I'm here to tell you about the real search for alien life. Not little green humanoids arriving in shiny UFOs, although that would be nice. But it's the search for planets orbiting stars far away.
Poviem vám niečo o skutočnom hľadaní mimozemského života. Nebude to o malých zelených mužíčkoch vo vyleštených ufách, hoci aj to by bolo super. Budem hovoriť o hľadaní planét obiehajúcich vzdialené hviezdy.
Every star in our sky is a sun. And if our sun has planets -- Mercury, Venus, Earth, Mars, etc., surely those other stars should have planets also, and they do. And in the last two decades, astronomers have found thousands of exoplanets.
Každá hviezda na oblohe je slnko. Naše Slnko má planéty ako sú Merkúr, Venušu, Zem, Mars. Určite ich musia mať aj iné hviezdy. Je to presne tak. Za posledné 2 desaťročia našli astronómovia tisíce exoplanét.
Our night sky is literally teeming with exoplanets. We know, statistically speaking, that every star has at least one planet. And in the search for planets, and in the future, planets that might be like Earth, we're able to help address some of the most amazing and mysterious questions that have faced humankind for centuries. Why are we here? Why does our universe exist? How did Earth form and evolve? How and why did life originate and populate our planet? The second question that we often think about is: Are we alone? Is there life out there? Who is out there? You know, this question has been around for thousands of years, since at least the time of the Greek philosophers. But I'm here to tell you just how close we're getting to finding out the answer to this question. It's the first time in human history that this really is within reach for us.
Nočná obloha je plná exoplanét. Štatisticky povedané, každá hviezda má aspoň jednu planétu. Hľadaním týchto planét, a v budúcnosti hľadaním planét podobných Zemi, môžeme nájsť odpovede na niektoré z najúžasnejších a najzáhadnejších otázok, ktoré si ľudstvo kladie už storočia. Prvá je: prečo sme tu? Prečo existuje vesmír? Ako vznikla Zem a ako sa vyvinula? Ako a prečo tu vznikol a existuje život? Druhá otázka, nad ktorou sa zamýšľame, je: sme tu sami? Je niekde tam vonku život? Kto je tam vonku? Tieto otázky si ľudia kladú tisícročia, prinajmenšom od čias gréckych filozofov. Dnes som vám prišla povedať, ako blízko sme k tomu, že na ne nájdeme odpovede. Po prvýkrát v ľudskej histórii ich máme skutočne na dosah.
Now when I think about the possibilities for life out there, I think of the fact that our sun is but one of many stars. This is a photograph of a real galaxy, we think our Milky Way looks like this galaxy. It's a collection of bound stars. But our [sun] is one of hundreds of billions of stars and our galaxy is one of upwards of hundreds of billions of galaxies. Knowing that small planets are very common, you can just do the math. And there are just so many stars and so many planets out there, that surely, there must be life somewhere out there. Well, the biologists get furious with me for saying that, because we have absolutely no evidence for life beyond Earth yet.
Pri úvahách o tom, či je tam vonku možný život, si musíme uvedomiť, že Slnko je len jednou z množstva hviezd. Na fotke vidíte galaxiu. Takto vyzerá aj Mliečna cesta. Je to zhluk hviezd spútaný gravitáciou. Naša hviezda je však len jedna zo stoviek miliárd a naša galaxia je tiež len jedna z viac ako stoviek miliárd. Ešte pridám fakt, že malé planéty sú veľmi bežné a výsledok je jasný. Tam vonku je tak veľa hviezd a tak veľa planét, že niekde celkom iste musí existovať život. To tvrdenie možno nahnevá biológov, pretože zatiaľ nemáme žiadne dôkazy o mimozemskom živote.
Well, if we were able to look at our galaxy from the outside and zoom in to where our sun is, we see a real map of the stars. And the highlighted stars are those with known exoplanets. This is really just the tip of the iceberg. Here, this animation is zooming in onto our solar system. And you'll see here the planets as well as some spacecraft that are also orbiting our sun. Now if we can imagine going to the West Coast of North America, and looking out at the night sky, here's what we'd see on a spring night. And you can see the constellations overlaid and again, so many stars with planets. There's a special patch of the sky where we have thousands of planets.
