Let's talk dirty. A few years ago, oddly enough, I needed the bathroom, and I found one, a public bathroom, and I went into the stall, and I prepared to do what I'd done most of my life: use the toilet, flush the toilet, forget about the toilet. And for some reason that day, instead, I asked myself a question, and it was, where does this stuff go? And with that question, I found myself plunged into the world of sanitation -- there's more coming -- (Laughter) — sanitation, toilets and poop, and I have yet to emerge. And that's because it's such an enraging, yet engaging place to be.
Het is tijd voor een smerig praatje. Een paar jaar geleden moest ik toevallig naar het toilet. Ik vond er een, een openbaar toilet. Ik ging het hokje in, klaar voor een toiletbezoek zoals altijd: naar het toilet, doorspoelen en er niet meer aan denken. Maar op die dag vroeg ik mezelf opeens af waar het naar toe spoelt. Met die vraag werd ik diep ondergedompeld in de wereld van rioolwaterzuivering - er komt nog meer - (Gelach) - rioolwaterzuivering, toiletten en uitwerpselen, en ik zit er nog steeds diep in. Niet alleen omdat het zoveel woede oproept, maar ook omdat het zo interessant is.
To go back to that toilet, it wasn't a particularly fancy toilet, it wasn't as nice as this one from the World Toilet Organization. That's the other WTO. (Laughter) But it had a lockable door, it had privacy, it had water, it had soap so I could wash my hands, and I did because I'm a woman, and we do that.
Om nog even terug te komen op dat toilet, het was nou niet bepaald een heel flitsend toilet, bij lange na niet zo mooi als dit van de Wereldtoiletorganisatie. bij lange na niet zo mooi als dit van de Wereldtoiletorganisatie. Niet te verwarren met de World Trade Organization. (Gelach) Maar de deur kon op slot, het had privacy, het had water, ik kon er mijn handen wassen met zeep en ik heb dat gedaan, want ik ben een vrouw en vrouwen doen dat nu eenmaal.
(Laughter) (Applause)
(Gelach) (Applaus)
But that day, when I asked that question, I learned something, and that was that I'd grown up thinking that a toilet like that was my right, when in fact it's a privilege. 2.5 billion people worldwide have no adequate toilet. They don't have a bucket or a box. Forty percent of the world with no adequate toilet. And they have to do what this little boy is doing by the side of the Mumbai Airport expressway, which is called open defecation, or poo-pooing in the open. And he does that every day, and every day, probably, that guy in the picture walks on by, because he sees that little boy, but he doesn't see him.
Maar die dag, toen ik mezelf dat afvroeg, bedacht ik me dat ik was opgegroeid met de gedachte dat ik recht had op een dergelijk toilet terwijl het in feite een voorrecht is. 2,5 miljard mensen op aarde hebben geen geschikt toilet. Ze hebben geen emmer of een doos. Veertig procent van de wereld zonder geschikt toilet. Al die mensen doen wat dit kleine jongetje doet langs de kant van de Bombay Airport-snelweg, en dat is openbare ontlasting, ofwel poepen in de buitenlucht. Hij doet dat iedere dag, en iedere dag loopt die man in dat plaatje waarschijnlijk voorbij omdat hij die kleine jongen ziet, maar eigenlijk ook niet.
But he should, because the problem with all that poop lying around is that poop carries passengers. Fifty communicable diseases like to travel in human shit. All those things, the eggs, the cysts, the bacteria, the viruses, all those can travel in one gram of human feces. How? Well, that little boy will not have washed his hands. He's barefoot. He'll run back into his house, and he will contaminate his drinking water and his food and his environment with whatever diseases he may be carrying by fecal particles that are on his fingers and feet. In what I call the flushed-and-plumbed world that most of us in this room are lucky to live in, the most common symptoms associated with those diseases, diarrhea, is now a bit of a joke. It's the runs, the Hershey squirts, the squits. Where I come from, we call it Delhi belly, as a legacy of empire. But if you search for a stock photo of diarrhea in a leading photo image agency, this is the picture that you come up with. (Laughter) Still not sure about the bikini. And here's another image of diarrhea. This is Marie Saylee, nine months old. You can't see her, because she's buried under that green grass in a little village in Liberia, because she died in three days from diarrhea -- the Hershey squirts, the runs, a joke. And that's her dad. But she wasn't alone that day, because 4,000 other children died of diarrhea, and they do every day. Diarrhea is the second biggest killer of children worldwide, and you've probably been asked to care about things like HIV/AIDS or T.B. or measles, but diarrhea kills more children than all those three things put together. It's a very potent weapon of mass destruction. And the cost to the world is immense: 260 billion dollars lost every year on the losses to poor sanitation. These are cholera beds in Haiti. You'll have heard of cholera, but we don't hear about diarrhea. It gets a fraction of the attention and funding given to any of those other diseases.
