So what I'm doing is a thought experiment. Now you may know of or have read this book by this guy. It's probably the first and maybe the only bestseller ever written about economics. And you probably know a bit about what it says. It talks about how nations all over the world will prosper through the individual pursuit of individual profit. Individual profit will be the mechanism for the prosperity of the world. But the funny thing about Adam Smith is that he was a stay-at-home kind of guy. He actually never went further from Edinburgh than France and Switzerland. So my thought experiment is to imagine what would have happened if Adam Smith had visited Africa.
Điều tôi đang làm hiện giờ là một thí nghiệm tưởng tượng. Bạn có thể đã biết hoặc từng đọc qua quyển sách của tác giả này. Nó có vẻ là quyển sách đầu tiên và có thể là quyển duy nhất bán chạy viết về lĩnh vực kinh tế. Có thể bạn cũng biết chút đỉnh về nội dung của nó. Nó nói về cách các quốc gia trên thế giới phát triển thông qua thành quả cá nhân và lợi ích cá nhân. Lợi ích cá nhân chính là cơ chế cho sự phát triển của thế giới. Nhưng điều buồn cười về Adam Smith đó chính là ông ấy là dạng người chỉ thích ở nhà Ông ấy chưa từng đi xa hơn Edinburgh ngoài nước Pháp và Thụy Sĩ. Vì thế, thí nghiệm tưởng tượng của tôi chính là tưởng tượng xem điều gì sẽ xảy ra nếu Adam Smith đến thăm Châu Phi.
And fortunately, there's actually an easy answer, because the Arab lawyer and traveler Ibn Battuta traveled down the east coast of Africa in the 14th century, and what he found when he got to Mogadishu was a market, and he wrote about it. And basically, merchant ships came to the harbor, and they weren't even allowed to land. They had to drop anchor in the harbor, and boats came out to them, and locals picked them and said, "You are my guest, I am now your broker." And they had to do business through the local broker, and if they went around that and didn't do business through the broker, they could go to court, and the deal would be canceled, and they would be thrown out of town. And through this mechanism, everyone prospered.
May mắn thay, chúng ta vẫn có câu trả lời đơn giản, bởi vì luật sư và nhà thám hiểm người Arab tên Ibn Battuta đã đến thăm bờ biển phía Đông của Châu Phi vào thế kỷ 14, và thứ ông ấy thấy được khi đến Mogadishu là một phiên chợ và ông ấy viết về nó. Căn bản thì, tàu buôn khi đến cảng, chúng thậm chí không được phép vào bờ. Chúng phải hạ neo ở cảng. và thuyền nhỏ sẽ bơi ra, và dân địa phương sẽ nhận hàng và bảo, “Tôi là môi giới, và bạn là khách của tôi” Và họ phải kinh doanh thông qua các nhà môi giới địa phương, và nếu họ không đồng ý việc kinh doanh thông qua môi giới, họ sẽ phải ra tòa và hợp đồng sẽ bị hủy, và họ sẽ bị đuổi ra khỏi thành phố. Thông qua cơ chế này, mọi người đều hưởng lợi.
And so if that was Adam Smith, he might look like this guy and say, "Ah! That's a mutual aid society. That's a share-the-wealth free market." And when I put this question to Christian [Benimana], who had the stage at the beginning of this session, he responded that if Adam Smith had come to Africa, there would have been a sharing economy long before Airbnb and Uber. And that's true. So if we put this to work today, it would be very interesting. There would be a lot of money flowing into the countries. These are just figures of 10 percent of exports in these countries.
