This is the first of two rather extraordinary photographs I'm going to show you today. It was taken 18 years ago. I was 19 years old at the time. I had just returned from one of the deepest dives I'd ever made at that time -- a little over 200 feet. And I had caught this little fish. It turns out that particular one was the first of its kind ever taken alive. I'm not just an ichthyologist, I'm a bona fide fish nerd. And to a fish nerd, this is some pretty exciting stuff. More exciting was the fact that the person who took this photo is a guy named Jack Randall, the greatest living ichthyologist on earth -- the Grand Poobah of fish nerds, if you will. And so, it was really exciting to me to have this moment in time. It set the course for the rest of my life.
Asta e prima din cele două fotografii extraordinare pe care vi le voi arăta azi. A fost facută acum 18 ani, Aveam 19 ani pe atunci. Abia mă întorsesem de la cea mai adancă scufundare pe care am făcut-o pe vremea aceea, puţin sub 61 de metri. Şi prinsesem acest peştişor, şi s-a dovedit că era primul peşte de acel gen pozat vreodată viu. Nu sunt doar un ihtiolog, sunt un pasionat al peştilor de bună credinţă. Şi pentru un obsedat de pești ca mine, acestea sunt lucruri emoţionante. Mai emoţionant a fost faptul că persoana care a făcut poza asta a fost un tip numit Jack Randall, cel mai mare ihtiolog în viaţă de pe Pământ, Cel mai mare şi mai tare dintre pasionaţii de peşti, dacă vreţi. Astfel, a fost foarte emoţionant pentru mine să trec prin acest moment, mi-a ghidat drumul în viaţă. Dar cel mai semnificativ lucru, cel mai profund lucru
But really, the most significant, most profound thing about this picture is it was taken two days before I was completely paralyzed from the neck down. I made a really stupid kind of mistake that most 19-year-old males do when they think they're immortal, and I got a bad case of the bends and was paralyzed, and had to be flown back for treatment. I learned two really important things that day. The first thing I learned -- well, I'm mortal. That's a really big one. And the second thing I learned was that I knew, with profound certainty, that this is exactly what I was going to do for the rest of my life. I had to focus all my energies towards going to find new species of things down on deep coral reefs.
despre această poză este că a fost facută cu două zile înainte să rămân complet paralizat de la gât în jos. Am făcut o greşeală stupidă pe care majoritatea băieţilor de 19 ani o fac atunci când se cred nemuritori, am avut un caz grav de embolie gazoasă, am fost paralizat, şi a trebuit să fiu dus cu elicopterul pentru îngrijiri. Am învăţat două lucruri foarte importante în acea zi. Primul - păi, sunt nemuritor, asta e foarte evident. Şi al doilea lucru a fost că am ştiut, cu o siguranţă deplină, că asta era exact ce aveam să fac pentru restul vieţii. Trebuia să-mi focalizez toată energia spre a găsi noi specii de vieţuitoare în recifurile de corali adânci. Când se gândesc la un recif de corali, cei mai mulţi oameni se gândesc --
When you think of a coral reef, this is what most people think of: these big, hard, elaborate corals, lots of bright, colorful fishes and things. But this is really just the tip of the iceberg. If you look at this diagram of a coral reef, we know a lot about that part up near the top. The reason we know so much about it is scuba divers can very easily go down there and access it.
la toţi acesti corali mari, duri, elaboraţi şi la mulţi peşti luminoşi si coloraţi. Dar, ăsta nu e decât vârful aisbergului. Dacă vă uitaţi la acest gen de diagramă al unui recif de corali, ştim multe despre acea zonă superioară, şi motivul pentru care ştim atât de multe despre ea este că scafandrii pot foarte uşor să ajungă acolo şi s-o acceseze. E o problemă cu scuba diving-ul totuşi,
There is a problem with scuba, though, in that it imposes some limitations on how deep you can go. It turns out that depth is about 200 feet. I'll get into why that is in just a minute, but the point is, scuba divers generally stay less than 100 feet deep, and very rarely go much below this, at least, not with any kind of sanity. So to go deeper, most biologists have turned to submersibles. Now, submersibles are great, wonderful things, but if you're going to spend 30,000 dollars a day to use one of these things and it's capable of going 2,000 feet, you're not going to go farting around up here in a couple of hundred feet, you're going to go way down deep. So the bottom line is, almost all research using submersibles has taken place well below 500 feet.
