A fact came out of MIT, couple of years ago. Ken Hale, who's a linguist, said that of the 6,000 languages spoken on Earth right now, 3,000 aren't spoken by the children. So that in one generation, we're going to halve our cultural diversity. He went on to say that every two weeks, an elder goes to the grave carrying the last spoken word of that culture. So an entire philosophy, a body of knowledge about the natural world that had been empirically gleaned over centuries, goes away. And this happens every two weeks.
Մի փաստ որ հրապարակվել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի կողմից մի քանի տարի առաջ։ Քեն Հեյլը, ով լեզվաբան է, ասել է, որ ներկայիս օգտագործվող 6000 լեզուներից 3000 չեն օգտագործվում երեխաների կողմից։ Այսինքն մեկ սերնդի ընթացքում մեր մշակութային բազմազանությունը կիսով չափ պակասելու է։ Եվ շարունակելով` ասում է. ամեն երկու շաբաթը մեկ մահանում է մեկ տարեց, ով իր հետ տանում է այդ մշակույթի վերջին խոսվող բառը: Ինչը նշանակում է, որ մի ամբողջ փիլիսոփայություն բնական աշխարհի մասին գիտելիքների մի ամբողջություն որ էմպիրիկ կերպով հավաքագրվել է դարերի ընթացքում անհետանում է։ Եվ սա տեղի է ունենում ամեն երկու շաբաթը մեկ։
So for the last 20 years, since my dental experience, I have been traveling the world and coming back with stories about some of these people. What I'd like to do right now is share some of those stories with you. This is Tamdin. She is a 69-year-old nun. She was thrown in prison in Tibet for two years for putting up a little tiny placard protesting the occupation of her country. And when I met her, she had just taken a walk over the Himalayas from Lhasa, the capital of Tibet, into Nepal, across to India -- 30 days -- to meet her leader, the Dalai Lama. The Dalai Lama lives in Dharamsala, India. So I took this picture three days after she arrived, and she had this beat-up pair of tennis shoes on, with her toes sticking out. And she crossed in March, and there's a lot of snow at 18,500 feet in March.
Վերջին 20 տարիների ընթացքում, սկսած իմ ատամնաբուժական փորձառությունից, ես ճամփորդում եմ աշխարհի շուրջ և վերադառնում եմ այդ ժողովուրդների մասին պատմութուններով: Եվ հիմա ես ուզում եմ այդ պատմությունների մի մասը կիսել ձեզ հետ: Սա Թամդինն է: Նա 69 ամյա միանձնուհի է։ Նա Տիբեթում երկու տարով բանտարկվել է մի փոքրիկ պաստառի համար, որով նա ընդդիմանում էր իր երկրի բռնազավթմանը։ Եվ երբ ես հանդիպեցի նրան հենց նոր էր ոտքով ճամփորդել Լհասայից՝ Տիբեթի մայրաքաղաքից Հնդկաստանի միջով դեպի Նեպալ, 30 օր քայլել իր առաջնորդին՝ Դալայ Լամային հանդիպելու համար։ Դալայ Լաման բնակվում է Դհարամսալայում, որ գտնվում է Հնդկաստանում: Այսպես ես նրան նկարեցի այդ ճամփորդությությունից երեք օր հետո և նրա հագին կարող եք տեսնել քրքված կոշիկները ու դրանցից դուրս ցված ոտքերի մատերը։ Եվ նա մարտ ամսին էր ճամփորդել իսկ մարտ ամսին ծովից 5600 մ բարձրության վրա վստահ եղեք, որ շատ ձյուն կա:
This is Paldin. Paldin is a 62-year-old monk. And he spent 33 years in prison. His whole monastery was thrown into prison at the time of the uprising, when the Dalai Lama had to leave Tibet. And he was beaten, starved, tortured -- lost all his teeth while in prison. And when I met him, he was a kind gentle old man. And it really impressed me -- I met him two weeks after he got out of prison -- that he went through that experience, and ended up with the demeanor that he had.