Maar hij zou hem wel moeten zien, want het probleem met al die poep die daar ligt is dat poep passagiers transporteert. In menselijke poep zitten vijftig besmettelijke ziektes. Al die dingen, de eitjes, de kiemen, de bacteriën, de virussen, ze kunnen allemaal meereizen in een gram menselijke uitwerpselen. Hoe? Nou, die kleine jongen heeft zijn handen niet gewassen. Hij heeft blote voeten. Hij rent terug naar huis, en hij besmet zijn drinkwater en zijn voedsel en zijn omgeving met de ziektes die hij draagt door de poepdeeltjes die aan zijn vingers en voeten zitten. In wat ik de doortrek-en-rioolwereld noem en waarin de meesten van ons hier gelukkig leven, is het meest voorkomende symptoom van dat soort ziektes diarree, en dat is eigenlijk een lachertje. Aan de dunne, racekak, spuitpoep. Waar ik vandaag kom, noemen we het Delhidarmen, een erfenis van het Britse Rijk. Maar als je zoekt naar een foto van diarree in de archieven van een groot fotoagentschap, dan is dit het plaatje waar je op uitkomt. (Gelach) Tsja, die bikini, ik weet het niet. Hier is een ander plaatje van diarree. Dit is Marie Saylee, negen maanden oud. Je ziet haar niet, want ze is begraven onder dat groene gras in een klein dorp in Liberia, omdat ze overleed na drie dagen diarree - de racekak, de dunne, een lachertje. En dat is haar vader. Maar ze was niet de enige die dag, want 4.000 andere kinderen stierven ook aan diarree. Dat gebeurt iedere dag opnieuw. Diarree is wereldwijd de tweede grote kindermoordenaar en aan jullie allemaal is gevraagd om je druk te maken over dingen als hiv/aids of tbc of mazelen, maar diarree doodt meer kinderen dan al die drie dingen bij elkaar. Het is een krachtig massavernietigingswapen. De kosten voor de wereld zijn enorm: ieder jaar verliezen we 260 miljard dollar dankzij slechte sanitaire voorzieningen. Dit zijn cholerabedden in Haiti. Iedereen kent cholera, maar we horen niets over diarree. Het krijgt een fractie van de aandacht en fondsen die aan al die andere ziekten worden gegeven.
But we know how to fix this. We know, because in the mid-19th century, wonderful Victorian engineers installed systems of sewers and wastewater treatment and the flush toilet, and disease dropped dramatically. Child mortality dropped by the most it had ever dropped in history. The flush toilet was voted the best medical advance of the last 200 years by the readers of the British Medical Journal, and they were choosing over the Pill, anesthesia, and surgery. It's a wonderful waste disposal device.
Maar we weten hoe we dit op moeten lossen. We weten het, omdat in het midden van de 19e eeuw, fantastische Victoriaanse ingenieurs riolenstelsels installeerden en het doortrek-toilet en het aantal ziektegevallen vervolgens dramatisch afnam. Kindersterfte daalde als nooit tevoren. Het doortrek-toilet werd verkozen tot de beste medische vooruitgang van de laatste 200 jaar door de lezers van de British Medical Journal, en ze verkozen het boven de anticonceptiepil, anesthesie, en chirurgie. Het is een fantastische manier van afval wegwerken.
But I think that it's so good — it doesn't smell, we can put it in our house, we can lock it behind a door — and I think we've locked it out of conversation too. We don't have a neutral word for it. Poop's not particularly adequate. Shit offends people. Feces is too medical.