pentru că îţi limitează adâncimea la care poţi să ajungi, şi se pare că adâncimea e cam de 61 metri. Voi explica lucrul ăsta imediat. Dar, ideea e că, în general, scafandrii coboară la maxim 33 metri adâncime, si foarte rar depăşesc această adâncime, cel puţin nu fără a fi smintiți. Deci, pentru a coborî mai adânc, majoritatea biologilor a recurs la submersibile. Submersibilile sunt lucruri minunate, foarte bune, dar dacă e să cheltui 30.000 de dolari pe zi ca să foloseşti unul, şi e capabil să se scufunde până la 610 metri, cu siguranţa nu-ţi vei pierde timpul pe la vreo 60 de metri, te vei duce foarte, foarte, foarte adânc. Deci, concluzia e că mai toate explorările folosind submersibile s-au petrecut la mai bine de 150 de metri. E destul de evident că există această zonă din mijloc,
Now, it's pretty obvious at this point there's a zone here in the middle. That's the zone that centers around my own personal pursuit of happiness. I want to find out what's in this zone; we know almost nothing about it. Scuba divers can't get there, submarines go right on past it.
ea fiind zona spre care îmi focalizez urmărirea fericirii. Vreau să aflu ce se află în zona asta. Nu ştim mai nimic despre ea. Scafandrii nu pot ajunge aici, iar submarinele o ocolesc.
It took me a year to learn to walk again after my diving accident in Palau. During that year, I spent a lot of time learning about the physics and physiology of diving and how to overcome these limitations. I'm just going to show you a basic idea. We're all breathing air right now. Air is a mixture of oxygen and nitrogen, 20 percent oxygen, 80 percent nitrogen. It's in our lungs. And there's a phenomenon called Henry's law, that says gases will dissolve into a fluid in proportion to the partial pressures you're exposing them to. So, basically the gas dissolves into our body. The oxygen is bound by metabolism, we use it for energy. The nitrogen sort of floats around in our blood and tissues. That's fine, it's how we're designed. The problem happens when you go underwater.
Mi-a luat un an să invăţ să merg din nou după accidentul meu din Palau şi în decurusul acelui an am invăţat mult despre fizica si fiziologia scufundării şi despre cum să depăşesc aceste limitări. Deci, vă voi vorbi despre o idee de bază. Cu toţii respirăm aer acum, aerul e un amestec de oxigen si nitrogen, în plămânii noştri se află cam 20% oxigen şi 80% azot. Și există un fenomen numit Legea lui Henry care spune că gazele se vor dizolva într-un fluid direct proporţional cu presiunile parţiale la care le expui. Deci, esenţa e că gazele se dizolvă in corpul nostru. Oxigenul e legat de metabolism, ne trebuie pentru energie. Azotul pluteşte oarecum prin sângele si ţesuturile noastre, asta e ceva normal, aşa suntem noi făcuţi. Problema apare atunci când te scufunzi. Pe cât de adânc intri, pe atât de mult creşte presiunea.
The deeper you go underwater, the higher the pressure is. If you were to go down to a depth of about 130 feet, which is the recommended limit for most scuba divers, you'd get this pressure effect. The effect of that pressure is you have an increased density of gas molecules in every breath you take. Over time, those gas molecules dissolve into your blood and tissues and start to fill you up.
Dacă e să te scufunzi la o adâncime de 40 metri, care e limita recomandată pentru majoritatea scafandrilor, începi să simţi efectul presiunii. Iar efectul e că începi să ai o densitate crescândă a moleculelor de gaz la fiecare respiraţie. Apoi cu timpul, acele molecule de gaz se dizolvă în sânge şi în ţesuturi şi încep să te umple.
Now, if you were to go down to, say, 300 feet, you don't have five times as many gas molecules in your lungs, you've got 10 times as many gas molecules in your lungs. And, sure enough, they dissolve into your blood and tissues as well. And if you were to go down to where there's 15 times as much -- the deeper you go, the more exacerbating the problem becomes. The limitation of diving with air is all those dots in your body, all the nitrogen and all the oxygen.
Acum, dacă e să te scufunzi la 90 metri, să zicem, nu ai de cinci ori mai multe molecule de gaz în plămânii tăi, ci ai de 10 ori mai multe molecule de gaz în plămâni. Şi, cu siguranţă că şi ele se vor dizolva în sângele şi ţesuturile tale. Şi desigur, dacă e să te scufunzi unde e de 15 ori mai mult -- pe cât de adânc te duci, pe atât de exacerbată devine problema. Iar problema, limitarea scufundării cu aer constă în toate acele puncte din corpul tau -- tot azotul şi oxigenul.
There are three basic limitations of scuba diving. The first limitation is the oxygen -- oxygen toxicity. Now, we all know the song: "Love is like oxygen. You get too much, you get too high. Not enough, and you're gonna die." Well, in the context of diving, you get too much, you die also. You die because oxygen toxicity can cause a seizure. It makes you convulse underwater -- not a good thing to happen underwater. It happens because there's too much concentration of oxygen in your body.
