Μεγάλωσα στο Μπιχάρ, στη φτωχότερη πολιτεία της Ινδίας, και θυμάμαι πως όταν ήμουν έξι ετών, μια μέρα επιστρέφοντας στο σπίτι, βρήκα ένα καρότσι γεμάτο με τα πιο νόστιμα γλυκά στο κατώφλι μας. Τα αδέρφια μου κι εγώ ορμήσαμε, και τότε έφτασε στο σπίτι ο πατέρας μας. Ήταν έξαλλος, κι ακόμα θυμάμαι πώς κλαίγαμε όταν πήρε το καρότσι με τα μισοφαγωμένα γλυκά μας μακριά από μας.
I grew up in Bihar, India's poorest state, and I remember when I was six years old, I remember coming home one day to find a cart full of the most delicious sweets at our doorstep. My brothers and I dug in, and that's when my father came home. He was livid, and I still remember how we cried when that cart with our half-eaten sweets was pulled away from us.
Αργότερα, κατάλαβα τι αναστάτωσε τόσο τον πατέρα μου. Τα γλυκά ήταν δωροδοκία από έναν εργολάβο που προσπαθούσε να αναγκάσει τον πατέρα μας να του εγκρίνει ανάθεση δημόσιου έργου. Ο πατέρας μου ήταν αρμόδιος για την κατασκευή δρόμων στο Μπιχάρ, και είχε αναπτύξει σκληρή στάση απέναντι στη διαφθορά, παρότι τον παρενοχλούσαν και τον απειλούσαν. Αγωνιζόταν μόνος του, διότι το Μπιχάρ τυχαίνει να είναι η πιο διεφθαρμένη πολιτεία της Ινδίας, όπου οι δημόσιοι υπάλληλοι πλούτιζαν οι ίδιοι, αντί να φροντίζουν για τους φτωχούς, που δεν είχαν κανένα μέσο να εκφράσουν την αγωνία τους όταν τα παιδιά τους δεν είχαν πρόσβαση σε φαγητό ή μόρφωση.
Later, I understood why my father got so upset. Those sweets were a bribe from a contractor who was trying to get my father to award him a government contract. My father was responsible for building roads in Bihar, and he had developed a firm stance against corruption, even though he was harassed and threatened. His was a lonely struggle, because Bihar was also India's most corrupt state, where public officials were enriching themselves, [rather] than serving the poor who had no means to express their anguish if their children had no food or no schooling.
Κι αυτό το βίωσα με τον πιο φρικιαστικό τρόπο όταν ταξίδεψα σε απομακρυσμένα χωριά για να μελετήσω τη φτώχεια. Καθώς πήγαινα από χωριό σε χωριό, θυμάμαι μια μέρα που ήμουν πεινασμένος και εξαντλημένος, και είχα σχεδόν καταρρεύσει από την αφόρητη ζέστη κάτω από ένα δέντρο, και τότε ένας από τους φτωχότερους ανθρώπους στο χωριό, με προσκάλεσε στην παράγκα του και μου πρόσφερε φαγητό με αξιοπρέπεια. Αργότερα κατάλαβα ότι το φαγητό μου ήταν το φαγητό που θα έτρεφε όλη την οικογένειά του για δύο μέρες. Αυτή η ουσιώδης ένδειξη γενναιοδωρίας αποτέλεσε πρόκληση και αιτία αλλαγής του σκοπού της ζωής μου. Αποφάσισα να ανταποδώσω την καλοσύνη.
And I experienced this most viscerally when I traveled to remote villages to study poverty. And as I went village to village, I remember one day, when I was famished and exhausted, and I was almost collapsing in a scorching heat under a tree, and just at that time, one of the poorest men in that village invited me into his hut and graciously fed me. Only I later realized that what he fed me was food for his entire family for two days. This profound gift of generosity challenged and changed the very purpose of my life. I resolved to give back.
