This is really a two-hour presentation I give to high school students, cut down to three minutes. And it all started one day on a plane, on my way to TED, seven years ago. And in the seat next to me was a high school student, a teenager, and she came from a really poor family. And she wanted to make something of her life, and she asked me a simple little question. She said, "What leads to success?" And I felt really badly, because I couldn't give her a good answer.
Hau, izatez, bigarren hezkuntzako ikasleei egiten diedan bi orduko aurkezpen bat da, baina hiru minututan laburtuko dut. Hegaldi batean hasi zen guztia, TEDera bidean nindoala, orain dela zazpi urte. Nire alboko aulkian bigarren hezkuntzako ikasle bat neukan, neska nerabe bat, eta oso familia txirokoa zen. Zerbait izatera heldu nahi zuen bizitzan, eta horregatik, galdera sinple bat egin zidan. Hauxe galdetu zidan: "Nola lortzen da arrakasta?" Ni oso gaizki sentitu nintzen, ezin baitnion behar bezala erantzun.
So I get off the plane, and I come to TED. And I think, jeez, I'm in the middle of a room of successful people! So why don't I ask them what helped them succeed, and pass it on to kids? So here we are, seven years, 500 interviews later, and I'm going to tell you what really leads to success and makes TEDsters tick.
Hegazkinetik irten eta TEDera abiatu nintzen. Orduan ohartu nintzen, ai ama, jende arrakastatsuz beteriko gela batean nago! Hortaz, zergatik ez beraiei galdetu nola lortu duten arrakasta, eta gaztetxoei erakutsi? Orain hemen gaude, zazpi urteren ostean, 500 elkarrizketa egin eta gero, eta esango dizuet arrakasta nola lor daitekeen eta zerk motibatzen dituen TEDeko kideak.
And the first thing is passion. Freeman Thomas says, "I'm driven by my passion." TEDsters do it for love; they don't do it for money.
Lehen pausoa pasioa da. Freeman Thomasek dio: "pasioak ematen dit indarra". TEDeko kideek maitasunagatik egiten dute, eta ez dirua lortzeagatik.
Carol Coletta says, "I would pay someone to do what I do." And the interesting thing is: if you do it for love, the money comes anyway.
Carol Colettak dio: "ordaindu egingo nioke norbaiti nik egiten dudana egiteagatik". Eta interesgarriena da maitasunagatik egiten baduzu, edozelan ere dirua jasoko duzula.
Work! Rupert Murdoch said to me, "It's all hard work. Nothing comes easily. But I have a lot of fun." Did he say fun? Rupert? Yes!
Lana! Esan zidan Rupert Murdoch-ek, "Lan gogorra da. Ezer ez da lortzen ahaleginik gabe. Baina oso ondo pasatzen dut". "Ondo pasatu" esan al du Rupertek? Bai!
(Laughter)
TEDeko kideek ondo pasatzen dute lanean. Eta gogor egiten dute lan.
TEDsters do have fun working. And they work hard. I figured, they're not workaholics. They're workafrolics.
Nire ustez ez daude lanaren mende, lana maite dute.
(Laughter)
Ona izateko, dio Alex Gardenek, "arrakasta lortzeko lan egin behar da
Good!
(Applause)
Alex Garden says, "To be successful, put your nose down in something and get damn good at it." There's no magic; it's practice, practice, practice.
eta gainera, ona izan". Ez dago magiarik; jardun, jardun eta jardun egin behar da Eta kontzentratu baita ere. Norman Jewisonek esan zidan:
And it's focus. Norman Jewison said to me, "I think it all has to do with focusing yourself on one thing."
"Nik uste dut gauza bakarrean kontzentratzea dela kontua". "Eta bultzatzea!" Dio David Gallok "Bultzatu zeure burua".
And push! David Gallo says, "Push yourself. Physically, mentally, you've got to push, push, push." You've got to push through shyness and self-doubt.
"Fisikoki zein mentalki, bultza eta bultza egin behar duzu". "Bultzatu zeure burua lotsari eta zalantzei aurre eginez". Goldie Hawn-en arabera, "Beti izan ditut nire buruarekiko zalantzak.
Goldie Hawn says, "I always had self-doubts. I wasn't good enough; I wasn't smart enough. I didn't think I'd make it."
Ez nintzen nahikoa ona, ez nintzen nahikoa argia. Ez nuen uste lortuko nuenik".
Now it's not always easy to push yourself, and that's why they invented mothers.
Baina beti ez da erraza zeure burua bultzatzea, horregatik asmatu zituzten amak. (Barreak)
(Laughter)
(Applause) Frank Gehry said to me, "My mother pushed me."
Frank Gehryk esan zidan "Nire amak eman zidan bultzada".
(Laughter)
"Zerbitzatzea!" Dio Sherwin Nuland-ek, "Mediku gisa aritzea ohore bat izan zen".
Serve! Sherwin Nuland says, "It was a privilege to serve as a doctor."
Orain haur askok aberatsa izan nahi du.
A lot of kids want to be millionaires. The first thing I say is: "OK, well you can't serve yourself; you've got to serve others something of value. Because that's the way people really get rich."
Nik leheneik zera esaten diet: "Ados, zeure burua ezin duzu zerbitzatu, besteei zerbait baliagarria eskaini beharko diezu. Horrela soilik lortzen baita aberats izatea".
Ideas! TEDster Bill Gates says, "I had an idea: founding the first micro-computer software company." I'd say it was a pretty good idea. And there's no magic to creativity in coming up with ideas -- it's just doing some very simple things. And I give lots of evidence.
Ideiak! Dio Bill Gates TEDeko kideak, "Ideia bat izan nuen: mikroordenagailuentzako softwarearen lehen enpresa sortzea". Nahiko ideia ona izan zela esango nuke. Eta magiak ez digu laguntzen sormenezko ideiak izaten-- kontua da zerbait sinplea sortu, eta froga asko eskaintzea
Persist! Joe Kraus says, "Persistence is the number one reason for our success." You've got to persist through failure. You've got to persist through crap! Which of course means "Criticism, Rejection, Assholes and Pressure."
Ekin! Dio Joe Krausek, "Ekitea da gure arrakastaren giltza". Porrot egin arren ekin egin behar da. Kaka (crap) egin arren ekin egin behar da! Eta noski, kakak esan nahi du: "Kritika, Arnegua, Kolpea eta Astakirtena". (Barreak)
(Laughter)
Beraz, galderaren erantzuna erraza da:
So, the answer to this question is simple: Pay 4,000 bucks and come to TED.
Ordaindu itzatzue 4.000 dolar eta etorri TEDera.
(Laughter)
Eta ezin baduzue, jarraitu esandako zortzi pausoak eta fidatu nitaz.
Or failing that, do the eight things -- and trust me, these are the big eight things that lead to success.
Horiek dira arrakasta lortzeko jarraitu beharreko zortzi pausuak.
Thank you TEDsters for all your interviews!
Mila esker TEDeko kideoi elkarrizketengatik!
(Applause)