Sunt trei limitări de bază ale scuba diving-ului. Prima limitare e oxigenul -- intoxicarea cu oxigen. Acum, cu toţii ştim melodia -- "Dragostea e ca oxigenul. Ai prea multă şi-o să zbori. N-ai destulă şi-o să mori." Dar, în contexul scufundarii, dac-ai prea mult, mori şi-aici. Mori şi pentru că intoxicarea cu oxigen poate cauza un atac de apoplexie -- începi să ai convulsii sub apă, ceea ce nu e bine deloc . Se întâmplă pentru că e o concentrație de oxigen prea mare în corpul tău.
The nitrogen has two problems. One of them is what Jacques Cousteau called "rapture of the deep." It's nitrogen narcosis. It makes you loopy; the deeper you go, the loopier you get. You don't want to drive drunk, you don't want to dive drunk. So that's a real big problem. And of course, the third problem is the one I found out the hard way in Palau, which is the bends.
Azotul prezintă două probleme. Una dintre ele e ceea ce Jacques Cousteau numea "beţia adâncurilor." Adică narcoza azotului. Te face să te simţi aiurit. Cu cât intri mai adânc, cu atât devii mai aiurit. Nu vrei să conduci beat şi nici să te scufunzi beat, deci asta e o problemă majoră. Şi desigur, a treia problemă e una pe care am păţit-o pe pielea mea în Palau, e vorba despre embolia gazoasă. Singurul lucru pe care am uitat să-l menţionez,
One thing I forgot to mention is that to obviate the problem of nitrogen narcosis -- all of those blue dots in our body -- you remove the nitrogen and replace it with helium. Helium's a gas; there're a lot of reasons why helium's good, it's a tiny molecule, it's inert, it doesn't give you narcosis. So that's the basic concept we use. But the theory's relatively easy. The tricky part is the implementation.
este că pentru a evita problema cu narcoza azotului -- toate acele puncte albastre din corpul tău -- îndepărtezi azotul şi-l înlocuieşti cu heliu. Heliul e un gaz, şi sunt multe motive pentru care este bun, e o moleculă minusculă, e inert, nu cauzează narcoză. Deci acesta e conceptul de bază pe care-l folosim. Dar, teoria e relativ uşoară. Partea grea e implementarea.
So this is how I began about 15 years ago. I'll admit, it wasn't exactly the smartest of starts, but you've got to start somewhere.
Deci, uite cum am început, acum vreo 15 ani, şi recunosc, nu era tocmai un început foarte inteligent, dar, ştiţi, trebuie să începi de undeva.
(Laughter)
Şi, la acea vreme, nu eram singurul care nu ştia ce face,
At the time, I wasn't the only one who didn't know what I was doing. Almost nobody did. This rig was actually used for a dive of 300 feet. But over time we got better at it, and we came up with this really sophisticated-looking rig with four scuba tanks, five regulators and all the right gas mixtures, all that good stuff. It was fine and dandy, it allowed us to go down and find new species.
aproape că nimeni nu ştia. Iar acest mecanism a fost de fapt folosit la o scufundare de 90 metri. Dar, în timp am devenit mai buni la asta, şi am conceput acest mecanism care arată foarte sofisticat cu patru butelii scuba și cinci regulatoare şi toate amestecurile potrivite de gaze şi tot ce-i trebuie. Şi a fost bine şi frumos, ne-a permis să coborâm şi să găsim specii noi.
This picture was taken at 300 feet, catching new species of fish. The problem was it didn't allow us much time. For all its bulk and size, it only gave us about 15 minutes at most down at those sorts of depths. We needed more time. There had to be a better way. And indeed, there is a better way.
Poza aceasta a fost facută la o adâncime de 90 metri, unde am prins noi specii de peşti. Dar, problema e că nu aveam mult timp la dispoziție. Cu toată masa şi mărimea sa, ne permitea cel mult 15 minute să stăm la adâncimile alea. Ne trebuia mai mult timp. Trebuia să existe o soluţie mai bună. Şi, într-adevar, există o soluţie mai bună.
In 1994, I was fortunate enough to get access to these prototype closed-circuit rebreathers. Closed-circuit rebreather: what makes it different from scuba, and why is it better? Well, there are three main advantages to a rebreather. One, they're quiet, they don't make any noise. Two, they allow you to stay underwater longer. Three, they allow you to go deeper. How is it that they do that? In order to really understand how they do that, you have to look underneath the hood and see what's going on.
In 1994, am fost destul de norocos să am acces la aceste prototipuri de recirculatoare cu circuit închis. Bun, recirculator cu circuit închis -- ce anume îl face diferit de scuba, şi de ce e mai bun? Păi, recirculatorul prezintă trei mari avantaje. Unu, sunt silenţioase, nu fac zgomot. Doi, iţi permit să rămâi sub apă mai mult timp. Trei, iţi permit să te scufunzi mai adânc. Şi, cum anume pot ele să facă asta? Păi, ca să înţelegem pe deplin cum fac ele asta trebuie să dai jos capota, şi să te uiţi dedesubt ca să vezi ce se-ntamplă.
