Ως επιστήμονας αλλά και ως άνθρωπος, προσπαθώ να ευαισθητοποιηθώ στο θαύμα. Νομίζω πως ο Τζέισον Γουέμπλι το αποκάλεσε χθες βράδυ «η συνωμοσία του να είσαι μέρος της μαγείας». Έτσι είναι ευτυχές πως η καριέρα μου ως βιολόγος μου επιτρέπει να βουτάω τόσο βαθιά στις ζωές μερικών πραγματικά θαυμαστών πλασμάτων που μοιράζονται τον πλανήτη μας: τις πυγολαμπίδες.
As a scientist, and also as a human being, I've been trying to make myself susceptible to wonder. I think Jason Webley last night called it "conspiring to be part of the magic." So it's fortunate that my career as a biologist lets me dive deeply into the lives of some truly wondrous creatures that share our planet: fireflies.
Για πολλούς από εσάς, ξέρω πως οι πυγολαμπίδες φέρνουν στη μνήμη μερικές αληθινά υπέροχες αναμνήσεις: την παιδική ηλικία, το καλοκαίρι, ακόμα και άλλες ομιλίες TED. Ίσως κάτι τέτοιο.
Now, for many of you, I know that fireflies might conjure up some really great memories: childhood, summertime, even other TED Talks. Maybe something like this.
Εγώ ξελογιάστηκα από τον κόσμο των πυγολαμπίδων όταν ήμουν στο μεταπτυχιακό. Ένα βράδυ, καθόμουν στην αυλή μου στη Βόρεια Καρολίνα, και ξαφνικά, σιωπηλές σπίθες υψώθηκαν γύρω μου, και άρχισα να αναρωτιέμαι: Πώς παράγουν φως αυτά τα πλάσματα, και προς τι αυτές οι αναλαμπές; Μιλάνε η μία στην άλλη; Και τι συμβαίνει όταν τα φώτα σβήνουν; Υπήρξα αρκετά τυχερή να απαντήσω κάποιες ερωτήσεις καθώς εξερεύνησα αυτόν τον νυκτόβιο κόσμο.
My seduction into the world of fireflies began when I was back in graduate school. One evening, I was sitting out in my backyard in North Carolina, and suddenly, these silent sparks rose up all around me, and I began to wonder: How do these creatures make light, and what's with all this flashing? Are they talking to one another? And what happens after the lights go out? I've been lucky enough to answer some of these questions as I've explored this nocturnal world.
Αν έχετε ποτέ δει ή ακούσει για πυγολαμπίδες, τότε θα ξέρετε πόσο μαγικά μπορούν να μεταμορφώσουν το καθημερινό μας περιβάλλον σε κάτι αιθέριο και απόκοσμο, και αυτό συμβαίνει σε όλον τον κόσμο, όπως αυτή η λοφοπλαγιά στα Σμόκι Μάουντενς που είδα να μεταμορφώνεται σε ζωντανό καταρράκτη φωτός από τις μυστηριώδεις λάμψεις αυτών των μπλε πυγολαμπίδων-φαντάσματα, ή αυτό το ποτάμι δίπλα από τον δρόμο που επισκέφτηκα στην Ιαπωνία καθώς γεννούσε τις αργές, επιπλέουσες αναλαμπές των πυγολαμπίδων Γκέντζι, ή στη Μαλαισία, τα μαγκρόβια δέντρα που είδα να ανθίζουν τη νύχτα, όχι με λουλούδια, αλλά με το φως χιλίων πυγολαμπίδων, που αναβόσβηναν μαζί σε εκπληκτικό συγχρονισμό. Αυτά τα φωτεινά τοπία με γεμίζουν ακόμη με δέος, και με κρατούν σε επαφή με τη μαγεία του φυσικού κόσμου.
Now if you've ever seen or even heard about fireflies, then you'll know how magically they can transform our everyday landscape into something ethereal and otherworldly, and this happens around the globe, like this hillside in the Smoky Mountains that I saw transformed into a living cascade of light by the eerie glows of these blue ghost fireflies, or a roadside river that I visited in Japan as it was giving birth to the slow, floating flashes of these Genji fireflies, or in Malaysia, the mangrove trees that I watched blossom nightly not with flowers but with the lights of a thousand — (Bleep! Bleep!) — fireflies, all blinking together in stunning synchrony. These luminous landscapes still fill me with wonder, and they keep me connected to the magic of the natural world.
