Θα ήθελα κατ'αρχήν να ζητήσω συγγνώμη από όλους σας γιατί δεν έχω κανενός είδους παρουσίαση PowerPoint. Οπότε αυτό που θα κάνω είναι κάθε τόσο, να κάνω αυτή τη χειρονομία και σε μια στιγμή δημοκρατίας του PowerPoint εσείς μπορείτε να φαντάζεστε τι θα θέλατε να δείτε.
I'd like to apologize, first of all, to all of you because I have no form of PowerPoint presentation. So what I'm going to do is, every now and again, I will make this gesture, and in a moment of PowerPoint democracy, you can imagine what you'd like to see.
Είμαι παραγωγός σε μια ραδιοφωνική εκπομπή. Η εκπομπή λέγεται «Το Άπειρο Κλουβί με Πιθήκους». Είναι σχετική με την επιστήμη, είναι σχετική με τον ορθολογισμό. Επομένως, λαμβάνουμε πάρα πολλά παράπονα κάθε εβδομάδα -- παράπονα που περιλαμβάνουν ένα που λαμβάνουμε πολύ συχνά το οποίο είναι ότι ο τίτλος και μόνο «Άπειρο Κλουβί με Πιθήκους» ενστερνίζεται την ιδέα της ζωοτομίας. Το έχουμε ξεκαθαρίσει σε αυτούς τους ανθρώπους ότι ένα άπειρο κλουβί για πιθήκους είναι ευρύχωρο.
I do a radio show. The radio show is called "The Infinite Monkey Cage." It's about science, it's about rationalism. So therefore, we get a lot of complaints every single week -- complaints including one we get very often, which is to say the very title, "Infinite Monkey Cage," celebrates the idea of vivisection. We have made it quite clear to these people that an infinite monkey cage is roomy.
(Γέλιο)
(Laughter)
Είχαμε επίσης κάποιον άλλο που είπε, ότι «η ιδέα για το «άπειρο κλουβί με πιθήκους» είναι γελοία. Ένας άπειρος αριθμός από πιθήκους δεν θα μπορούσε ποτέ να γράψει τα έργα του Σέξπιρ. Το γνωρίζουμε αυτό επειδή κάποιοι έκαναν ένα πείραμα.» Ναι, έδωσαν σε 12 πιθήκους μια γραφομηχανή για μια εβδομάδα, και μετά από μια εβδομάδα, την είχαν χρησιμοποιήσει μόνο ως τουαλέτα.
We also had someone else who said, "'The Infinite Monkey Cage' idea is ridiculous. An infinite number of monkeys could never write the works of Shakespeare. We know this because they did an experiment." Yes, they gave 12 monkeys a typewriter for a week, and after a week, they only used it as a bathroom.
(Γέλιο)
(Laughter)
Το κύριο στοιχείο όμως, το κύριο παράπονο που δεχόμαστε -- και αυτό το οποίο βρίσκω πιο ανησυχητικό -- είναι ότι ο κόσμος λέει, «Ω, γιατί επιμένετε να χαλάτε τη μαγεία; Φέρνετε την επιστήμη, και χαλάει όλη τη μαγεία.» Τώρα, είμαι απόφοιτος θεωρητικής κατεύθυνσης, μου αρέσει ο μύθος και η μαγεία και ο υπαρξισμός και η αυτοαπέχθεια. Είναι αυτό που κάνω. Μα επίσης δεν καταλαβαίνω πώς χαλάει τη μαγεία. Όλη η μαγεία, νομίζω, την οποία μπορεί να χαλάσει η επιστήμη αντικαθίσταται από κάτι εξίσου όμορφο.
So the main element though, the main complaint we get -- and one that I find most worrying -- is that people say, "Oh, why do you insist on ruining the magic? You bring in science, and it ruins the magic." Now I'm an arts graduate; I love myth and magic and existentialism and self-loathing. That's what I do. But I also don't understand how it does ruin the magic. All of the magic, I think, that may well be taken away by science is then replaced by something as wonderful.