There are three basic systems to a closed-circuit rebreather. The most fundamental is called the breathing loop. It's a breathing loop because you breathe off of it; it's a closed loop, and you breathe the same gas around and around. There's a mouthpiece that you put in your mouth, and there's a counter lung, or in this case, two counter lungs. The counter lungs aren't high tech, they're simply flexible bags. They allow you to mechanically breathe, mechanically ventilate. When you exhale, it goes in the exhale counter lung; when you inhale, it comes from the inhale counter lung. It's just pure mechanics, allowing you to cycle air through this breathing loop.
Sunt trei sisteme de bază la un recirculator cu circuit închis. Cel mai important este numit bucla respiratorie. E o buclă respiratorie pentru că respiri din ea, şi e o buclă închisă, respiri acelaşi gaz din nou şi din nou. Deci e o piesă bucală pe care o bagi in gură, şi mai este şi un sac respirator, sau, în cazul acesta, doi saci respiratori. Acum, sacii respiratori nu sunt high-tech, ci doar nişte pungi flexibile. Iţi permit să respiri mecanic, sau să expiri mecanic. Atunci când expiri, aerul se duce în sacul de expiraţie. atunci când inspiri, aerul vine din sacul de inspiraţie. E mecanică pură, care-ţi permite să reciclezi aerul prin această buclă respiratorie.
The other component on a breathing loop is the carbon-dioxide-absorbent canister. Now, as we breathe, we produce carbon dioxide, and that carbon dioxide needs to be scrubbed out of the system. There's a chemical filter in there that pulls the carbon dioxide out of the breathing gas, so that when it comes back to us, it's safe to breathe again. That's the breathing loop in a nutshell.
Şi cealaltă componentă a buclei respiratorii e epuratorul pentru reţinerea dioxidului de carbon Acum, în timp ce respirăm, producem dioxid de carbon, iar acel dioxid de carbon trebuie eliminat din sistem. Deci este un filtru chimic acolo, care reţine dioxidul de carbon din gazul de respiraţie pentru ca atunci când vine înapoi la noi să-l respirăm, să fie bun de respirat. Aşadar, asta e bucla respiratorie pe scurt.
The second main component of a closed-circuit rebreather is the gas system. The primary purpose of the gas system is to provide oxygen, to replenish the oxygen that your body consumes. So the main tank, the main critical thing, is this oxygen gas supply cylinder we have here. But if we only had an oxygen gas supply cylinder, we wouldn't be able to go very deep, because we'd run into oxygen toxicity very quickly. So we need another gas, something to dilute the oxygen with. And that, fittingly enough, is called the diluent gas supply. In our applications, we generally put air inside this diluent gas supply, because it's a very cheap and easy source of nitrogen.
A doua componentă majoră a recirculatorului cu circuit închis e sistemul de gaz. Rolul principal al sistemului de gaz este să furnizeze oxigen, să reumple oxigenul pe care corpul tău îl consumă. Butelia principală, lucrul cel mai important, este butelia de stocaj cu oxigen de aici. Dar, dacă am avea doar o singură butelie de stocaj cu oxigen nu am putea să ne scufundăm foarte adânc, pentru că ne-am intoxica cu oxigen foarte, foarte repede. Deci ne trebuie un alt gaz, ceva care să dilueze oxigenul, iar asta se numeşte rezerva de gaz diluant. În aplicaţiile noastre, punem în general aer în rezerva de gaz diluant pentru că e o sursă ieftină şi uşoară de azot.
So that's where we get our nitrogen from. But if we want to go deeper, of course, we need another gas supply, and helium is what we really need to go deep. Usually we'll have a slightly larger cylinder, mounted exterior on the rebreather, like this. That's what we use to inject, as we start to do our deep dives. We also have a second oxygen cylinder, solely as a backup; if there's a problem with our first oxygen supply, we can continue to breathe. The way you manage all these different gases and different gas supplies is this really high-tech, sophisticated gas block up on the front here, where it's easy to reach. It's got the valves and knobs and things you need to inject the right gases at the right time.
Deci de aici avem azotul. Dar, dacă vrem să ne scufundam mai adânc, desigur, ne mai trebuie o rezervă de gaz. Ne trebuie heliu, heliul e ceea ce ne trebuie ca să ne ducem la adâncime. Şi de obicei vom avea o butelie puţin mai mare, e aşezată la exteriorul recirculatorului, aşa. Şi asta folosim ca să injectăm, de cum începem să ne scufundăm adânc. Şi mai avem o a doua butelie cu oxigen, care e doar de rezervă în caz că e o problemă cu prima rezervă de oxigen, vom putea respira în continuare. Iar modul în care folosești gazele astea diferite, şi toate aceste rezerve de gaze e acest mecanism sofisticat şi foarte high-tech de aici din faţă, acolo unde e la îndemână. Conţine toate valvele şi butoanele şi tot ce iţi trebuie ca să injectezi gazele potrivite la momentul potrivit.