Και το βρίσκω υπέροχο ότι δημιουργούνται από αυτά τα μικροσκοπικά έντομα. Από κοντά, οι πυγολαμπίδες είναι γοητευτικές. Είναι χαρισματικές. Υμνούνται στην τέχνη και στην ποίηση εδώ και αιώνες. Έχοντας ταξιδέψει ανά τον κόσμο, γνώρισα πολλούς σκεπτόμενους ανθρώπους που μου είπαν ότι ο Θεός έστειλε τις πυγολαμπίδες προς τέρψην των ανθρώπων. Και άλλα πλάσματα μπορούν να τις απολαμβάνουν. Πιστεύω πως αυτά τα χαριτωμένα έντομα είναι πραγματικά θαυματουργά γιατί διαφωτίζουν τόσο όμορφα τον δημιουργικό αυτοσχεδιασμό της εξέλιξης των ειδών. Διαμορφώθηκαν από δύο ισχυρές εξελικτικές δυνάμεις: τη φυσική επιλογή, τον αγώνα για επιβίωση, και τη σεξουαλική επιλογή, τον αγώνα για δυνατότητα αναπαραγωγής. Ως φανατική των πυγολαμπίδων, τα τελευταία 20 χρόνια αποτέλεσαν μια συναρπαστική διαδρομή. Μαζί με τους φοιτητές μου στο Πανεπιστήμιο Ταφτς και με άλλους συναδέλφους, κάναμε πολλές νέες ανακαλύψεις για τις πυγολαμπίδες: την ερωτοτροπία και τη σεξουαλική ζωή, τον δόλο και τον φόνο. Σήμερα λοιπόν, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας δύο ιστορίες που φέραμε από τις συλλογικές μας περιπέτειες σ' αυτόν τον κρυμμένο κόσμο.
And I find it amazing that they're created by these tiny insects. In person, fireflies are charming. They're charismatic. They've been celebrated in art and in poetry for centuries. As I've traveled around the world, I've met many thoughtful people who have told me that God put fireflies on Earth for humans to enjoy. Other creatures can enjoy them too. I think these graceful insects are truly miraculous because they so beautifully illuminate the creative improvisation of evolution. They've been shaped by two powerful evolutionary forces: natural selection, the struggle for survival, and sexual selection, the struggle for reproductive opportunity. As a firefly junkie, the past 20 years have been quite an exciting ride. Together with my students at Tufts University and other colleagues, we've made lots of new discoveries about fireflies: their courtship and sex lives, their treachery and murder. So today I'd like to share with you just a couple of tales that we've brought back from our collective adventures into this hidden world.
Οι πυγολαμπίδες ανήκουν σε μια πολύ όμορφη και πολυποίκιλη ομάδα εντόμων: τα σκαθάρια. Παγκοσμίως, υπάρχουν πάνω από 2.000 είδη πυγολαμπίδων, και έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα ποικίλα σήματα ερωτοτροπίας, διάφορους, δηλαδή, τρόπους προσέλκυσης συντρόφου. Περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια πριν, οι πρώτες πυγολαμπίδες μάλλον έμοιαζαν κάπως έτσι. Πετούσαν την ημέρα και δεν φώτιζαν. Αντιθέτως, οι αρσενικές χρησιμοποιούσαν εντυπωσιακές κεραίες για να ανιχνεύουν την οσμή των θηλυκών. Σε άλλα είδη πυγολαμπίδων, μόνο οι θηλυκές φωτίζουν. Είναι γοητευτικά παχουλές και δεν έχουν φτερά, κι έτσι κάθε νύχτα, σκαρφαλώνουν σε ψηλά σημεία και λάμπουν έντονα για ώρες ώστε να προσελκύσουν τα ιπτάμενα αλλά σβηστά ταίρια τους. Σε άλλα είδη ακόμη, και τα δύο φύλα χρησιμοποιούν γρήγορες, έντονες αναλαμπές για να βρουν το ταίρι τους. Εδώ στη Βόρειο Αμερική, έχουμε πάνω από 100 είδη πυγολαμπίδων που έχουν την αξιοσημείωτη ικανότητα να εκπέμπουν ενέργεια μέσω της λάμψης του σώματός τους υπό τη μορφή φωτός. Πώς το κάνουν αυτό; Μοιάζει πραγματικά μαγικό, αλλά αυτά τα σήματα βιοφωτισμού προκύπτουν από προσεκτικά οργανωμένες χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν μέσα στο «φανάρι» της πυγολαμπίδας. Πρωταγωνιστής είναι το ένζυμο που αποκαλείται λουσιφεράση, το οποίο κατά την εξελικτική διαδικασία βρήκε τον τρόπο να τυλίγεται γύρω από ένα μικρότερο μόριο που αποκαλείται λουσιφερίνη, διεγείροντάς το τόσο ώστε να παράγει φως. Απίστευτο.