Pozrime sa na našu galaxiu zvonka a začnime sa približovať k Slnku. Vidíme mapu hviezd. Zvýraznené sú hviezdy so známymi exoplanétami. Je to však len vrchol ľadovca. Na animácii sa teraz približujeme k slnečnej sústave. Okolo Slnka obiehajú planéty a tiež nejaká vesmírna technika. Predstavte si, že ste na západnom pobreží Severnej Ameriky a pozeráte sa na nočnú oblohu. Počas jarnej noci by ste videli toto. Na mape teraz vidíte súhvezdia a opäť množstvo hviezd s planétami. Existuje oblasť nočnej oblohy, kde nájdeme tisíce planét. Na tú sa veľa rokov zameriaval Keplerov ďalekohľad.
This is where the Kepler Space Telescope focused for many years. Let's zoom in and look at one of the favorite exoplanets. This star is called Kepler-186f. It's a system of about five planets. And by the way, most of these exoplanets, we don't know too much about. We know their size, and their orbit and things like that. But there's a very special planet here called Kepler-186f. This planet is in a zone that is not too far from the star, so that the temperature may be just right for life. Here, the artist's conception is just zooming in and showing you what that planet might be like.
Teraz sa bližšie pozrieme na jednu z obľúbených exoplanét. Hviezda sa volá Kepler-186f. V systéme je asi 5 planét. Mimochodom, o väčšine z nich toho veľa nevieme. Poznáme však ich veľkosť, obežnú dráhu a tak. Je tu však jedna veľmi špeciálna planéta, a to Kepler-186f. Nachádza sa v zóne, ktorá nie je príliš vzdialená od hviezdy, a preto na nej môže byť teplota vhodná pre život. Na obrázku vidíme umelcovu predstavu toho, ako asi planéta môže vyzerať.
So, many people have this romantic notion of astronomers going to the telescope on a lonely mountaintop and looking at the spectacular night sky through a big telescope. But actually, we just work on our computers like everyone else, and we get our data by email or downloading from a database. So instead of coming here to tell you about the somewhat tedious nature of the data and data analysis and the complex computer models we make, I have a different way to try to explain to you some of the things that we're thinking about exoplanets.
Veľa ľudí má takú romantickú predstavu, že astronómovia sa s teleskopom vyberú na nejaký odľahlý kopec a tam sa cezeň pozerajú na veľkolepú nočnú oblohu. V skutočnosti však sedíme za počítačom ako iní ľudia a údaje získavame z mailov alebo si ich sťahujeme z databáz. Nebudem tu však rozprávať o tak trochu jednotvárnej práci s údajmi a ich analýze a vytváraní počítačových modelov. Naše predstavy o exoplanétach vám priblížim tak trochu inak. Pomocou reklamných pútačov.
Here's a travel poster: "Kepler-186f: Where the grass is always redder on the other side." That's because Kepler-186f orbits a red star, and we're just speculating that perhaps the plants there, if there is vegetation that does photosynthesis, it has different pigments and looks red. "Enjoy the gravity on HD 40307g, a Super-Earth." This planet is more massive than Earth and has a higher surface gravity. "Relax on Kepler-16b, where your shadow always has company." (Laughter) We know of a dozen planets that orbit two stars, and there's likely many more out there. If we could visit one of those planets, you literally would see two sunsets and have two shadows. So actually, science fiction got some things right. Tatooine from Star Wars. And I have a couple of other favorite exoplanets to tell you about. This one is Kepler-10b, it's a hot, hot planet. It orbits over 50 times closer to its star than our Earth does to our sun. And actually, it's so hot, we can't visit any of these planets, but if we could, we would melt long before we got there. We think the surface is hot enough to melt rock and has liquid lava lakes.