Normally, you don't have to do that, because all of it's done automatically with the electronics, the third system of a rebreather. The most critical part of a rebreather are the oxygen sensors. You need three, so if one goes bad, you know which one it is. You need voting logic. You also have three microprocessors. Any one of those computers can run the entire system, so if you have to lose two of them, there's back-up power supplies. And there are multiple displays, to get the information to the diver. This is the high-tech gadgetry that allows us to do what we do on these deep dives. I can talk about it all day -- just ask my wife -- but I want to move on to something much more interesting.
În mod normal nu trebuie să faci asta pentru că toate sunt făcute automat pentru tine cu partea electronică - a treia parte a unui recirculator. Partea crucială a unui recirculator sunt senzorii de oxigen. Iţi trebuie trei, astfel încât dacă unul din ei se strică, vei şti care. Iţi trebuie logică de votare. Ai şi trei microprocesoare, fiecare din aceste calculatoare poate să conducă întregul sistem deci trebuie să renunţi la două. Mai sunt şi surse de alimentare electrică de rezervă. Şi desigur, sunt multe ecrane de afişare care transmit informaţia scafandrului. Acestea sunt dispozitivele care ne permit să facem ceea ce facem în astfel de scufundări adânci. Şi pot să vorbesc toată ziua despre asta, întrebaţi-o pe soţia mea. Dar, vreau să continui cu ceva mult mai interesant.
I'm going to take you on a deep dive, and show you what it's like to do one. We start up on the boat, For all this high-tech, expensive equipment, this is still the best way to get in the water, just flop over the side of the boat.
O să facem o scufundare adâncă. Vă voi arăta cum e să faci o scufundare de genul ăsta. Începem aici pe vas, şi cu tot echipamentul ăsta scump şi tehnologic avansat tot ăsta e cel mai bun mod de a intra în apă -- pfft! -- te arunci de pe marginea vasului. Acum, după cum v-am arătat în diagrama precedentă,
Now, as I showed you in the earlier diagram, these reefs that we dive on start out near the surface and they go almost vertically, completely straight down. So we drop in the water and go over the edge of this cliff, and then we start dropping, dropping, dropping. People ask if it takes a long time to get there. No; it only takes a couple minutes to get down to three or four hundred feet, which is what we're aiming for. It's like skydiving in slow motion. It's really very interesting. You ever see "The Abyss," where Ed Harris is sinking down along the side of the wall? That's what it feels like. Amazing.
aceste recifuri spre care ne scufundăm pornesc de la suprafaţă şi se duc aproape vertical, drept în jos Deci, ne băgăm în apă, şi coborâm la marginea acestei stânci, apoi începem să coborâm, coborâm, coborâm. Oamenii m-au întrebat, "Îţi ia mult timp să ajungi acolo?" Nu, îţi ia abia vreo două minute să ajungi jos la vreo 90 - 100 metri, care e adâncimea la care vrem să fim. E un fel de skydiving cu încetinitorul. E chiar foarte interesant -- dacă aţi văzut "Abisul" când Ed Harris, stiţi, se scufundă la marginea peretelui? Cam aşa e senzaţia. E extraordinar.
And down there, you find that the water is very clear, extremely clear, because there's hardly any plankton. When you turn on your light and look around the caves, you're confronted with a tremendous amount of diversity, much more than anyone used to believe. Now, not all of it is new species -- that fish you see with the white stripe, that's a known species. But if you look carefully into the cracks and crevices, you'll see little things scurrying all over the place. There's a just unbelievable diversity.
În plus, când ajungi acolo jos, vei vedea că apa e foarte limpede. E apă extrem de limpede, pentru că abia se găseşte plancton. Dar, când îţi aprinzi lumina, te uiţi în jurul peşterilor, şi deodată te confrunţi cu o diversitate extrem de variată, mult mai mare decât se credea înainte. Nu toate, nu chiar toate sunt specii noi, Ca acel peşte cu dungă albă pe care-l vedeţi, aceea e o specie cunoscută. Dar, dacă te uiţi atent între crăpăturile şi spărturile din stâncă, o să vezi chestii mici care fug de colo-colo. E o diversitate incredibilă.
It's not just fish, either. These are crinoids, sponges, black corals. There're some more fishes. Those fishes that you see now are new species. They're still new species, because I had a video camera instead of my net, so they're still waiting down there for someone to go find them. But this is what it looks like. And this kind of habitat just goes on and on and on for miles. This is Papua, New Guinea.
Şi nu sunt numai peşti. Sunt crinoide, bureţi, corali negri -- si alţi peşti. Şi acesti peşti pe care-i vedeţi sunt specii noi. Încă mai sunt specii noi pentru că am avut camera cu mine la scufundare şi nu plasa, deci încă mai aşteaptă acolo jos ca cineva să-i descopere. Dar aşa arată, şi acest habitat se tot lungește kilometri întregi. Asta e Papua, Noua Guinee. Mai vedem şi altceva decât peştişori si nevertebrate.