Fireflies belong to a very beautiful and diverse group of insects, the beetles. Worldwide, there are more than 2,000 firefly species, and these have evolved remarkably diverse courtship signals, that is, different ways to find and attract mates. Around 150 million years ago, the very first fireflies probably looked like this. They flew during the daytime and they didn't light up. Instead, males used their fantastic antennae to sniff out perfumes given off by their females. In other fireflies, it's only the females who light up. They are attractively plump and wingless, so every night, they climb up onto perches and they glow brightly for hours to attract their flying but unlit males. In still other fireflies, both sexes use quick, bright flashes to find their mates. Here in North America, we have more than 100 different kinds of firefly that have the remarkable ability to shine energy out from their bodies in the form of light. How do they do that? It seems totally magical, but these bioluminescent signals arise from carefully orchestrated chemical reactions that happen inside the firefly lantern. The main star is an enzyme called luciferase, which in the course of evolution has figured out a way to wrap its tiny arms around an even smaller molecule called luciferin, in the process getting it so excited that it actually gives off light. Incredible.
Πώς μπορούν όμως αυτά τα έντονα φώτα να έχουν ευνοήσει την πρωτο-πυγολαμπίδα; Για να απαντήσουμε, χρειάζεται να ανατρέξουμε στο οικογενειακό άλμπουμ σε βρεφικές φωτογραφίες. Οι πυγολαμπίδες επανεφευρίσκουν το σώμα τους όσο μεγαλώνουν. Περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους, ως και δύο χρόνια, ως προνύμφες. Ο βασικός τους σκοπός εδώ, όπως και στους εφήβους μου, είναι να τραφούν και να μεγαλώσουν. Και το φως το πυγολαμπίδων πρωτοξεκίνησε από αυτές τις νεαρές. Κάθε πυγολαμπίδα προνύμφη μπορεί να παράγει φως, ακόμα και όταν οι ενήλικες αδυνατούν.
But how could these bright lights have benefited some proto-firefly? To answer this question, we need to flip back in the family album to some baby pictures. Fireflies completely reinvent their bodies as they grow. They spend the vast majority of their lifetime, up to two years, in this larval form. Their main goal here, like my teenagers, is to eat and grow. And firefly light first originated in these juveniles. Every single firefly larva can light up, even when their adults can't.
Αλλά για ποιο λόγο πρέπει να είναι τόσο ευδιάκριτες; Γνωρίζουμε ότι αυτές οι νεαρές παράγουν χημικά με δυσάρεστη γεύση που τις βοηθούν να επιβιώσουν την παρατεταμένη παιδική τους ηλικία, άρα θεωρούμε πως αυτά τα φώτα ξεκίνησαν ως προειδοποίηση, μια πινακίδα νέον που λέει «Τοξικό! Μην πλησιάζετε!» στα επίδοξα αρπακτικά. Χρειάστηκαν πολλά εκατομμύρια χρόνια πριν αυτά τα έντονα φώτα εξελιχθούν σε ένα έξυπνο εργαλείο επικοινωνίας ώστε όχι μόνο να αποτρέψει τα επίδοξα αρπακτικά αλλά και για να προσελκύσει επίδοξα ταίρια. Καθοδηγούμενες από τη σεξουαλική επιλογή, κάποιες ενήλικες πυγολαμπίδες, όπως αυτή η περήφανη αρσενική, ανέπτυξαν ένα νέο «φανάρι» που λάμπει στο σκοτάδι που τους επέτρεπε να αναβαθμίσουν το μοτίβο ερωτοτροπίας τους. Αυτές οι ενήλικες ζουν μόνο μερικές εβδομάδες, και είναι απόλυτα προσηλωμένοι στο σεξ, δηλαδή, στη μεταφορά των γονιδίων τους στην επόμενη γενιά πυγολαμπίδων. Μπορούμε να ακολουθήσουμε αυτό το αρσενικό στη φύση καθώς συναντά εκατοντάδες άλλα αρσενικά που όλα επιδεικνύουν τα νέα σήματα ερωτοτροπίας τους. Είναι τρομερό να σκεφτούμε ότι το φωτεινό θέαμα που θαυμάζουμε εδώ και στην πραγματικότητα παντού στον κόσμο είναι στην ουσία τα σιωπηλά ερωτικά τραγούδια των αρσενικών πυγολαμπίδων. Πετούν και λάμπουν με την καρδιά τους. Ακόμη κι έτσι το βρίσκω πολύ ρομαντικό.