„Kepler-186f: Tam, kde rastie červená tráva.“ Kepler-186f obieha okolo červenej hviezdy a ak by na planéte bola vegetácia a prebiehala tam fotosyntéza, možno by tráva mala inú pigmentáciu a bola by červená. „Užite si gravitáciu na superzemi HD-40307g.“ Táto planéta je masívnejšia ako Zem a má vyššiu povrchovú gravitáciu. „Oddýchnite si na planéte Kepler-16b. Váš tieň bude vždy v dobrej spoločnosti.“ (smiech) Vieme o tucte planét, ktoré obiehajú okolo dvoch hviezd a tam vonku je ich asi oveľa viac. Na každej z nich by ste skutočne videli dva západy slnka a mali by ste dva tiene. Sci-fi filmy mali v niečom pravdu. Tatooine z Hviezdnych vojen. Poviem vám aj o iných obľúbených exoplanétach. Toto je Kepler-10b. Je to naozaj veľmi horúca planéta. Jej obežná dráha je 50-krát bližšie k hviezde, ako je obežná dráha Zeme k Slnku. Je tak horúca, že keby sme ju mohli navštíviť, roztopili by sme sa dávno pred pristátím. Je dosť horúca na to, aby sa tam roztavili skaly a vznikli jazerá tekutej lávy.
Gliese 1214b. This planet, we know the mass and the size and it has a fairly low density. It's somewhat warm. We actually don't know really anything about this planet, but one possibility is that it's a water world, like a scaled-up version of one of Jupiter's icy moons that might be 50 percent water by mass. And in this case, it would have a thick steam atmosphere overlaying an ocean, not of liquid water, but of an exotic form of water, a superfluid -- not quite a gas, not quite a liquid. And under that wouldn't be rock, but a form of high-pressure ice, like ice IX.
Toto je Gliese 1214b. Poznáme jej hmotnosť, veľkosť a vieme, že má nízku hustotu. Je tam celkom teplo. V skutočnosti toho o nej veľa nevieme, ale je možné, že ide o vodný svet, že je to zväčšená verzia jedného z ľadových mesiacov Jupitera a že až 50 % z nej tvorí voda. V tomto prípade by mala hustú atmosféru z pary nad oceánom, v ktorom by nebola tekutá voda, ale supertekutina – exotická forma vody, niečo medzi plynom a tekutinou. Pod tým by neboli skaly, ale polymorfná modifikácia ľadu, niečo ako ľad deväť.
So out of all these planets out there, and the variety is just simply astonishing, we mostly want to find the planets that are Goldilocks planets, we call them. Not too big, not too small, not too hot, not too cold -- but just right for life. But to do that, we'd have to be able to look at the planet's atmosphere, because the atmosphere acts like a blanket trapping heat -- the greenhouse effect. We have to be able to assess the greenhouse gases on other planets. Well, science fiction got some things wrong. The Star Trek Enterprise had to travel vast distances at incredible speeds to orbit other planets so that First Officer Spock could analyze the atmosphere to see if the planet was habitable or if there were lifeforms there.
Spomedzi všetkých týchto planét, ktoré sú ohromne rôznorodé, chceme v podstate nájsť planéty, ktoré voláme aj „Zlatovláskine planéty“: ani priveľké, ani primalé, ani prihorúce, ani pristudené, tak akurát vhodné pre život. Na to sa však potrebujeme poznať atmosféru planéty, ktorá funguje aj ako deka zachytávajúca teplo. To je skleníkový efekt. Musíme byť schopní odhadnúť, ktoré skleníkové plyny sú v atmosférach iných planét. Sci-fi filmy sa v niečom aj mýlili. V Star Treku musela Enterprise prekonať veľké vzdialenosti neskutočnou rýchlosťou a prísť na obežné dráhy iných planét, aby prvý dôstojník Spock mohol analyzovať atmosféru planéty a zistiť, či je obývateľná a či je na nej život.
Well, we don't need to travel at warp speeds to see other planet atmospheres, although I don't want to dissuade any budding engineers from figuring out how to do that. We actually can and do study planet atmospheres from here, from Earth orbit. This is a picture, a photograph of the Hubble Space Telescope taken by the shuttle Atlantis as it was departing after the last human space flight to Hubble. They installed a new camera, actually, that we use for exoplanet atmospheres. And so far, we've been able to study dozens of exoplanet atmospheres, about six of them in great detail. But those are not small planets like Earth. They're big, hot planets that are easy to see. We're not ready, we don't have the right technology yet to study small exoplanets. But nevertheless, I wanted to try to explain to you how we study exoplanet atmospheres.