Vì vậy, nếu là Adam Smith, ông ấy sẽ trông giống như này và nói, “Ah! Đây là xã hội kiểu hỗ trợ lẫn nhau. Đó chính là thị trường nơi của cải được chia đồng đều” Và khi tôi hỏi Christian [Benimana], người đã thuyết trình vào đầu buổi hôm nay, anh ấy trả lời rằng nếu Adam Smith đến Châu Phi, nền kinh tế chia sẻ đã xuất hiện lâu trước sự ra đời của Airbnb và Uber. Và điều đó đúng. Vì vậy, nếu chúng ta vận dụng cái này hôm nay, nó sẽ rất thú vị. Sẽ có rất nhiều luồng tiền đi vào các quốc gia. Con số trên chỉ mới là 10% xuất khẩu của những quốc gia này.
So the interesting thing is that this mutual aid economy still exists, and we can find examples of it in the strangest places. So, this is Alaba International Market. It's the largest electronics market in West Africa. It's 10,000 merchants, they do about four billion dollars of turnover every year. And they say they are ardent apostles of Adam Smith: competition is great, we're all in it individually, government doesn't help us. But the interesting reality is that when I asked further, that's not what grew the market at all. There's a behind-the-scenes principle that enables this market to grow. And they do claim -- you know, this is an interesting juxtaposition of the King James Bible and "How To Sell Yourself." That's what they say is their message. But in reality, this market is governed by a sharing principle. Every merchant, when you ask them, "How did you get started in global trade?" they say, "Well, when my master settled me." And when I finally got it into my head to ask, "What is this 'settling?'" it turns out that when you've done your apprenticeship with someone you work for, they are required -- required -- to set you up in business. That means paying your rent for two or three years and giving you a cash infusion so you can go out in the world and start trading. That's locally generated venture capital. Right? And I can say with almost certainty that the Igbo apprenticeship system that governs Alaba International Market is the largest business incubator platform in the world.
Nên, điều thú vị chính là nền kinh tế hỗ trợ lẫn nhau này vẫn tồn tại, chúng ta có thể tìm thấy ví dụ điển hình của nó ở những nơi kì quái nhất. Đây là Thị trường Quốc tế Alaba. Nó là thị trường điện tử lớn nhất ở Tây Phi. Có 10,000 thương nhân, họ đạt được doanh thu 4 tỷ mỗi năm. Và họ nói rằng họ là những người ủng hộ Adam Smith: sự cạnh tranh rất hay, chúng ta tham gia như một cá nhân, nhà nước không giúp chúng ta. Nhưng thực tế thú vị là khi tôi hỏi sâu hơn, đó không hề là yếu tố giúp phát triển thị trường. Có một nguyên tắc kín giúp cho thị trường phát triển. Và họ cho rằng -- như bạn biết đấy, đây là vị trí kề nhau khá thú vị của “Kinh Thánh James” và “Cách Bán Bản Thân”. Những gì họ nói chính là thông điệp của họ. Nhưng trong thực tế, thị trường này được quản lý bởi một nguyên tắc chung. Khi bạn hỏi mỗi thương nhân, “Làm thế nào để bắt đầu thương mại toàn cầu?” họ bảo, “Ừ thì, khi ông chủ giao việc cho tôi.” Và khi tôi bắt đầu suy nghĩ, “Giao việc là gì?” hóa ra là khi hoàn thành thời gian học việc với chủ của bạn, họ bắt buộc -- bắt buộc -- phải đưa bạn vào làm nghề. Nghĩa là họ sẽ trả tiền thuê 2 hoặc 3 năm cho bạn và đưa tiền cho bạn để bạn có thể bước ra ngoài kia và bắt đầu giao thương. Đó gọi là vốn đầu tư mạo hiểm. Đúng không? Và tôi có thể nói một cách chắc chắn rằng hệ thống học việc Igbo quản lý Thị trường Quốc Tế Alaba là nền tảng phát triển doanh nghiệp lớn nhất thế giới.
And there are other sharing economies that we look for -- merry-go-rounds, which are found in almost every shantytown. They have different names in other cultures; this is the Kenyan name. It's a way of generating cash. It's a kitty -- people throw money into a pot once a week, and once a week, one member of the group gets the money, and they can spend it on whatever they need to.
