Today, we're going to look at the world of Rome through the eyes of a young girl. Here she is, drawing a picture of herself in the atrium of her father's enormous house. Her name is Domitia, and she is just 5 years old. She has an older brother who is fourteen, Lucius Domitius Ahenobarbus, named after her dad. Girls don't get these long names that boys have. What is worse is that Dad insists on calling all his daughters Domitia. "Domitia!" His call to Domitia drawing on the column, Domitia III. She has an older sister, Domitia II, who is 7 years old. And then there's Domitia I, who is ten. There would have been a Domitia IV, but mom died trying to give birth to her three years ago. Confused? The Romans were too. They could work out ancestry through the male line with the nice, tripartite names such as Lucius Domitius Ahenobarbus. But they got in a real mess over which Domitia was married to whom and was either the great aunt or the great stepmother and so on to whom when they came to write it down. Domitia III is not just drawing on the pillar, she's also watching the action. You see, it's early, in the time of day when all her dad's clients and friends come to see him at home to pay their respects. Lucius Popidius Secundus, a 17 year old, he wants to marry Domitia II within the next five to seven years, has come as well. He seems to be wooing not his future wife, but her dad. Poor Lucius, he does not know that Domitia's dad thinks he and his family are wealthy but still scumbags from the Subura. Afterall, it is the part of Rome full of barbers and prostitutes. Suddenly, all the men are leaving with Dad. It's the second hour and time for him to be in court with a sturdy audience of clients to applaud his rhetoric and hiss at his opponent. The house is now quieter. The men won't return for seven hours, not until dinner time. But what happens in the house for those seven hours? What do Domitia, Domitia, and Domitia do all day? Not an easy question! Everything written down by the Romans that we have today was written by men. This makes constructing the lives of women difficult. However, we can't have a history of just Roman men, so here it goes. We can begin in the atrium. There is a massive loom, on which Dad's latest wife is working on a new toga. Domitia, Domitia, and Domitia are tasked with spinning the wool that will be used to weave this mighty garment, 30 or more feet long and elliptical in shape. Romans loved the idea that their wives work wool. We know that because it's written on the gravestones of so many Roman women. Unlike women in Greece, Roman women go out the house and move about the city. They go to the baths in the morning to avoid the men or to separate baths that are for women only. Some do go in for the latest fad of the AD 70s: nude bathing with men present. Where they have no place is where the men are: in the Forum, in the Law Court, or in the Senate House. Their place in public is in the porticos with gardens, with sculpture, and with pathways for walking in. When Domitia, Domitia, and Domitia want to leave the house to go somewhere, like the Portico of Livia, they must get ready. Domitia II and Domitia III are ready, but Domitia I, who is betrothed to be married in two years to darling Philatus, isn't ready. She's not slow, she just has more to do. Being betrothed means she wears the insignia of betrothal: engagement rings and all the gifts Pilatus has given her - jewels, earrings, necklaces, and the pendants. She may even wear her myrtle crown. All this bling shouts, "I'm getting married to that 19 year old who gave me all this stuff I'm wearing!" While as they wait, Domitia II and Domitia III play with their dolls that mirror the image of their sister decked out to be married. One day, these dolls will be dedicated to the household gods on the day of their wedding. Okay, we're ready. The girls step into litters carried by some burly slaves. They also have a chaperone with them and will be meeting an aunt at the Porticus of Livia. Carried high on the shoulders of these slaves, the girls look out through the curtains to see the crowded streets below them. They traverse the city, pass the Coliseum, but then turn off to climb up the hill to the Porticus of Livia. It was built by Livia, the wife of the first emperor Augustus, on the site of the house of Vedius Pollio. He wasn't such a great guy. He once tried to feed a slave to the eels in his fish pond for simply dropping a dish. Luckily, the emperor was at the dinner and tamed his temper. The litters are placed on the ground and the