Now little fishes and invertebrates aren't the only things we see down there. We also see sharks, much more regularly than I would have expected to. We're not quite sure why. What I want you to do now is imagine yourself 400 feet underwater, with all this high-tech gear on your back, you're in a remote reef off Papua, New Guinea, thousands of miles from the nearest recompression chamber, and you're completely surrounded by sharks.
Vedem şi rechini, mult mai des decât m-aş fi aşteptat. Şi nu suntem siguri de ce. Dar ce vreau eu sa faceţi acum e să vă imaginaţi că sunteţi la 120 metri sub apă, cu tot echipamentul acesta tehnologic avansat în spate, sunteţi într-un recif îndepărtat de prin Papua, Noua Guinee, la mii de kilometri depărtare de cea mai apropiată cameră de decompresie, şi sunteți înconjurați în totalitate de rechini.
(Video) Diver 1: (In squeaky voice) Look at those ...
Uite-i...
Diver 2: Uh, oh ... Uh, oh!
Uh-oh ... uh-oh! Cred că le-am atras atenţia.
Audience: (Laughter)
(Video) Diver 1: I think we have their attention ...
Când începi să vorbeşti ca Donald Duck,
Richard Pyle: When you start talking like Donald Duck, there's no situation in the world that can seem tense.
nici o situaţie din lume nu poate părea tensionată. Râsete
(Laughter)
Deci, suntem aici jos -- la 120 metri,
So we're down there -- this is at 400 feet. That's looking straight up, by the way, to give a sense of how far the surface is. And if you're a biologist and know about sharks, and you want to assess, how much jeopardy am I really in here, there's one question that sort of jumps to the forefront of your mind immediately, which is --
apropo, aşa se vede în sus, ca să aveţi o idee despre cât de departe e suprafaţa. Şi dacă eşti biolog şi stii ceva despre rechini, şi vrei să estimezi cât de mare e pericolul în care mă aflu aici, o singură întrebare ţi se iveşte în faţă imediat şi aceasta e -- Ce fel de rechini?
(Video) Diver 1: What kind of sharks?
Uh, rechini silvertip.
Diver 2: Silvertip sharks.
Oh.
Diver 1: Oh.
Rechinii silvertip -- de fapt sunt trei specii de rechini aici.
RP: There are actually three species of sharks here. The silvertips are the ones with the white edges on the fins, and there're also gray reef sharks and hammerheads off in the distance. And yes, it's a little nerve-racking.
Cei silvertip sunt cei cu marginile albe pe înotătoare, mai sunt şi rechini gri de recif şi nişte rechini ciocan în depărtare. Şi da, e puţin înfricoşător.
(Video) Diver 2: Hoo! That little guy is frisky!
Hoo! Ce zburdalnic e peştişoru'!
Audience: (Laughter)
Aţi văzut multe înregistrări ca astea la televizor,
Now, you've seen video like this on TV a lot, and it's very intimidating. I think it gives the wrong impression about sharks; they're actually not very dangerous animals. That's why we weren't worried much and were joking around. More people are killed by pigs, by lightning strikes, more people are killed at soccer games in England. There's a lot of other ways you can die. And I'm not making that stuff up. Coconuts! You can get killed by a coconut more likely than killed by a shark. So sharks aren't quite as dangerous as most people make them out to be.
e foarte intimidant, şi cred că dă o impresie greşită despre rechini. Rechinii nu sunt animale foarte periculoase de fapt şi de asta nu prea eram noi îngrijoraţi, de aceea glumeam acolo jos. mai mulţi oameni sunt omorâţi de către porci, de fulgere, mai mulţi oameni sunt omorâţi la meciuri de fotbal în Anglia. Sunt multe alte feluri în care poţi muri. Şi nu inventez eu toate astea. Nuci de cocos! Poţi mai degrabă să fii omorat de o nucă de cocos decât de un rechin. Deci rechinii nu sunt atât de periculoşi pe cât îşi imaginează oamenii. Nu ştiu dacă vreunul din voi citeşte U.S. News sau World Report --
Now, I don't know if any of you get US News and World Report -- I got the recent issue. There's a cover story about the great explorers of our time. The last article is entitled, "No New Frontiers." It questions whether or not there really are any new frontiers out there, whether there are any true, hardcore discoveries that can still be made. My favorite line from the article: [... 'discovery' can mean finding a guppy with an extra spine in its dorsal fin."] I have to laugh; they don't call us fish nerds for nothing. We actually do get excited about finding a new dorsal spine in a guppy. But it's much more than that. I want to show you a few of the guppies we've found over the years.