But what's the point to being so conspicuous? Well, we know that these juveniles make nasty-tasting chemicals that help them survive their extended childhood, so we think these lights first evolved as a warning, a neon sign that says, "Toxic! Stay away!" to any would-be predators. It took many millions of years before these bright lights evolved into a smart communication tool that could be used not just to ward off potential predators but to bring in potential mates. Driven now by sexual selection, some adult fireflies like this proud male evolved a shiny new glow-in-the-dark lantern that would let them take courtship to a whole new level. These adults only live a few weeks, and now they're single-mindedly focused on sex, that is, on propelling their genes into the next firefly generation. So we can follow this male out into the field as he joins hundreds of other males who are all showing off their new courtship signals. It's amazing to think that the luminous displays we admire here and in fact everywhere around the world are actually the silent love songs of male fireflies. They're flying and flashing their hearts out. I still find it very romantic.
Αλλά εν τω μεταξύ, πού είναι όλες οι θηλυκές; Χαλαρώνουν λίγο πιο κάτω και εξετάζουν τις επιλογές τους. Μπορούν να διαλέξουν ανάμεσα σε πολλά αρσενικά και οι θηλυκές αποδεικνύονται πολύ επιλεκτικές. Όταν μια θηλυκή δει μια αναλαμπή από ένα ιδιαίτερα γοητευτικό αρσενικό, θα στρέψει το «φανάρι» της προς την κατεύθυνσή του και θα του ανταποδώσει την αναλαμπή. Είναι το σήμα του ερωτικού της καλέσματος. Έτσι αυτός πλησιάζει και αναβοσβήνει πάλι. Αν της αρέσει ακόμη θα αρχίσουν να συνομιλούν. Αυτά τα πλάσματα ομολογούν τον έρωτά τους στη γλώσσα του φωτός.
But meanwhile, where are all the females? Well, they're lounging down below surveying their options. They have plenty of males to choose from, and these females turn out to be very picky. When a female sees a flash from an especially attractive male, she'll aim her lantern in his direction, and give him a flash back. It's her "come hither" sign. So he flies closer and he flashes again. If she still likes him, they'll strike up a conversation. These creatures speak their love in the language of light.
Τι ακριβώς λοιπόν θεωρούν αυτές οι θηλυκές σέξι; Αποφασίσαμε να διεξάγουμε γκάλοπ ανάμεσα στις πυγολαμπίδες για να το ανακαλύψουμε. Όταν εξετάσαμε θηλυκές χρησιμοποιώντας φώτα LED που αναβόσβηναν, ανακαλύψαμε πως προτιμούν αρσενικά που εκπέμπουν παρατεταμένες αναλαμπές. (Γέλια) (Χειροκρότημα) Το ξέρω πως αναρωτιέστε τι κάνει αυτά τα αρσενικά ελκυστικά; Τώρα θα δούμε τι συμβαίνει όταν τα φώτα σβήνουν.
So what exactly do these females consider sexy? We decided to conduct some firefly opinion polls to find out. When we tested females using blinking LED lights, we discovered they prefer males who give longer-lasting flashes. (Laughter) (Applause) I know you're wondering, what gives these males their sex appeal? Now we get to see what happens when the lights go out.