Và có những nền kinh tế chia sẻ khác nơi chúng ta tìm kiếm -- những vòng lặp, điều có thể được tìm thấy ở hầu hết khu ổ chuột. Chúng có tên khác nhau tùy theo văn hóa; đây là tên theo tiếng Kenya. Nó là một cách để kiếm tiền. Là tiền gom góp -- tiền được bỏ vào ống một lần mỗi tuần, và một lần mỗi tuần, một thành viên sẽ được nhận tiền, và họ sẽ tiêu dùng vào bất kỳ việc gì họ cần.
And there's also something called "acequias," and that is a Spanish word, but it comes from the North African Arabic; "saqiya" means "water wheel." And what the acequia is is a sharing system for scarce water. It's migrated from North Africa to Spain, and from Spain to the west of the United States, where it still is used. And it shares water by need rather than by who was there first. And contrary, with all due respect, to what Llew [Claasen] said when he talked about blockchains and cryptocurrencies yesterday, there is no tragedy of the commons. People in acequias have been commonly managing scarce water resources for hundreds and hundreds and hundreds of years.
Còn có một thứ gọi là “acequias” đó là tiếng Tây Ban Nha, nhưng bắt nguồn từ tiếng Arab vùng Bắc Mỹ; “saqiya” nghĩa là “bánh xe nước.” Acequia là hệ thống chia sẻ nguồn nước khan hiếm. Nó được di chuyển từ Bắc Mỹ đến Tây Ban Nha và từ Tây Ban Nha đến phía Tây của nước Mỹ, nơi nó vẫn được sử dụng. Nó chia sẻ nguồn nước theo nhu cầu hơn là theo thứ tự ai đến trước. Ngược lại, theo những gì Llew [Claasen] từng nói khi ông ấy nói về chuỗi khối và tiền mã hóa vào hôm qua, không hề có sự xuất hiện của bi kịch của mảnh đất công. Người dân ở các vùng acequia đã quản lý nguồn nước khan hiếm trong suốt hàng trăm hàng trăm năm.
So taking this thought experiment, I wanted to go a little bit further and suggest that these things are managed communally, and they are taking care of scarce capital, scarce cash and scarce resources. And it seems to me that we have actually two kinds of capitalism. We have the capitalism of the top up. And these are really interesting statistics, because three one-thousandths of one percent of the Nigerian population controls wealth equal to one-fourth of the GDP of the country. One one-hundredth of one percent of the Kenyan population controls wealth equal to 75 percent of the GDP of the country. That's the capitalism of top up. And everyone else is with this guy, selling board games and bodybuilding equipment in a go-slow on the highway in Lagos. And when you're selling board games and bodybuilding equipment in a go-slow, that traffic jam is really, really, really bad, right?
Dựa vào thí nghiệm tưởng tượng này, tôi muốn đi sâu hơn một tí và đề xuất rằng những việc này được quản lý trong cộng đồng, và nó đang quản lý nguồn vốn, đồng tiền, và nguồn nguyên liệu khan hiếm. Đối với tôi, chúng ta có hai kiểu chủ nghĩa tư bản. Chúng ta có kiểu tư bản ở hạng đầu. Và đây là những thống kê khá thú vị, bởi vì 1/1000 trong 1% dân số Nigeria sở hữu tài sản tương đương với 1/4 GDP của cả nước. 1/100 trong 1% dân số Kenya sở hữu tài sản tương đương với 75% GDP của cả nước. Đó là kiểu tư bản hạng đầu. Và mọi người đều ủng hộ gã này, trong việc bán board game và dụng cụ thể thao trên một trục đường giảm tốc tại quốc lộ Lagos. Và việc bán board game lẫn dụng cụ thể thao ở một trục đường giảm tốc, thì việc ùn tắc giao thông là điều rất khó, rất khó tránh khỏi, đúng chứ?