Սա Պալդինն է: նա 62 տարեկան վանական է, որ 33 տարի անց է կացրել բանտում: Եվ ինքն ու իր վանքի բոլոր վանականները բանտարկվեցին ապստամբության ժամանակ, երբ Դալայ Լաման սիտպված էր հեռանալ Տիբեթից Եվ նա ծեծի է ենթարկվել, սովի է մատնվել խոշտանգումների ենթարկվել՝ կորցնելով իր բոլոր ատամները: Եվ երբ ես նրան հանդիպեցի, նա բարի ու ազնիվ ծերուկ էր Դա իսկապես տպավորեց ինձ իսկ ես նրան հանդիպեցի բանտից ազատվելուց ընդամենը երկու շաբաթ հետո, որտեղ նա, անցնելով այդ ամենի միջով, կարողացել էր պահպանել նման վարքագիծ։
So I was in Dharamsala meeting these people, and I'd spent about five weeks there, and I was hearing these similar stories of these refugees that had poured out of Tibet into Dharamsala. And it just so happened, on the fifth week, there was a public teaching by the Dalai Lama. And I was watching this crowd of monks and nuns, many of which I had just interviewed, and heard their stories, and I watched their faces, and they gave us a little FM radio, and we could listen to the translation of his teachings. And what he said was: treat your enemies as if they were precious jewels, because it's your enemies that build your tolerance and patience on the road to your enlightenment. That hit me so hard, telling these people that had been through this experience.
Այսպիսով ես Դհարամսալայում էի եվ մոտ հինգ շաբաթ անցկացրեցի այնտեղ և լսում էի այսպիսի պատմություններ այս փախստականների մասին, որ Տիբեթից փախել էին Դհարամսալա։ Եվ այնպես ստացվեց, որ հինգերորդ շաբաթվա ընթացքում Դալայ Լաման հանրային դասախոսություն կարդաց Եվ նա, իսկ ես անընդհատ հետևում էի այս վանականներին ու միանձնուհիներին, որոնցից շատերը նոր էին ժամանել, և լսել էին նրանց պատմությունները ես հետևում էի նրանց դեմքերին, նրանք մեզ տվեցին մի փոքրիկ ռադիո, և մենք կարող էինք լսել այդ դասխոսության թարգմանությունը։ Եվ նա ասում էր, որ պետք է թշնամիներին վերաբերվել ինչպես թանկարժեք զարդերի, քանի որ հենց նրանք են որ կառուցում են ձեր հանդուրժողականությունը և համբերությունը ձեր պայծառացման ճանապարհին։ Եվ ես չէի կարող, ինձ ցնցեց այն, որ նա նման բան էր ասում այս մարդկանց, ովքեր անցել էին այդ ամենի միջով;
So, two months later, I went into Tibet, and I started interviewing the people there, taking my photographs. That's what I do. I interview and do portraits. And this is a little girl. I took her portrait up on top of the Jokhang Temple. And I'd snuck in -- because it's totally illegal to have a picture of the Dalai Lama in Tibet -- it's the quickest way you can get arrested. So I snuck in a bunch of little wallet-sized pictures of the Dalai Lama, and I would hand them out. And when I gave them to the people, they'd either hold them to their heart, or they'd hold them up to their head and just stay there. And this is -- well, at the time -- I did this 10 years ago -- that was 36 years after the Dalai Lama had left.