Maar ik denk dat het zo goed is - het stinkt niet, het staat in ons huis, er zit een deur voor - dat we er ook niet meer over praten. We hebben er geen neutraal woord voor. Poep voldoet eigenlijk niet. Schijt is beledigend. Fecaliën is te medisch.
Because I can't explain otherwise, when I look at the figures, what's going on. We know how to solve diarrhea and sanitation, but if you look at the budgets of countries, developing and developed, you'll think there's something wrong with the math, because you'll expect absurdities like Pakistan spending 47 times more on its military than it does on water and sanitation, even though 150,000 children die of diarrhea in Pakistan every year. But then you look at that already minuscule water and sanitation budget, and 75 to 90 percent of it will go on clean water supply, which is great; we all need water. No one's going to refuse clean water. But the humble latrine, or flush toilet, reduces disease by twice as much as just putting in clean water. Think about it. That little boy who's running back into his house, he may have a nice, clean fresh water supply, but he's got dirty hands that he's going to contaminate his water supply with.
Het is namelijk de enige manier waarop ik kan uitleggen wat er aan de hand is als ik naar de cijfers kijk. We weten hoe we diarree kunnen oplossen, maar als je naar de begrotingen van landen kijkt, zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden, dan zou je denken dat er iets mis is met de cijfers, want je verwacht belachelijke zaken als: Pakistan dat 47 keer meer geld besteedt aan zijn leger dan aan water en sanitaire voorzieningen, en dat terwijl jaarlijks 150.000 kinderen in Pakistan sterven aan de gevolgen van diarree. Maar dan kijk je naar dat al hele kleine stukje budget voor water en sanitaire voorzieningen, en 75 tot 90 procent daarvan gaat dan naar schoon drinkwatervoorziening. Dat is fantastisch. We hebben allemaal water nodig. Niemand zegt nee tegen schoon water. Maar de eenvoudige latrine, of het doortrek-toilet, vermindert twee maal meer ziekten dan het voorzien in schoon water. Want het zit zo. Dat kleine jongetje dat nu terug rent naar huis, heeft dan weliswaar schoon water maar hij heeft vieze handen waarmee hij dat schone water gaat besmetten.
And I think that the real waste of human waste is that we are wasting it as a resource and as an incredible trigger for development, because these are a few things that toilets and poop itself can do for us. So a toilet can put a girl back in school. Twenty-five percent of girls in India drop out of school because they have no adequate sanitation. They've been used to sitting through lessons for years and years holding it in. We've all done that, but they do it every day, and when they hit puberty and they start menstruating, it just gets too much. And I understand that. Who can blame them? So if you met an educationalist and said, "I can improve education attendance rates by 25 percent with just one simple thing," you'd make a lot of friends in education.
Ik vind het jammer dat we menselijke uitwerpselen niet zien als een hulpmiddel en als een enorme aanjager van ontwikkeling, want dit zijn een paar dingen waar toiletten en poep zelf voor kunnen zorgen. Dus een toilet kan een meisje naar school helpen. Vijfentwintig procent van de meisjes in India verlaten school vroegtijdig omdat ze geen goede sanitaire voorzieningen hebben. Zij moeten jarenlang hun plas ophouden terwijl ze in de les zitten. Dat hebben we allemaal gedaan, maar zij doen het iedere dag. Wanneer ze in de puberteit komen en ze beginnen te menstrueren, wordt het allemaal teveel. Dat begrijp ik. Wie kan ze dat kwalijk nemen? Dus als je een onderwijzer tegenkomt en zou zeggen: "Ik kan het klasbezoek laten stijgen met 25 procent met een simpel ding", dan zou je een hoop vrienden maken in het onderwijs.
That's not the only thing it can do for you. Poop can cook your dinner. It's got nutrients in it. We ingest nutrients. We excrete nutrients as well. We don't keep them all. In Rwanda, they are now getting 75 percent of their cooking fuel in their prison system from the contents of prisoners' bowels. So these are a bunch of inmates in a prison in Butare. They're genocidal inmates, most of them, and they're stirring the contents of their own latrines, because if you put poop in a sealed environment, in a tank, pretty much like a stomach, then, pretty much like a stomach, it gives off gas, and you can cook with it. And you might think it's just good karma to see these guys stirring shit, but it's also good economic sense, because they're saving a million dollars a year. They're cutting down on deforestation, and they've found a fuel supply that is inexhaustible, infinite and free at the point of production.