Αργότερα, έγινα μέλος της Παγκόσμιας Τράπεζας, που στόχευε στην καταπολέμηση της φτώχειας μεταφέροντας βοήθεια από πλούσιες σε φτωχές χώρες. Η αρχική μου εργασία εστίαζε στην Ουγκάντα, όπου επικεντρώθηκα στη διαπραγμάτευση για μεταρρυθμίσεις με το Υπουργείο Οικονομικών εκεί, ώστε να έχουν πρόσβαση στα δάνειά μας. Αλλά αφού καταβάλαμε τα δάνεια, θυμάμαι ότι σε ένα ταξίδι μου στην Ουγκάντα βρήκα νεόκτιστα σχολεία χωρίς βιβλία ή δασκάλους, νεόκτιστες κλινικές χωρίς φάρμακα, και τους φτωχούς δίχως φωνή ή πόρους για ακόμα μία φορά. Σαν να ήμουν πάλι στο Μπιχάρ.
Later, I joined the World Bank, which sought to fight such poverty by transferring aid from rich to poor countries. My initial work focused on Uganda, where I focused on negotiating reforms with the Finance Ministry of Uganda so they could access our loans. But after we disbursed the loans, I remember a trip in Uganda where I found newly built schools without textbooks or teachers, new health clinics without drugs, and the poor once again without any voice or recourse. It was Bihar all over again.
Το Μπιχάρ αποτελεί την πρόκληση της ανάπτυξης: ακραία φτώχεια περιτριγυρισμένη από διαφθορά. Παγκοσμίως, 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν με λιγότερα από 1,25 δολάρια τη μέρα, και το έργο που έκανα στην Ουγκάντα αναπαριστά την παραδοσιακή προσέγγιση σε αυτά τα προβλήματα, που εφαρμόζεται από το 1944, όταν οι νικητές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, 500 εθνοπατέρες, και μία μόνη εθνομητέρα, συγκεντρώθηκαν στο Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ για να συστήσουν τα ιδρύματα Μπρέτον Γουντς, όπως και την Παγκόσμια Τράπεζα. Και αυτή η παραδοσιακή προσέγγιση στην ανάπτυξη είχε τρία βασικά στοιχεία. Πρώτον, τη μεταφορά πόρων από πλούσιες χώρες του Βορρά στις πιο φτωχές χώρες του Νότου, σε συνδυασμό με εντολές για μεταρρυθμίσεις. Δεύτερον, τα ιδρύματα για την ανάπτυξη που διοχέτευαν αυτές τις μεταφορές ήταν αδιαφανή, με ελάχιστη διαφάνεια στις χρηματοδοτήσεις τους ή στα παραγόμενα αποτελέσματά τους. Και τρίτον, η ενασχόληση με τις αναπτυσσόμενες χώρες γινόταν με μια περιορισμένη ομάδα της κρατικής ελίτ με ελάχιστη επικοινωνία με τους πολίτες, που είναι οι τελικοί δικαιούχοι της αναπτυξιακής στήριξης.
Bihar represents the challenge of development: abject poverty surrounded by corruption. Globally, 1.3 billion people live on less than $1.25 a day, and the work I did in Uganda represents the traditional approach to these problems that has been practiced since 1944, when winners of World War II, 500 founding fathers, and one lonely founding mother, gathered in New Hampshire, USA, to establish the Bretton Woods institutions, including the World Bank. And that traditional approach to development had three key elements. First, transfer of resources from rich countries in the North to poorer countries in the South, accompanied by reform prescriptions. Second, the development institutions that channeled these transfers were opaque, with little transparency of what they financed or what results they achieved. And third, the engagement in developing countries was with a narrow set of government elites with little interaction with the citizens, who are the ultimate beneficiaries of development assistance.
Σήμερα, κάθε ένα από τα εν λόγω στοιχεία διευρύνεται λόγω των δραματικών αλλαγών στο διεθνές τοπίο. Η ανοικτή γνώση, η ανοικτή αρωγή και η ανοικτή διακυβέρνηση, μαζί αναπαριστούν τρεις βασικές μεταβολές που μεταμορφώνουν την ανάπτυξη και που επίσης φέρουν περισσότερη ελπίδα για τα προβλήματα που διαπίστωσα στην Ουγκάντα και το Μπιχάρ.
Today, each of these elements is opening up due to dramatic changes in the global environment. Open knowledge, open aid, open governance, and together, they represent three key shifts that are transforming development and that also hold greater hope for the problems I witnessed in Uganda and in Bihar.