Երկու ամիս հետո ես գնացի Տիբեթ և սկսեցի մարդկանցից հարզազրույցներ վերցնել և նկարել նրանց։ Դա այն է, ինչ ես անում եմ: Ես խոսում եմ մարդկանց հետ և նկարում նրանց դեմքերը: Եվ սա մի փոքր աղջիկ է: Ես նրան նկարեցի Ջոկհանգ տաճարի բարձունքին: Եվ ես աննկատ անցկացրել էի, աննկատ, քանի որ Տիբեթում Դալայ Լամայի նկարները անօրինական, արգելված են, դա ձեռբակալվելու ամենաարագ միջոցն է։ Այսպիսով ես աննկատ փոխանցեցի Դալայ Լամայի՝ փոքր, դրամապանակի չափի Եվ ես դրանք բաժանում էի մարդկանց Եվ երբ ես տալիս էի մարդկանց նրանք կամ այդ նկարների սեղմում էին իրենց սրտին կամ բարձրացնում էին վերևմ գլխի մոտ ու այդպես Եվ սա տեղի էր ունենում, դե ես այցելել եմ այնտեղ տաս տարի առաջ, Դալայ Լամայի հեռանալուց 36 տարի հետո
So I was going in, interviewing these people and doing their portraits. This is Jigme and her sister, Sonam. And they live up on the Chang Tang, the Tibetan Plateau, way in the western part of the country. This is at 17,000 feet. And they had just come down from the high pastures, at 18,000 feet. Same thing: gave her a picture, she held it up to her forehead. And I usually hand out Polaroids when I do these, because I'm setting up lights, and checking my lights, and when I showed her her Polaroid, she screamed and ran into her tent.
Եվ այսպես ես գնում էի այնտեղ, խոսեցնում մարդկանց և նկարում նրանց։ Սա Ջիգմեն է և նրա քույր Սոնամը Եվ նրանք ապրում են Տիբեթյան բարձրավանդակում գտնվող Չանգ Թանգում երկրի արևմտյան ծայրամսում մոտ 5200 մետր բարձրության վրա Եվ նրանք հենց նոր են իջել բարձրադիր արոտավայրերից 5500 մետր բարձրության վրա գտնվող Նույնը տեղի ունեցավ նրանց հետ տվեցի նկարը և նա բարձրացրեց իր ճակատին Եվ սովորաբար ես նրանց եմ տալիս Պոլարոիդներ քանի որ ես համապատասխան լուսավորություն ստանալու համար ստուգում եմ դրանք եվ երբ ես ցույց տվեցի Պոլարոիդը, նա ճչաց և վազեց դեպի իր վրանը
This is Tenzin Gyatso; he was found to be the Buddha of Compassion at the age of two, out in a peasant's house, way out in the middle of nowhere. At the age of four, he was installed as the 14th Dalai Lama. As a teenager, he faced the invasion of his country, and had to deal with it -- he was the leader of the country. Eight years later, when they discovered there was a plot to kill him, they dressed him up like a beggar and snuck him out of the country on horseback, and took the same trip that Tamdin did. And he's never been back to his country since. And if you think about this man, 46 years later, still sticking to this non-violent response to a severe political and human rights issue. And the young people, young Tibetans, are starting to say, listen, this doesn't work. You know, violence as a political tool is all the rage right now. And he still is holding this line. So this is our icon to non-violence in our world -- one of our living icons.
Սա Թենզին Գյաստոն է նրան համարել են Խղճի Բուդդա, երբ նա երկու տարեկան էր եվ բնակվում էր գյուղական հյուղակում երկրի անհայտ մի անկյունում Երբ նա չորս տարեկան էր նա դարձավ 14-րդ Դալայ Լամա Երբ դեռ անչափահաս էր իր երկրի ենթարկվեց հարձակման եվ նա պետք է զբաղվեր դրանով, քանի որ նա էր երկրի առաջնորդը Ութ տարի անց, երբ հայտնաբերվեց, որ դավադրություն է հյուսվում նրան սպանելու համար նրան հագցրեցին մուրացիկի պես և ձիերով աննկատ հեռացրեցին երկրից Եվ նույն ճանապարհով անցավ, ինչ որ Թամդինը։ Եվ նա բնակվում է Եվ եթե մտածում եք այս մարդու մասին ով 46 տարի անց էլ հավատարիմ է առանց բռնության պայքարելուն որպես պատասխան քաղաքական և մարդու իրավունքներին առնչվող այդ ծանր վիճակին Եվ երիտասարդները երիտասարդ Տիբեթցիները սկսում են ասել, որ այդ մոտեցում չի աշխատում բռնությունը որպես քաղաքական գործիք, լծակ է դարձել է շատ գրավիչ նրանց համար Եվ նա դեռ շարունակում է հավատարիմ մնալ իր ուղուն Եվ նա մեզ համար խորհրդանիշն է այս աշխարհում բռնությունից զերծ մնալու կենդանի խորհրդանիշներից մեկը։
This is another leader of his people. This is Moi. This is in the Ecuadorian Amazon. And Moi is 35 years old. And this area of the Ecuadorian Amazon -- oil was discovered in 1972. And in this period of time -- since that time -- as much oil, or twice as much oil as was spilled in the Exxon Valdez accident, was spilled in this little area of the Amazon, and the tribes in this area have constantly had to move. And Moi belongs to the Huaorani tribe, and they're known as very fierce, they're known as "auca." And they've managed to keep out the seismologists and the oil workers with spears and blowguns. And we spent -- I was with a team -- two weeks with these guys out in the jungle watching them hunt. This was on a monkey hunt, hunting with curare-tipped darts. And the knowledge that these people have about the natural environment is incredible. They could hear things, smell things, see things I couldn't see. And I couldn't even see the monkeys that they were getting with these darts.