Nemusíme lietať warpom, aby sme skúmali iné planéty, hoci nechcem odradiť nádejných inžinierov od toho, aby prišli na to, ako to urobiť. Atmosféry iných planét dokážeme skúmať priamo z obežnej dráhy Zeme. Vidíte fotografiu Hubblovho teleskopu, ktorú cestou späť na Zem urobili z raketoplánu Atlantis, posledného letu s posádkou k teleskopu. Inštalovali tam novú kameru na skúmanie atmosfér exoplanét. Doteraz sme preskúmali atmosféry desiatok exoplanét a asi 6 z nich veľmi detailne. Nešlo o malé planéty ako je Zem. Boli to ľahko viditeľné, veľké a horúce planéty. Nie sme pripravení a ešte nemáme tú správnu technológiu na skúmanie malých exoplanét. Aj tak by som sa chcela pokúsiť vysvetliť, ako skúmame atmosféry exoplanét.
I want you to imagine, for a moment, a rainbow. And if we could look at this rainbow closely, we would see that some dark lines are missing. And here's our sun, the white light of our sun split up, not by raindrops, but by a spectrograph. And you can see all these dark, vertical lines. Some are very narrow, some are wide, some are shaded at the edges. And this is actually how astronomers have studied objects in the heavens, literally, for over a century. So here, each different atom and molecule has a special set of lines, a fingerprint, if you will. And that's how we study exoplanet atmospheres. And I'll just never forget when I started working on exoplanet atmospheres 20 years ago, how many people told me, "This will never happen. We'll never be able to study them. Why are you bothering?" And that's why I'm pleased to tell you about all the atmospheres studied now, and this is really a field of its own. So when it comes to other planets, other Earths, in the future when we can observe them, what kind of gases would we be looking for? Well, you know, our own Earth has oxygen in the atmosphere to 20 percent by volume. That's a lot of oxygen. But without plants and photosynthetic life, there would be no oxygen, virtually no oxygen in our atmosphere. So oxygen is here because of life. And our goal then is to look for gases in other planet atmospheres, gases that don't belong, that we might be able to attribute to life. But which molecules should we search for? I actually told you how diverse exoplanets are. We expect that to continue in the future when we find other Earths.
Predstavte si na chvíľu dúhu. Pri pohľade zblízka by ste videli, že na nej chýbajú niektoré tmavé čiary. Tu vidíte slnečné viditeľné svetlo, rozložené pomocou spektrografu. Vidíte všetky tie tmavé vertikálne čiary. Niektoré sú veľmi úzke, iné široké, iné tieňované. Takto astronómovia viac ako storočie skúmali objekty na oblohe. Každý atóm a každá molekula má totiž špeciálnu sústavu čiar, niečo ako odtlačok prsta. Takto študujeme aj atmosféry exoplanét. Nikdy nezabudnem, ako mi pred 20 rokmi, keď som začala skúmať atmosféry exoplanét, veľa ľudí povedalo: „Nikdy sa to nepodarí. Nedá sa to. Načo s tým zabíjaš čas?“ Teraz vám s radosťou hovorím o preskúmaných atmosférach. Moja práca je samostatný vedný odbor. Čo sa týka iných planét podobných Zemi, keď ich budeme môcť skúmať, aké plyny budeme hľadať? Atmosféra Zeme obsahuje 20 % kyslíka. To je veľké množstvo. Bez rastlín a fotosyntézy by však naša atmosféra kyslík prakticky neobsahovala. Kyslík je tam vďaka životu. Naším cieľom je hľadať v atmosférach iných planét plyny, ktoré tam nepatria a ktorých prítomnosť by sa dala pripísať životu. Ktoré molekuly by sme mali hľadať? Exoplanéty sú veľmi rôznorodé. Neočakávame, že by to pri planétach podobných Zemi bolo iné. Mám však jednu teóriu, na ktorej teraz pracujem.