Η πρώτη βασική μεταβολή είναι η ανοικτή γνώση. Οι αναπτυσσόμενες χώρες σήμερα δεν αποδέχονται απλώς τις λύσεις που τους δίνονται από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη ή την Παγκόσμια Τράπεζα. Παίρνουν έμπνευση, ελπίδα και πρακτική τεχνογνωσία από πετυχημένες αναδυόμενες οικονομίες στον Νότο. Θέλουν να μάθουν πώς η Κίνα έβγαλε 500 εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια σε 30 χρόνια, πώς το πρόγραμμα ευκαιριών «Oportunidades» στο Μεξικό βελτίωσε τη μαθητεία και τη σίτιση για εκατομμύρια παιδιά. Πρόκειται για το νέο οικοσύστημα ροών ανοικτής γνώσης, με πορεία όχι μόνο από τον Βορρά στον Νότο αλλά και από τον Νότο στον Νότο, ακόμα και από τον Νότο στον Βορρά, με το «Oportunidades» στο Μεξικό να εμπνέει σήμερα τη Νέα Υόρκη.
The first key shift is open knowledge. You know, developing countries today will not simply accept solutions that are handed down to them by the U.S., Europe or the World Bank. They get their inspiration, their hope, their practical know-how, from successful emerging economies in the South. They want to know how China lifted 500 million people out of poverty in 30 years, how Mexico's Oportunidades program improved schooling and nutrition for millions of children. This is the new ecosystem of open-knowledge flows, not just traveling North to South, but South to South, and even South to North, with Mexico's Oportunidades today inspiring New York City.
Και καθώς αυτές οι μεταφορές από τον Βορρά στον Νότο διευρύνονται, το ίδιο ισχύει και για τα ιδρύματα για την ανάπτυξη που διοχετεύουν αυτές τις μεταφορές. Αυτή είναι η δεύτερη μεταβολή: η ανοικτή αρωγή. Πρόσφατα, η Παγκόσμια Τράπεζα άνοιξε το αποθετήριο των δεδομένων της για το κοινό, δημοσιεύοντας 8.000 οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες για 200 χώρες για διάστημα 50 ετών, και ξεκίνησε έναν παγκόσμιο διαγωνισμό για πληθοπορισμό για καινοτόμες εφαρμογές χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα. Τα ιδρύματα ανάπτυξης σήμερα διαθέτουν επίσης τα έργα που χρηματοδοτούν προς δημόσιο έλεγχο. Για παράδειγμα το «GeoMapping». Σε αυτόν τον χάρτη της Κένυας, οι κόκκινες βούλες δείχνουν πού είναι όλα τα σχολεία που λαμβάνουν χορηγίες, και όσο πιο σκούρο είναι το πράσινο, τόσο περισσότερα είναι τα παιδιά που δεν πάνε στο σχολείο. Αυτός λοιπόν ο απλός συνδυασμός αποκαλύπτει ότι οι χορηγοί δεν έχουν χρηματοδοτήσει κανένα σχολείο στις περιοχές με τα περισσότερα παιδιά εκτός σχολείου, δημιουργώντας νέα ερωτήματα. Η αρωγή για την ανάπτυξη εστιάζει σε αυτούς που χρειάζονται περισσότερο τη βοήθειά μας; Έτσι, η Παγκόσμια Τράπεζα έχει χαρτογραφήσει με το «GeoMap» 30.000 δραστηριότητες έργων σε 143 χώρες, και οι χορηγοί χρησιμοποιούν μια κοινή πλατφόρμα για τη χαρτογράφηση όλων των έργων τους. Πρόκειται για ένα τεράστιο άλμα προς τη διαφάνεια και τη λογοδοσία σε σχέση με την αρωγή.
And just as these North-to-South transfers are opening up, so too are the development institutions that channeled these transfers. This is the second shift: open aid. Recently, the World Bank opened its vault of data for public use, releasing 8,000 economic and social indicators for 200 countries over 50 years, and it launched a global competition to crowdsource innovative apps using this data. Development institutions today are also opening for public scrutiny the projects they finance. Take GeoMapping. In this map from Kenya, the red dots show where all the schools financed by donors are located, and the darker the shade of green, the more the number of out-of-school children. So this simple mashup reveals that donors have not financed any schools in the areas with the most out-of-school children, provoking new questions. Is development assistance targeting those who most need our help? In this manner, the World Bank has now GeoMapped 30,000 project activities in 143 countries, and donors are using a common platform to map all their projects. This is a tremendous leap forward in transparency and accountability of aid.