Η αστρολογία, για παράδειγμα: όπως πολλοί ορθολογιστές, είμαι Ιχθείς. (Γέλιο) Τώρα η αστρολογία -- αφαιρούμε την τετριμμένη ιδέα ότι η ζωή σας μπορεί να προβλεφθεί. Ότι μπορεί σήμερα να συναντήσετε έναν τυχερό άνδρα ο οποίος θα φοράει ένα καπέλο. Πάει αυτό. Αλλά εάν θέλουμε να κοιτάξουμε στον ουρανό και να δούμε προβλέψεις, ακόμα μπορούμε. Μπορούμε να δούμε προβλέψεις από γαλαξίες που σχηματίζονται, από γαλαξίες που συγκρούονται ο ένας με τον άλλον, από νέα ηλιακά συστήματα. Αυτό είναι ένα υπέροχο πράγμα. Εάν ο Ήλιος μπορούσε μια μέρα -- και όντως και η Γη, για την ακρίβεια -- εάν η Γη μπορούσε να διαβάσει το δικό της αστρολογικό, αστρονομικό χάρτη, μια μέρα θα έλεγε, «Δεν είναι μια καλή μέρα για να κάνετε σχέδια. Θα σας καταπιεί ένας κόκκινος γίγαντας.»
Astrology, for instance: like many rationalists, I'm a Pisces. (Laughter) Now astrology -- we remove the banal idea that your life could be predicted; that you'll, perhaps today, meet a lucky man who's wearing a hat. That is gone. But if we want to look at the sky and see predictions, we still can. We can see predictions of galaxies forming, of galaxies colliding into each other, of new solar systems. This is a wonderful thing. If the Sun could one day -- and indeed the Earth, in fact -- if the Earth could read its own astrological, astronomical chart, one day it would say, "Not a good day for making plans. You'll been engulfed by a red giant."
Και αυτό για μένα, εάν νομίζετε ότι ανησυχώ εάν θα χάσω κόσμους, λοιπόν η θεωρία των Πολλαπλών Κόσμων -- μια από τις πιο όμορφες, συναρπαστικές, μερικές φορές τρομακτικές ιδέες από την κβαντική ερμηνεία -- είναι ένα υπέροχο πράγμα. Ότι κάθε άτομο εδώ, κάθε απόφαση που έχετε πάρει σήμερα, κάθε απόφαση που έχετε πάρει σε όλη σας τη ζωή, δεν έχετε πάρει στ' αλήθεια αυτή την απόφαση, αλλά στην πράξη, κάθε μετάλλαξη από αυτές τις αποφάσεις γίνεται, καθεμιά πηγαίνοντας σ' ένα νέο σύμπαν. Αυτή είναι μια υπέροχη ιδέα. Εάν ποτέ νομίζεται ότι η ζωή σας είναι για τα σκουπίδια, πάντα να θυμάστε ότι υπάρχει ένας άλλος εαυτός σας ο οποίος πήρε πολύ χειρότερες αποφάσεις. (Γέλιο) Εάν ποτέ σκεφτείτε, «Α, θέλω να βάλω ένα τέλος σε όλα αυτά,» μην το κάνετε. Θυμηθείτε ότι στην πλειοψηφία των συμπάντων, δεν υπάρχετε καν. Αυτό για μένα, με το δικό του περίεργο τρόπο, είναι πολύ, πολύ καθησυχαστικό.
And that to me as well, that if you think I'm worried about losing worlds, well Many Worlds theory -- one of the most beautiful, fascinating, sometimes terrifying ideas from the quantum interpretation -- is a wonderful thing. That every person here, every decision that you've made today, every decision you've made in your life, you've not really made that decision, but in fact, every single permutation of those decisions is made, each one going off into a new universe. That is a wonderful idea. If you ever think that your life is rubbish, always remember there's another you that's made much worse decisions than that. (Laughter) If you ever think, "Ah, I want to end it all," don't end it all. Remember that in the majority of universes, you don't even exist in the first place. This to me, in its own strange way, is very, very comforting.