And that's one of the main things I'm working on now, I have a theory about this. It reminds me that nearly every day, I receive an email or emails from someone with a crazy theory about physics of gravity or cosmology or some such. So, please don't email me one of your crazy theories. (Laughter) Well, I had my own crazy theory. But, who does the MIT professor go to? Well, I emailed a Nobel Laureate in Physiology or Medicine and he said, "Sure, come and talk to me." So I brought my two biochemistry friends and we went to talk to him about our crazy theory. And that theory was that life produces all small molecules, so many molecules. Like, everything I could think of, but not being a chemist. Think about it: carbon dioxide, carbon monoxide, molecular hydrogen, molecular nitrogen, methane, methyl chloride -- so many gases. They also exist for other reasons, but just life even produces ozone. So we go to talk to him about this, and immediately, he shot down the theory. He found an example that didn't exist. So, we went back to the drawing board and we think we have found something very interesting in another field.
To mi pripomína, že skoro každý deň dostanem mail, alebo niekoľko mailov, od ľudí, ktorí majú nejakú šialenú teóriu o gravitácii, kozmológii a pod. Prosím vás, neposielajte mi vaše šialené teórie. (smiech) Tiež som mala šialenú teóriu. Komu však napíše profesorka na MIT? Napísala som laureátovi Nobelovej ceny za fyziológiu alebo medicínu. Odpísal mi, že mám prísť za ním. Zašla som za ním spolu s dvomi priateľmi – biochemikmi. Naša teória bola, že život tvorí všetky malé molekuly, veľmi veľa molekúl. Všetky, o ktorých som vedela. Nie som však chemička. Zamyslite sa nad tým: oxid uhličitý, oxid uhoľnatý, molekulárny vodík, molekulárny dusík, metán, chlórmetán... tak veľa plynov, ktoré síce existujú aj z iných dôvodov, ale len život tvorí ozón. Chceli sme počuť jeho názor a on okamžite našu teóriu vyvrátil. Našiel príklad, ktorý neexistoval. Museli sme teda začať od piky a asi sme prišli na niečo zaujímavé v inej oblasti.
But back to exoplanets, the point is that life produces so many different types of gases, literally thousands of gases. And so what we're doing now is just trying to figure out on which types of exoplanets, which gases could be attributed to life. And so when it comes time when we find gases in exoplanet atmospheres that we won't know if they're being produced by intelligent aliens or by trees, or a swamp, or even just by simple, single-celled microbial life.
Vráťme sa k exoplanétam. V dôsledku života vzniká veľké množstvo plynov, skutočne až tisíce plynov. Teraz sa snažíme prísť na to, ktoré plyny by mohli byť na ktorých planétach pripísané životu. Keď totiž v atmosférach exoplanét nájdeme určité plyny, nebudeme vedieť, či za ne vďačíme inteligentným mimozemšťanom, stromom, močiarom alebo jednoduchému jednobunkovému mikrobiálnemu životu.
So working on the models and thinking about biochemistry, it's all well and good. But a really big challenge ahead of us is: how? How are we going to find these planets? There are actually many ways to find planets, several different ways. But the one that I'm most focused on is how can we open a gateway so that in the future, we can find hundreds of Earths. We have a real shot at finding signs of life. And actually, I just finished leading a two-year project in this very special phase of a concept we call the starshade. And the starshade is a very specially shaped screen and the goal is to fly that starshade so it blocks out the light of a star so that the telescope can see the planets directly. Here, you can see myself and two team members holding up one small part of the starshade. It's shaped like a giant flower, and this is one of the prototype petals. The concept is that a starshade and telescope could launch together, with the petals unfurling from the stowed position. The central truss would expand, with the petals snapping into place. Now, this has to be made very precisely, literally, the petals to microns and they have to deploy to millimeters. And this whole structure would have to fly tens of thousands of kilometers away from the telescope. It's about tens of meters in diameter. And the goal is to block out the starlight to incredible precision so that we'd be able to see the planets directly. And it has to be a very special shape, because of the physics of defraction. Now this is a real project that we worked on, literally, you would not believe how hard. Just so you believe it's not just in movie format, here's a real photograph of a second-generation starshade deployment test bed in the lab. And in this case, I just wanted you to know that that central truss has heritage left over from large radio deployables in space.