Սա մեկ այլ ժողովրդի առաջնորդ է Սա Մոին է. Սա հասարակածային Ամազոնում է Մոին 35 տարեկան է Եվ հասարկածային Ամազոնի այս տարածքներում 1972 թ. նավթ է հայտնաբերվել։ Այդ ժամանակահատվածում Ամազոնի այս փոքրիկ տարածքում երկու անգամ ավել նավթի արտահոսք է եղել, քան Էքսոն Վալդեզում տեղի ունեցած արտահոսքի ժամանակ։ Այս տարածքում բնակվող ցեղերը ստիպված են անընդհատ տեղափոխվել։ Եվ Մոին պատկանում է Հուաորանի ցեղին եվ նրանք հայտնի են որպես իրենց դաժանությամվ, նրանց կոչում են "աուկա" Եվ նրանց հաջողվել է հեռու պահել սեյսմոլոգներին ու նավթի արդունահանման աշխատողներին նիզակներով ու նետերով։ Եվ ես անցկացրեցի մենք անցկացրեքինք. ես թիմով էի այտնեղ, երկու շաբաթ այս մարդկանց հետ ջունգլիներում հետևոլով, թե ինչպես են իրենք որս անում Սա կապիկների որսի ժամանակ է որս իրականցվում է թունավոր տեգերի միջոցով Եվ այն գիտելիքներ, որ այս մարդիկ ունեն իրենց բնական միջավայրի մասին անհավատալի է Նրանք կարող են լսել, հոտ առնել, տեսնել այնպիսի բաներ, որոնք ես չէին կարողանում Ես չէի կարողանում անգամ կապիկներին տեսնել իսկ նրան տեսնում էին և որսում էին այդ տեգերի միջոցով։
This is Yadira, and Yadira is five years old. She's in a tribe that's neighboring the Huaorani. And her tribe has had to move three times in the last 10 years because of the oil spills. And we never hear about that. And the latest infraction against these people is, as part of Plan Colombia, we're spraying Paraquat or Round Up, whatever it is -- we're defoliating thousands of acres of the Ecuadorian Amazon in our war on drugs. And these people are the people who take the brunt of it.