Those of us in this sphere of the economy are caught in what I call "the capitalism of decay," because there's no way to rise up and get out of it, because they're lacking the resources that we talked about in those sharing economies. And they're tripped up by the thesis of cassava and capitalism, that cassava has to be processed in order not to be poisonous, and I would argue that, similarly, the market economy needs to be processed in order to be fair to everyone.
Những ai đang sống trong nền kinh tế này bị kẹt vào thứ mà tôi gọi là “nền tư bản thoái hóa” bởi vì chúng ta không có cách nào vươn lên hoặc thoát ra khỏi nó bởi vì chúng ta thiếu nguồn nguyên liệu đã được đề cập đến khi nói về nền kinh tế chia sẻ. Và họ đã sai về những gì liên quan đến củ sắn và chủ nghĩa tư bản, rằng củ sắn thì nên được xử lý để không còn độc tố, và tôi sẽ tranh luận về điều này, tương tự vậy, nền kinh tế thị trường nên được điều tiết để tạo sự công bằng cho mọi người.
So we have to look at what I call the "bottom down economy." These are these sharing models that exist out there that need to be propagated and used and scaled. OK? And if we propagate these things, we can begin to bring infrastructure to everyone, and that will ensure that communities are leading their own development, which is, I believe, what we need in the world, and, I would suggest, what we need in Africa.
Nên ta hãy nhìn qua thứ mà tôi hay gọi là “Nền kinh tế từ dưới lên.” Chúng là những mô hình chia sẻ đang hiện diện ngoài kia. cần được tuyên truyền, được áp dụng và mở rộng. Ổn chứ? Và nếu ta tuyên truyền những cái này, chúng ta có thể mang cơ sở hạ tầng đến cho mọi nhà, và điều đó cũng đảm bảo những cộng đồng đó có sự tự chủ để phát triển, Là cái mà, tôi tin, ta cần có trên thế giới này và tôi đề nghị, đó là điều ta cần ở Châu Phi
I wanted to quote Steve Biko, and I thought it was really important to quote Steve Biko, because next month, September 12 to be exact, is the 40th anniversary of his murder by the South African state. And you can read the quote. He basically said that we're not here to compete. And I love this quote: "... to make us a community of brothers and sisters jointly involved in the quest for a composite answer to the varied problems of life." And he also said that "the great powers of the world have done wonders in giving us an industrial and military look, ..." and we don't have to copy that military-industrialist complex, because Africa can do things differently and restore the humanity of the world.
Tôi muốn trích lời của Steve Biko, và tôi nghĩ việc trích lời từ Steve Biko khá là trịnh trọng đấy, bỏi tháng sau, ngày 12 tháng 9 sẽ là kỉ niệm 40 năm ngày ông bị ám sát bỏi liên bang Nam Phi. Và bạn có thể đọc trích dẫn trên. Rõ ràng ông ta nói rằng chúng ta không ở đây để tranh đấu. Và tôi thích câu này: “...nhằm tạo cho ta một cộng đồng anh chị em cùng thực hiện nghĩa vụ cho câu trả lời toàn cảnh cho mọi vấn đề trong cuộc sống.” Và ông cũng đã nói rằng “Quyền năng tuyệt vời của thế giới này đã mang đến cho chúng ta 1 nền công nghiệp và sức mạnh quân đội,...” và ta không cần phải sao chép thứ quân đội công nghiệp phức tạp kia, vì Châu Phi có thể làm khác đi nhằm khôi phục lại sự nhân đạo của thế giới này.
And so what I want to suggest here is that we have an opportunity, that we are all here in the mutual landscape to be able to do things, and that the journey starts now.
và những gì mà tôi muốn nói ở đây là chúng ta đều có cơ hội, rằng chúng ta đều có cho mình 1 thế giới quan đa dạng để giải quyết vấn đề, và cuộc hành trình sẽ bắt đầu từ bây giờ.
Thank you very much.
Xin cảm ơn.
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)