Pracujeme na týchto modeloch a venujeme sa biochémii, čo je fajn. Najpálčivejšia otázka však je: ako? Ako môžeme nájsť tieto planéty? Existuje na to veľa rôznych spôsobov. Najviac pozornosti venujem tvorbe niečoho, pomocou čoho by sme v budúcnosti našli stovky Zemi podobných planét. Máme skutočnú šancu nájsť známky života. Posledné dva roky som viedla projekt, ktorý sa venoval tvorbe niečoho, čo voláme starshade - hviezdne tienidlo. Hviezdne tienidlo je veľmi špeciálne tvarovaná clona. Cieľom je umiestniť ho tak, aby zablokovalo svetlo z hviezdy, čím by mal teleskop neobmedzený výhľad na planétu. Na obrázku vidíte ako s 2 členmi tímu držíme malú časť hviezdneho tienidla. Podobá sa obrovskému kvetu a tu vidíte jeden z prototypových lupeňov. Hviezdne tienidlo a teleskop by mali odštartovať spoločne a lupene by sa mali neskôr rozvinúť. Centrálny nosník by sa mal roztiahnuť a lupene by mali zapadnúť na svoje miesto. Všetko to musí byť vyrobené veľmi presne. Pri lupeňoch ide o mikrometre, pri ich rozvinutí o milimetre. Hviezdne tienidlo by potom malo odletieť desaťtisíce kilometrov od teleskopu. V priemere má desiatky metrov. Jeho úlohou je zablokovať svetlo hviezdy s neuveriteľnou presnosťou tak, aby sme mali neobmedzený výhľad na planétu. Hviezdne tienidlo vďačí za svoj špeciálny tvar difrakcii sveta. Neuveríte, ako tvrdo sme pracovali na tomto projekte. Verte mi, nejde len o filmovú simuláciu. Ukážem vám fotografiu z laboratória, kde sme skúšali zariadenie rozmiestnenia hviezdneho tienidla druhej generácie. Ešte by ste mali vedieť, že centrálny nosník je založený na technológii obrovských rádioteleskopov vypustených do vesmíru.
So after all of that hard work where we try to think of all the crazy gases that might be out there, and we build the very complicated space telescopes that might be out there, what are we going to find? Well, in the best case, we will find an image of another exo-Earth. Here is Earth as a pale blue dot. And this is actually a real photograph of Earth taken by the Voyager 1 spacecraft, four billion miles away. And that red light is just scattered light in the camera optics.
Keď skončíme s našou prácou, pri ktorej sa zamýšľame nad všetkými možnými plynmi a vytvárame veľmi komplikované vesmírne teleskopy, čo očakávame, že nájdeme? V najlepšom prípade získame fotografiu nejakej planéty ako je Zem. Tu vidíte Zem. Je to tá bledomodrá bodka. Je to skutočná fotografia Zeme. Urobila ju sonda Voyager 1 zo vzdialenosti približne 6 miliárd kilometrov. To červené je rozptýlené svetlo zachytené optikou fotoaparátu.
But what's so awesome to consider is that if there are intelligent aliens orbiting on a planet around a star near to us and they build complicated space telescopes of the kind that we're trying to build, all they'll see is this pale blue dot, a pinprick of light. And so sometimes, when I pause to think about my professional struggle and huge ambition, it's hard to think about that in contrast to the vastness of the universe. But nonetheless, I am devoting the rest of my life to finding another Earth.
Úžasné je pomyslieť na to, že ak by blízku hviezdu obiehala planéta, na ktorej žijú inteligentní mimozemšťania, ktorí sa snažia postaviť zložitý teleskop podobne ako my, všetko, čo by cezeň uvideli, je táto bledomodrá malinká svietiaca bodka. Niekedy, keď pomyslím na moje profesionálne ťažkosti a obrovské ambície, je dosť ťažké si to predstaviť, hlavne keď zoberiem do úvahy rozľahlosť vesmíru. Napriek tomu som sa však rozhodla zasvätiť zvyšok života tomu, že nájdem inú Zem.