girls get out and arm in arm, two by two, they ascend the steps into the enclosed garden with many columns. Domitia III shot off and is drawing on a column. Domitia II joins her but seeks to read the graffiti higher up on the column. She spots a drawing of gladiators and tries to imagine seeing them fighting, something she will never be permitted to do, except from the very rear of the Coliseum. From there, she will have a good view of the 50,000 spectators but will see little by way of blood and gore. If she really wanted a decent view, she could become a vestal virgin and would sit right down the front. But a career tending the sacred flame of Vesta is not to everybody's taste. Domitia I has met another ten year old also decked out in the insignia of betrothal. Home time. When they get there after the eighth hour, something is up. A smashed dish lies on the floor. All the slaves are being gathered together in the atrium and await the arrival of their master. Dad is going to go mad. He will not hit his children, but like many other Romans, he believes that slaves have to be punished. The whip lies ready for his arrival. No one knows who smashed the dish, but Dad will call the undertaker to torture it out of them, if he must. The doorkeeper opens the front door to the house. A hush comes over the anxious slaves. In walks not their master but, instead, a pregnant teenager. It is the master's eldest daughter, age 15, who is already a veteran of marriage and child birth. Guess what her name is. There is a five to ten percent chance she won't survive giving birth to her child, but, for now, she has come to dinner with her family. As a teenage mother, she has proved that she is a successful wife by bringing children and descendants for her husband, who will carry on his name in the future. The family head off to the dining room and are served dinner. It would seem Dad has had an invite to dinner elsewhere. With dinner concluded, the girls crossed the atrium to bid farewell to their older sister who is carried home in a litter, escorted by some of Dad's bodyguards. Returning to the house, the girls cross the atrium. The slaves, young and old, male and female, await the return of their owner. When he returns, he may exact vengeance, ensuring his power over the slaves is maintained through violence and terror, to which any slave could be subjected. But, for the girls, they head upstairs for the night, ready for bed.
Bugün Roma dünyasına dört kız kardeşin gözünden bakacağız. İşte burada, babasının gösterişli evinin avlusunda kendi resmini çiziyor. İsmi Domitia. Sadece 5 yaşında. 14 yaşında bir erkek kardeşi var, Lucius Domitius Ahenobarbus, babasının ismini taşıyor. Kız çocuklarına böyle uzun isimler verilmez. Daha da kötüsü babasının tüm kızlarına Domitia ismini vermiş olması. "Domitia!" Sütuna resim yapan Domitia'yı çağırıyor, yani III. Domitia'yı. 7 yaşında büyük bir kız kardeşi var, II. Domitia ve 10 yaşında diğer kız kardeşi I. Domitia. Bir de IV. Domitia olması lazım ama üç sene önce anneleri onu doğururken öldü. Kafan karıştı değil mi? Romalıların da kafası karışıktı. Soylarını erkek tarafından taşıdıkları havalı üç isimden anlayabiliyorlar, örneğin Lucius Domitius Ahenobarbus. Ama kadın tarafına gelince hangi Domitia kimle evliydi hangisi büyük teyzeydi ya da kimin büyükannesiydi tam bir muamma. III. Domitia sadece sütunlara resim yapmıyor, aynı zamanda etrafında olan biteni de seyrediyor. Gördüğün gibi gündüz vakti, babasının tüm hizmetkarlarının ve arkadaşlarının babasına olan saygısını göstermek için eve geldiği zaman. Lucius Popidius Secundus, 17 yaşında ve gelecek beş ile yedi sene içinde II. Domitia ile evlenmek istiyor. Davetliler arasında o da var. Gelecekteki eşinden çok onun babasının gözüne girmeye çalışıyor gibi. Zavallı Lucius, Domitia'nın babasının kendisi ve ailesi hakkında varlıklı ama hala Subura'da yaşayan çapulcular diye düşündüğünden habersiz. Nihayetinde orası Roma'nın serseri ve hayat kadınlarıyla dolu yeri. Bir anda herkes Domitia'nın babasıyla birlikte evden ayrılır. Saat ikiyi gösteriyor. Mahkemeye gitme zamanı. Kendi konuşmasını sağlam kitlesiyle alkışlamak, muhaliflerininkini de yuhalamak gerek. Ev ise şimdi daha sakin, Erkekler yedi saatten önce akşam yemeğine kadar dönmez. Peki bu yedi saat boyunca neler yapıyorlar? Domitia, öteki Domitia ve öteki Domitia tüm gün ne yapıyor? Güzel soru! Romalılar tarafından yazılan günümüze kalan her şey erkekler tarafından yazılmış. Bu da kadınların yaşantısını anlamada güçlük yaratıyor. Yine de tarih sadece Romalı erkeklerden ibaret olamaz. O