Dat is niet alles wat het voor je kan doen. Poep kan eten voor je koken. Er zitten voedingsstoffen in. We eten voedingsstoffen. We scheiden ze ook uit. We houden ze niet allemaal. In Rwanda wordt momenteel 75 procent van de brandstof voor het koken in hun gevangenissen gewonnen uit de darminhoud van de gevangenen. Dus hier zien we wat gevangenen van een gevangenis in Butare. De meeste van hen zijn schuldig bevonden aan genocide, en ze roeren in de inhoud van hun eigen latrines, want als je poep in een afgesloten ruimte stopt, in een tank zoals je maag, dan gaat het gassen, zoals in je maag, en daar kun je mee koken. Je zou kunnen denken dat het goed karma is dat deze gasten in hun eigen stront roeren, maar het heeft ook een zakelijk kantje, want ze besparen een miljoen dollar per jaar. Er wordt minder ontbost, en ze hebben een brandstofvoorraad gevonden die onuitputtelijk en oneindig is en waarvan de productie gratis is.
It's not just in the poor world that poop can save lives. Here's a woman who's about to get a dose of the brown stuff in those syringes, which is what you think it is, except not quite, because it's actually donated. There is now a new career path called stool donor. It's like the new sperm donor. Because she has been suffering from a superbug called C. diff, and it's resistant to antibiotics in many cases. She's been suffering for years. She gets a dose of healthy human feces, and the cure rate for this procedure is 94 percent. It's astonishing, but hardly anyone is still doing it. Maybe it's the ick factor. That's okay, because there's a team of research scientists in Canada who have now created a stool sample, a fake stool sample which is called RePOOPulate.
Poep kan niet alleen in de arme landen levens redden. Hier ziet u een vrouw die zometeen een dosis gaat krijgen van het bruine spul in die spuiten, en dat is inderdaad wat u denkt dat het is, maar niet helemaal, want het is gedoneerd. Je kan nu carrière maken als poepdonor. De nieuwe variant van zaaddonor. Deze vrouw lijdt aan een superbacterie genaamd C. diff, die in veel gevallen immuun is voor antibiotica. Ze lijdt hier al jaren aan. Ze krijgt een dosis gezonde menselijke uitwerpselen, en in 94 procent van de gevallen is hiermee de patient genezen. Het is verbazingwekkend, maar het wordt nauwelijks toegepast. Misschien komt het door de vies-factor. Gelukkig is er inmiddels een team van onderzoekswetenschappers in Canada dat een poepmonster heeft ontwikkeld, een namaak poepmonster genaamd RePOOPulate.
So you'd be thinking by now, okay, the solution's simple, we give everyone a toilet. And this is where it gets really interesting, because it's not that simple, because we are not simple. So the really interesting, exciting work -- this is the engaging bit -- in sanitation is that we need to understand human psychology. We need to understand software as well as just giving someone hardware. They've found in many developing countries that governments have gone in and given out free latrines and gone back a few years later and found that they've got lots of new goat sheds or temples or spare rooms with their owners happily walking past them and going over to the open defecating ground.
Maar je zou dus denken dat de oplossing eenvoudig is, namelijk: we geven iedereen een toilet. Hier wordt het opeens erg interessant, want dat is niet zo eenvoudig, want de mens is niet eenvoudig. Dus de echt interessante, opwindende taak - dit is het interessante stuk - in het sanitaire vraagstuk is dat we de menselijke geest moeten begrijpen. We moeten de software begrijpen wanneer we iemand de hardware geven. Ze hebben in veel ontwikkelingslanden gezien dat wanneer de regering gratis latrines uitdeelde en een paar jaar later terugkwam, daar heel veel nieuwe geitenschuurtjes of tempels of logeerkamers van waren gemaakt terwijl hun eigenaren er vrolijk langs liepen op weg naar de openbare poepplaats.