Սա Յադիրան է եվ նա հինգ տարեկան է նա Հուաորանիների ցեղի հարևանությամբ բնկվող ցեղից է Եվ նրա ցեղը նույնպես ստիպված է եղել տեղափոխվել երեք անգամ միայն վերջին տաս տարիների ընթացքում՝ նավթի արտահոսքերի պատճառով։ Եվ մենք երբենք այդ արտահոսքերի մասին չենք լսել Եվ վերջին անարդարությունը, խախտումը այս մարդկանց դեմ այն է, որ Կոլումբիա ծրագրի շրջանակներում մենք թունավորելու միջոցով ոչնչացնում ենք հազարավոր քառակուսի կիլոմետրեր զբաղվեցնող տարածք հասարակածային Ամազոնում մեր՝ թմրամիջոցների դեմ վարվող պատերազմի պատճառով։ Եվ այս մարդիկ են, ում դեմ է արդյունքում ուղղվում հիմնական հարվածը
This is Mengatoue. He's the shaman of the Huaorani, and he said to us, you know, I'm an older man now; I'm getting tired, you know; I'm tired of spearing these oil workers. I wish they would just go away. And I was -- I usually travel alone when I do my work, but I did this -- I hosted a program for Discovery, and when I went down with the team, I was quite concerned about going in with a whole bunch of people, especially into the Huaorani, deep into the Huaorani tribe. And as it turned out, these guys really taught me a thing or two about blending in with the locals. (Laughter)
Սա Մենգաթոն է Նա Հուաորանիների շամանն է եվ նա մեզ ասաց. - գիտեք ես արդեն ծեր եմ, ես արդեն հոգնում եմ, հասկանում եք, հոգնել եմ այս նավթ արդյունահանողներին տեգահարելուց Ես շատ կուզեյի, որ նրանք պարզապես թողնեին ու գնային Եվ ես սովորաբար մենակ եմ ճամփորդում երբ իմ գործն եմ անում, սակայն այս անգամ ես հյուրընկալում էի Դիսքավերիից մի ծրագիր և գնացի թիմով ես շատ անհանգիստ էի քանի որ գնում էի մեծ խմբով եվ հատկապես Հուաորանիների մոտ գնալու առումով էի անհանգիստ Եվ արդյուքնում պարզվեց, որ այս տղաները անգամ մեկ երկու նոր բան սովորեցրեցին, թե ինչպես կարելի է թափանցել տեղաբնիկների մեջ։ (Ծիծաղ)
One of the things I did just before 9/11 -- August of 2001 -- I took my son, Dax, who was 16 at the time, and I took him to Pakistan. Because at first I wanted -- you know, I've taken him on a couple of trips, but I wanted him to see people that live on a dollar a day or less. I wanted him to get an experience in the Islamic world and I also wanted him to -- I was going there to work with a group, do a story on a group called the Kalash, that are a group of animists, 3,000 animists, that live -- very small area -- surrounded by Islam -- there's 3,000 of these Kalash left; they're incredible people. So it was a great experience for him. He stayed up all night with them, drumming and dancing. And he brought a soccer ball, and we had soccer every night in this little village.
Սեպտեմբերի 11-ի հենց նախօրեին՝ 2001 թ. օգոստոսին ես իմ որդուն՝ Դաքսին, ով 16 տարեկան էր այդ ժամանակ, ես նրան տարա Պակիստան: Քանի որ նախ ես ուզում էի դե ես իրեն մի քանի ճամփորդությունների տարել էի, բայց ես ուզում էի, որ նա տեսներ օրեկան մեկ դոլար և պակաս եկամուտ ունեցող մարդկանց ես ուզում էի, որ նա փորձառություն ձեռք բերի Իսլամական աշխարհում եվ ես նաև ուզում էի քանի որ ես այնտեղ խմբով էի աշխատելու, մի պատմություն պատրաստեի Կալաշ կոչվող խմբի մասին որը բաղկացած է մոտ 3000 անիմիստներից որոնք բնակվում է շատ փոքր տարածքում շրջափակված Իսլամ դավանող մարդկանցով Կալաշ կոչվող այս անհավատալի խբից ընդամենը 3000 մարդ է մնացել, Եվ սա մեծ փորձ էր որդուս համար։ Նա ամբողջ գիշերը անցկացրեց նրանց հետ թմբուկ խփելով և պարելով։ Եվ նա իր հետ ֆուտբոլի գնդակ էր բերել եվ ամեն երեկո այս փոքր գյուղում մենք ֆուտբոլ էինք խաղում։
And then we went up and met their shaman. By the way, Mengatoue was the shaman of his tribe as well. And this is John Doolikahn, who's the shaman of the Kalash. And he's up in the mountains, right on the border with Afghanistan. In fact, on that other side is the area, Tora Bora, the area where Osama bin Laden's supposed to be. This is the tribal area. And we watched and stayed with John Doolikahn. And the shaman -- I did a whole series on shamanism, which is an interesting phenomenon. But around the world, they go into trance in different ways, and in Pakistan, the way they do it is they burn juniper leaves and they sacrifice an animal, pour the blood of the animal on the leaves and then inhale the smoke. And they're all praying to the mountain gods as they go into trance.
