[On April 3, 2016 we saw the largest data leak in history.] [The Panama Papers exposed rich and powerful people] [hiding vast amounts of money in offshore accounts.] [What does this mean?] [We called Robert Palmer of Global Witness to explain.]
[Vào ngày 3/4/2016, chúng ta chứng kiến vụ rò rỉ thông tin lớn nhất trong lịch sử.] [Hồ sơ Panama vạch trần việc những người quyền lực và giàu có] [đang giấu một khoản tiền lớn trong tài khoản nước ngoài.] [Điều đó có ý nghĩa gì?] [Chúng tôi đã đề nghị Robert Palmer của tổ chức Global Witness giải trình.]
This week, there have been a whole slew and deluge of stories coming out from the leak of 11 million documents from a Panamanian-based law firm called Mossack Fonseca. The release of these papers from Panama lifts the veil on a tiny piece of the secretive offshore world. We get an insight into how clients and banks and lawyers go to companies like Mossack Fonseca and say, "OK, we want an anonymous company, can you give us one?" So you actually get to see the emails, you get to see the exchanges of messages, you get to see the mechanics of how this works, how this operates.
Tuần này, đã có một dòng chảy mạnh mẽ, rối ren và xoay quanh những câu chuyện phát ra từ sự rò rỉ của 11 triệu tài liệu từ một công ty luật ở nước Panama gọi là Mosack Fonseca. Việc phát tán các văn bản từ Panama vén tấm màn che một phần rất nhỏ của thế giới ngầm ngoài khơi bí ẩn. Ta cũng hiểu được cách các khách hàng, ngân hàng hay luật sư tìm đến các công ty như Mossack Fonseca và yêu cầu: "OK, chúng tôi muốn một công ty ma, bạn có thể làm được không?" Bạn thực sự có thể xem các emails, các tin nhắn trao đổi, và có thể nhìn thấy cơ chế làm việc của quá trình này, cách thức nó hoạt động.
Now, this has already started to have pretty immediate repercussions. The Prime Minister of Iceland has resigned. We've also had news that an ally of the brutal Syrian dictator Bashar Al-Assad has also got offshore companies. There's been allegations of a $2 billion money trail that leads back to President Vladimir Putin of Russia via his close childhood friend, who happens to be a top cellist. And there will be a lot of rich individuals out there and others who will be nervous about the next set of stories and the next set of leaked documents.
Dĩ nhiên, điều này đã có nhiều hậu quả ngay lập tức. Thủ tướng nước Iceland đã từ chức. Chúng tôi cũng có thông tin rằng một đồng minh của Bashar Al-Assad, một nhà độc tài tàn bạo ở Syria, cũng có các công ty ma này. Gần đây, có một vài cáo buộc về dấu vết khối lượng 2 tỷ USD dẫn đến Tổng thống Nga, Vladimir Putin thông qua người bạn chí cốt của ông, người đồng thời là nghệ sĩ Cello hàng đầu. Và sẽ có rất nhiều nhà tài phiệt ngoài kia và một số sẽ nơm nớp lo sợ về những bộ thông tin tiếp theo và tài liệu cơ mật sắp tới.
Now, this sounds like the plot of a spy thriller or a John Grisham novel. It seems very distant from you, me, ordinary people. Why should we care about this? But the truth is that if rich and powerful individuals are able to keep their money offshore and not pay the taxes that they should, it means that there is less money for vital public services like healthcare, education, roads. And that affects all of us.
Điều này giống như cốt truyện của một bộ phim gián điệp hay tiểu thuyết John Grisham vậy. Nó rất là xa vời với tôi, bạn và những thường dân khác. Tại sao ta lại nên quan tâm đến sự kiện này? Sự thật là nếu những cá nhân giàu có và quyền lực ấy có thể giữ tiền của họ ở những thiên đường thuế và không nộp các khoản thuế đáng ra họ phải nộp, nó đồng nghĩa là sẽ có ít ngân sách hơn cho các dịch vụ công quan trọng như y tế, giáo dục, đường xá. Và chúng ảnh hưởng tới tất cả chúng ta.
Now, for my organization Global Witness, this exposé has been phenomenal. We have the world's media and political leaders talking about how individuals can use offshore secrecy to hide and disguise their assets -- something we have been talking about and exposing for a decade.