Το πρώτο πράγμα που ανακαλύψαμε είναι πώς όταν ο αρσενικός και η θηλυκή ενωθούν έτσι, μένουν μαζί όλη τη νύχτα, και όταν κοιτάξαμε μέσα για να δούμε τι συνέβαινε, ανακαλύψαμε μια ενδιαφέρουσα νέα διάσταση στο σεξ των πυγολαμπίδων. Όσο ζευγαρώνουν, το αρσενικό δίνει στη θηλυκή, όχι μόνο το σπέρμα του, αλλά και ένα σύνολο θρεπτικών συστατικών που ονομάζεται γαμήλιο δώρο. Θα ζουμάρουμε για να δούμε από πιο κοντά στο εσωτερικό του ζευγαρώματος. Μπορούμε να δούμε το δώρο - φαίνεται εδώ με κόκκινο - καθώς το αρσενικό το περνάει στη θηλυκή. Αυτό που κάνει το δώρο τόσο πολύτιμο είναι πως είναι γεμάτο πρωτεΐνες που η θηλυκή θα χρησιμοποιήσει για να φροντίσει τα αυγά της. Έτσι τα θηλυκά στοχεύουν σε αυτό καθώς εξετάζουν τα πιθανά ταίρια τους. Ανακαλύψαμε πως οι θηλυκές εξετάζουν τις αναλαμπές των αρσενικών για να προβλέψουν ποια από τα αρσενικά έχουν να προσφέρουν μεγαλύτερα δώρα, γιατί αυτό το φανταχτερό δώρο τις βοηθά να γεννήσουν περισσότερα αυγά και τελικά να εισάγουν περισσότερους δικούς τους απογόνους στην επόμενη γενιά.
The first thing we discovered is that once a male and female hook up like this, they stay together all night long, and when we looked inside to see what might be happening, we discovered a surprising new twist to firefly sex. While they're mating, the male is busy giving the female not just his sperm but also a nutrient-filled package called a nuptial gift. We can zoom in to look more closely inside this mating pair. We can actually see the gift — it's shown here in red — as it's being passed from the male to the female. What makes this gift so valuable is that it's packed with protein that the female will use to provision her eggs. So females are keeping their eyes on this prize as they size up potential mates. We discovered that females use male flash signals to try to predict which males have the biggest gifts to offer, because this bling helps the female lay more eggs and ultimately launch more of her own offspring into the next generation.
Δεν είναι όμως όλα αγγελικά πλασμένα. Ο έρωτας στις πυγολαμπίδες είναι επικίνδυνος. Στην πλειοψηφία τους, αυτές οι ενήλικες πυγολαμπίδες δεν τρώγονται γιατί όπως και οι νεαρές τους μπορούν να συνθέσουν τοξίνες που απωθούν τα πουλιά και άλλα εντομοφάγα, αλλά κάπου στην πορεία, μία συγκεκριμένη ομάδα πυγολαμπίδων απώλεσε κάπως τον μεταβολικό μηχανισμό για τη σύνθεση της δικής της προστατευτικής τοξίνης. Αυτό το εξελικτικό ψεγάδι, που ανακαλύφτηκε από τον συνάδελφό μου Τομ Άισνερ, οδήγησε αυτές τις πυγολαμπίδες να βγουν στη νύχτα με τα φώτα τους αναμμένα με δόλιους σκοπούς. Επονομαζόμενες «Μοιραία Θηλυκά» από τον Τζιμ Λόιντ, έναν άλλο συνάδελφο, αυτές οι θηλυκές βρήκαν πώς να στοχοποιούν τα αρσενικά άλλων ειδών πυγολαμπίδων. Έτσι το κυνήγι αρχίζει με το αρπακτικό, -φαίνεται εδώ κάτω αριστερά- όπου κάθεται ήσυχα και κρυφακούει τη συνομιλία της ερωτοτροπίας της μελλοντικής της λείας, και να τι μπορεί να επακολουθήσει. Πρώτα το αρσενικό θύμα αναβοσβήνει, «Μ' αγαπάς;» Η θηλυκή του δικού του είδους απαντάει, «Ίσως». Έτσι μετά αυτός αναβοσβήνει ξανά. Αλλά τώρα, το αρπακτικό θηλυκό παρεμβάλει απάντηση έξυπνα μιμούμενη ακριβώς ό,τι είπε μόλις το άλλο θηλυκό. Δεν ψάχνει για αγάπη· ψάχνει για τοξίνες. Αν είναι καλή, θα παρασύρει το αρσενικό αρκετά κοντά ώστε να το φτάσει και να το αρπάξει, και δεν θα είναι ελαφρύ σνακ. Μέσα στην επόμενη ώρα, θα απομυζήσει αργά όλα τα υγρά από αυτό το αρσενικό και αφήνει πίσω μόνο λίγα φρικιαστικά υπολείμματα. Καθώς είναι ανίκανες να παράγουν δικές τους τοξίνες, αυτές οι θηλυκές καταφεύγουν να πίνουν αίμα άλλων πυγολαμπίδων ώστε να πάρουν αυτά τα προστατευτικά χημικά. Ορίστε λοιπόν η πυγολαμπίδα-βαμπίρ, ένα δημιούργημα της φυσικής επιλογής.