Και με αυτό φτάνουμε στην τρίτη, και κατά τη γνώμη μου, την πιο σημαντική μεταβολή στην ανάπτυξη: την ανοικτή διακυβέρνηση. Οι κυβερνήσεις σήμερα διευρύνονται καθώς οι πολίτες θέλουν να έχουν φωνή και να υπάρχει λογοδοσία. Από την Αραβική Άνοιξη ως το κίνημα του Άνα Χαζάρε στην Ινδία, η χρήση κινητών τηλεφώνων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όχι μόνο για πολιτική λογοδοσία, αλλά επίσης και για τη λογοδοσία περί ανάπτυξης. Προσφέρουν οι κυβερνήσεις υπηρεσίες στους πολίτες; Για παράδειγμα, αρκετές κυβερνήσεις στην Αφρική και την Ανατολική Ευρώπη παρουσιάζουν τον προϋπολογισμό τους στο κοινό.
And this leads me to the third, and in my view, the most significant shift in development: open governance. Governments today are opening up just as citizens are demanding voice and accountability. From the Arab Spring to the Anna Hazare movement in India, using mobile phones and social media not just for political accountability but also for development accountability. Are governments delivering services to the citizens? So for instance, several governments in Africa and Eastern Europe are opening their budgets to the public.
Αλλά, όπως ξέρετε, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ δημόσιου και προσβάσιμου προϋπολογισμού. Αυτός είναι δημόσιος προϋπολογισμός. (Γέλια) Κι όπως βλέπετε, δεν είναι και τόσο προσβάσιμος ή κατανοητός από τους απλούς πολίτες που προσπαθούν να καταλάβουν πώς η κυβέρνηση δαπανάει τους πόρους της. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν νέα εργαλεία για να οπτικοποιήσουν τον προϋπολογισμό ώστε να είναι πιο κατανοητός από τον κόσμο. Σε αυτόν τον χάρτη της Μολδαβίας, το πράσινο χρώμα δείχνει τις περιοχές που κάνουν μικρές δαπάνες για τα σχολεία, αλλά επιτυγχάνουν καλά εκπαιδευτικά αποτελέσματα, και το κόκκινο χρώμα δείχνει το αντίθετο. Τέτοια εργαλεία βοηθούν στη μεταμόρφωση ενός ραφιού με δυσνόητα έγγραφα σε μια εικόνα κατανοητή από τον κόσμο, κι αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι με αυτή την ελεύθερη πρόσβαση, υπάρχουν σήμερα νέες ευκαιρίες για τους πολίτες να κάνουν παρατηρήσεις και να συνεργαστούν με την κυβέρνηση. Έτσι στις Φιλιππίνες σήμερα, γονείς και μαθητές μπορούν να κάνουν σχόλια σε πραγματικό χρόνο σε μια ιστοσελίδα, στο Checkmyschool.org, ή μέσω SMS, για το κατά πόσο υπάρχουν δάσκαλοι και βιβλία στα σχολεία. Για παρόμοια δηλαδή προβλήματα με αυτά που διαπίστωσα σε Ουγκάντα και Μπιχάρ. Και η κυβέρνηση ανταποκρίνεται. Έτσι, για παράδειγμα, όταν αναφέρθηκε σε αυτή την ιστοσελίδα ότι 800 μαθητές κινδύνευαν λόγω αναστολής των επισκευών εξαιτίας της διαφθοράς, το Υπουργείο Παιδείας στις Φιλιππίνες ανέλαβε αμέσως δράση.