Bây giờ, ở tổ chức của tôi -- Globle Witness, sự phơi bày này thật là phi thường. Các phương tiện truyền thông và các nhà lãnh đạo chính trị đang bàn về cách cá nhân dùng các tài khoản bí mật nước ngoài che dấu và ngụy trang tài sản của mình-- vấn đề mà chúng tôi đã lên tiếng và phanh phui suốt thập kỷ qua.
Now, I think a lot of people find this entire world baffling and confusing, and hard to understand how this sort of offshore world works. I like to think of it a bit like a Russian doll. So you can have one company stacked inside another company, stacked inside another company, making it almost impossible to really understand who is behind these structures. It can be very difficult for law enforcement or tax authorities, journalists, civil society to really understand what's going on.
Tôi nghĩ chắc rất nhiều người sẽ thất vọng và bổi rối bởi thế giới này, và khó hiểu về cách mà thế giới ngầm bên ngoài hoạt động. Tôi thích ví nó như một con búp bê Nga. Bạn có một công ty ẩn bên trong một công ty khác, bên trong một công ty khác nữa, với mục đích là che đậy và làm cho nó hầu như là không thể để lần ra thân phận thật sự của người đằng sau chúng. Và rất khó cho những cơ quan thi hành pháp luật hay cơ quan thuế, các nhà báo, các tổ chức xã hội hiểu rõ việc đang diễn ra.
I also think it's interesting that there's been less coverage of this issue in the United States. And that's perhaps because some prominent US people just haven't figured in this exposé, in this scandal. Now, that's not because there are no rich Americans who are stashing their assets offshore. It's just because of the way in which offshore works, Mossack Fonseca has fewer American clients. I think if we saw leaks from the Cayman Islands or even from Delaware or Wyoming or Nevada, you would see many more cases and examples linking back to Americans.
Nhưng điều này cũng hay ho là có rất ít thông tin về vấn nạn này ở Hoa Kì. Phải chăng là vì những người Mỹ nổi tiếng chưa bị nêu tên trong sự kiện, trong vụ bê bối lần này? Không phải là vì các nhà tài phiệt Mỹ không cố gắng che dấu tài sản của mình bên ngoài. Chỉ là bởi đây là cách mà thiên đường thuế hoạt động, Mossack Fonseca có rất ít khách hàng Mỹ. Tôi nghĩ nếu ta thấy sự rò rỉ này phát ra từ Vùng đảo Cayman, hay thậm chí từ Delaware, Wyoming hay Nevada, bạn sẽ thấy vô số trường hợp và ví dụ dẫn đến người Mỹ.
In fact, in a number of US states you need less information, you need to provide less information to get a company than you do to get a library card. That sort of secrecy in America has allowed employees of school districts to rip off schoolchildren. It has allowed scammers to rip off vulnerable investors. This is the sort of behavior that affects all of us.
Sự thật là trong số các bang của Mỹ, bạn chỉ cần ít thông tin, cung cấp ít thông tin hơn cả thông tin để làm thẻ thư viện là bạn đã có một công ty. Loại bí mật đó ở nước Mỹ đã cho phép nhân vụ ở các trường học chặt chém học sinh rất nhiều. Nó cho phép những kẻ lừa đảo hút máu các nhà đầu tư còn non nớt. Nó là một chuỗi hành động ảnh hưởng đến toàn chúng ta.
Now, at Global Witness, we wanted to see what this actually looked like in practice. How does this actually work? So what we did is we sent in an undercover investigator to 13 Manhattan law firms. Our investigator posed as an African minister who wanted to move suspect funds into the United States to buy a house, a yacht, a jet. Now, what was truly shocking was that all but one of those lawyers provided our investigator with suggestions on how to move those suspect funds. These were all preliminary meetings, and none of the lawyers took us on as a client and of course no money moved hands, but it really shows the problem with the system.
Tại Global Witness, chúng tôi muốn thấy điều này diễn ra trong thực tế. Nó thực sự diễn ra như thế nào? Vì thế chúng tôi đã gửi một điều tra viên làm gián điệp tới 13 hãng luật ở Manhattan. Anh ta giả làm như một thủ tướng châu Phi có nhu cầu chuyển quỹ đen tới Mỹ để mua nhà, du thuyền, máy bay phản lực. Và điều bất ngờ là hầu hết họ, trừ duy nhất một hãng ra đã đề xuất điều tra viên của chúng tôi những cách thức để di chuyển quỹ đen này. Đây là tất cả các cuộc họp sơ bộ, và không ai coi chúng tôi là khách hàng, và dĩ nhiên là không tiền, không bạn, nhưng nó cho thấy trở ngại của hệ thống này.