Τώρα η μετενσάρκωση, αυτό είναι ένα άλλο πράγμα που φεύγει -- η μετά θάνατον ζωή. Αλλά δεν φεύγει. Η επιστήμη στην πραγματικότητα λέει ότι θα ζήσουμε για πάντα. Αλλά, υπάρχει μια προϋπόθεση. Δεν θα ζήσουμε πραγματικά για πάντα. Δεν θα ζήσετε εσείς για πάντα. Η συνείδησή σας, το είναι σας, το είναι μου -- υπάρχει μόνο για μία και μοναδική φορά. Αλλά το καθετί από το οποίο αποτελούμαστε, κάθε άτομό μας, έχει ήδη δημιουργήσει μια μυριάδα διαφορετικά πράγματα και θα συνεχίσει να δημιουργεί μια μυριάδα από νέα πράγματα. Έχουμε υπάρξει ως βουνά και μήλα και πάλσαρ και γόνατα άλλων ανθρώπων. Ποιος ξέρει, ίσως ένα από τα άτομά σας ήταν κάποτε το γόνατο του Ναπολέοντα. Αυτό είναι ένα καλό πράγμα. Αντίθετα με τους κατοίκους του σύμπαντος, το σύμπαν δεν είναι σπάταλο. Είμαστε όλοι εντελώς ανακυκλώσιμοι. Και όταν πεθαίνουμε, δεν χρειάζεται καν να τοποθετηθούμε σε διαφορετικές σακούλες. Αυτό είναι ένα υπέροχο πράγμα.
Now reincarnation, that's another thing gone -- the afterlife. But it's not gone. Science actually says we will live forever. Well, there is one proviso. We won't actually live forever. You won't live forever. Your consciousness, the you-ness of you, the me-ness of me -- that gets this one go. But every single thing that makes us, every atom in us, has already created a myriad of different things and will go on to create a myriad of new things. We have been mountains and apples and pulsars and other people's knees. Who knows, maybe one of your atoms was once Napoleon's knee. That is a good thing. Unlike the occupants of the universe, the universe itself is not wasteful. We are all totally recyclable. And when we die, we don't even have to be placed in different refuse sacs. This is a wonderful thing.
Η κατανόηση, για μένα, δεν αφαιρεί το θαυμασμό και τη χαρά. Για παράδειγμα, η γυναίκα μου μπορεί να γυρίσει και να μου πει, «Γιατί με αγαπάς;» Και εγώ μπορώ με κάθε ειλικρίνεια να την κοιτάξω στα μάτια και να πω, «Επειδή οι φερομόνες μας ταίριαξαν με τους οσφρητικούς αποδέκτες μας.» (Γέλιο) Πάντως πιθανότατα θα πω και κάτι για τα μαλλιά της και την προσωπικότητά της επίσης. Και αυτό εδώ είναι ένα υπέροχο πράγμα. Η αγάπη δεν πεθαίνει εξ αιτίας αυτού του πράγματος.
Understanding, to me, does not remove the wonder and the joy. For instance, my wife could turn to me and she may say, "Why do you love me?" And I can with all honesty look her in the eye and say, "Because our pheromones matched our olfactory receptors." (Laughter) Though I'll probably also say something about her hair and personality as well. And that is a wonderful thing there. Love does not die because of that thing.
Ούτε ο πόνος φεύγει. Αυτό είναι ένα άσχημο πράγμα, αν και καταλαβαίνω τον πόνο. Εάν κάποιος μου ρίξει μια γροθιά -- και εξαιτίας της προσωπικότητάς μου, αυτό συμβαίνει συχνά τελευταία -- καταλαβαίνω από που προέρχεται ο πόνος. Είναι βασικά αδράνεια που μετατρέπεται σε ενέργεια όπου το διάνυσμα είναι σταθερό -- αυτό είναι όλο. Αλλά σε κανένα σημείο δεν μπορώ να αντιδράσω και να πω, «ΧΑ! Αυτή είναι η καλύτερη μετατροπή αδράνειας σε ενέργεια με σταθερό διάνυσμα που μπορείς να κάνεις;» Όχι, απλά θα φτύσω ένα δόντι.
Pain doesn't go away either. This is a terrible thing, even though I understand pain. If someone punches me -- and because of my personality, this is recently a regular occurrence -- I understand where the pain comes from. It is basically momentum to energy where the four-vector is constant -- that's what it is. But at no point can I react and go, "Ha! Is that the best momentum-to-energy fourth vector constant you've got?" No, I just spit out a tooth.