So the idea is to manipulate human emotion. It's been done for decades. The soap companies did it in the early 20th century. They tried selling soap as healthy. No one bought it. They tried selling it as sexy. Everyone bought it. In India now there's a campaign which persuades young brides not to marry into families that don't have a toilet. It's called "No Loo, No I Do." (Laughter) And in case you think that poster's just propaganda, here's Priyanka, 23 years old. I met her last October in India, and she grew up in a conservative environment. She grew up in a rural village in a poor area of India, and she was engaged at 14, and then at 21 or so, she moved into her in-law's house. And she was horrified to get there and find that they didn't have a toilet. She'd grown up with a latrine. It was no big deal, but it was a latrine. And the first night she was there, she was told that at 4 o'clock in the morning -- her mother-in-law got her up, told her to go outside and go and do it in the dark in the open. And she was scared. She was scared of drunks hanging around. She was scared of snakes. She was scared of rape. After three days, she did an unthinkable thing. She left. And if you know anything about rural India, you'll know that's an unspeakably courageous thing to do. But not just that. She got her toilet, and now she goes around all the other villages in India persuading other women to do the same thing. It's what I call social contagion, and it's really powerful and really exciting.
Dus het idee is om de menselijke emotie te manipuleren. Dat wordt al tientallen jaren gedaan. De zeepproducenten deden het al in de vroege 20e eeuw. Ze zeiden dat zeep gezond was. Niemand kocht het. Ze zeiden dat zeep sexy was. Iedereen kocht het. In India loopt op dit moment een campagne dat jonge bruidjes ervan overtuigt om niet te trouwen met iemand uit een familie zonder toilet. De campagne heet: "Zonder WC zeg ik Nee" (Gelach) Deze poster is niet alleen maar propaganda, want dit is Priyanka, 23 jaar oud. Ik ontmoette haar in oktober in India. Ze is opgegroeid in een behoudend milieu. Ze is opgegroeid in een plattelandsdorp in een arme regio in India, was verloofd op haar 14e en toen ze ongeveer 21 was, verhuisde ze naar haar schoonfamilie. Toen ze daar aankwam, ontdekte ze tot haar afschuw dat ze geen toilet hadden. Thuis gebruikten ze een latrine. Niets bijzonders, maar het was toch een latrine. De eerste nacht dat ze daar was, werd ze om 4 uur in de ochtend gewekt door haar schoonmoeder, die haar vertelde naar buiten te gaan en haar behoefte in het donker in het openbaar te doen. Ze was bang voor de dronkelappen die daar rondhingen. Ze was bang voor slangen. Ze was bang voor verkrachting. Na drie dagen, deed ze een ondenkbaar iets: ze ging weg. Als je iets weet over het platteland van India, dan weet je dat dat een onvoorstelbaar moedige stap is. Maar niet alleen dat. Ze kreeg haar toilet, en nu gaat ze langs alle andere dorpen in India en overtuigt ze andere vrouwen om hetzelfde te doen. Dit is wat ik sociale besmetting noem, en het is bijzonder krachtig en enorm opwindend.
Another version of this, another village in India near where Priyanka lives is this village, called Lakara, and about a year ago, it had no toilets whatsoever. Kids were dying of diarrhea and cholera. Some visitors came, using various behavioral change tricks like putting out a plate of food and a plate of shit and watching the flies go one to the other. Somehow, people who'd been thinking that what they were doing was not disgusting at all suddenly thought, "Oops." Not only that, but they were ingesting their neighbors' shit. That's what really made them change their behavior. So this woman, this boy's mother installed this latrine in a few hours. Her entire life, she'd been using the banana field behind, but she installed the latrine in a few hours. It cost nothing. It's going to save that boy's life.