It's also important to not just think about this as individual cases. This is not just about an individual lawyer who's spoken to our undercover investigator and provided suggestions. It's not just about a particular senior politician who's been caught up in a scandal. This is about how a system works, that entrenches corruption, tax evasion, poverty and instability. And in order to tackle this, we need to change the game. We need to change the rules of the game to make this sort of behavior harder.
Nó cũng quan trọng khi ta thôi nghĩ toàn bộ đều là vấn đề cá nhân. Đây không chỉ là về một cá nhân luật sư, người gặp gỡ gián điệp của chúng tôi và đưa ra đề xuất. Cũng không là về một chính trị gia cấp cao cụ thể người bị khơi ra trong vụ bê bối. Đây là về cách một hệ thống hoạt động, mà dung túng sự tham nhũng, trốn thuế, nghèo nàn và mất cân bằng. Để giải quyết vấn nạn này, chúng ta cần thay đổi luật chơi. Ta cần thay đổi quy tắc của trò chơi để làm quá trình này khó khăn hơn.
This may seem like doom and gloom, like there's nothing we can do about it, like nothing has ever changed, like there will always be rich and powerful individuals. But as a natural optimist, I do see that we are starting to get some change.
Nó có thể khá là u ám và mờ mịt, như ta không thể làm được gì, như chẳng có gì thay đổi, và như thể các tài phiệt quyền lực vẫn còn tồn tại. Nhưng tự nhiên là một người lạc quan, tôi cho rằng chúng tôi đang bắt đầu tạo ra sự thay đổi.
Over the last couple of years, we've seen a real push towards greater transparency when it comes to company ownership. This issue was put on the political agenda by the UK Prime Minister David Cameron at a big G8 Summit that was held in Northern Ireland in 2013. And since then, the European Union is going to be creating central registers at a national level of who really owns and controls companies across Europe.
Vài năm vừa qua, ta đã chứng kiến một sự thúc đẩy mạnh hơn hướng tới sự minh bạch khi nói tới quyền sở hữu công ty. Nó đã được đề cập ở buổi nghị sự chính trị bởi thủ tướng Anh -- David Cameron tại Hội nghị Thượng đỉnh G8 tổ chức ở Bắc Ireland năm 2013. Và từ đó, liên minh châu Âu đang tạo ra những trung tâm đăng ký cấp quốc gia cho những chủ thực sự sở hữu và điều hành công ty khắp Châu Âu .
One of the things that is sad is that, actually, the US is lagging behind. There's bipartisan legislation that had been introduced in the House and the Senate, but it isn't making as much progress as we'd like to see. So we'd really want to see the Panama leaks, this huge peek into the offshore world, be used as a way of opening up in the US and around the world.
Một trong những điều đáng buồn là, Hoa Kì đang bị tụt lại phía sau. Đã có một luật ban hành của hai Đảng được giới thiệu trong Hạ viện và Thượng viện, nhưng nó chẳng có hiệu quả nhiều như chúng ta trông đợi. Vì thể chúng tôi thực mong là sự rò rỉ của Hồ sơ Panama, với cái nhìn rõ hơn về thiên đường thuế, sẽ đóng vai trò vạch trần trong Hoa Kì và khắp thế giới.
For us at Global Witness, this is a moment for change. We need ordinary people to get angry at the way in which people can hide their identity behind secret companies. We need business leaders to stand up and say, "Secrecy like this is not good for business." We need political leaders to recognize the problem, and to commit to changing the law to open up this sort of secrecy.
Đối với chúng tôi tại Global Witness, đây là thời điểm để thay đổi. Chúng tôi cần sự tức giận của thường dân về việc những người che dấu danh tính của họ đằng sau các công ty ma. Chúng tôi cần những nhà lãnh đạo kinh tế lên tiếng -- "Bí mật như thế này là gây bất lợi cho kinh tế." Chúng tôi cần những nhà cầm quyền chính trị nhận ra vấn đề, và cam đoan thay đổi luật lệ để phanh phui bí mật này.
Together, we can end the secrecy that is currently allowing tax evasion, corruption, money laundering to flourish.
Cùng nhau, ta có thể chuỗi hoạt động ngầm này mà đang tạo cơ hội cho sự trốn thuế, tham nhũng và rửa tiền để phồn vinh hơn.