(Γέλιο)
(Laughter)
Και έτσι είναι όλα από αυτά τα διαφορετικά πράγματα -- η αγάπη για το παιδί μου. Έχω ένα γιο. Τον λένε Άρτσι. Είμαι πολύ τυχερός, γιατί είναι καλύτερος από τα άλλα παιδιά. Τώρα γνωρίζω ότι εσείς δεν το πιστεύετε αυτό. Μπορεί κάλλιστα να έχετε δικά σας παιδιά και να πιστεύετε, «Ω όχι, το παιδί μου είναι καλύτερο.» Αυτό είναι το υπέροχο πράγμα με την εξέλιξη -- η προτίμηση να πιστεύουμε ότι το παιδί μας είναι το καλύτερο. Τώρα από πολλές πλευρές, αυτό είναι απλά ένα θέμα επιβίωσης. Το γεγονός που βλέπουμε εδώ είναι το όχημα των γονιδίων μας, και επομένως το αγαπάμε. Αλλά δεν το παρατηρούμε αυτό καθόλου, απλά αγαπάμε χωρίς προϋποθέσεις. Αυτό είναι ένα υπέροχο πράγμα. Παρόλο που πρέπει να πω ότι ο γιος μου είναι όντως ο καλύτερος και είναι καλύτερος από τα παιδιά σας. Έχω κάνει και κάποιες εξετάσεις.
And that is all of these different things -- the love for my child. I have a son. His name is Archie. I'm very lucky, because he's better than all the other children. Now I know you don't think that. You may well have your own children and think, "Oh no, my child's best." That's the wonderful thing about evolution -- the predilection to believe that our child is best. Now in many ways, that's just a survival thing. The fact we see here is the vehicle for our genes, and therefore we love it. But we don't notice that bit; we just unconditionally love. That is a wonderful thing. Though I should say that my son is best and is better than your children. I've done some tests.
Και όλα αυτα τα πράγματα για μένα μου δίνουν τόση χαρά και ενθουσιασμό και θαυμασμό. Ακόμα και η κβαντομηχανική μπορεί να σας δώσει μια δικαιολογία για κακές δουλειές του σπιτιού, για παράδειγμα. Ίσως να μείνατε μόνοι στο σπίτι για μια εβδομάδα. Το σπίτι σας είναι σε μια τρομερή κατάσταση. Ο σύντροφός σας επιστρέφει σύντομα. Και σκέφτεστε, τι θα έπρεπε να κάνω; Μην κάνετε τίποτα. Το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι, όταν μπεί, χρησιμοποιόντας μια κβαντική ερμηνεία, να πείτε, «Λυπάμαι πολύ. Σταμάτησα να παρατηρώ το σπίτι για μια στιγμή, και μόλις άρχισα να το παρατηρώ ξανά, όλα αυτά είχαν συμβεί.» (Γέλιο) Αυτή είναι η δυνατή ανθρωπιστική αρχή του σκουπίσματος.
And all of these things to me give such joy and excitement and wonder. Even quantum mechanics can give you an excuse for bad housework, for instance. Perhaps you've been at home for a week on your own. You house is in a terrible state. Your partner is about to return. You think, what should I do? Do nothing. All you have to do is, when she walks in, using a quantum interpretation, say, "I'm so sorry. I stopped observing the house for a moment, and when I started observing again, everything had happened." (Laughter) That's the strong anthropic principle of vacuuming.
