Bütün həyatımı ya məktəbdə, ya məktəbə gedən yolda, ya da məktəbdə baş verənlər haqda danışaraq keçirmişəm. Valideynlərimin hər ikisi maarifçi olub, ana tərəfdən nənəm və babam maarifçi olublar, və mən də son 40 il ərzində eyni şeyi eləmişəm. Və, təbii ki, bütün bu illər ərzində təhsil islahatlarına müxtəlif bucaqlardan baxma imkanım olub. Bəziləri yaxşı nəticələr verib, Digərləri o qədər də yaxşı alınmayıb. Və biz bilirik niyə uşaqlarımızın məktəbi yarımçıq qoyduğunu. Niyə öyrənmədiklərini bilirik. Ya kasıblıqdan, ya davamsızlıqdan, ya da ətrafdakı yaşıdların mənfi təsirindən. Niyəsini bilirik. Ancaq heç haqqında danışmadığımız, ya da nadirən danışdığımız şeylərdən biri insani yaxınlıq və bağlara verməli olduğumuz dəyər və önəmdir.
I have spent my entire life either at the schoolhouse, on the way to the schoolhouse, or talking about what happens in the schoolhouse. (Laughter) Both my parents were educators, my maternal grandparents were educators, and for the past 40 years, I've done the same thing. And so, needless to say, over those years I've had a chance to look at education reform from a lot of perspectives. Some of those reforms have been good. Some of them have been not so good. And we know why kids drop out. We know why kids don't learn. It's either poverty, low attendance, negative peer influences... We know why. But one of the things that we never discuss or we rarely discuss is the value and importance of human connection. Relationships.
Ceyms Komer deyib ki, heç bir tutarlı öyrənmə tutarlı bir yaxınlığın yoxluğunda baş verə bilməz. Corc Vaşinqton Karver isə, bütün öyrənmənin insani bağları anlamaqdan keçdiyini deyir. Bu zaldakı hər bir kəs bir müəllim və ya bir böyük tərəfindən təsir görmüşdür. Mən, illər boyu, təhsil prosesindəki fərdləri izləmişəm. Neçə ən yaxşılarını görmüş və bir neçə bərbad olanlarına da şahid olmuşam.
James Comer says that no significant learning can occur without a significant relationship. George Washington Carver says all learning is understanding relationships. Everyone in this room has been affected by a teacher or an adult. For years, I have watched people teach. I have looked at the best and I've looked at some of the worst.
Bir həmkarım günün birində mənə dedi ki: "Mənə maaşı uşaqları bəyənməyim üçün vermirlər. Verirlər ki, dərsimi keçim. Uşaqlar öyrənsinlər. Mən öyrətməliyəm. Onlar öyrənməlidirlər. Vəssalam."
A colleague said to me one time, "They don't pay me to like the kids. They pay me to teach a lesson. The kids should learn it. I should teach it, they should learn it, Case closed."
Deməli, qayıdıb dedim ki ona: "Bilirsən, uşaqlar xoşları gəlməyən adamlardan bir şey öyrənməzlər."
Well, I said to her, "You know, kids don't learn from people they don't like."
(Gülüş) (Alqış)
(Laughter)
(Applause)
Dedi: "Əşi, cəfəngiyyatdır."
She said, "That's just a bunch of hooey."
Mən də dedim ki: "Onda, əzizim, səni qarşıda çətin və gərgin bir il gözləyir."
And I said to her, "Well, your year is going to be long and arduous, dear."
Aydın məsələydi. Bəziləri düşünür ki, yaxınlıq qura bilmək təbii bacarığı ya içində var ya da yoxdur. Məncə, Stefan Kovey haqlı deyib. Deyir ki, həyatda hərdən bir sıra bəsit şeylərə də yer ayırmaq lazımdır, ilk öncə anlaşılmağa deyil, anlamağa çalışmaq kimi, üzr istəmək kimi sadə şeylərə. Düşündünüzmü heç bu haqda? Bir uşaqdan üzr istəyin, məəttəl qalacaq.
Needless to say, it was. Some people think that you can either have it in you to build a relationship, or you don't. I think Stephen Covey had the right idea. He said you ought to just throw in a few simple things, like seeking first to understand, as opposed to being understood. Simple things, like apologizing. You ever thought about that? Tell a kid you're sorry, they're in shock.
(Laughter)
Bir dəfə, nisbət bəhsindən bir dərs deyirdim. Riyaziyyatla aram elə də yaxşı olmasa da, üzərimdə çalışırdım. Sonra qayıdıb müəllim kitabçasına baxanda
I taught a lesson once on ratios. I'm not real good with math, but I was working on it. (Laughter)
gördüm ki, bütün dərsi səhv başa salmışam. (Gülüş)
And I got back and looked at that teacher edition. I'd taught the whole lesson wrong.