Een andere versie hiervan is een ander dorp in India dicht bij waar Priyanka woont. Dit dorp heet Lakara en tot ongeveer een jaar geleden had dit dorp geen toiletten. Kinderen stierven aan diarree en cholera. Bezoekers gebruikten verschillende trucjes om hun gedrag te veranderen zoals een bord met eten en een bord met poep neerzetten om vervolgens de vliegen van het ene naar het andere bord te zien vliegen. Op die manier kregen ze mensen die tot dan toe hadden gedacht dat wat ze deden helemaal niet smerig was zover dat ze opeens dachten: "Oeps." Vooral het idee dat ze de poep van de buren zaten te eten, dat hielp pas echt om ze van gedrag te laten veranderen. De vrouw, de moeder van dit jongetje, maakte deze latrine in een paar uur. Haar hele leven had ze het bananenveld gebruikt, maar ze installeerde de latrine in een paar uur. Het kost niets. En het gaat het leven van dat jongetje redden.
So when I get despondent about the state of sanitation, even though these are pretty exciting times because we've got the Bill and Melinda Gates Foundation reinventing the toilet, which is great, we've got Matt Damon going on bathroom strike, which is great for humanity, very bad for his colon. But there are things to worry about. It's the most off-track Millennium Development Goal. It's about 50 or so years off track. We're not going to meet targets, providing people with sanitation at this rate. So when I get sad about sanitation, I think of Japan, because Japan 70 years ago was a nation of people who used pit latrines and wiped with sticks, and now it's a nation of what are called Woshurettos, washlet toilets. They have in-built bidet nozzles for a lovely, hands-free cleaning experience, and they have various other features like a heated seat and an automatic lid-raising device which is known as the "marriage-saver." (Laughter)
Dus wanneer ik wanhopig word over de staat van de sanitaire voorzieningen zelfs al zijn dit aardig opwindende tijden want we hebben de Bill en Melinda Gates Stichting die opnieuw het toilet uitvinden, wat fantastisch is, we hebben Matt Damon die in toiletstaking gaat, wat fantastisch is voor de mensheid, maar erg slecht voor zijn darmen. Maar er zijn dingen om je zorgen over te maken. Het is het Millenniumontwikkelingsdoel dat het minste gehaald wordt. We lopen zo'n 50 jaar achter. We gaan de doelen niet halen, zolang we mensen in dit tempo van toiletten blijven voorzien. Dus wanneer ik in een sanitaire dip zit, dan denk ik aan Japan, want 70 jaar geleden was Japan een land waar mensen latrines groeven en hun billen afveegden met stokjes. Het is nu het land van de Woshuretto, het douchetoilet. Deze hebben ingebouwde waterstraaltjes voor een fijne, handenvrije schoonmaakervaring, en ze hebben verschillende andere kenmerken zoals een verwarmde bril en een automatische briloptiller die bekend staat onder de naam 'huwelijksredder'. (Gelach)
But most importantly, what they have done in Japan, which I find so inspirational, is they've brought the toilet out from behind the locked door. They've made it conversational. People go out and upgrade their toilet. They talk about it. They've sanitized it. I hope that we can do that. It's not a difficult thing to do. All we really need to do is look at this issue as the urgent, shameful issue that it is. And don't think that it's just in the poor world that things are wrong. Our sewers are crumbling. Things are going wrong here too. The solution to all of this is pretty easy. I'm going to make your lives easy this afternoon and just ask you to do one thing, and that's to go out, protest, speak about the unspeakable, and talk shit.
Maar wat ze vooral hebben gedaan in Japan, wat ik zo inspirerend vind, is dat ze het toilet uit het verdomhoekje hebben gehaald. Ze hebben het tot een gespreksonderwerp gemaakt. Mensen maken wat moois van hun toilet. Ze praten erover. Ze hebben het gezond gemaakt. Ik hoop dat we dat kunnen doen. Het is niet moeilijk. Het enige wat we echt moeten doen is naar dit probleem kijken als het dringende, schaamtevolle probleem dat het is. En niet denken dat het alleen in de arme wereld fout gaat. Onze riolen storten in elkaar. De zaken staan er hier ook niet goed voor. De oplossing hiervoor is bijzonder simpel. Ik ga het jullie vanmiddag makkelijk maken door slechts een ding van jullie te vragen, en dat is om naar buiten en gaan en te protesteren om te praten over het onbespreekbare, en om smerige praatjes te houden.
Thank you.
Dank u.
(Applause)
(Applaus)