], i było to niezwykłe doświadczenie, ponieważ byłam jedyną czarnoskórą dziewczynką w klasie, mimo że była to szkoła im. Narodów Zjednoczonych. Mimo wszystko było wspaniale. Nauczyciel, Herr Schtopf, nigdy nikogo nie wyróżniał. Nigdy. Zawsze traktował każdego z nas podczas zajęć w równie nieznośny sposób.
So, there were the teachers and then there were my friends, classmates from everywhere, many of whom are still dear friends to this day. And they've inspired many characters as well. For example, a friend of mine.
Miałam tam nauczycieli i przyjaciół, kolegów z klasy ze wszystkich stron świata Wielu z nich jest moimi przyjaciółmi do dzisiaj. Oni również byli inspiracją dla wielu postaci. Jak na przykład moja pewna znajoma.
Well, I just wanted to quickly say good evening. My name is Praveen Manvi and thank you very much for this opportunity. Of course, TED, the reputation precedes itself all over the world. But, you know, I am originally from India, and I wanted to start by telling you that once Sarah Jones told me that we will be having the opportunity to come here to TED in California, originally, I was very pleased and, frankly, relieved because, you know, I am a human rights advocate. And usually my work, it takes me to Washington D.C. And there, I must attend these meetings, mingling with some tiresome politicians, trying to make me feel comfortable by telling how often they are eating the curry in Georgetown. (Laughter) So, you can just imagine -- right. So, but I'm thrilled to be joining all of you here. I wish we had more time together, but that's for another time. Okay? Great. (Applause)
No więc chciałam tylko krótko powiedzieć dobry wieczór. Nazywam się Praveen Manvi i dziękuję wam bardzo za tę sposobność. Oczywiście, TED, jego reputacja wyprzedza go na całym świecie. A ja pochodzę z Indii i chciałam zacząć od tego, że kiedyś Sarah Jones powiedziała mi, że będziemy miały sposobność, aby przyjechać na TED-a tu, do Kalifornii. Początkowo byłam bardzo zadowolona i, mówiąc szczerze, ulżyło mi, ponieważ jestem rzeczniczką praw człowieka. I zazwyczaj moja praca kieruje mnie do Waszyngtonu, gdzie muszę chodzić na spotkania, zadawać się z jakimiś męczącymi politykami, którzy próbują sprawić, abym poczuła się swobodnie, opowiadając, jak często jadają curry w dzielnicy Georgetown. Tak więc możecie sobie wyobrazić. Ale jestem zachwycona, że mogę tu z wami być. Żałuję, że nie mamy więcej czasu, może następnym razem. (Brawa)
And, sadly, I don't think we'll have time for you to meet everybody I brought, but -- I'm trying to behave myself, it's my first time here. But I do want to introduce you to a couple of folks you may recognize, if you saw "Bridge and Tunnel."
Niestety nie będziemy mieli czasu poznać wszystkich, których ze sobą przyprowadziłam, ale postaram się zachowywać jak należy. To mój pierwszy raz tutaj. Chcę was jednak przedstawić kilku osobom, które możecie rozpoznać, jeśli oglądaliście "Bridge and Tunnel".
Uh, well, thank you. Good evening. My name is Pauline Ning, and first I want to tell you that I'm -- of course I am a member of the Chinese community in New York. But when Sarah Jones asked me to please come to TED, I said, well, you know, first, I don't know that, you know -- before two years ago, you would not find me in front of an audience of people, much less like this because I did not like to give speeches because I feel that, as an immigrant, I do not have good English skills for speaking. But then, I decided, just like Governor Arnold Schwarzenegger, I try anyway. (Laughter) My daughter -- my daughter wrote that, she told me, "Always start your speech with humor."
Cóż, dziękuję. Dobry wieczór. Nazywam się Pauline Ning, I po pierwsze chcę wam powiedzieć, że jestem członkiem chińskiej społeczności w Nowym Jorku. Ale kiedy Sarah Jones poprosiła mnie o przyjście do TED-a, stwierdziłam, że no nie wiem, rozumiecie… Jeszcze 2 lata temu nie zobaczylibyście mnie przed taką publicznością, Jeszcze 2 lata temu nie zobaczylibyście mnie przed taką publicznością, ponieważ nie lubię przemawiać, ponieważ czuję, że jako imigrantka, nie mówię wystarczająco dobrze po angielsku. Ale potem zdecydowałam, że tak, jak Arnold Schwartzenegger, mimo wszystko spróbuję. (Śmiech) Córka powiedziała mi: "Zawsze zaczynaj przemowę od żartu".