(Laughter)
Sonra növbəti gün sinfə gəldim və dedim ki, "Uşaqlar, baxın, üzr istəməliyəm. Bütün dərsi səhv başa salmışam. Bağışlayın."
So I came back to class the next day and I said, "Look, guys, I need to apologize. I taught the whole lesson wrong. I'm so sorry."
Dedilər: "Eybi yox, Xanım Pierson, Elə həvəslə başa salırdınız ki, biz də bir şey deyə bilmədik." (Gülüş) (Alqış)
They said, "That's okay, Ms. Pierson. You were so excited, we just let you go." I have had classes that were so low,
Akademik cəhətdən elə zəif siniflərim olub ki, özümü tuta bilməyib ağlamışam. Bu qrupu doqquz ay içərisində olduqları yerdən olmalı olduqları yerə necə aparacağam deyə elə hey düşünmüşəm. Müşkül məsələydi. Həqiqətən çətin olurdu. Bir uşağın mənlik anlayışını və, eyni zamanda, akademik nailiyyətini necə artıra bilərəm?
so academically deficient, that I cried. I wondered, "How am I going to take this group, in nine months, from where they are to where they need to be? And it was difficult, it was awfully hard. How do I raise the self-esteem of a child and his academic achievement at the same time?
İlin birində, parlaq bir fikir gəldi ağlıma. Bütün şagirdlərimə dedim ki: "Siz mənim sinfimdə olmaq üçün seçilmişlərsiniz, çünki mən ən yaxşı müəlliməm, sizsə ən yaxşı şagirdlərsiniz, və bizim hamımızı bir araya gətiriblər ki, bütün başqa hamıya bunu necə bacardığımızı göstərə bilək."
One year I came up with a bright idea. I told all my students, "You were chosen to be in my class because I am the best teacher and you are the best students, they put us all together so we could show everybody else how to do it."
Şagirdlərdən biri qayıdıb: "Doğrudan?" - deyə soruşdu. (Gülüş)
One of the students said, "Really?" (Laughter)
"Bəli. Doğrudan." - dedim, - "Biz başqa siniflərə örnək olmalıyıq. Elə ki, biz dəhlizdən keçərkən hamı bizə diqqət yetirsin. Yəni, səs sala bilməzsiniz. Sakit və farağat yeriməlisiniz."
I said, "Really. We have to show the other classes how to do it, so when we walk down the hall, people will notice us, so you can't make noise. You just have to strut."
Və bu sözləri qulaqlarında sırğa etmələrini istədim: "Mən bir fərdəm. Bura gələndə bir fərd idim. Burdan daha yaxşı bir fərd olaraq çıxacağam. Güclü və qüvvətliyəm. Burda aldığım təhsil haqqımdır. Görəcək işlərim var, təsirləndirəcək insanlar, gəzməyə yerlər var qarşımda."
(Laughter) And I gave them a saying to say: "I am somebody. I was somebody when I came. I'll be a better somebody when I leave. I am powerful, and I am strong. I deserve the education that I get here. I have things to do, people to impress, and places to go."
"Bəli!" - deyə cavab verdilər.
And they said, "Yeah!"
(Laughter)
Nəyisə çox təkrarlayanda, sözlər artıq bir parçan olmağa başlayır.
You say it long enough, it starts to be a part of you.
Beləliklə, - (Alqış) 20 sualdan ibarət bir test hazırladım. Bir şagird 18-ni səhv etdi. Mən də vərəqinə "+2" qoydum, yanında böyük bir gülər üz.
(Applause) I gave a quiz, 20 questions. A student missed 18. I put a "+2" on his paper and a big smiley face.
(Laughter)
Dedi ki: "Xanım Pierson, "F" almışam?"
He said, "Ms. Pierson, is this an F?"
Dedim: "Bəli."
I said, "Yes."
Dedi: "Bəs bu gülüş işarəsini niyə qoymusunuz?"
(Laughter)
Dedim: "Çünki hələ öyrənirsən.
He said, "Then why'd you put a smiley face?"
İkisini ki düz yazmısan. Hamısını buraxmamısan."
I said, "Because you're on a roll. You got two right. You didn't miss them all."
"Bu bəhsi təkrarlayanda, daha yaxşı yaza bilməzsənmi?" - dedim,
(Laughter) I said, "And when we review this, won't you do better?" He said, "Yes, ma'am, I can do better."
Dedi: "Bəli, müəllimə, daha yaxşı eləyə bilərəm."
You see, "-18" sucks all the life out of you.
Gördünüzmü, "-18" bütün həyat eşqinizi öldürür. "+2" amma: "O qədər də pis deyil ki." - deyir. (Gülüş) (Alqış)
"+2" said, "I ain't all bad."