So it's not all sweetness and light. Firefly romance is risky. For the most part, these adult fireflies don't get eaten because like their juveniles they can manufacture toxins that are repellent to birds and other insectivores, but somewhere along the line, one particular group of fireflies somehow lost the metabolic machinery needed to make their own protective toxins. This evolutionary flaw, which was discovered by my colleague Tom Eisner, has driven these fireflies to take their bright lights out into the night with treacherous intent. Dubbed "femme fatales" by Jim Lloyd, another colleague, these females have figured out how to target the males of other firefly species. So the hunt begins with the predator — she's shown here in the lower left — where she's sitting quietly and eavesdropping on the courtship conversation of her intended prey, and here's how it might go. First the prey male flashes, "Do you love me?" His own female responds, "Maybe." So then he flashes again. But this time, the predator sneaks in a reply that cleverly mimics exactly what the other female just said. She's not looking for love: she's looking for toxins. If she's good, she can lure this male close enough to reach out and grab him, and he's not just a light snack. Over the next hour, she slowly exsanguinates this male leaving behind just some gory remains. Unable to make their own toxins, these females resort to drinking the blood of other fireflies to get these protective chemicals. So a firefly vampire, brought to you by natural selection.
Έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε για τις πυγολαμπίδες, αλλά φαίνεται πως πολλές ιστορίες δεν θα ειπωθούν, καθώς ανά τον κόσμο, οι πληθυσμοί πυγολαμπίδων αργοσβήνουν. Ο βασικός ένοχος: η απώλεια της φυσικής κατοικίας. Σχεδόν παντού, οι αγροί και τα δάση, τα απαραίτητα για την επιβίωση τους μαγκρόβια δέντρα και τα λιβάδια δίνουν τη σκυτάλη στην ανάπτυξη και στην εξάπλωση.
We still have a lot to learn about fireflies, but it looks like many stories will remain untold, because around the world, firefly populations are blinking out. The main culprit: habitat loss. Pretty much everywhere, the fields and forests, the mangroves and meadows that fireflies need to survive, are giving way to development and to sprawl.
Και άλλο ένα πρόβλημα: έχουμε κατακτήσει το σκοτάδι, αλλά παράλληλα, σκορπάμε τόσο επιπλέον φως στη νύχτα που διαταράσσει τις ζωές άλλων πλασμάτων, και οι πυγολαμπίδες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στη φωτορύπανση γιατί επισκιάζει τα σήματα που χρησιμοποιούν για να βρουν το ταίρι τους.
Here's another problem: we've conquered darkness, but in the process, we spill so much extra light out into the night that it disrupts the lives of other creatures, and fireflies are especially sensitive to light pollution because it obscures the signals that they use to find their mates.
Χρειαζόμαστε πραγματικά τις πυγολαμπίδες; Στο κάτω κάτω, αποτελούν ελάχιστο κομμάτι της βιοποικιλότητας της Γης. Ωστόσο, κάθε φορά που κάποιος είδος εξαφανίζεται, είναι σαν να σβήνουμε, σε ένα δωμάτιο γεμάτο με κεριά, το ένα κερί μετά το άλλο. Μπορεί να μην το προσέξετε όταν σβήσουν οι πρώτες φλόγες, αλλά στο τέλος θα μείνετε στο σκοτάδι. Καθώς δουλεύουμε μαζί για να φτιάξουμε το μέλλον του πλανήτη, ελπίζω να βρούμε έναν τρόπο να συνεχίσουν να λάμπουν αυτά τα έντονα φώτα.
Do we really need fireflies? After all, they're just one tiny bit of Earth's biodiversity. Yet every time a species is lost, it's like extinguishing a room full of candles one by one. You might not notice when the first few flames flicker out, but in the end, you're left sitting in darkness. As we work together to craft a planetary future, I hope we can find a way to keep these bright lights shining.
Σας ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)