Am ultimul număr. Este o poveste despre marii exploratori din vremea noastră. Ultimul articol e numit "Fără Noi Frontiere" Se întreabă dacă sunt sau nu frontiere noi în lume, dacă mai pot fi făcute descoperiri adevărate, de o mare anvergură. Şi ăsta e rândul meu preferat din articol. Fiind un obsedat de peşti, trebuie sa râd, nu suntem numiţi obsedați degeaba, chiar suntem entuziasmaţi când găsim o nouă coloană vertebrală dorsală la un guppy. Dar, e mai mult decât atât. Şi vreau să vă arăt câţiva din peştii guppy pe care i-am găsit în decursul anilor. Asta e -- ştiţi, puteţi vedea cât de urât e.
This one -- you can see how ugly it is.
Chiar dacă ignori valoarea ştiinţifică a acestuia,
(Laughter)
Even if you ignore the scientific value of this thing, look at the monetary value of this thing. A couple of these were sold through the aquarium trade to Japan, where they sold for 15,000 dollars apiece. That's half a million dollars a pound.
uită-te doar la valoarea sa în bani. Vreo doi din ăştia au fost vanduţi prin comerţul de peşti de acvariu în Japonia, au fost vânduţi cu 15,000 dolari bucata. Adică jumătate de milion de dolari pe jumătatea de kilogram. Uitaţi o altă specie de peşte înger pe care l-am descoperit.
Here's another new angelfish we discovered. This one we first discovered back in the air days -- the bad old air days, when we were doing these kind of dives with air. We were at 360 feet. I remember coming up from one of these deep dives and I had this fog, and the narcosis takes a little while to fade away, sort of like sobering up. I had this vague recollection of seeing this yellow fish with a black spot, and thought, "Damn, I should have caught one -- I think that's a new species." Eventually, I looked in my bucket. Sure enough, I had caught one, I just completely forgot. So this one, we decided to give the name Centropyge narcosis to. That's its official scientific name, in reference to its deep-dwelling habits.
Pe ăsta l-am descoperit de fapt prin vremurile "de aer", "relele" vremuri "de aer", aşa le spuneam când făceam astfel de scufundari cu aer, eram la 110 metri. Şi-mi amintesc că, ridicându-mă dintr-o scufundare adâncă, îmi apăruse o ceaţă, şi narcozei îi ia ceva timp, ştiţi, să treacă. Ca şi cum te-ai trezi din beţie. Şi aveam o amintire vagă că văzusem nişte peşti galbeni cu o pată neagră, şi mă gândeam, "Ei, la naiba. Trebuia să prind unul. Cred că era o specie nouă." Iar apoi, în final, m-am uitat în găleată. Desigur, prinsesem unul -- doar că uitasem complet de asta. Şi am decis să-l numim Narcoza Centropyge. Deci ăsta e numele său ştiinţific, cu referire la efectele sale din adâncuri.
This is another neat one. When we first found it, we weren't even sure what family it belonged to, so we just called it the Dr. Seuss fish, since it looked like something from one of those books.
Şi ăsta e unul mişto. Când l-am găsit prima dată, nici măcar nu eram siguri din ce familie face parte, aşa că l-am numit peştele Dr. Seuss, pentru că arăta ca ceva ieşit din cărţile alea. Ăsta e destul de fain.
Now, this one's pretty cool. If you go to Papua, New Guinea and go down 300 feet, you'll see these big mounds. This may be hard to see, but they're a couple meters in diameter. If you look closely, you'll see there's a little white and gray fish that hangs out near them. It turns out this little white fish builds these giant mounds, one pebble at a time. It's extraordinary to find something like this. It's not just new species, it's new behaviors, new ecology, all kind of new things.
Dacă te duci în Papua, Noua Guinee, şi te scufunzi la 90 metri, vei vedea aceste movile mari. Pot fi cu greu observate, dar sunt cam -- de câţiva metri în diametru. Dacă te uiţi mai de-aproape, se vede că e un peştisor alb, un peştisor gri-alb aflat pe lângă ele. S-ar parea că acest peştisor alb construieşte aceste movile uriaşe, pietricică cu pietricică. E extraordinar să găseşti aşa ceva. Nu doar noi specii, ci şi noi comportamente, noi ecologii, tot felul de lucruri noi. Deci, ceea ce vă voi arăta acum, foarte rapid,
What I'm going to show you now, quickly, is a sampling of the new species we've discovered. What's extraordinary is not just the number of species we're finding -- though as you can see, that's pretty amazing; this is only half of what we've found -- what's extraordinary is how quickly we find them. We're up to seven new species per hour of time we spend at that depth. If you go to an Amazon jungle and fog a tree, you may get a lot of bugs, but for fishes, there's nowhere in the world you can get seven new species per hour of time.
sunt doar mostre a câtorva specii noi pe care le-am descoperit. Ce e extraordinar aici nu e numărul de specii pe care le găsim -- deşi după cum vedeţi, e uimitor, asta e doar jumătate din ce am găsit -- ce e extraordinar e cât de repede le găsim. Am ajuns la şapte specii noi pe ora petrecută la acea adâncime. Dacă ai cerceta un copac din jungla amazoniană, ai putea găsi mulţi gândaci, dar cât despre peşti, nicăieri în lume nu poţi găsi şapte specii noi într-o oră. Am făcut noi nişte calcule brute,
Now, we've done some back-of-the-envelope calculations, and we're predicting there are probably about 2,000 to 2,500 new species in the Indo-Pacific alone. There are only five to six thousand known species, so a very large percentage of what is out there isn't really known. We thought we had a handle on all the reef fish diversity -- evidently not.