Για μένα, είναι ένα πολύ, πολύ σημαντικό πράγμα. Ακόμα και στο ταξίδι μου εδώ -- η χαρά που έχω για το ταξίδι μου εδώ κάθε φορά. Εάν πραγματικά το σκεφτείτε, αφαιρέστε το μύθο και υπάρχει ακόμα κάτι υπέροχο. Κάθομαι σ' ένα τραίνο. Και κάθε φορά που αναπνέω, ανασαίνω ενα εκατομμύριο εκατομμύρια δισεκατομμύρια άτομα οξυγόνου. Κάθομαι σε μια καρέκλα. Και παρόλο που ξέρω ότι η καρέκλα αποτελείται από άτομα επομένως στην πραγματικότητα από κενό χώρο, τη βρίσκω αναπαυτική. Κοιτάω έξω από το παράθυρο, και συνειδητοποιώ ότι κάθε φορά που σταματάω και κοιτάω έξω από αυτό το παράθυρο, στο πλαίσιο αυτού του παραθύρου, όπου και αν είμαστε, παρατηρώ περισσότερη ζωή απ' όση βρίσκεται σε όλο το υπόλοιπο γνωστό σύμπαν πέρα από τον πλανήτη Γη. Εάν πάτε στα πάρκα για σαφάρι στον Κρόνο ή το Δία, θα απογοητευτείτε. Και συνειδητοποιώ ότι το παρατηρώ αυτό με το μυαλό, το ανθρώπινο μυαλό, το πιο σύνθετο πράγμα στο γνωστό σύμπαν. Αυτό, για μένα, είναι ένα απίστευτο πράγμα. Και ξέρετε κάτι, αυτό μπορεί να είναι αρκετό.
For me, it's a very, very important thing. Even on my journey up here -- the joy that I have on my journey up here every single time. If you actually think, you remove the myth and there is still something wonderful. I'm sitting on a train. Every time I breathe in, I'm breathing in a million-billion-billion atoms of oxygen. I'm sitting on a chair. Even though I know the chair is made of atoms and therefore actually in many ways empty space, I find it comfortable. I look out the window, and I realize that every single time we stop and I look out that window, framed in that window, wherever we are, I am observing more life than there is in the rest of the known universe beyond the planet Earth. If you go to the safari parks on Saturn or Jupiter, you will be disappointed. And I realize I'm observing this with the brain, the human brain, the most complex thing in the known universe. That, to me, is an incredible thing. And do you know what, that might be enough.
Ο Στήβεν Γουάινμπεργκ, ο βραβευμένος με Νόμπελ, είπε κάποτε, «Όσο περισσότερο το σύμπαν μοιάζει κατανοήσιμο, τόσο περισσότερο μοιάζει άσκοπο.» Τώρα για κάποιους ανθρώπους, αυτό μοιάζει να οδηγεί σε μια ιδέα μηδενισμού. Αλλά για μένα, δεν είναι έτσι. Είναι ένα υπέροχο πράγμα. Είμαι ευγνώμων που το σύμπαν είναι άσκοπο. Αυτό σημαίνει ότι εάν φτάσω στο τέλος της ζωής μου, το σύμπαν δεν μπορεί να γυρίσει και να μου πει, «Τι έκανες, ρε ηλίθιε; Δεν ήταν αυτό το νόημα.» Μπορώ να δημιουργήσω το δικό μου σκοπό. Μπορείτε εσείς να δημιουργήσετε το δικό σας σκοπό. Έχουμε την ατομική δύναμη να πούμε, «Αυτό είναι αυτό που θέλω να κάνω.» Και σ' ένα άσκοπο σύμπαν, αυτό, για μένα, είναι ένα υπέροχο πράγμα. Επέλεξα να κάνω χαζά αστεία με κβαντομηχανική και την ερμηνεία της Κοπεγχάγης. Εσείς, φαντάζομαι, μπορείτε να κάνετε πολύ καλύτερα πράγματα με το χρόνο σας.
Steven Weinberg, the Nobel laureate, once said, "The more the universe seems comprehensible, the more it seems pointless." Now for some people, that seems to lead to an idea of nihilism. But for me, it doesn't. That is a wonderful thing. I'm glad the universe is pointless. It means if I get to the end of my life, the universe can't turn to me and go, "What have you been doing, you idiot? That's not the point." I can make my own purpose. You can make your own purpose. We have the individual power to go, "This is what I want to do." And in a pointless universe, that, to me, is a wonderful thing. I have chosen to make silly jokes about quantum mechanics and the Copenhagen interpretation. You, I imagine, can do much better things with your time.
Σας ευχαριστώ πολύ. Αντίο
Thank you very much. Goodbye.
(Χειροκρότημα)
(Applause)