İllər boyunca, anamın tənəffüs vaxtında şagird işlərini gözdən keçirdiyinin, günorta valideynləri ziyarətə evlərinə getdiyinin, daraq, fırça, və yeməyə ehtiyacı olan uşaqlar üçün fıstıq əzməsi və peçenye alıb siyirməsinə qoyduğunun, və yaxşı qoxumayan uşaqlar üçün əsgi və sabun aldığının şahidi olmuşam. Bilirsiniz ki, qoxusu gələn uşaqlara dərs demək asan iş deyil.
For years, I watched my mother take the time at recess to review, go on home visits in the afternoon, buy combs and brushes and peanut butter and crackers to put in her desk drawer for kids that needed to eat, and a washcloth and some soap for the kids who didn't smell so good. See, it's hard to teach kids who stink.
Və uşaqlar da insafsız ola bilirlər. Ona görə də, bu şeyləri masasında hazır tuturdu, və illər sonra, təqaüdə çıxandan sonra, o uşaqlardan bəzilərinin gəlib ona: "Bilirsinizmi, xanım Volker, siz mənim həyatımı dəyişdirdiniz, Mənim yoluma işıq saldınız. Heç bir kimsə olmadığımı bildiyim vaxtlarda belə, bir fərd kimi hiss etdirdiniz siz mənə. Və indi, sadəcə, kim olduğumu görmənizi istəyirəm." - - dediklərinin şahidi oldum.
(Laughter) And kids can be cruel. And so she kept those things in her desk, and years later, after she retired, I watched some of those same kids come through and say to her, "You know, Ms. Walker, you made a difference in my life. You made it work for me. You made me feel like I was somebody, when I knew, at the bottom, I wasn't. And I want you to just see what I've become."
Və anam iki il əvvəl 92 yaşında vəfat edəndə, dəfnində o qədər köhnə şagirdləri vardı ki, köçüb getdiyi üçün deyil, sadəcə geridə heç bir zaman itməyəcək böyük bir bağ buraxdığı üçün gözlərim yaşla doldu.
And when my mama died two years ago at 92, there were so many former students at her funeral, it brought tears to my eyes, not because she was gone, but because she left a legacy of relationships that could never disappear.
Daha artıq bağlar qura bilərikmi? Əlbəttə. Şagirlərinizin hamısını sevəcəksinizmi? Təbii ki, yox. Və də bilirsiniz ki, ən dələduz uşaqlar heç dərs buraxmazlar. (Gülüş) Heç vaxt. Hamısını sevməyəcəksiniz,
Can we stand to have more relationships? Absolutely. Will you like all your children? Of course not. (Laughter) And you know your toughest kids are never absent. (Laughter)
və o nadinc olanları həmişə dərsə gətirən bir səbəb var. Bu, bağdır. Qayğıdır.Yaxınlıqdır. Və ən əsası, siz hamısını sevməsəniz belə, onlar bunu heç bir zaman sezməyəcəklər. Yəni, müəllimlər aktyor və aktrisalar cildinə girirlər, və heç kefimiz yoxkən belə dərsə gəlirik, mənasız yerə olsa da, təlimatları dinləyirik, və yenə də öyrədirik. Yenə də öyrədirik, çünki bizim işimiz budur.
Never. You won't like them all, and the tough ones show up for a reason. It's the connection. It's the relationships. So teachers become great actors and great actresses, and we come to work when we don't feel like it, and we're listening to policy that doesn't make sense, and we teach anyway. We teach anyway, because that's what we do.
Öyrətmə və öyrənmə əyləncəyə bağlanmalıdır. Risk almaqdan qorxmayan, düşünməkdən çəkinməyən, və bir qəhrəmanı olan uşaqlarımız olsaydı nə qədər güclü bir dünyamız olardı! Hər bir uşağın haqqıdır bir qəhrəmanının olması; onlardan heç ümidini üzməyəcək, yaxınlığın gücünü və dəyərini anlayan, və ola biləcəklərinin ən yaxşısı olmalarına onları sövq edən bir böyük.
Teaching and learning should bring joy. How powerful would our world be if we had kids who were not afraid to take risks, who were not afraid to think, and who had a champion? Every child deserves a champion, an adult who will never give up on them, who understands the power of connection, and insists that they become the best that they can possibly be.
Çətindirmi bu iş? Həm də necə. Həm də necə, Allahım. Ancaq mümkünsüz də deyil. Biz bunu bacararıq. Biz maarifçilərik. Fərq yaratmaq üçün doğulmuşlarıq biz.
Is this job tough? You betcha. Oh God, you betcha. But it is not impossible. We can do this. We're educators. We're born to make a difference.
Çox təşəkkür edirəm.
Thank you so much.
(Alqış)
(Applause)