şi prezicem că sunt cam 2000 - 2500 de specii noi în Oceanul Indo-Pacific numai. Sunt doar 5 - 6 mii de specii cunoscute. Deci un procentaj mare din ceea ce este acolo nu ne e cunoscut. Credeam că ştim pe dinafară diversitatea peştilor de recif, dar nu o ştim, evident. Voi încheia într-o notă mai sumbră.
I'm going to just close on a very somber note. At the beginning, I said I'd show you two extraordinary photographs. This is the second extraordinary photograph I'm going to show you. This one was taken at the exact moment I was down there filming those sharks. This was taken exactly 300 feet above my head. The reason this photograph is extraordinary is because it captures a moment in the very last minute of a person's life. Less than 60 seconds after this picture was taken, this guy was dead. When we recovered his body, we figured out what had gone wrong. He had made a very simple mistake; he turned the wrong valve when he filled his cylinder. he had 80 percent oxygen in his tank when he should have had 40. He had an oxygen toxicity seizure and he drowned.
La început vă spuneam că vă voi arăta două fotografii extraordinare. Asta e a doua fotografie extraordinară pe care v-o arăt. A fost facută exact când eram acolo jos şi filmam rechinii, la exact 90 de metri deaspura mea. Motivul pentru care poza e extraordinară e că a captat un moment din ultimul minut al vieţii unei persoane. la mai puţin de 60 de secunde după ce a fost facută poza, tipul era mort. Când i-am descoperit trupul, ne-am dat seama ce se întâmplase. Făcuse o greşeală foarte simplă. Deschise valva greşită când şi-a umplut butelia -- avea 80% oxigen în butelie când trebuia să aibă 40. A avut un atac de apoplexie cauzat de intoxicarea cu oxigen şi s-a înecat. Motivul pentru care vă arăt asta -- nu e să umplu sala de amărăciune --
The reason I show this -- not to put a downer on everything -- but I just want to use it to key off my philosophy of life in general, which is that we all have two goals. The first goal we share with every other living thing on this planet, which is to survive. I call it perpetuation: the survival of the species and survival of ourselves, And those are both about perpetuating the genome.
dar mă ajută să-mi expun filozofia de viaţă în general - cu toţii avem două ţeluri. Primul îl avem în comun cu toate vietăţile de pe planetă, e vorba de supravieţuire -- eu o numesc 'perpetuare'. Supravieţuirea speciei şi a noastră, pentru că la ambele e vorba de perpetuarea genomului. Iar al doilea ţel e, pentru aceia dintre noi care au deprins primul ţel,
The second goal, for those of us who have mastered the first goal -- call it spiritual fulfillment, call it financial success, you can call it any number of different things. I call it seeking joy, this pursuit of happiness. So, I guess my theme on this is this guy lived his life to the fullest, he absolutely did. You have to balance those two goals. If you live your whole life in fear -- I mean, life is a sexually transmitted disease with 100 percent mortality. So you can't live your life in fear.
e să -- ştiţi, poţi să-i spui împlinire spirituală sau succes financiar, poţi să-i spui în mai multe feluri, eu îi spun căutarea bucuriei -- urmărirea fericirii. Deci, ce vreau să spun e că acest om şi-a trăit viaţa la maxim, fară nici o îndoială. Trebuie să pui în echilibru aceste două scopuri. Dacă trăieşti toată viaţa în frică -- vreau să zic, viaţa e o Boală cu Transmitere Sexuală cu o mortalitate de 100%. Deci, nu poţi să-ţi trăieşti viaţa în frică.
(Laughter)
(Râsete)
I thought that was an old one!
Credeam că e una depăşită.
(Applause)
(Aplauze)
But at the same time, you don't want to get so focused on rule number two, goal number two, that you neglect goal number one. Because once you're dead, you really can't enjoy anything after that. So I wish you all the best of luck in maintaining that balance in your future endeavors.
Dar, în acelaşi timp nu ai vrea să te concentrezi prea mult pe regula a doua, şi să neglijezi regula numărul unu. Pentru că odată ce eşti mort nu prea mai poţi să te bucuri de nimic. Vă doresc mult noroc în menţinerea acestui echilibru în străduinţele voastre viitoare. Mersi.
Thanks.
Aplauze