Հետո մենք գնացինք նրանց շամանին հանդիպելու։ Ի դեպ Մենտգաթոն էլ իր ցեղի շամանն էր: Եվ սա Ջոն Դուլիկան է ով Կալաշների շամանն է։ Եվ այս լեռներում հենց Աֆղանստանի սահմանին: Իրականում այս տարածքի հակառակ կողմում Թոր Բորան է այն տարածքը, որտեղ ենթադրվում է, որ Օսամա Բեն Լադենն է գտնվում։ Սա այդ ցեղի տարածքներն են: Եվ մենք հետևում էինք նրանց և մնացինք Ջոն Դուլիկանի հետ։ Եվ շամանը, ի դեպ ես մի ամբողջ շարք եմ պատրաստել շամանիզմի մասին, ինչը շատ հետքրքրական ֆենոմեն է։ Բայց աշխարհի տարբեր անկյուններում տարբեր եղանակներով են տրանսի մեջ են ընկնում և Պակիստանում նրանք դա անում են գիհու տերևներ այրելու միջոցով և նրանք կենդանի են զոհաբերում կենդանու արյունը հեղում են տերևների վրա ապա շնչում են ծուխը: Եվ նրանք բոլորը աղոթում են լեռների աստվածներին հենց որ տրանսի մեջ են ընկնում։
You know, getting kids used to different realities, I think, is so important. What Dan Dennett said the other day -- having a curriculum where they study different religions, just to make a mental flexibility, give them a mental flexibility in different belief systems -- I think this is so necessary in our world today as you see these clash of beliefs taking place. And all the security issues they cause us. So, one thing we did five years ago: we started a program that links kids in indigenous communities with kids in the United States. So we first hooked up a spot in the Navajo Nation with a classroom in Seattle. We now have 15 sites. We have one in Kathmandu, Nepal; Dharamsala, India; Takaungu, Kenya -- Takaungu is one-third Christian, one-third Muslim and one-third animist, the community is -- Ollantaytambo, Peru, and Arctic Village, Alaska.
Դա փորձ էր երեխաներին սովորեցնելու տարբեր իրականությունների։ Ես կարծում եմ, որ սա շատ կարևոր է։ Ինչ Դեն Դենեթը ասաց նախորդ օրը որ ուսումնական ծրագրում տարբեր կրոններ են ներառել սովորողների միտքը ավելի ճկուն դարձնելու մտային ճկունություն տալու համար տարբեր հավատալքիների ու կրոնական համակարգերի միջոցով։ Կարծում եմ, որ մեր այսօրվա աշխարհին շատ կարևոր է երբ տեղի է ունենում հավատալիքների այս բախումը: Եվ այս բոլոր անվտանգության խնդիրներ էին, որ ծառացել էին մեր առջև: Եվ այսպես հինգ տարի առաջ մենք արեցինք մի բան, մենք սկսեցին մի ծրագիր, որ կապ է հաստատում տեղաբնիկ համայնքների երեխաների և ԱՄՆ երեխաների միջև: Սկզբից մենք կապ հաստատեցինք Նավաջո ժողովրդի մի համայնքին Սիըթլում գնվող դասարանի հետ: Եվ հիմա մենք ունենք 15 նման վայրեր: Մեկը Նեպալի Կատմանդուում է, Հնդկաստանի Դհարամսալայում, Կենյայի Տակոնգույում Տակոնգուն մեկ երրորդով բնակեցված է քրիստոնյաներով, մեկ երրորդով մուսուլմաններով եվ մեկ երրորդը անիմիստներ են։ Այս համայնքը Օլանտայտամբոն է Պերույում գտնվող և Ալյասկայում գտնվող Արկտիկական գյուղը:
This is Daniel; he's one of our students in Arctic Village, Alaska. He lives in this log cabin -- no running water, no heat other than -- no windows and high-speed Internet connection. And this is -- I see this rolling out all over -- this is our site in Ollantaytambo, Peru, four years ago, where they first saw their first computers; now they have computers in their classrooms. And the way we've done this -- we teach digital storytelling to these kids. And we have them tell stories about issues in their community in their community that they care about. And this is in Peru, where the kids told the story about a river that they cleaned up. And the way we do it is, we do it in workshops, and we bring people who want to learn digital workflow and storytelling, and have them work with the kids. And just this last year we've taken a group of teenagers in, and this has worked the best. So our dream is to bring teenagers together, so they'll have a community service experience as well as a cross-cultural experience, as they teach kids in these areas and help them build their communication infrastructure.