But, you know, there is a big difference between a budget that's public and a budget that's accessible. This is a public budget. (Laughter) And as you can see, it's not really accessible or understandable to an ordinary citizen that is trying to understand how the government is spending its resources. To tackle this problem, governments are using new tools to visualize the budget so it's more understandable to the public. In this map from Moldova, the green color shows those districts that have low spending on schools but good educational outcomes, and the red color shows the opposite. Tools like this help turn a shelf full of inscrutable documents into a publicly understandable visual, and what's exciting is that with this openness, there are today new opportunities for citizens to give feedback and engage with government. So in the Philippines today, parents and students can give real-time feedback on a website, Checkmyschool.org, or using SMS, whether teachers and textbooks are showing up in school, the same problems I witnessed in Uganda and in Bihar. And the government is responsive. So for instance, when it was reported on this website that 800 students were at risk because school repairs had stalled due to corruption, the Department of Education
Κι αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η καινοτομία εξαπλώνεται σε όλον τον Νότο, από τις Φιλιππίνες ως την Ινδονησία, την Κένυα, τη Μολδαβία και ακόμα πιο μακριά. Στο Νταρ ες Σαλάμ, στην Τανζανία, ακόμη και μια εξαθλιωμένη κοινότητα μπόρεσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα εργαλεία για να εκφράσει τις προσδοκίες της. Έτσι κάπως φαινόταν ο χάρτης του Ταντάλι τον Αύγουστο του 2011. Αλλά εντός μερικών εβδομάδων, οι φοιτητές μπορούσαν να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα και μια πλατφόρμα ανοικτής πηγής για να χαρτογραφήσουν με εντυπωσιακό τρόπο τις υποδομές της συνολικής κοινότητας. Και αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι τότε οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να σχολιάζουν ποια σημεία σχετικά με την υγεία ή το νερό δεν λειτουργούσαν, αυτά που είναι συγκεντρωμένα στα κόκκινα πλαίσια που βλέπετε, που δημιουργούν όλα μαζί μια γραφική απεικόνιση της συλλογικής φωνής των φτωχών. Σήμερα, ακόμη και το Μπιχάρ αλλάζει και γίνεται πιο δεκτικό με μια αφοσιωμένη κυβέρνηση που προωθεί τη διαφάνεια και την προσβασιμότητα και αντιδρά στη φτώχεια.
in the Philippines took swift action. And you know what's exciting is that this innovation is now spreading South to South, from the Philippines to Indonesia, Kenya, Moldova and beyond. In Dar es Salaam, Tanzania, even an impoverished community was able to use these tools to voice its aspirations. This is what the map of Tandale looked like in August, 2011. But within a few weeks, university students were able to use mobile phones and an open-source platform to dramatically map the entire community infrastructure. And what is very exciting is that citizens were then able to give feedback as to which health or water points were not working, aggregated in the red bubbles that you see, which together provides a graphic visual of the collective voices of the poor. Today, even Bihar is turning around and opening up under a committed leadership that is making government transparent, accessible and responsive to the poor.
Αλλά σε πολλά μέρη του κόσμου οι κυβερνήσεις δεν ενδιαφέρονται να γίνουν πιο δεκτικές ή να φροντίσουν τους φτωχούς, δυσκολεύοντας πραγματικά εκείνους που θέλουν να αλλάξουν τα πράγματα. Δηλαδή τους «μοναχικούς πολεμιστές» όπως ο πατέρας μου και πάρα πολλοί άλλοι, και βασικός πυρήνας ανάπτυξης είναι η στήριξη της συνεργασίας όλων αυτών, ώστε μαζί να κάνουν τη διαφορά. Για παράδειγμα, σήμερα, στην Γκάνα, θαρραλέοι μεταρρυθμιστές από την κοινωνία των πολιτών, το Κοινοβούλιο και την κυβέρνηση έχουν συνασπιστεί για τη διαφάνεια των συμβάσεων στη βιομηχανία πετρελαίου, και έχοντας κινητοποιηθεί από αυτό, μεταρρυθμιστές στο Κοινοβούλιο ερευνούν τώρα συμβάσεις αμφίβολης εγκυρότητας. Τέτοια παραδείγματα μας δίνουν ελπίδα και νέες πιθανότητες επίλυσης των προβλημάτων που διαπίστωσα στην Ουγκάντα ή εκείνων που αντιμετώπισε ο πατέρας μου στο Μπιχάρ.