halde hikayemize devam ediyoruz. Atriumdan başlayalım. Kocaman bir dokuma tezgahında, babanın en son eşi yeni togasını giymiş çalışıyor. Domitia, öteki Domitia ve öteki Domitia da ihtişamlı kıyafetleri dokumak için kullanılacak yün yumaklarını sarmakla meşgul, boyu 10 metreyi aşabilen oval biçimdeki kıyafetleri. Eşlerinin yünle meşgul olması fikrini Romalılar sevmiş görünüyor. Birçok Romalı kadının mezar taşından bunu çıkarabiliriz. Yunan kadınlarının aksine, Romalı kadınlar evden çıkıp şehirde gezebiliyorlar. Erkeklerle karşılaşmadan sabahları hamama ya da kadınlar için ayrılmış özel hamamlara gidebilirler. Kimisi MS 70'lerin sonundaki modaya uyup hamama erkeklerle birlikte çıplak girebiliyor. Eğer hamamda yer bulamazlarsa erkeklerin gittiği yerlere yani Forum'a Anayasa Mahkemesi'ne veya Senato'ya. Kadınların kamudaki yeri bahçelerin, heykellerin, yürüyüş yollarının olduğu revaklar. Domitia, öteki Domitia ve öteki Domitia evden ayrılıp başka yere taşınmak istediklerinde örneğin Livia Revağı'na buna hazır olmaları gerekiyor. II. Domitia ve III. Domitia hazırlar, ama I. Domitia iki sene içinde nişanlısı Filatus ile evleneceğinden hazır değil. Elini çabuk tutsa da yapacak çok işi var. Nişanlı olmasının gerektirdiği gibi nişan yüzüklerini ve Filatus'un ona verdiği tüm hediyeleri: mücevherleri, küpeleri, gerdanlıkları ve kolyeleri takmak zorunda. Hatta yaban mersininden yapma tacını da takabilir. Tüm bu takılanlar, "Bana bunları veren 19'luk delikanlıyla evleniyorum" diye bağırıyor. II. Domitia ve III. Domitia beklerken bir yandan da oyuncaklarıyla ablaların düğünü üstüne oynuyorlar. Kendilerinin de evlenecekleri o gün, bu oyuncakları domestik tanrılara adayacaklar. Tamam. Biz hazırız. Kızlar güçlü kölelerin taşıdığı tahtırevana çıkıyorlar. Yanlarında onlara refakat eden bir "şaperon" da var. Livia Revağı'nda bir teyzeleriyle buluşacaklar. Kölelerin omuzlarında tüllerin ardından yukardan etrafı, sokaktaki kalabalığı seyrediyolar. Şehrin içinden Kolezyum'un yanından geçip dönerek bayır çıkıp Livia Revağı'na varıyorlar. İlk imparator Augustus'un eşi Livia tarafından Vedius Pollio evinin yanına inşa ettirilmiş. Öyle muhteşem bir zat değildi. Bir keresinde bir köleyi tabak düşürdü diye balık havuzundaki yılan balıklarına yem edecekti. Allah'tan imparator da yemekteydi de kendisini sakinleştirdi. Tahtırevanlar yere indiriliyor ve kızlar dışarı çıkıyorlar. Kol kola, ikili ikili sütunlarla dolu bahçeye giden merdivenleri çıkıyorlar. III. Domitia vakit kaybetmeden resim yapmaya başladı. II. Domitia da onun yalnız bırakmıyor ve sütunun yukarısında çizilenleri anlamaya çalışıyor. Gördüğü gladyatörleri savaşırken seyrettiğini zihninde canlandırıyor. Bu da asla yapmasına izin verilmeyecek şeylerden biri. Kolezyumun en arka köşesinden belki. Ordan da ancak 50 bin kişiyi bulan seyircileri görür dökülen kanları çok az. Eğer gerçekten çok iyi yerden seyretmek isterse, rahibe olup arenanın en ön sırasına oturabilir. Tabii Vesta'nın kutsal ateşini takip edecek bir kariyer herkese hitap etmiyor. I. Domitia kendisi gibi tüm nişan hediyelerini takmış 10 yaşında başka bir kızla tanışır. Eve dönme vakti. Saat sekizi geçerken eve vardıklarında bir sorun vardı. Yerde duran kırılmış bir tabak. Tüm köleler atriuma(avluya) toplanmış efendilerinin gelmesini bekliyor. Babaları öfkeden deliye dönecek. Çocuklarına vurmayacak ama birçok Romalı gibi kölelerin cezalandırılması gerektiğine inanıyor. Kamçı hazır bekliyor. Kimse tabağı kimin kırdığını bilmiyor ama babaları kölelerin başını çağırıp onu gerekirse işkence ederek konuşturacak. Bekçi evin ön kapısını açar. Zaten telaşlanmış köleler iyice ürperir. Gelen kişi efendileri değil, hamile bir genç kız. Efendilerinin 15 yaşındaki evli ve çocuklu en büyük kızı. Tahmin et adı ne. Sağlıklı bir şekilde doğum yapabilme ihtimali çok düşük ama şimdilik o da ailesiyle birlikte akşam yemeğine katılacak. Onlu yaşlarda bir anne olarak, kocasının isimini taşıyacak onun soyundan çocuklar yetiştirdiği için iyi bir eş olduğunu kanıtlamış. Aile yemek odasına doğru geçiyor. Yemekler servis ediliyor. Görünen o ki baba başka bir yerde yemeğe davetli. Yemek bittikten sonra, kızlar atriuma geçiyor ve büyük ablalarını uğurluyorlar. Abla babasının korumalarının eşlik ettiği tahtırevanla evine dönüyor. Esas eve dönecek olursak, kızlar atriuma geçmiş. Genç yaşlı, kadın erkek, tüm köleler efendilerinin dönüşünü bekliyor. Zira döndüğünde, otoritesini göstermek için kölelerden birine karşı baya sertleşip şiddete başvurabilir ve terör estirebilir. Kızlar için ise merdivenleri çıktıktan sonra tüm gece uyumaya hazır.