Սա Դանիելն է, մեր աշակերտներից մեկը Ալյասկայի Արկտիկական գյուղից: Նա բնակվում է այս փայտե հյուղակում որ չունի ոչ ջրամատակարարում, ոչ ջեռուցում ոչ պատուհաններ բայց ունի արագ ինտերնետային կապ Եվ սա ես սա տեսնում եմ ամենուր Սա մեր վայրն է Օլանտայտամբոյում, Պերու, չորս տարի առաջ որտեղ նրանք առաջին անգամ տեսան համակարգիչներ այժմ նրանք համակարգիչներ ունեն իրենց դասարաններում: Եվ մենք սա անում ենք հետևյալ կերպ մենք սովորեցնում ենք այս երեխաներին թվային պատմություններ պատմել: Եվ նրանք պատմություններն են պատմում իրենց երկրներում առկա խնդիրների մասին իրենց համայքներում, որոնց մասին իրենք հոգ են տանում։ Եվ սա Պերույում, որտեղ երեխաները պամտում են, թե ինչպես են մաքրել մի գետ: Եվ մենք սա անում ենք դասընթացների միջոցով և մենք հավաքում ենք մարդկանց, ովքեր ուզում եմ սովորել թվային տեխնոլոգիաների կիրառումը ու նրանք աշխատում են երեխաների հետ Եվ հենց նախորդ տարվա ընթացքում մենք դեռահասների մի նոր խումբ ենք ներառել ինչը շատ լավ աշխատեց: մեր երզանքն է համախմբել դեռահասներին, այնպես որ նրանք ունենան համայնքին ծառայելու փորձառություն ինչպես նաև այլ մշակույթների հետ շփվելու փորձառություն քանի որ նրանք ուսուցանում են այս տարածքներում բնակվող երեխաներին և օգնում են նրան կառուցել իրենց հաղորդակցության ենթակառուցվածքները։
This is teaching Photoshop in the Tibetan children's village in Dharamsala. We have the website, where the kids all get their homepage. This is all their movies. We've got about 60 movies that these kids have made, and they're quite incredible. The one I want to show you -- after we get them to make the movies, we have a night where we show the movies to the community. And this is in Takaungu -- we've got a generator and a digital projector, and we're projecting it up against a barn, and showing one of the movies that they made. And if you get a chance, you can go to our website, and you'll see the incredible work these kids do.