But my background -- I want to tell you story only briefly. My husband and I, we brought our son and daughter here in 1980s to have the freedom we cannot have in China at that time. And we tried to teach our kids to be proud of their tradition, but it's very hard. You know, as immigrant, I would speak Chinese to them, and they would always answer me back in English. They love rock music, pop culture, American culture. But when they got older, when the time comes for them to start think about getting married, that's when we expect them to realize, a little bit more, their own culture. But that's where we had some problems. My son, he says he is not ready to get married. And he has a sweetheart, but she is American woman, not Chinese. It's not that it's bad, but I told him, "What's wrong with a Chinese woman?" But I think he will change his mind soon.
Chciałabym opowiedzieć wam krótką historię. Chciałabym opowiedzieć wam krótką historię. Wraz z mężem przywieźliśmy tu syna i córkę w latach 80., by cieszyć się wolnością, jakiej nie mogliśmy zaznać wtedy w Chinach. Staraliśmy się nauczyć nasze dzieci dumy z ich tradycji, ale to bardzo trudne. Jako imigrantka rozmawiałam z nimi po chińsku, ale zawsze odpowiadali mi po angielsku. Uwielbiają rocka, popkulturę i kulturę amerykańską. Ale kiedy dorośli, kiedy przyszedł czas, aby pomyśleć o małżeństwie, oczekiwaliśmy, że staną się trochę bardziej świadomi swojej kultury. I tutaj pojawiły się problemy. Mój syn mówi, że nie czuje się gotowy na małżeństwo. Ma dziewczynę, ale pochodzi ona z Ameryki, nie z Chin. Nie ma w tym nic złego, ale spytałam go “Co jest nie tak z chińskimi dziewczynami?” Myślę jednak, że niedługo zmieni zdanie.
So, then I decide instead, I will concentrate on my daughter. The daughter's marriage is very special to the mom. But first, she said she's not interested. She only wants to spend time with her friends. And then at college, it's like she never came home. And she doesn't want me to come and visit. So I said, "What's wrong in this picture?" So, I accused my daughter to have like a secret boyfriend. But she told me, "Mom, you don't have to worry about boys because I don't like them." (Laughter) And I said, "Yes, men can be difficult, but all women have to get used to that." She said, "No Mom. I mean, I don't like boys. I like girls. I am lesbian." So, I always teach my kids to respect American ideas, but I told my daughter that this is one exception -- (Laughter) -- that she is not gay, she is just confused by this American problem. But she told me, "Mom, it's not American." She said she is in love -- in love with a nice Chinese girl. (Laughter) So, these are the words I am waiting to hear, but from my son, not my daughter. (Laughter) But at first I did not know what to do. But then, over time, I have come to understand that this is who she is.
Wtedy stwierdziłam, że skoncentruję się na swojej córce. Małżeństwo córki jest dla matki czymś wyjątkowym. Najpierw powiedziała, że nie jest zainteresowana. Chce tylko spędzać czas z przyjaciółmi. Będąc w college'u przestała wracać do domu. I nie chce, żebym ją odwiedzała. Spytałam więc “Co jest złego w myślach o ślubie?” Podejrzewałam, że ma chłopaka w tajemnicy przede mną. Ale powiedziała: “Mamo, nie martw się o chłopaków, bo nie podobają mi się". (Śmiech) Powiedziałam, “Faceci potrafią być trudni, ale kobiety muszą się do tego przyzwyczaić”. Odpowiedziała: “Nie, mamo. Nie podobają mi się chłopcy, tylko dziewczyny. Jestem lesbijką". Zawsze uczę dzieci szacunku do amerykańskich pomysłów, ale powiedziałam córce, że tym razem to wyjątek, (Śmiech) że ona nie jest homo, tylko pomieszało jej się w głowie przez ten amerykański problem. Ale powiedziała mi: “Mamo, ale nie o to chodzi”. Powiedziała, że zakochała się w miłej, ładnej Chince. (Śmiech) Właśnie tych słów oczekiwałam, ale od syna, nie córki. (Śmiech) Na początku nie wiedziałam, co robić. W końcu jednak zrozumiałam, że taka po prostu jest.