But, you know, in many parts of the world, governments are not interested in opening up or in serving the poor, and it is a real challenge for those who want to change the system. These are the lonely warriors like my father and many, many others, and a key frontier of development work is to help these lonely warriors join hands so they can together overcome the odds. So for instance, today, in Ghana, courageous reformers from civil society, Parliament and government, have forged a coalition for transparent contracts in the oil sector, and, galvanized by this, reformers in Parliament are now investigating dubious contracts. These examples give new hope, new possibility to the problems I witnessed in Uganda or that my father confronted in Bihar.
Πριν δύο χρόνια, στις 8 Απριλίου του 2010, πήρα τηλέφωνο τον πατέρα μου. Ήταν πολύ αργά τη νύχτα, και, ενώ είχε φτάσει τα 80, δακτυλογραφούσε μια αγωγή δημοσίου ενδιαφέροντος 70 σελίδων κατά της διαφθοράς σε ένα οδικό έργο. Παρόλο που δεν ήταν δικηγόρος, υπερασπίστηκε την υπόθεση στο δικαστήριο μόνος του την επόμενη μέρα. Κέρδισε τη δίκη, αλλά αργότερα εκείνο το βράδυ, έπεσε, και έφυγε από τη ζωή. Πάλεψε μέχρι τέλους, πιστεύοντας ακράδαντα ότι για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της φτώχειας, δεν φτάνει μόνο οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι να είναι ειλικρινείς, αλλά πρέπει να ενωθούν και οι πολίτες για να ακουστούν οι φωνές τους. Αυτές οι ανάγκες έγιναν οι δύο στυλοβάτες της ζωής του, και η πορεία του μεταξύ αυτών των δύο ήταν η αντανάκλαση του μεταβαλλόμενου αναπτυξιακού τοπίου.
Two years ago, on April 8th, 2010, I called my father. It was very late at night, and at age 80, he was typing a 70-page public interest litigation against corruption in a road project. Though he was no lawyer, he argued the case in court himself the next day. He won the ruling, but later that very evening, he fell, and he died. He fought till the end, increasingly passionate that to combat corruption and poverty, not only did government officials need to be honest, but citizens needed to join together to make their voices heard. These became the two bookends of his life, and the journey he traveled in between mirrored the changing development landscape.
Σήμερα, εμπνέομαι από αυτές τις αλλαγές και είμαι ενθουσιασμένος που στην Παγκόσμια Τράπεζα ενστερνιζόμαστε τις νέες αυτές κατευθύνσεις, μια σημαντική διαφοροποίηση από τη δουλειά μου στην Ουγκάντα πριν 20 χρόνια. Οφείλουμε να κάνουμε πιο δημοκρατική την ανάπτυξη, ώστε η γνώση να μεταφέρεται σε πολλές κατευθύνσεις, πηγή έμπνευσης για τους ιατρούς, ώστε η αρωγή να ενέχει διαφάνεια, λογοδοσία και αποτελεσματικότητα, με πιο δημοκρατικές κυβερνήσεις και πολίτες με συμμετοχή και εξουσίες με μεταρρυθμιστές στην κυβέρνηση. Πρέπει να επιταχύνουμε αυτές τις αλλαγές. Εάν το κάνουμε, θα ανακαλύψουμε ότι η συλλογική φωνή των φτωχών θα ακουστεί στο Μπιχάρ, στην Ουγκάντα και ακόμα παραπέρα. Θα ανακαλύψουμε ότι τα βιβλία και οι δάσκαλοι θα πηγαίνουν στο σχολείο για τους μαθητές τους. Θα ανακαλύψουμε ότι και οι μαθητές έχουν σημαντική ευκαιρία να σπάσουν τον φαύλο κύκλο της φτώχειας. Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)
Today, I'm inspired by these changes, and I'm excited that at the World Bank, we are embracing these new directions, a significant departure from my work in Uganda 20 years ago. We need to radically open up development so knowledge flows in multiple directions, inspiring practitioners, so aid becomes transparent, accountable and effective, so governments open up and citizens are engaged and empowered with reformers in government. We need to accelerate these shifts. If we do, we will find that the collective voices of the poor will be heard in Bihar, in Uganda, and beyond. We will find that textbooks and teachers will show up in schools for their children. We will find that these children, too, have a real chance of breaking their way out of poverty. Thank you. (Applause) (Applause)