Սա Ֆոտոշոփ ծրագրի ուսուցանումն է տիբեթցի երեխաների դասարում, որ գտնվում է Դհարամսալայում։ Մենք ունենք մի կայք, որտեղ բոլոր երեխաները ունեն իրենց էջերը Սրանք բոլորը նրանց ֆիլմերն են։ Մենք ունենք մոտ 60 ֆիլմեր այս երեխաների կողմից պատրաստված։ և դրանք իսկապես ցնցող են։ Դրանցից մեկը, որ ես ուզում եմ ձեզ ցուցադրել այդ ֆիլմերի պատրաստումից հետո մենք մի երեկո ենք նախատեսում համայքնում այդ ֆիլմերը ցուցադրելու համար: Եվ սա Տակոնգույում է մենք ունենք էլէկտրական գեներատոր և թվային պրոյեկտոր և մենք այն ցուցադրում ենք ամբարի պատին, սա ֆիլմերից մեկի ցուցադրության ընթացքն է: Եվ եթե առիթ ունենաք այցելել մեր կայքը, կտեսնեք, թե ինչ անհավանական աշխատանք են կատարել այս երեխաները:
The other thing: I wanted to give indigenous people a voice. That was one of the big motivating factors. But the other motivating factor is the insular nature of our country. National Geographic just did a Roper Study of 18 to 26 year olds in our country and in nine other industrialized countries. It was a two million dollar study. United States came in second to last in geographic knowledge. 70 percent of the kids couldn't find Afghanistan or Iraq on a map; 60 percent couldn't find India; 30 percent couldn't find the Pacific Ocean. And this is a study that was just done a couple of years ago.
Մեկ այլ բան որ ես ցանկանում էի անել, դա տեղաբնիկներին ձայն տալն էր: Սա ինձ մոտիվացնող կարևորագույն գործոններից մեկն է: Բայց մյուս մոտիվացնող գործոնը մեր երկրի սահամանափակված էությունն է։ Նեշնլ Գեորգաֆիկը վերջերս մի ուսումնասիրություն է իրականացրել 18-ից 26 տարեկանների միջև մեր երկրում և ինը այլ արդյունաբերական երկրներում: Դա երկու միլիոն դոլարանոց ուսումնասիրություն էր: Եվ ԱՄՆ վերջից երկրորդն էր աշխարհագրական գիտելիքների առումով այս երեխաների 70%-ը չէին կարողանում քարտեզի վրա գտնել Աֆղանստանը կամ Իրաքը 60%-ը չեն կարող գնտել Հնդկաստանը, 30%-ը Խաղաղ Օվկիանոսը Եվ սա մի ուսումնասիրություն է, որ արվել է ընդամենը երկու տարի առաջ
So what I'd like to show you now, in the couple of minutes I have left, is a film that a student made in Guatemala. We just had a workshop in Guatemala. A week before we got to the workshop, a massive landslide, caused by Hurricane Stan, last October, came in and buried 600 people alive in their village. And this kid lived in the village -- he wasn't there at the time -- and this is the little movie he put together about that. And he hadn't seen a computer before we did this movie. We taught him Photoshop and -- yeah, we can play it.
Եվ այն, ինչ ես ուզում եմ ցույց տալ ձեզ մնացած մի քանի րոպեների ընթացքում մի ֆիլմ է, որ պատրաստել է Գվատեմալայում գտնվող մի աշակերտ Մենք նոր էին ավարտել դասընթացը Գվատեմալայում: Դասընթացից մեկ շաբաթ առաջ լայնածավալ սողանքներ էին տեղի ունեցել, որոնց պատճառը Ստան կոչվող փոթորիկն էր, այն տեղի ուենցավ անցած հոկտեմբերին, այն հողով ծածկեց մոտ 600 մարդկանց իրենց գյուղի հետ միասին Եվ այս երեխան բնակվում էր այդ գյուղում սողանքի ժամանակ նա այդտեղ չէր եղել, և նա պատրաստեց այս փոքրիկ ֆիլմը: Եվ նա դրանից առաջ երբեք համակարգիչ չէր տեսել. մենք ստեղծեցինք այս ֆիլմը, մենք սովորեցրեցին իրեն Ֆոտոշոփ ծրագիրը այո հիմա մենք կարող են դիտել այն:
This is an old Mayan funeral chant that he got from his grandfather.
Սա հին Մայաների՝ թաղումները ուղեկցող երգն է որ նա ստացավ իր պապի միջոցով:
Thank you very much. (Applause)
Շնորհակալություն (Ծափահարություններ)