So, even though sometimes it's still hard, I will share with you that it helps me to realize society is more tolerant, usually because of places like this, because of ideas like this, and people like you, with an open mind. So I think maybe TED, you impact people's lives in the ways maybe even you don't realize. So, for my daughter's sake, I thank you for your ideas worth spreading. Thank you. Xie xie. (Applause)
I mimo że wciąż jest mi ciężko, chcę wam powiedzieć, że łatwiej mi dostrzec, że społeczeństwo jest coraz bardziej tolerancyjne, dzięki takim pomysłom i otwartym ludziom, takim jak wy. W Tedzie chyba nie zdajecie sobie sprawy, że na wiele sposobów wpływacie na ludzkie życie. Także w imieniu mojej córki dziękuję wam za warte rozpowszechniania pomysły. Dziękuję. Shin shen. (Oklaski)
Good evening. My name is Habbi Belahal. And I would like to first of all thank Sarah Jones for putting all of the pressure on the only Arab who she brought with her to be last today. I am originally from Jordan. And I teach comparative literature at Queens College. It is not Harvard. But I feel a bit like a fish out of water. But I am very proud of my students. And I see that a few of them did make it here to the conference. So you will get the extra credit I promised you. But, while I know that I may not look like the typical TED-izen, as you would say, I do like to make the point that we in global society, we are never as different as the appearances may suggest.
Dobry wieczór. Nazywam się Habbi Belahal. Najpierw pragnę podziękować Sarze Jones za nałożenie presji na jedyną Arabkę, którą dziś przyprowadziła na zakończenie występu. Pochodzę z Jordanu. Wykładam komparatystykę w Queens College. To nie Harvard, ale i tak czuję się trochę nieswojo. Jestem jednak bardzo dumna z moich studentów. Widzę, że niektórym udało się tu dotrzeć. Więc dostaniecie dodatkowe, obiecane punkty. Chociaż nie wyglądam na typową obywatelkę, lubię podkreślać, że w skali globalnego społeczeństwa, mimo różnic w wyglądzie, tak bardzo się między sobą nie różnimy.
So, if you will indulge me, I will share quickly with you a bit of verse, which I memorized as a young girl at 16 years of age. So, back in the ancient times. [Arabic] And this roughly translates: "Please, let me hold your hand. I want to hold your hand. I want to hold your hand. And when I touch you, I feel happy inside. It's such a feeling that my love, I can't hide, I can't hide, I can't hide." Well, so okay, but please, please, but please. If it is sounding familiar, it is because I was at the same time in my life listening to the Beatles. On the radio [unclear], they were very popular.
Jeśli pozwolicie, chciałabym podzielić się z wami fragmentem wiersza który zapamiętałam, gdy miałam 16 lat. Zatem w zamierzchłych czasach... (Arabski) Co oznacza mniej więcej: "Proszę, pozwól mi wziąć cię za rękę. Chcę trzymać cię za rękę. Chcę trzymać cię za rękę. A gdy cię dotykam, czuję wewnętrzne szczęście. Kochanie, to takie uczucie, którego nie mogę ukryć, nie mogę ukryć, nie mogę ukryć". Tak więc, proszę, pozwólcie... Jeśli brzmi to znajomo, to dlatego, że w tym samym czasie słuchałam The Beatles. W naszym radiu byli bardzo popularni.
So, all of that is to say that I like to believe that for every word intended as to render us deaf to one another, there is always a lyric connecting ears and hearts across the continents in rhyme. And I pray that this is the way that we will self-invent, in time. That's all, shukran. Thank you very much for the opportunity. Okay? Great. (Applause)
Tak więc chcę wierzyć, że w miejsce każdego słowa, które ma uczynić nas głuchymi na nasze wzajemne wołania, zawsze znajdzie się wiersz, który połączy rymem nasze uszy i serca na wszystkich kontynentach. Modlę się, żebyśmy z biegiem czasu rozwijali się w tym właśnie kierunku. To wszystko, shukran. Dziękuję za tę okazję. Ok? Świetnie. (Brawa)
Thank you all very much. It was lovely. Thank you for having me. (Applause) Thank you very, very much. I love you. (Applause) Well, you have to let me say this. I just -- thank you. I want to thank Chris and Jacqueline, and just everyone for having me here. It's been a long time coming, and I feel like I'm home. And I know I've performed for some of your companies or some of you have seen me elsewhere, but this is honestly one of the best audiences I've ever experienced. The whole thing is amazing, and so don't you all go reinventing yourselves any time soon. (Applause)
Dziękuję wam wszystkim. Było cudownie. Dziękuję za zaproszenie. (Brawa) Dziękuję bardzo, kocham was. (Brawa) Pozwólcie mi jeszcze coś dodać. Po prostu - dziękuję. Chcę podziękować Chrisowi, Jaqueline i pozostałym za zaproszenie mnie tutaj. Czekałam na to już od jakiegoś czasu i czuję się jak w domu, wiem, że występowałam dla kilku waszych firm, a niektórzy z was już mnie gdzieś widzieli, ale szczerze mówiąc, to jest jedna z najlepszych publiczności, z jakimi się spotkałam. Całość jest niesamowita, także nie próbujcie szybko wszystkiego zmieniać. (Brawa)