And I can guarantee
Môžem vám zaručiť,
that in the next generation of space telescopes, in the second generation, we will have the capability to find and identity other Earths. And the capability to split up the starlight so that we can look for gases and assess the greenhouse gases in the atmosphere, estimate the surface temperature, and look for signs of life.
že vďaka druhej generácii vesmírnych teleskopov, budeme schopní nájsť a identifikovať iné planéty podobné Zemi. Budeme schopní rozložiť svetlo hviezd tak, aby sme vyhľadali plyny, vyhodnotili prítomnosť skleníkových plynov v atmosfére, odhadli povrchovú teplotu a vyhľadali známky života.
But there's more. In this case of searching for other planets like Earth, we are making a new kind of map of the nearby stars and of the planets orbiting them, including [planets] that actually might be inhabitable by humans.
To však nie je všetko. Keď hľadáme iné planéty podobné Zemi, vytvárame aj novú mapu blízkych hviezd a planét, ktoré okolo nich obiehajú, vrátane tých, ktoré môžu byť obývateľné.
And so I envision that our descendants, hundreds of years from now, will embark on an interstellar journey to other worlds. And they will look back at all of us as the generation who first found the Earth-like worlds.
Predstavujem si, že o stovky rokov sa naši potomkovia vydajú na medzihviezdnu cestu k iným svetom. Na našu generáciu budú spomínať ako na tú, ktorá ako prvá našla svety ako je naša Zem.
Thank you.
Ďakujem.
(Applause)
(potlesk)
June Cohen: And I give you, for a question, Rosetta Mission Manager Fred Jansen.
June Cohen: Prvú otázku má Fred Jansen, manažér misie Rosetta.
Fred Jansen: You mentioned halfway through that the technology to actually look at the spectrum of an exoplanet like Earth is not there yet. When do you expect this will be there, and what's needed?
Fred Jansen: Spomenuli ste, že ešte nemáme technológiu, pomocou ktorej by sme sa dokázali pozrieť na spektrum exoplanét podobných Zemi. Kedy ju očakávate a čo potrebujeme? Očakávame to, čo voláme Hubblov teleskop ďalšej generácie.
Actually, what we expect is what we call our next-generation Hubble telescope. And this is called the James Webb Space Telescope, and that will launch in 2018, and that's what we're going to do, we're going to look at a special kind of planet called transient exoplanets, and that will be our first shot at studying small planets for gases that might indicate the planet is habitable.
Ide o Webbov teleskop, ktorý vypustia v roku 2018. Zameriame sa na výskum špeciálnych planét, exoplanét s pozorovateľným tranzitom. Bude to náš prvý pokus skúmať, či sú na malých planétach plyny naznačujúce, že planéta je obývateľná.
JC: I'm going to ask you one follow-up question, too, Sara, as the generalist. So I am really struck by the notion in your career of the opposition you faced, that when you began thinking about exoplanets, there was extreme skepticism in the scientific community that they existed, and you proved them wrong. What did it take to take that on?
JC: Ďakujem. Ďalšiu otázku sa opýtam ja, ako laik. Zaujala ma zmienka o opozícii, ktorej ste čelili, keď ste sa začali s exoplanétami a vo vedeckej komunite vládol skeptický postoj k ich existencii. Dokázali ste im, že sa mýlia. Čo ste na to potrebovali? SS: Od vedcov sa skepticizmus očakáva,
SS: Well, the thing is that as scientists, we're supposed to be skeptical, because our job to make sure that what the other person is saying actually makes sense or not. But being a scientist, I think you've seen it from this session, it's like being an explorer. You have this immense curiosity, this stubbornness, this sort of resolute will that you will go forward no matter what other people say.
pretože našou úlohou je uistiť sa, či to, čo hovoria iní, skutočne dáva zmysel alebo nie. Myslím si však, že byť vedcom je tak trochu ako byť výskumníkom. Potrebujete nesmiernu zvedavosť, určitú tvrdohlavosť a pevnú vôľu, čo vám umožní napredovať bez ohľadu na to, čo povedia iní. JC: To bolo pekné. Ďakujem, Sara.
JC: I love that. Thank you, Sara.
(Applause)
(potlesk)